Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 06-04-2017, ECLI:NL:GHSHE:2017:1528, 16/00121 tot en met 16/00128

De Rechtbank heeft de navorderingsaanslagen IB/PVV 1999 tot en met IB/PVV 2003 en VB 2000 en de daarbij gegeven beschikkingen heffingsrente vernietigd. De Inspecteur heeft geen (incidenteel) hoger beroep aangetekend tegen het oordeel van de Rechtbank. Nu belanghebbende met haar hoger beroep in zoverre niet in een betere positie kan geraken, is het belang van belanghebbende aan de corresponderende hoger beroepen komen te ontvallen. Het Hof zal daarom de hoger beroepen met kenmerk 16/00121 tot en met 16/00125 en 16/00128 niet-ontvankelijk verklaren.

Derhalve zal het Hof de onder 3.1 vermelde vragen uitsluitend nog beantwoorden ten aanzien van de navorderingsaanslag IB/PVV 2004, de aanslag IB/PVV 2009, de bij deze laatste aanslag gegeven boetebeschikking en de bij deze belastingaanslagen behorende heffingsrentebeschikkingen.

Ten aanzien van de identificatie van belanghebbende als rekeninghouder heeft de Rechtbank het volgende overwogen:

De inspecteur heeft belanghebbende en [X] geïdentificeerd als rekeninghouders bij Van Lanschot. Op de inspecteur rust de last om de juistheid daarvan aannemelijk te maken. De inspecteur heeft de gegevens van de rekeninghouders zoals vermeld op de rekeningstandenlijsten - in dit geval: “ [X] - [belanghebbende] ” - vergeleken met de gegevens in het systeem Beheer van Relaties (hierna: BVR), waarin gegevens zijn opgenomen die afkomstig zijn uit de gemeentelijke basisadministratie. Uit de in het BVR-systeem opgenomen lijst van personen blijkt dat er slechts één echtpaar voorkomt met de achternamencombinatie “ [X] ” en “ [belanghebbende] ”; deze unieke ‘hit’ betreft belanghebbende en [X] .

De rechtbank is van oordeel dat de genoemde combinatie van de namen zo specifiek is, dat er geen reden is om aan te nemen dat de vermelding in het renseignement op andere personen dan belanghebbende en [X] kan slaan. Met voormeld onderzoek heeft de inspecteur dan ook naar het oordeel van de rechtbank aannemelijk gemaakt dat belanghebbende en [X] rechthebbenden waren tot de rekening bij Van Lanschot met rekeningnummer [rekeningnummer] , op de op de renseignementen genoemde data.

Gelet op de hoogte van het saldo per 28 november 1996, het gegeven dat de saldi op de renseignementen vrij stabiel zijn en de beleggingsvorm (voornamelijk bonds) die wijst op belegging voor lange termijn, acht de rechtbank aannemelijk dat belanghebbende ook in latere jaren deze bankrekening (in ieder geval tot en met 2009) in Luxemburg heeft aangehouden, eerst met [X] en na het overlijden van [X] met de erven.”.

In hoger beroep heeft belanghebbende gesteld dat in het BVR-systeem geen naar het buitenland geëmigreerde Nederlanders zijn opgenomen met wie de Belastingdienst geen relatie (meer) onderhoudt. Daardoor is het volgens belanghebbende niet uit te sluiten dat de litigieuze rekening wordt gehouden door een naar het buitenland geëmigreerde Nederlander van wie de naam met die van belanghebbende overeenkomt en met wie de Belastingdienst geen relatie onderhoudt.

De Inspecteur heeft hiertegen ingebracht dat de gegevens van geëmigreerde Nederlanders nog steeds in het BVR-systeem zijn opgenomen, en hij verwijst in dit verband naar de ambtsedige verklaring van de heer [D] . Volgens de Inspecteur zou er geen sprake zijn geweest van een unieke identificatie, indien er nog een echtpaar zou (hebben) bestaan met dezelfde achternamen maar dat inmiddels was geëmigreerd naar het buitenland.

Evenals de Rechtbank acht het Hof aannemelijk dat belanghebbende (mede)rekeninghouder was van de rekening bij Van Lanschot. Al hetgeen belanghebbende in dit verband in hoger beroep heeft aangevoerd, onder meer dat het BVR-systeem niet volledig zou zijn, maakt het oordeel van het Hof niet anders. Er is geen twijfel gerezen omtrent de wijze waarop is geïdentificeerd en er is geen reden om aan te nemen dat de vermelding in het renseignement op een andere persoon dan belanghebbende kan slaan. Het Hof acht aannemelijk dat de gegevens van geëmigreerde Nederlanders nog steeds in het BVR-systeem zijn opgenomen, zoals de Inspecteur heeft gesteld. Bovendien merkt het Hof nog op dat belanghebbendes identificatie mede is geschied aan de hand van de zogenaamde adressenlijst, Bijlage B9 bij de Nota (zie verweerschrift eerste aanleg, pagina’s 17 en 32).

Het Hof beantwoordt vraag a bevestigend.

In hoger beroep is niet meer in geschil dat de belastingaanslagen IB/PVV 2004 en 2009 zijn vastgesteld met omkering van de bewijslast. In geschil is of de Inspecteur de belastingaanslagen naar willekeur heeft vastgesteld.

