Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 13-11-2009, BK7229, 08/00409

Uitspraak op het hoger beroep van

tegen de mondelinge uitspraak van de Rechtbank Breda (hierna: de Rechtbank) van 7 mei 2008, kenmerk AWB 07/1739 in het geding tussen

belanghebbende

en

betreffende na te noemen aanslag.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2001 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd naar een belastbaar bedrag van ƒ 1.412.353 (€ 642.259), welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is verminderd tot een naar een belastbaar bedrag van ƒ 1.337.286 (€ 606.833).

1.4. Op grond van artikel 8:58 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: de Awb) heeft de Inspecteur vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan de wederpartij.

1.5. De zitting heeft plaatsgehad op 11 september 2009 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord de directeur van belanghebbende, alsmede de Inspecteur.

1.6. Belanghebbende heeft voor de zitting een pleitnota toegezonden aan het Hof en (door tussenkomst van de griffier) aan de wederpartij, welke pleitnota met instemming van partijen wordt geacht ter zitting te zijn voorgedragen.

1.7. De Inspecteur heeft te dezer zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het onderzoek ter zitting zijn in deze zaak de volgende feiten en omstandigheden voor het Hof komen vast te staan.

2.1. Op 3 augustus 2004 is in opdracht van de Inspecteur bij belanghebbende een boekenonderzoek begonnen naar de aanvaardbaarheid van de aangiften vennootschapsbelasting over de jaren 1999 tot en met 2002. Dit boekenonderzoek is aangevangen onder leiding van de heer A (hierna: de heer A); de heer B (hierna: de heer B) stond hem aanvankelijk bij als stagiaire. Doordat de heer A gedurende het boekenonderzoek de pensioengerechtigde leeftijd bereikte werd het onderzoek uiteindelijk door de heer B afgemaakt.

2.2. De heer A heeft met dagtekening 17 september 2004 een brief (hierna: de brief) opgesteld, gericht aan de heer C, directeur-grootaandeelhouder van belanghebbende (hierna: de heer C). De inhoud van deze brief luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

Geachte heer C ,

Gezien de voortgang van het lopende boekenonderzoek bij X B.V. en D B.V.. is het niet waarschijnlijk dat de aanslagen inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting vóór het einde van dit jaar kunnen worden opgelegd. De bevoegdheid tot navordering inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting alsmede tot naheffing omzetbelasting vervalt door verloop van vijf jaren na het tijdstip waarop de belastingschuld is ontstaan.

Ik verzoek u mij vóór 27 september a.s. te bevestigen dat u met betrekking de jaen 1999 en 2001 geen beroep zult doen op de verjaringstermijnen tot uiterlijk 31-12-2005.

Ondergetekende, verklaart geen beroep te zullen doen op de verjaringstermijnen t.a.v. inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en omzetbelasting met betrekking tot de jaren 1999 en 2001 tot uiterlijk 31-12-2005."

2.3. De heer C heeft bij brief van 24 september 2004 de Inspecteur bericht dat hij de brief heeft doorgezonden naar zijn adviseur. Hij schrijft hierin tevens dat de adviseur op vakantie is zodat het antwoord op de brief later volgt.

2.4. De adviseur van belanghebbende was op vakantie in Zuid-Amerika van 19 september tot en met 5 oktober 2004.

2.5. Een exemplaar van de brief is met dagtekening 1 oktober 2004 door de heer C ondertekend en op 12 oktober per post bij de Belastingdienst binnengekomen. Hierop is door de heer A geschreven: "13/10-04 kopie verzonden aan E". De heer E is werkzaam op de administratie Vennootschapsbelasting.

2.6. Met dagtekening 24 december 2005 heeft de Inspecteur een primitieve aanslag vennootschapsbelasting over het jaar 2001 opgelegd.

3. Geschil, alsmede standpunten en conclusies van partijen

3.1. Het geschil betreft het antwoord op de volgende vraag:

Verhindert de door de heer C ondertekende brief een geslaagd beroep op artikel 11, derde lid, van de AWR?

Belanghebbende is van mening dat deze vraag ontkennend moet worden beantwoord. De Inspecteur is de tegenovergestelde opvatting toegedaan.

3.3. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het hoger beroep, vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, gegrondverklaring van het beroep en vernietiging van de uitspraak op bezwaar en de aanslag. De Inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het hoger beroep.

4. Gronden

Ten aanzien van het geschil

4.1. Anders dan belanghebbende meent, volgt uit de tekst van de brief niet dat deze alleen ziet op navorderings- en naheffingsaanslagen. In de brief wordt (de directeur-grootaandeelhouder van) belanghebbende immers gevraagd te bevestigen dat "met betrekking de ja(r)en 1999 en 2001" geen beroep zal worden gedaan op de verjaringstermijnen. De beperkte lezing van de brief die belanghebbende bepleit, berust op de verwijzing naar de vijfjaarstermijn voor navordering en naheffing die elders in de brief is opgenomen. Die enkele verwijzing en het achterwege blijven van een verwijzing naar de driejaarstermijn voor oplegging van primitieve aanslagen betekent naar het oordeel van het Hof echter niet dat het in de brief neergelegde verzoek, dat partijen kennelijk hebben opgevat als een aanbod tot het sluiten van een overeenkomst, geacht moet worden alleen betrekking te hebben op navorderings- en naheffingsaanslagen. Dit oordeel vindt bevestiging in de aanhef van de brief waarin wordt vermeld dat die brief betreft: "verjaringstermijnen t.a.v. inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting" en de openingszin van de brief waarin staat dat het "niet waarschijnlijk [is] dat de aanslagen (cursivering Hof) inkomstenbelasting, omzetbelasting en vennootschapsbelasting vóór het einde van dit jaar kunnen worden opgelegd". De omstandigheid dat in het controlerapport van 9 november 2005, kennelijk per abuis, gewag wordt gemaakt van een navorderingsaanslag voor het onderhavige jaar, acht het Hof van onvoldoende gewicht om tot een ander oordeel te komen.

4.2. De Inspecteur heeft voorts onweersproken gesteld dat, ingeval tijdens een boekenonderzoek de aanslagtermijn dreigt te verlopen voordat het boekenonderzoek is afgerond, de gebruikelijke gang van zaken is dat eerst met de belastingplichtige wordt besproken dat, ter voorkoming van het opleggen van aanslagen ter behoud van rechten, de belastingplichtige geen beroep zal doen op de wettelijke aanslagtermijnen, waarna een en ander schriftelijk wordt vastgelegd. Het Hof acht aannemelijk de stelling van de Inspecteur dat in het onderhavige geval de brief, zoals te doen gebruikelijk, een schriftelijke vastlegging betreft van eerder gemaakte mondelinge afspraken met de adviseur van belanghebbende. Dat er in de brief niet is gerefereerd aan deze eerder gemaakte mondelinge afspraken acht het Hof van onvoldoende gewicht om tot een ander oordeel te komen.

4.3.1. Belanghebbende stelt dat de heer C de brief op 1 oktober 2004 heeft ondertekend zonder dat gelegenheid is geboden tot overleg met de adviseur. De heer C heeft dienaangaande verklaard dat B hem op 30 september 2004 telefonisch mededeelde dat hij de volgende ochtend om 08:00 uur op het adres van belanghebbende (de tandartspraktijk) zou langskomen voor ondertekening van de brief. Voorts heeft de heer C verklaard dat hij die bewuste ochtend ten overstaan van de heer B, terwijl op dat moment een volle wachtkamer met patiënten op hem wachtte, de brief vlug heeft ondertekend zonder uitleg te hebben gekregen over de inhoud van de brief. Belanghebbende heeft een kopie van een gedeelte van het patiëntenboek van de praktijk in het geding gebracht.

4.3.2. De Inspecteur betwist dat de heer B op 1 oktober 2004 bij belanghebbende is geweest en heeft ter ondersteuning een kopie van de door de heer B ingediende reisdeclaratie in het geding gebracht. De heer B heeft aangaande het door belanghebbende gestelde bezoek op 1 oktober 2004 ter zitting een verklaring afgelegd, zoals weergegeven onder 3.2.

4.3.3. Het voorgaande afwegende, acht het Hof niet aannemelijk geworden dat de heer B op 1 oktober 2004 bij belanghebbende langs is geweest. De omstandigheid dat de heer C bij zijn akkoordverklaring de datum 1 oktober 2004 heeft geplaatst en de vermelding in het patiëntenboek "dhr. B brief ophalen" bij de afspraken voor 1 oktober 2004, acht het Hof tegenover de gemotiveerde betwisting door de Inspecteur en de verklaring van de heer B van onvoldoende gewicht om aannemelijk te achten dat de heer B op 1 oktober bij de praktijk een door de heer C ondertekend exemplaar van de brief heeft afgehaald.

4.3.4. Het Hof acht aannemelijk de stelling van de Inspecteur dat de heer C de brief heeft doorgestuurd aan zijn adviseur en dat hij die brief eerst na overleg met die adviseur, die tot en met 5 oktober op vakantie was, één of enkele dagen vóór 12 oktober 2004 ondertekend per post heeft verzonden naar de Inspecteur. Het Hof stoelt dit oordeel op de brief van de heer C van 24 september 2004, waarin hij schrijft dat hij de brief direct heeft doorgestuurd naar zijn adviseur en dat gezien de vakantie van de adviseur het antwoord op die brief wat later komt. Voorts stoelt het Hof dit oordeel op de door de Inspecteur overgelegde kopie van de retourenveloppe. Op basis van deze enveloppe en de op de brief geplaatste aantekening als vermeld in 2.5 acht het Hof aannemelijk dat de door de heer C voor akkoord ondertekende brief door de heer C - wiens adresgegevens immers op de achterzijde van de enveloppe zijn ingevuld als aanduiding van de afzender - is verzonden één of enkele dagen vóór de op die enveloppe gestempelde ontvangstdatum 12 oktober 2004. Daar komt bij dat de heer C ter zitting heeft bevestigd dat in de bedoelde retourenveloppe de door hem ondertekende brief zat.

4.4. Nu ervan moet worden uitgegaan dat belanghebbende het aanbod van de Inspecteur, neergelegd in de brief, pas heeft aanvaard door inzending van de brief, en na overleg met zijn adviseur, moet de kennis van de adviseur worden toegerekend aan belanghebbende. Deze adviseur moet doel en strekking van het aanbod hebben begrepen, mede gelet op de omstandigheid zoals het Hof in 4.2 heeft overwogen, dat een en ander door de Inspecteur van te voren met de adviseur is besproken.

4.5. Belanghebbende heeft nog gesteld dat de inhoud van de brief niet voldoet aan de eisen die zijn gesteld in het Besluit van 1 december 1997, VN 1997/4702. Ook al zou dit Besluit van toepassing zijn op een overeenkomst zoals de onderhavige en ook al zou de vastlegging door de Inspecteur niet voldoen aan de kaders gegeven in dit Besluit, dan nog neemt dat naar het oordeel van het Hof niet weg dat belanghebbende gebonden is aan die overeenkomst.

4.6. Het gelijk met betrekking tot de in geschil zijnde vraag is aan de Inspecteur. Het hoger beroep van belanghebbende dient ongegrond te worden verklaard.

Ten aanzien van het griffierecht

4.7. Het Hof is van oordeel dat er geen redenen aanwezig zijn om te gelasten dat de Staat aan belanghebbende het door haar betaalde griffierecht geheel of gedeeltelijk vergoedt.

Ten aanzien van de proceskosten

4.8. Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Awb.

5. Beslissing

Aldus gedaan op 13 november 2009 door R.J. Koopman, voorzitter, P.A.G.M. Cools en J.Th. Simons, in tegenwoordigheid van M.A.M. van den Broek, griffier. De beslissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

Het aanwenden van een rechtsmiddel