Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 09-03-2012, BW1120, 11-00316

Kenmerk: 11/00316

Uitspraak op het hoger beroep van

tegen de uitspraak van de Rechtbank Breda (hierna: de Rechtbank) van 23 maart 2011, nummer AWB 10/1490, in het geding tussen

belanghebbende

en

betreffende na te noemen beschikking.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Belanghebbende heeft verzocht om teruggaaf van energiebelasting over de verbruiksperiode 1 januari 2006 tot en met 31 december 2006. De Inspecteur heeft het verzoek bij beschikking afgewezen. Tegen deze beschikking heeft belanghebbende bezwaar gemaakt. Bij uitspraak van 2 maart 2010 heeft de Inspecteur het bezwaar afgewezen.

1.4. Belanghebbende heeft schriftelijk gerepliceerd en de Inspecteur heeft schriftelijk gedupliceerd.

1.5. De zitting heeft plaatsgehad op 19 januari 2012 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord gemachtigden van belanghebbende, alsmede de Inspecteur.

1.6. Belanghebbende heeft te dezer zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij.

1.7. Het Hof heeft aan het slot van de zitting het onderzoek gesloten.

2. Feiten

2.1. Het Hof stelt de volgende feiten vast, als tussen partijen niet in geschil, dan wel door een van hen gesteld en door de ander niet, dan wel onvoldoende, weersproken.

2.2. Belanghebbende draagt de naam "X".

2.3. Artikel 2 van de statuten van belanghebbende luidt:

2.4. Belanghebbende is eigenaar en exploitant van het zwembad "A".

2.5. Belanghebbende is krachtens overeenkomst met de gemeente Y1 huurder en beheerder van diverse aan deze gemeente toebehorende sportaccommodaties. Het gaat om gymzalen, sporthallen en sportparken.

2.6. Belanghebbende heeft in totaal 41,35 fte aan arbeids-krachten beschikbaar. Van dit aantal is 36,1 fte gericht op, en wordt ingezet voor, het beheer, de exploitatie en het onderhoud van gebouwen en terreinen.

2.7. De inkomsten van belanghebbende bestaan uit de omzet behaald met de verhuur van de sportaccommodaties, alsmede, voor meer dan 70% van de totale inkomsten, uit de bijdrage die de gemeente levert om het exploitatietekort te dekken.

2.8. Belanghebbende heeft op 23 november 2009 een verzoek tot gedeeltelijke teruggaaf van energiebelasting ingediend op grond van artikel 69, tweede lid, Wet belastingen op milieugrondslag (hierna: Wbm). Het verzoek is uitsluitend gericht op de energiebelasting die betrekking heeft op het zwembad. Dit verzoek is afgewezen.

3. Geschil, alsmede standpunten en conclusies van partijen

3.1. Het geschil betreft het antwoord op de vraag of belanghebbende recht heeft op teruggaaf van energiebelasting. Belanghebbende is van mening dat deze vraag bevestigend moet worden beantwoord. De Inspecteur is de tegenovergestelde opvatting toegedaan. Belanghebbende stelt, onder meer, dat zij een algemeen nut beogende instelling is die niet werkzaam is op het gebied van sport; de Inspecteur stelt, onder meer, dat belanghebbende niet het algemeen nut beoogt en voorts dat zij wel werkzaam is op het gebied van sport.

3.2. Partijen doen hun standpunten in hoger beroep steunen op de gronden welke daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken. Ter zitting hebben zij deze standpunten nader toegelicht, doch geen nieuwe argumenten naar voren gebracht.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, de uitspraak op bezwaar van de Inspecteur en tot het verlenen van de gevraagde teruggaaf. De Inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het hoger beroep en bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

