Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 24-01-2023, ECLI:NL:GHARL:2023:665, 21/00540 en 21/00541

In geschil is de naheffingsaanslag na vermindering door de Rechtbank.

Belanghebbende bepleit de vernietiging dan wel een (verdere) vermindering van de naheffingsaanslag.

Belanghebbende heeft ter zitting van het Hof zijn grieven met betrekking tot de CO2-uitstoot van de auto (282 gram per kilometer) ingetrokken. Het Hof zal daarom van die CO2-uitstoot van de auto uitgaan.

Niet in geschil is dat de Rechtbank ten onrechte voorbij is gegaan aan de waardevermindering als gevolg van actuele schade (€ 1.671), die bij het opleggen van de naheffingsaanslag reeds in aanmerking was genomen en in beroep ook niet in geschil was.

De Inspecteur betoogt dat de Rechtbank ten onrechte een waardecorrectie wegens schadeverleden van de auto (€ 2.000) in aanmerking heeft genomen. Belanghebbende bepleit juist een hogere waardecorrectie wegens schadeverleden van de auto.

Tussen partijen is niet in geschil dat sprake is van een auto met een schadeverleden. De vraag die partijen verdeeld houdt is of dit aan de auto klevende schadeverleden evenwel zodanig ernstig is dat dit gegeven op zichzelf – ook na volledig herstel van de schade – een waardedrukkend effect heeft op de handelsinkoopwaarde van de auto, en zo ja welk.

Het schadeverleden van een voertuig kan, afhankelijk van de omstandigheden zoals de aard en omvang van de schade, het prijssegment van het voertuig, de leeftijd en de kilometerstand, een waardedrukkend effect op de handelsinkoopwaarde van een voertuig hebben. Bij de aard van de schade kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de oorzaak van de schade (ongeval, diefstal, brand of vernieling) en de plaats waar de schade aan het voertuig zich bevindt (frontaal, zijkant, achter) en of daarbij meer of minder essentiële onderdelen zijn beschadigd. Een dergelijk schadeverleden zal bij een latere verkoop moeten worden gemeld aan een potentiële koper. Bij de inkoop van een voertuig zal hiermee dan rekening kunnen worden gehouden (vgl. Hof Arnhem-Leeuwarden 13 september 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:7912, r.o. 4.6).

Het enkele gegeven dat een auto een schadeverleden heeft, rechtvaardigt niet zonder meer de conclusie dat sprake is van een waardedrukkend effect (vgl. HR 20 mei 2022, ECLI:NL:HR:2022:640, r.o. 3.4). Op de belanghebbende rust daarom de bewijslast om feiten aannemelijk te maken die meebrengen dat het schadeverleden van de auto zodanig is dat dit een omstandigheid is waarmee een potentiële koper rekening zal houden bij de inkoop van de auto (vgl. Hof Arnhem-Leeuwarden 13 september 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:7912, r.o. 4.7). Belanghebbende is daarin naar het oordeel van het Hof niet geslaagd met de verwijzing naar de gegevens op de veilingsite waar de auto destijds te koop is aangeboden (zie 2.2). Die gegevens zijn te weinig specifiek om aard en omvang van de schade te kunnen vaststellen. De vermelding dat de auto een ‘salvage title’ van de staat Florida (Verenigde Staten) had en de omstandigheid dat de schatting van de verkoopprijs lager is dan de schatting van de herstelkosten, acht het Hof hiervoor onvoldoende aangezien zij niet zijn onderbouwd. Het Hof ziet daarom geen aanleiding voor het toepassen van een waardecorrectie wegens schadeverleden.

Met de Rechtbank is het Hof van oordeel dat voor de bepaling van de handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat (alsnog) kan worden gekozen voor de koerslijstwaarde Eurotax en dat daarop een correctie van in totaal 15% in aanmerking mag worden genomen wegens ‘bijstelling markt- en dealersituatie’ (vgl. HR 15 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1783, r.o. 2.4.3). Niet in geschil is dat de handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat in dat geval € 14.474 (€ 16.929 -/- 5% -/- 10%) bedraagt.

Het Hof verwerpt het betoog van de Inspecteur, dat niet aannemelijk is dat de koerslijst Eurotax is gebaseerd op auto’s die - evenals de auto van belanghebbende - bestemd zijn voor de Amerikaanse markt en dat die koerslijst daarom niet kan dienen voor de bepaling van de handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat. In een geval als hier aan de orde mag aangesloten worden bij een koerslijstwaarde van een vergelijkbaar voertuig dat wel voorkomt in een koerslijst. Het moet dan gaan om een motorvoertuig waarvan de eigenschappen en de kenmerken (zoals merk en model, type aandrijving, uitrusting, leeftijd en kilometrage, en de staat van onderhoud) het dichtst aanleunen bij die van het motorvoertuig waarvan de afschrijving moet worden bepaald (zie HR 20 mei 2022, ECLI:NL:HR:2022:640, r.o. 4.2.3 en 4.3.2). De koerslijst Eurotax voldoet hieraan.

Om het juiste afschrijvingspercentage te kunnen vaststellen, moet zowel de catalogusprijs als de handelsinkoopwaarde betrekking hebben op dezelfde referentieauto (zie HR 20 mei 2022, ECLI:NL:HR:2022:640, r.o. 3.3.4).

De keuze van belanghebbende voor de bepaling van de handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat op de ‘koerslijstwaarde Eurotax -/- 15%’ heeft tot gevolg dat ook voor de catalogusprijs (historische nieuwprijs) bij die koerslijst moet worden aangesloten. Uit die koerslijst volgt een historische nieuwprijs van € 81.210.

Het Hof verwerpt het betoog van belanghebbende dat de Inspecteur zich bij het opleggen van de naheffingsaanslag voor de berekening van het afschrijvingspercentage heeft gebonden aan een (hogere) historische nieuwprijs van € 99.721 (vertrouwensbeginsel). Bij het opleggen van de naheffingsaanslag heeft de Inspecteur belanghebbende gevolgd in de handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat volgens de bij de aangifte BPM overgelegde koerslijst XRAY. Voor de bepaling van het afschrijvingspercentage heeft de Inspecteur - in overeenstemming met hetgeen hiervoor is overwogen - aansluiting gezocht bij de historische nieuwprijs van € 99.721 volgens diezelfde koerslijst. Niet is gebleken dat de Inspecteur zich aan die historische nieuwprijs heeft gecommitteerd, in de zin dat daarvan ook moet worden uitgegaan wanneer (alsnog) wordt gekozen voor een andere koerslijst waaruit een lagere handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat volgt, zoals in dit geval de keuze voor de koerslijst Eurotax. Belanghebbende heeft dat ook redelijkerwijs niet zo kunnen opvatten.

De heffing van BPM is erop gebaseerd dat naarmate een personenauto meer CO2 uitstoot, meer BPM wordt verschuldigd. De CO2-uitstoot is dus bepalend voor de hoogte van de verschuldigde BPM. Dit betekent dat voor elke te registreren personenauto, nieuw of gebruikt, moet worden bepaald in welke mate deze CO2 uitstoot. De CO2-uitstoot is een objectief vast te stellen, onderscheidend criterium (vgl. HR 3 april 2020, ECLI:NL:HR:2020:561, r.o. 3.4.1).

Het vorenstaande brengt mee dat wanneer de CO2-uitstoot van de te registreren personenauto vaststaat – zoals in dit geval een CO2-uitstoot van 282 gram per kilometer – voor de heffing van BPM de CO2-uitstoot een gegeven kenmerk is en niet – zoals belanghebbende betoogt – als variabele kan worden aangevoerd waardoor de lagere CO2-uitstoot van de vergelijkbare auto (248 gram per kilometer) tot uitgangspunt kan worden genomen. De door de Inspecteur gehanteerde historische BPM van € 43.348 – gebaseerd op een netto catalogusprijs van € 46.203 en een CO2-uitstoot van 282 gram per kilometer – is mitsdien juist. Het andersluidende betoog van belanghebbende moet worden verworpen.

Al het voorgaande brengt mee dat ter zake van de registratie van de auto het volgende bedrag aan BPM is verschuldigd: