Gerechtshof Leeuwarden, 11-10-2011, ECLI:NL:GHLEE:2011:BX4379 BT7472, BK 10/00297 Inkomstenbelasting

GERECHTSHOF LEEUWARDEN

Sector belastingrecht

nummer 10/00297

uitspraakdatum: 11 oktober 2011

1.1 Aan belanghebbende is voor het jaar 2004 een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 73.516 en een belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang van € 91.484. Aan heffingsrente is daarbij een bedrag berekend van € 3.794.

1.2 Op het bezwaarschrift van belanghebbende heeft de Inspecteur bij uitspraak op bezwaar de navorderingsaanslag en de beschikking heffingsrente gehandhaafd

1.3 Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij de rechtbank Leeuwarden (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep bij uitspraak van

25 oktober 2010 ongegrond verklaard.

1.4 Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5 Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft alsmede alle stukken die nadien, al dan niet met bijlagen, door partijen in hoger beroep zijn overgelegd.

1.6 Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 23 augustus 2011 te Leeuwarden. Daarbij zijn verschenen en gehoord A, als de gemachtigde van belanghebbende, alsmede B namens de Inspecteur.

1.7 De gemachtigde van belang¬hebbende heeft een pleitnota overgelegd.

1.8 Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

2.3 Belanghebbende heeft alle aandelen in G B.V. (hierna: G) in zijn bezit. Naar aanleiding van signalen over onregelmatigheden bij G die bij de FIOD/ECD zijn binnengekomen, heeft de Inspecteur een boekenonderzoek bij G ingesteld. De Inspecteur kreeg hieruit de indruk dat er mogelijk sprake van was, dat reparatiekosten van het jacht als zakelijke uitgave ten laste van de winst van D waren gebracht. Op 10 oktober 2006 is de FIOD/ECD een strafrechtelijk onderzoek bij G aangevangen. Op diezelfde datum heeft de FIOD/ECD administratie en dossiers van C in beslag genomen. Het proces-verbaal van het FIOD/ECD onderzoek is met dagtekening 7 december 2006 opgemaakt. In het proces-verbaal is onder andere het volgende opgenomen:

“Naar aanleiding van enkele anonieme klikbrieven aan FIOD/ECD/kantoor Zwolle en kantoor Haarlem betreffende [C] is door controlerend ambtenaar (…) van de belastingdienst Zwolle een boekenonderzoek in gesteld bij deze vennootschap en haar dochtervennootschappen (…) Daarnaast kan in de klikbrieven worden gelezen over mogelijk frauduleuze handelingen door [belanghebbende] betreffende verzekeringsschade voor een boot, (…) Bij het onderzoek werd de in de klikbrieven vermelde informatie gedeeltelijk bevestigd, met name waar het de uitgaven voor boten betreft. (…) Tijdens het boekenonderzoek is naar voren gekomen dat reparatiekosten aan een boot van [belanghebbende] ([het jacht]) vermoedelijk als zakelijke kosten bij [D] zijn verwerkt, terwijl de hiervoor door [belanghebbende] ontvangen verzekeringsuitkeringen hier niet tegenover zijn gesteld. [het jacht] betreft een particulier verzekerd object van [belanghebbende].”

2.4 Belanghebbende heeft op 20 juni 2006 elektronisch aangifte IB/PVV voor het jaar 2004 gedaan naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 73.516.

2.5 De aangifte IB/PVV 2004 van belanghebbende is op 12 september 2006 ‘klaargezet’ voor regeling en 30 oktober 2006 administratief afgedaan, dat wil zeggen: zonder inhoudelijke toetsing. Aan belanghebbende is met dagtekening 15 november 2006 een definitieve aanslag IB/PVV over het jaar 2004 opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 73.516.

2.6 Op 20 november 2006 is belanghebbende door de FIOD/ECD gehoord. Belanghebbende heeft tegenover de FIOD/ECD verklaard:

‘(…) waarom [is] deze factuur binnen [D] als inkopen Jachtbouw (…) geboekt, terwijl het uitgaven betreft voor uw jacht?)