In dat kader betoogt belanghebbende dat het door de Inspecteur gehanteerde percentage van vermogensgroei per jaar van 23,5 dient te worden verlaagd tot 6. Door uit te gaan van het percentage van 23,5 heeft de Inspecteur zich volgens belanghebbende niet gebogen over de vraag of verschillen tussen het vermogen per 21 december 1994 enerzijds en het vermogen per 5 september 1996 respectievelijk 28 november 1996 anderzijds verband hielden:

Volgens belanghebbende is aannemelijk dat de verschillen zijn ontstaan door stortingen. Verder heeft de Inspecteur zich volgens belanghebbende niet bekommerd om de verschillen in aard van het aangehouden vermogen (aandelen, obligaties, deposito).

De Inspecteur heeft het inkomen uit sparen en beleggen geschat met toepassing van het percentage van 23,5. Dit percentage heeft de Inspecteur ontleend aan het verloop van de tegoeden van andere rekeninghouders. De Inspecteur heeft gesteld dat de gemiddelde vermogensgroei het resultaat is van rente, dividend, beleggingsresultaat, stortingen en opnames.

Zoals de Hoge Raad in zijn arrest van 13 november 2015, 14/01744, ECLI:NL:HR:2015:3291, heeft beslist, hoeft de Inspecteur in het geval de bewijslast is omgekeerd, slechts een redelijke schatting, niet naar willekeur, vast te stellen. Hij kan volstaan met een op gemiddelde gegevens gebaseerde schatting. Naar het oordeel van het Hof berusten de belastingaanslagen IB/PVV 2004 en 2009 op een redelijke schatting in voormelde zin. De schatting mag naar ’s Hofs oordeel een zekere ruwheid vertonen en, binnen redelijke grenzen, aan de hoge kant zijn. Belanghebbende heeft niet doen blijken dat zij zich in een wezenlijk andere positie heeft bevonden dan de (andere) achterhaalde rekeninghouders, en evenmin dat het door haar aangehouden tegoed daarom niet hetzelfde verloop te zien kan hebben gegeven.

Het Hof beantwoordt vraag b ontkennend.

Vooraf merkt het Hof op dat ten aanzien van de boete bij de aanslag IB/PVV 2009 niet in geschil is dat het beboetbare feit is gepleegd, doch enkel dat de hoogte van deze boete in geschil is.

Evenals de Rechtbank acht het Hof een vergrijpboete van 100 procent van het bedrag aan belasting dat als gevolg van de opzet van de belastingplichtige niet is geheven, passend en geboden. Weliswaar is het Hof niet verplicht de boete te berekenen als een percentage van de verschuldigde belasting, maar velt het Hof een zelfstandig oordeel over de hoogte van de boete.

Anders dan de Rechtbank ziet het Hof aanleiding de boete te matigen met 20 procent, omdat de aanslag IB/PVV 2009 is komen vast te staan met omkering van de bewijslast en daarmee ook de grondslag van de boete is vastgesteld met omkering van de bewijslast (Hoge Raad 18 januari 2008, nr. 41832, ECLI:NL:HR:2008:BC1962, BNB 2008/165).

Tussen partijen is in hoger beroep niet langer in geschil dat de redelijke termijn voor de bezwaar- en beroepsfase met 19 maanden is overschreden. De door de Hoven geformuleerde uitgangspunten, brengen mee dat een overschrijding van de redelijke termijn met 19 maanden leidt tot een matiging van de boete met 15%. Nu zich in hoger beroep geen overschrijding van de redelijke termijn heeft voorgedaan, zal het Hof de boete verminderen met 15 procent.

Gelet op hetgeen is overwogen in 4.3.3 en 4.3.4, stelt het Hof de boete vast op 68 procent van € 10.998 ofwel op een bedrag van € 7.478.

Belanghebbende heeft verzocht om een vergoeding van immateriële schade.

Nu belanghebbende niet is opgekomen tegen de door de Rechtbank toegekende schadevergoeding en zich in hoger beroep geen overschrijding van de redelijke termijn heeft voorgedaan, acht het Hof geen termen aanwezig voor vergoeding van immateriële schade, anders dan die door de Rechtbank is toegekend.

De slotsom is dat het hoger beroep met kenmerk 16/00121 tot en met 16/00125 en 16/00128 niet-ontvankelijk is.

De slotsom is dat het hoger beroep met kenmerk 16/00126 ongegrond is en dat de uitspraak van de Rechtbank in zoverre dient te worden bevestigd.

De slotsom is dat het hoger beroep met kenmerk 16/00127 gegrond is. De uitspraak van de Rechtbank dient in zoverre te worden vernietigd. Het Hof zal de uitspraak op bezwaar inzake de aanslag IB/PVV 2009 en de daarbij behorende beschikking heffingsrente bevestigen en de daarbij behorende boetebeschikking verminderen.

Aangezien de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, dient de Inspecteur aan belanghebbende het door haar ter zake van de behandeling van het met het onderhavige hoger beroep samenhangende hoger beroep met kenmerk 16/00118 bij het Hof betaalde griffierecht ten bedrage van € 124 te vergoeden.