4. Gronden

4.2. De Rechtbank heeft het verzoek niettemin als tijdig aangemerkt. De Rechtbank is tot dat oordeel gekomen op grond van de omstandigheden dat (i) de teruggaaf slechts wordt verleend indien bij het verzoek om teruggaaf een kopie van de eindafrekening van het energiebedrijf wordt meegestuurd, (ii) het energiebedrijf de eindfactuur pas heeft opgemaakt na afloop van voornoemde termijn van 13 weken, (iii) belanghebbende het verzoek binnen 13 weken na factuurdatum heeft gedaan, en (iv) de Inspecteur ter zitting heeft verklaard dat, hoewel de termijn van 13 weken aanvangt na afloop van de leveringsperiode, de belastingdienst, indien de eindafrekening van een latere datum is, uit praktische overwegingen de factuurdatum hanteert als datum waarop de termijn een aanvang neemt.

4.3. De motivering van de Rechtbank maakt niet duidelijk of de Rechtbank van oordeel was dat de termijnoverschrijding op basis van de opgesomde omstandigheden gepasseerd kon worden op grond van artikel 6:11 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb), of op grond van een andere reden.

4.4. Naar het oordeel van het Hof behelst de termijn in artikel 8c, negende lid, van het Ubm, een in het belang van de belastingadministratie gegeven voorschrift dat zich slechts voor toepassing leent indien en voor zover de belastingadministratie zich daarop beroept (vgl. HR 10 december 1990, nr. 26.536, LJN ZC4489, onder meer gepubliceerd in BNB 1991/52). Deze termijn is dus niet van openbare orde. Nu de Inspecteur zich voor de Rechtbank niet (langer) op (overschrijding van) deze termijn beroepen heeft, heeft de Rechtbank het verzoek terecht ontvankelijk verklaard.

4.7. De Hoge Raad overwoog in zijn arrest van 20 mei 2005, nummer 40637, LJN AT5916, als volgt:

Voorzover het middel zich keert tegen 's Hofs oordeel dat tot de instellingen als bedoeld in artikel 36l, lid 11, van de Wbm niet slechts kunnen worden gerekend instellingen die zich blijkens hun statuten ten doel stellen de uitoefening van activiteiten van maatschappelijke, sociale of culturele aard, doch tevens instellingen die een gebouw exploiteren ten dienste van zodanige activiteiten, is het evenwel terecht voorgesteld. Noch uit de tekst van artikel 36l, lid 11, van de Wbm, noch uit de totstandkomingsgeschiedenis van die bepaling volgt dat de wetgever heeft beoogd de teruggaafregeling van toepassing te doen zijn op andere instellingen dan die welke zich ten doel stellen de uitoefening van activiteiten die zelf activiteiten van maatschappelijke, sociale of culturele aard zijn. Dat door die andere instellingen diensten worden verricht ten behoeve van instellingen die wel zelf dergelijke activiteiten ontplooien, doet daaraan niet af.

4.8. Het Hof acht onvoldoende feitelijk of juridisch relevante verschillen aanwezig tussen voorliggend geval en dat welk onderwerp vormde van geciteerd arrest om thans in afwijking van de in het arrest gegeven regel te beslissen. Belanghebbendes stelling, dat zij recht heeft op teruggaaf op grond van artikel 36l, lid 11, van de Wbm, wordt daarom verworpen.

4.9. Het Hof overweegt voorts, dat zo de beheers- en verhuursactiviteiten van belanghebbende niet geïsoleerd zouden moeten worden beschouwd, maar tevens rekening zou moeten worden gehouden met de context waarin deze activiteiten worden verricht (te weten: als gesubsidieerd 'verlengstuk' van de gemeente, met als uiteindelijk doel de stimulering van sportbeoefening binnen de gemeente), het oordeel niet anders uitvalt. Zou men deze context meewegen - hetgeen belanghebbende nadrukkelijk bepleit - dan ontkomt men niet aan de conclusie, dat belanghebbendes activiteiten plaatsvinden op het gebied van de sport. Belanghebbendes verzoek strandt dan op de voorwaarde genoemd in artikel 36l, elfde lid, letter c, Wbm, in verbinding met artikel 8ja, eerste lid, letter d, Ubm. Deze voorwaarde houdt, kort gezegd, in dat de instelling niet, of slechts in beperkte mate, werkzaam mag zijn op het gebied van sport, gezondheidszorg of onderwijs.