Hiervoor geldt hetzelfde, ik had dit niet moeten doen, maar ik had het moeten rechttrekken in Rekening Courant.”

“(Zou elke willekeurige werknemer van [D] privé uitgaven als zakelijke uitgaven kunnen laten aanmerken, zoals u voor het jacht heeft gedaan?)

Omdat ik zelf de administratie heb gedaan. Het lag in mijn bedoeling om dit later aan het eind van het jaar recht te trekken, bij verrekening van de ene factuur, wanneer het bedrijf verkocht zou zijn, maar dat is niet gebeurd. De codering van de facturen naar Rekening Courant had voor mij op dat moment geen prioriteit, ik dacht ik doe dat later wel, wat echter niet is gebeurd.”

“(Wie heeft de verwerking van de facturen binnen [D] gedaan vanaf 2003 tot en met heden, zoals codering van facturen voor de administratie?)

In principe onder mijn verantwoording. Mijn vrouw codeerde en deed dat in samenspraak met mij.”

3.1 In geschil is het antwoord op de vraag of de Inspecteur de bestreden navorderingsaanslag terecht en tot het juiste bedrag heeft opgelegd en of hij daarbij het vertrouwensbeginsel heeft geschonden.

3.2 Belanghebbende betoogt primair dat de Inspecteur niet kan navorderen op grond van artikel 16 AWR. Subsidiair stelt belanghebbende zich op het standpunt dat geen sprake is van een regulier voordeel uit aanmerkelijk belang. Meer subsidiair beroept belanghebbende zich op het vertrouwensbeginsel.

3.3 Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vernietiging van de bestreden navorderingsaanslag.

3.4 De Inspecteur beantwoordt de hiervoor – onder 3.1 – bedoelde vraag bevestigend en concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

3.5 Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken.

4.1 Primair stelt belanghebbende zich op het standpunt dat de Inspecteur niet bevoegd is de onderwerpelijke navorderingsaanslag op te leggen.

4.2 Het eerste lid van artikel 16 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) luidt: “Indien enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag ten onrechte achterwege is gelaten of tot een te laag bedrag is vastgesteld, dan wel dat een in de belastingwet voorziene vermindering, ontheffing, teruggaaf of heffingskorting ten onrechte of tot een te hoog bedrag is verleend, kan de inspecteur de te weinig geheven belasting dan wel de ten onrechte of tot een te hoog bedrag verleende heffingskorting navorderen. Een feit, dat de Inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, kan geen grond voor navordering opleveren, behoudens in de gevallen waarin de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is.”

4.3 Tussen partijen is niet in geschil dat de Inspecteur ten tijde van het opleggen van de (primitieve) aanslag IB/PVV voor het jaar 2004 reeds op de hoogte was, althans op de hoogte kon zijn, van het hiervoor (2.3) bedoelde onderzoek en dat de Inspecteur om die reden niet beschikte over een nieuw feit dat grond voor de onderhavige navordering kon opleveren. Tussen hen is op dit punt slechts in geschil of belanghebbende al dan niet te kwader trouw was ter zake van de foutieve codering van de hiervoor bedoelde facturen ter zake van de reparatie van het jacht.

4.8 Vaststaat in het onderhavige geval dat de codering als ‘onderhanden werk’ van de facturen ter zake van de reparatie van het jacht, berust op een fout van belanghebbende. De facturen hadden ten laste van de rekening-courant met belanghebbende moeten worden geboekt. Desgevraagd heeft de gemachtigde van belanghebbende ter zitting van het Hof verklaard dat belanghebbende de desbetreffende facturen bewust heeft gecodeerd als ‘onderhanden werk’ van D en de desbetreffende kosten in die grootboekrekening heeft ‘geparkeerd’, omdat belanghebbende op dat moment niet wist hoe hij deze kosten moest boeken.

4.9 Het Hof acht de Inspecteur geslaagd in het bewijs van zijn stelling dat belanghebbende wist dat hij foutieve coderingen heeft aangebracht, welke hij bewust niet uit eigen beweging heeft gecorrigeerd. Het Hof heeft daarbij onder meer de volgende feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, in aanmerking genomen:

- belanghebbende voerde (samen met zijn echtgenote) zelf de administratie van D en C;

- belanghebbende heeft op 15 juli 2004 € 45.000 van zijn privé bankrekening over gemaakt naar de bankrekening van D, waarbij deze overboeking in de boekhouding van D is gecodeerd met code 0600 (rekening-courant X);

- omstreeks diezelfde datum heeft belanghebbende de eerder genoemde facturen, veertien facturen in totaal, alle gecodeerd als ‘onderhanden werk’ van D, waarna D deze facturen heeft betaald;

- belanghebbende was zich ervan bewust dat de coderingen onjuist waren;

- belanghebbende heeft de accountant van D niet medegedeeld dat hij de desbetreffende facturen had gecodeerd als ‘onderhanden werk’. Gelet op de beperkte controleopdracht was de accountant zonder deze mededelingen niet in staat de coderingen op hun juistheid te controleren;

- belanghebbende heeft de coderingen en de daaruit voortvloeiende boeking niet uit eigen beweging gecorrigeerd, maar zulks eerst gedaan nadat de Inspecteur en de FIOD/ECD de foutieve coderingen respectievelijk boeking op het spoor waren gekomen.

4.10 Het vorenoverwogene brengt het Hof tot de gevolgtrekking dat belanghebbende te kwader trouw was in de zin van artikel 16, eerste lid, van de AWR.

4.11 Daarnaast heeft belanghebbende in het kader van artikel 16 van de AWR nog gesteld dat de Inspecteur het onderzoek door de FIOD/ECD had moeten afwachten alvorens de (primitieve) aanslag op te leggen, alsmede dat de Inspecteur ten tijde van het opleggen van de (primitieve) aanslag reeds op de hoogte was, dan wel kon zijn, van de foutcoderingen en zich daarom niet meer op de kwade trouw van belanghebbende kon beroepen. Ook deze grieven falen. De wetenschap van de Inspecteur vormt, zoals hiervoor overwogen, weliswaar een ambtelijk verzuim dat in beginsel navordering verhindert, maar deze hoofdregel doet geen opgeld in de onderhavige situatie waarin sprake is van kwade trouw bij belanghebbende. De Inspecteur kon dan ook onderhavige navorderingsaanslag opleggen.

Regulier voordeel uit aanmerkelijk belang

4.12 Voor de onderbouwing van zijn standpunt dat sprake is van een regulier voordeel uit aanmerkelijk belang heeft de Inspecteur gesteld dat D, althans C, zich een voordeel heeft laten ontgaan ten gunste van belanghebbende in diens hoedanigheid van aandeelhouder ter grootte van de door D betaalde facturen ter zake van de reparatie van het jacht. Bovendien stelt de Inspecteur dat het niet de intentie van belanghebbende is geweest de foutieve boeking van deze facturen als ‘onderhanden werk’ van D te corrigeren, zodat in 2004 sprake was van een vermogensverschuiving van D naar belanghebbende van welke bevoordeling zowel D als belanghebbende zich bewust waren.

4.13 In het onderhavige geval zijn uitgaven ter zake van de reparatie van het jacht gedaan door D, en zijn deze uitgaven aldus ten goede gekomen aan belanghebbende. Op grond hiervan acht het Hof, onder verwijzing naar het hiervoor – onder 4.9 – overwogene, aannemelijk dat D, althans C, belanghebbende als enig aandeelhouder heeft willen bevoordelen en dat belanghebbende en D respectievelijk C zich daarvan bewust waren. De uitgaven zijn dan ook te beschouwen als een winstuitdeling aan belanghebbende (vgl. HR 14 juni 2002, nr. 36.453, LJN AB2865, BNB 2002/290). Voor deze situatie is de omvang van de uitdeling tussen partijen niet in geschil. De omstandigheid dat belanghebbende in een later jaar een bedrag gelijk aan de uitdeling in rekening courant met D heeft verrekend, maakt het vorenoverwogene niet anders.

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij

de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer),

Postbus 20303,

2500 EH Den Haag.

Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1 - bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd;

2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.