Gerechtshof Den Haag, 04-01-2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:3987, BK-18/00670

Belanghebbende houdt zich als internationaal opererend ondernemer op het gebied van vervoer over water bezig met het vervoeren van olie en olieproducten, chemicaliën en derivaten voor de groot- en detailhandel ten behoeve van de aan- en verkoop en de in- en uitvoer.

Belanghebbende gebruikt het motortankschip [naam schip] , dat een tankladingcapaciteit van 4395 m³ heeft. Het schip heeft een slobtank van 7 m3 aan stuurboord en een slobtank van 6 m3 aan bakboord voor de noodzakelijke (tijdelijke) opslag van restlading, wanneer die lading niet met een volgende lading verenigbaar is.

De in de slobtanks aanwezige restlading (ladingresiduën) is afkomstig van hoeveelheden vloeistof die na het lossen in de tanks en het leidingsysteem achterblijven dan wel teruglopen uit de losarm van de losinstallatie aan de wal en is inherent aan het vervoer van de verschillende vloeistoffen met het schip. Het is gelet op de te vervoeren vloeistoffen gebruikelijk dat restlading in de slobtanks aanwezig is.

Op 19 april 2015 heeft aan boord van het schip een douanecontrole plaatsgevonden. In de slobtanks is toen 9403 liter vloeistof aangetroffen, waarvan bij een onderzoek door het Douanelaboratorium is komen vast te staan dat het gaat om ongelode lichte olie (motorbenzine) van GNcode 2710 12 45 en accijnscode 42. De naheffingsaanslag, gedagtekend 8 maart 2016, heeft betrekking op die partij motorbenzine en is gebaseerd op het ontbreken van een ladingboek.

Bij de controle heeft de schipper van het schip, [A] , verklaard: "De sloptank is al een eeuwigheid vol. We moeten ergens naar toe met de restlading. Het is een benzinemengsel met nafta. Nee ik heb geen douane of accijnsdocument voor de inhoud van de sloptank. De totale inhoud is 7 m3 per sloptank (kwantiteit). Ik denk dat er nu ongeveer 6 m3 bij mekaar in zit. Meer heb ik er niet over te verklaren." Voor de herkomst van de in de slobtank aangetroffen hoeveelheid vloeistof heeft de schipper desgevraagd geen bescheiden overgelegd.

Bij brief van 18 juni 2015 stelt de Inspecteur de vervoersmakelaar van het schip, [B B.V.B.A.] te [plaats] ( [B B.V.B.A.] ), op de hoogte van de bevindingen en stelt haar in de gelegenheid een herkomstdocument te overleggen aangaande de aangetroffen lading motorbenzine. In reactie heeft [B B.V.B.A.] op 2 juli 2015 bij mailbericht van mevrouw [C] verklaard dat in de slobtanks ladingrestanten van minerale oliën aanwezig waren: "(…) We hebben uw schrijven in goede orde ontvangen, we zijn eigenlijk zeer verbaasd over uw schrijven. We betwisten de inhoud ervan, in beide sloptanks zitten lading restanten van benzine componenten, diesels, enz. …. Zie in bijlage de vervoerde producten. (…)", en dat zij zorg zou dragen voor het afgeven van de lading in de slobtanks bij een cleaning installatie, zodra het schip op korte termijn een onderhoudsbeurt zou krijgen: "(…) U zult merken dat er geen enkele terminal aan de wetgeving van het CDNI voldoet, want wij kunnen nergens restlading afgeven en of lekbakken ledigen zie punt D en F van de losverklaring. Komt daar nog bij dat wij de moeite doen om efficiënt te strippen om dan alsnog de resten van de losarm te zien terugvloeien omdat deze op de terminals niet voorzien zijn om hun eigen arm te ledigen. Wij zijn absoluut geen vragende partij om met deze afval opgescheept te zitten, maar de realiteit is dat wij dit nergens mogen afgeven, tenzij bij een cleaning installatie en dan krijgen wij ook nog eens de rekening gepresenteerd. Op dit moment zijn er voor zover ik weet in het […] gebied 2 terminals waar dit wel mogelijk is. Verder moet ik u tegenspreken en duidelijk maken dat een bevrachtingskantoor, makelaars zijn en geen eigenaar van zowel schip en zeker niet van de restlading. In bijlage dan ook onze vergunning als vervoersmakelaar. Aangezien het schip een onderhoud heeft gepland zal hij zijn slops deze week of begin volgende week nog afgeven, deze zal ik u nog bezorgen alsook de rekening ervan. (…)" Ook heeft [B B.V.B.A.] losverklaringen van het schip in de periode 5 november 2014 tot en met 14 april 2015 overgelegd.

Met het "Certificate Transfer Form for Liquid Waste" en de opdracht "leegmaken van slobtanks" is op 13 juli 2015 de restlading van 7 m3 slobs (afvalolie) tegen vergoeding afgegeven aan [D N.V.] , erkend inzamelaar van afvaloliën te [plaats] .

Op 7 april 2017 verklaart [E] , wetenschappelijk medewerker bij het Douanelaboratorium: "(…) De lijst van vervoerde producten bestaat uit brandstoffen of componenten van brandstoffen. In november heeft men benzine vervoerd (Euro 95, Euro 98, Premium 2x en gasoline (benzine) periode 6-11 tot 20-11). Daarnaast heeft men ook nog BOB (benzine zonder oxygenaten) op 17-2 vervoerd. Het lijkt mij het meest waarschijnlijk dat inhoud van de slobtanks bestaan uit een mengsel van de hierboven genoemde producten eventueel aangevuld met kleine hoeveelheden LCO, (light nafta), BOB, alkylate, reformate. Het is dus wel degelijk dat dit product zou kunnen bestaan uit mengsel van reeds vervoerde producten, het product in de slobtanks kan uit een aantal ladingen bij elkaar verzameld zijn. De inhoud van de slobtanks is zeker geen afspiegeling van alle producten die vervoerd zijn in de periode van november 2014 van 15 april 2015. In het monster zat geen water, als er water de slobtanks zit, blijft dit op de bodem liggen. Water en benzine mengt absoluut niet. De aanwezigheid van water op de bodem van de slobtank kan alleen worden waargenomen door de controlerend ambtenaar. De kleur van het product is niet aangevraagd voor het monsteronderzoek. De kleur is van benzine niet van belang voor de indeling. De kleur is enkel van belang bij gasolie, eventueel in het kader van de herkenningsmiddelen van de laagbelaste/onbelaste rode gasolie."