4.10. Belanghebbende betoogt, dat zij uitsluitend teruggaaf heeft verzocht van energiebelasting met betrekking tot het door haar geëxploiteerde zwembad "A". Dit zwembad behoort haar in eigendom toe; in zoverre is derhalve geen sprake van een onroerende zaak die zij aan anderen ter beschikking stelt. Een zwembad is, zo stelt zij, een algemeen nut beogende instelling. Zij verdedigt dat het zwembad als zelfstandige entiteit, dat wil zeggen als "instelling" in de zin van artikel 36l, elfde lid, Wbm moet worden beschouwd, die als zodanig in aanmerking komt voor de teruggaaf van energiebelasting. Dit betoog faalt. Als "instelling" kan slechts worden aangemerkt de rechtspersoon zelf, en niet een bezitting of activiteit van de rechtspersoon.

4.12. Blijkens de wetsgeschiedenis van 36l, twaalfde lid, Wbm strekt deze bepaling ertoe de in het elfde lid opgenomen teruggaafregeling uit te breiden naar onroerende zaken die hoofdzakelijk in gebruik zijn bij meer dan één instelling. Een instelling die zich bezighoudt met de exploitatie van een onroerende zaak en die zaak ter beschikking stelt van, kort gezegd, algemeen nut beogende of een sociaal belang behartigende instellingen, komt in beginsel in aanmerking voor teruggaaf van energiebelasting. Belanghebbende is een zodanige instelling, nu zij de onroerende zaken ter beschikking stelt van scholen en sportverenigingen, waarvan het Hof veronderstellenderwijs zal aannemen dat zij hetzij het algemeen nut beogen, hetzij een sociaal belang behartigen.

4.13. Artikel 36l, twaalfde lid, Wbm, stelt echter, in verbinding met artikel 8ja, tweede lid, Ubm, nadere voorwaarden. De Inspecteur verdedigt, dat belanghebbende aan meerdere voorwaarden niet voldoet.

4.14. Naar het oordeel van het Hof voldoet belanghebbende in ieder geval niet aan de voorwaarde gesteld in artikel 36l, twaalfde lid, letter d, Wbm in verbinding met artikel 8ja, tweede lid, Ubm, welke voorwaarden hierop neerkomen, dat de gebruikers van de onroerende zaken (de scholen en de sportverenigingen) niet of slechts in beperkte mate werkzaam mogen zijn op het gebied van sport, gezondheidszorg of onderwijs. Een school die een ruimte of terrein huurt ten behoeve van de gymnastiekles of sportbeoefening van de leerlingen, is evident werkzaam op het gebied van sport of onderwijs. Een sportvereniging die een ruimte of een terrein huurt ten behoeve van de sportbeoefening van de leden, is evident werkzaam op het gebied van sport. Belanghebbendes beroep op artikel 36l, twaalfde lid, Wbm faalt daarom eveneens.

4.16. Het Hof vat deze stelling op als een beroep op het gelijkheidsbeginsel. Dit beroep faalt. Een stichting als belanghebbende, waarin meerdere activiteiten zijn ondergebracht, en waarin de activiteit bestaande uit de exploitatie van een zwembad ondergeschikt is aan de overige activiteiten, is feitelijk noch rechtens gelijk aan een stichting die als (nagenoeg) enige activiteit de exploitatie van een zwembad heeft. Belanghebbende en dergelijke "zwembad-stichtingen" zijn daarom geen gelijke gevallen.

5. Beslissing

Aldus gedaan op 9 maart 2012 door W.E.M. van Nispen tot Sevenaer, voorzitter, P.J.M. Bongaarts en P.C. van der Vegt, leden, in tegenwoordigheid van Th.A.J. Kock, griffier. De beslissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

Het aanwenden van een rechtsmiddel: