Gerechtshof Arnhem, 16-11-2010, BO6172, 10-00078

Uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

X te Z (hierna: belanghebbende)

tegen de uitspraak van de rechtbank Arnhem van 12 januari 2010, nummer AWB 07/2799, in het geding tussen belanghebbende

en

de inspecteur van de Belastingdienst/P (hierna: de Inspecteur)

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1 Aan belanghebbende is voor het jaar 2002 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (IB/PVV) opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 85.602. Aan heffingsrente is daarbij een bedrag berekend van € 1.971.

1.2 Op het bezwaarschrift van belanghebbende heeft de Inspecteur bij uitspraak op bezwaar de aanslag gehandhaafd.

1.3 Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij de rechtbank Arnhem (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep bij uitspraak van 12 januari 2010 ongegrond verklaard.

1.4 Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5 Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft alsmede alle stukken die nadien, al dan niet met bijlagen, door partijen in hoger beroep zijn overgelegd.

1.6 Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 29 juni 2010 te Arnhem. Daarbij is de Inspecteur verschenen en gehoord. Gelijktijdig behandeld is de zaak van belanghebbende met het hofkenmerk 10/00077.

1.7 Belanghebbende heeft in zijn op 20 februari 2010 per faxbericht ingediende hogerberoepschrift vermeld dat hij domicilie heeft gekozen op het correspondentie-adres postbus 1, 1234 AA te Z. De uitnodiging voor de mondelinge behandeling op 29 juni 2010 bij aangetekende brief van 31 mei 2010 is naar dat adres verzonden. Nadat deze aangetekende (met handtekening retourkaart) brief op 15 juni 2010 retour is ontvangen heeft de griffier deze brief nogmaals met de woorden “AANGETEKEND met handtekening retour” op 15 juni 2010 aangetekend (zonder handtekening retourkaart) naar voormeld correspondentie-adres verzonden. Belanghebbende heeft per faxbericht van 28 juni 2010 (16.49 uur) aangegeven de uitnodiging pas op die dag te hebben opgehaald en zich niet adequaat te hebben kunnen voorbereiden. Voorts vraagt belanghebbende om een nieuwe datum voor de mondelinge behandeling vast te stellen. Het Hof heeft dit verzoek niet gehonoreerd en de zitting doorgang laten vinden. Belanghebbende is niet verschenen.

1.8 Met zijn op 3 augustus 2010 aan het Hof gerichte faxbericht klaagt belanghebbende er over op zijn faxbericht van 28 juni 2010 geen reactie te hebben ontvangen en herhaalt hij zijn verzoek om een nieuwe datum voor de mondelinge behandeling vast te stellen.

2. De vaststaande feiten

2.1 Voor de feiten verwijst het Hof naar de door de Rechtbank vastgestelde feiten. In het onderdeel “2. Feiten” van haar uitspraak heeft de Rechtbank de feiten als volgt vastgesteld (waarbij eiser dient te worden gelezen als belanghebbende en verweerder als de Inspecteur):

“Eiser heeft verweerder in 1999 verzocht om toezending van een C-biljet en om een woonplaatsverklaring. Naar aanleiding daarvan heeft verweerder een onderzoek ingesteld naar de woonplaats van eiser. Eiser heeft in dat kader informatie verstrekt, waarna verweerder bij brief van 13 september 1999 Bonaire als woonplaats van eiser heeft geaccepteerd per 1 januari 1998.

Eiser heeft over het jaar 2002 aangifte IB/PVV gedaan als buitenlands belastingplichtige. Deze aangifte is op 3 maart 2003 door verweerder ontvangen.

Begin 2002 is een boekenonderzoek gestart bij een vennootschap van eiser, A B.V. Tijdens dat onderzoek rezen bij de controlerende ambtenaren sterke twijfels omtrent de woonplaats van eiser. De zaak is vervolgens in handen gegeven van de Belastingdienst/FIOD-ECD (hierna: FIOD).

Het proces-verbaal van het FIOD-onderzoek is door verweerder overgelegd als bijlage h bij zijn verweerschrift.

Op basis van de uitkomsten van het FIOD-onderzoek is eiser op 25 maart 2004 strafrechtelijk veroordeeld door de rechtbank in Arnhem voor (poging tot) oplichting, valsheid in geschrifte en het opzettelijk onjuist of onvolledig doen van aangifte. De opgelegde straf bedraagt 18 maanden gevangenisstraf, met aftrek van voorarrest, waarvan zes maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren. De veroordeling voor het opzettelijk onjuist of onvolledig doen van aangifte betreft de periode van 14 januari 1998 tot en met 3 maart 2003.

Op grond van het proces-verbaal van de FIOD is door verweerder geconcludeerd dat de fiscale woonplaats van eiser in de jaren 1998 tot en met 2002 Nederland was en dat hij werkzaam was bij de Rabobank, vestiging Q, met als werkgebied R.

Bij brief van 14 oktober 2004 is meegedeeld dat zou worden afgeweken van de aangifte IB/PVV over 2002. De aanslag IB/PVV over 2002 is opgelegd op 28 oktober 2004.”

2.2 In aanvulling op het bovenstaande stelt het Hof de hierna volgende feiten vast.

2.3 Op 30 oktober 1998 heeft de voormalige echtgenote van belanghebbende, mevrouw X-Y, het landgoed B te Z gekocht. Op 11 maart 1999 heeft zij het landgoed aan C B.V. (hierna: C) verkocht en geleverd. Alle aandelen in C zijn tot 13-12-2002 door belanghebbende gehouden. Op deze dag heeft hij de aandelen verkocht en geleverd aan mevrouw X-Y.

2.4 De Minister van Landbouw, natuur en voedselkwaliteit heeft het landgoed per 16 december 2002 aangemerkt als een landgoed als bedoeld in artikel 1 van de Natuurschoonwet 1928.

2.6 Mevrouw X-Y heeft blijkens het proces-verbaal van de FIOD (bladzijde 37) onder meer verklaard:

“(Verbalisanten: Bent u woonachtig geweest op b-straat 1, te T, Bonaire, en zo ja, welke periode(s)?)

“Ik heb daar even gewoond. Dit is in ieder geval langer dan 3 jaar geleden. Ik heb daar een paar maanden gewoond. (…) Ik heb me toen wel uit moeten laten schrijven dus het zou geregistreerd moeten staan.”

(Verbalisanten: Volgens uw aangifte inkomstenbelasting 2001 en daarbij behorende schriftelijke stukken, is uw hoofdverblijf vanaf 1 januari 2001 b-straat 1 te T, Bonaire. Wat is hierop uw reactie?)

“Dit klopt niet, want het is niet mijn hoofdverblijf. Ik woon hier in Nederland op de a-straat. Ik ben wel ongeveer 8 weken per jaar op Bonaire voor vakantie. X is er dan ook. (…) Bonaire, om precies te zijn het adres te zijn wat u noemde, is wel het hoofdverblijf van X. Hij is daar woonachtig. X is ongeveer 10 weken per jaar op Bonaire. De overige tijd is hij bij mij.”

2.7 Blijkens het proces-verbaal van de FIOD (pagina 51) heeft belanghebbende onder meer verklaard:

“Ook voor het jaar 2002 geldt hetzelfde. Ook deze heb ik opgesteld en ingevuld. Ook deze aangifte is niet juist omdat ik in Nederland woonde en van de Rabobank loon ontving.”

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.2 Belanghebbende stelt dat hij in het onderhavige jaar op Bonaire woonde. Naar het Hof begrijpt stelt hij dat hij niet als binnenlandse belastingplichtige kan worden aangemerkt en dat het door de Inspecteur gecorrigeerde loon van de Rabobank ten onrechte in het belastbare inkomen uit werk en woning is begrepen. Voor het geval hij wel als binnenlandse belastingplichtige dient te worden aangemerkt is hij van mening dat het loon van de Rabobank terecht tot het belastbare inkomen uit werk en woning is gerekend maar dat hij recht heeft op een aantal aftrekposten. Zoals blijkt uit zijn bij de Rechtbank overgelegde pleitnota met bijlagen wil belanghebbende dan een aftrek in verband met vrijwillig betaalde premies AOW/Anw ter grootte van, naar het Hof begrijpt, € 4.357, een hypotheekrenteaftrek in verband met een “eigen woning” ter grootte van, naar het Hof begrijpt, € 24.609 (€ 4.326 + € 6.307 + € 13.976) en een aftrekpost van ongeveer € 105.000 in verband met het bepaalde in artikel 10.9 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Wet IB) waarbij de werkzaamheden, rechten en verplichtingen van C worden beschouwd als werkzaamheden, rechten en verplichtingen van belanghebbende omdat hij aandeelhouder in C was.

3.3 De Inspecteur is van mening dat belanghebbende in het onderhavige jaar als inwoner van Nederland en als binnenlandse belastingplichtige dient te worden aangemerkt op grond waarvan het loon van de Rabobank terecht tot het belastbare inkomen uit werk en woning is gerekend. De door belanghebbende geclaimde aftrekposten acht hij op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt. Voorts stelt de Inspecteur dat belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan en dat daarom het hoger beroep ongegrond moet worden verklaard omdat niet is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op het bezwaar onjuist is.

3.4 Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan heeft de Inspecteur ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in het aan deze uitspraak gehechte proces-verbaal van de zitting.

3.5 Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank en die van de Inspecteur en, naar het Hof begrijpt, tot vermindering van de aanslag.

3.6 De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

4. Beoordeling van het geschil

4.3 Belanghebbende heeft er zelf voor gekozen een postbus te gebruiken als zijn postadres en hij heeft dit postadres ook in zijn correspondentie met de Rechtspraak als zodanig gebruikt. Nu niet gesteld danwel gebleken is dat belanghebbende niet in staat is geweest voornoemde brieven eerder dan daags voor de zitting op te halen, dient naar het oordeel van het Hof het risico dat niet tijdig kennis wordt genomen van een uitnodiging voor het bijwonen van de mondelinge behandeling van het ingestelde hoger beroep, voor belanghebbende te blijven. Het belang van een efficiënte procesvoering en het belang van de Inspecteur, die zich heeft moeten voorbereiden en die wel tijdig ter zitting is verschenen, dienen zwaarder te wegen dan het belang van belanghebbende om onder de geschetste omstandigheden uitstel van de mondelinge behandeling te krijgen. Vanwege het tijdstip van het verzoek om uitstel is het Hof niet meer in staat geweest belanghebbende voorafgaande aan de mondelinge behandeling van zijn beslissing op de hoogte te brengen, mede gelet op het feit dat van belanghebbende geen andere gegevens dan het postbusadres bekend waren. Ook dit dient naar het oordeel van het Hof voor belanghebbendes risico te blijven. Hetgeen belanghebbende vermeldt in zijn faxbericht van 3 augustus 2010 kan aan voormeld oordeel niet afdoen. Het Hof ziet daarin ook geen aanleiding het onderzoek te heropenen.

4.5 Belanghebbende heeft in eerste aanleg een definitieve aanslag inkomstenbelasting alsmede een definitieve aanslag premie aov voor het jaar 2002 overgelegd die zijn uitgereikt door de (Ei)landsontvanger van Bonaire. Hieruit vloeit voort dat belanghebbende zowel in Nederland als in de Nederlandse Antillen in de belastingheffing is betrokken. Belanghebbendes stelling dat hij in de Nederlandse Antillen aan belastingheffing is onderworpen en derhalve slechts de Nederlandse Antillen over bronnen van inkomen mogen heffen, wordt verworpen. Zelfs indien ervan uitgegaan zou dienen te worden dat belanghebbende op Bonaire in het onderhavige jaar een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft gehad dan kan, gelet op de verklaringen van belanghebbende die tijdens het FIOD-onderzoek zijn afgelegd, slechts geconcludeerd worden dat hij zowel op de Nederlandse Antillen als in Nederland over een duurzaam tehuis heeft beschikt. Artikel 34, eerste lid, onderdeel a van de Belastingregeling voor het Koninkrijk (hierna: BRK) brengt dan met zich mee dat indien belanghebbende in beide landen een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft, hij geacht wordt inwoner te zijn van het land waarmee zijn persoonlijke en economische betrekkingen het nauwst zijn (middelpunt van levensbelangen). Het Hof is van oordeel dat, gelet op hetgeen in 4.4 is overwogen, belanghebbendes middelpunt van levensbelangen in Nederland heeft gelegen. Nu belanghebbende ook op grond van de BRK als inwoner van Nederland dient te worden aangemerkt staat geen bepaling in de BRK belastingheffing in Nederland over het loon van de Rabobank in de weg.

4.6 Voorzover ervan uitgegaan dient te worden dat belanghebbende in hoger beroep zijn overige stellingen zoals hij die in eerste aanleg met betrekking tot de woonplaats heeft aangevoerd heeft herhaald, is het Hof van oordeel dat de Rechtbank ook ten aanzien van deze grieven op goede gronden de juiste beslissing heeft genomen en maakt deze tot de zijne.

4.8 Aangezien belanghebbende tijdens het FIOD-onderzoek heeft verklaard dat hij niet op Bonaire maar in Nederland woonde en uit het proces-verbaal van de FIOD blijkt dat het appartement op Bonaire verhuurd is geweest aan derden, is naar het oordeel van het Hof niet aannemelijk gemaakt dat belanghebbende op Bonaire een woning, zoals bedoeld in artikel 3.111 van de Wet IB, anders dan tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking heeft gestaan. In zoverre zijn dan ook renten van schulden die zijn aangegaan ter verwerving van het appartement danwel van grond op Bonaire niet als aftrekbare kosten met betrekking tot een “eigen woning” aan te merken. Nu belanghebbende ook overigens niet aannemelijk heeft gemaakt dat de uit bijlage 9 van de pleitnota in eerste aanleg blijkende rentebetalingen zien op schulden die zijn aangegaan ter verwerving van een “eigen woning”, kunnen deze niet als aftrekbare kosten met betrekking tot een eigen woning in aanmerking worden genomen.

slotsom

Op grond van het vorenstaande is het hoger beroep ongegrond.

5. Kosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

6. Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank

Deze uitspraak is gedaan door mr. A.J. Kromhout, voorzitter, mr. J.P.M. Kooijmans en mr. E.C.C.M. Kemmeren, in tegenwoordigheid van mr. J.H. Luggenhorst als griffier.

De beslissing is op 16 november 2010 in het openbaar uitgesproken.

De griffier, De voorzitter,

(J.H. Luggenhorst) (A.J. Kromhout)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.