Hoge Raad, 28-01-2005, AS4105, 39836

Gegevens

Instantie: Hoge Raad

Datum uitspraak: 28 januari 2005

Datum publicatie: 28 januari 2005

ECLI: ECLI:NL:HR:2005:AS4105

Formele relaties

In cassatie op : ECLI:NL:GHLEE:2003:AG1681

Zaaknummer: 39836

Relevante informatie: Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen [Tekst geldig vanaf 01-01-2024] art. 3, Regeling tijdvak en inkomen ziekenfondsverzekering zelfstandigen [Tekst geldig vanaf 01-01-2006] [Regeling ingetrokken per 2006-01-01] art. 2, Regeling tijdvak en inkomen ziekenfondsverzekering zelfstandigen [Tekst geldig vanaf 01-01-2006] [Regeling ingetrokken per 2006-01-01] art. 3

Inhoudsindicatie

Ziekenfondswet. Aan de inspecteur na 1 oktober bekend geworden gegevens tellen niet mee voor bepaling verzekeringsplicht zelfstandigen.

Uitspraak

Nr. 39.836

28 januari 2005

gewezen op het beroep in cassatie van de Staatssecretaris van Financiën tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Leeuwarden van 13 juni 2003, nr. BK 749/02, betreffende na te melden ten aanzien van X te Z gegeven beschikking als bedoeld in artikel 3d, lid 2, van de Ziekenfondswet (hierna ook: Zfw).

1. Beschikking, bezwaar en geding voor het Hof

De Inspecteur heeft bij beschikking verklaard dat belanghebbende wat betreft het jaar 2001 voldoet aan de voorwaarden als bedoeld in artikel 3d, lid 1, Zfw.

Na door belanghebbende daartegen gemaakt bezwaar heeft de Inspecteur bij uitspraak de verklaring gehandhaafd.

Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij het Hof.

Het Hof heeft het beroep gegrond verklaard, de bestreden uitspraak vernietigd, bepaald dat belanghebbende niet voldoet aan de voorwaarden voor de verplichte ziekenfondsverzekering in 2001 en de bestreden verklaring in die zin gewijzigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

2. Geding in cassatie

De Staatssecretaris heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

3. Beoordeling van het middel

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Belanghebbende is per 1 januari 2000 een onderneming gestart. Hij is met ingang van 2000 verzekerd ingevolge artikel 3, lid 1, aanhef en letter a, van de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen.

Belanghebbende heeft in mei 2000 een schatting voor het jaar 2000 ingediend, uitkomend op een belastbaar inkomen van ƒ 40.000. Op 13 december 2001 heeft de Inspecteur een verklaring afgegeven houdende dat belanghebbende voor 2001 verplicht verzekerd is voor het ziekenfonds. Met het tegen deze beschikking gerichte bezwaarschrift van 19 december 2001 heeft belanghebbende zijn aangiftebiljet voor de inkomstenbelasting voor het jaar 2000 meegestuurd, waarin hij aangifte doet van een belastbaar inkomen van ƒ 67.740.

3.2. Voor het Hof was tussen partijen in geschil of de Inspecteur de beschikking terecht heeft gebaseerd op de schatting van belanghebbende van mei 2000 (leidend tot de verklaring dat belanghebbende voor het jaar 2001 wèl werd aangemerkt als verzekerde), dan wel had moeten baseren op de gegevens van belanghebbendes aangiftebiljet dat hij met zijn bezwaarschrift van 19 december 2001 heeft meegestuurd (hetgeen zou moeten leiden tot de verklaring dat belanghebbende voor het jaar 2001 niet werd aangemerkt als verzekerde). Het Hof heeft in laatstbedoelde zin beslist. Daartegen richt zich het middel.

3.3. Bij de beoordeling van het middel moet het volgende worden vooropgesteld. Het systeem dat de wetgever voor ogen stond op het punt waar het in de onderhavige zaak om gaat, komt erop neer dat de verklaring inzake het al dan niet verplicht verzekerd zijn is gebaseerd op de bij de rijksbelastingdienst op de peildatum bekende gegevens betreffende het inkomen van de zelfstandige (vgl. HR 11 juni 2004, nr. 37545, BNB 2004/318). Ingevolge artikel 3, lid 2, laatste volzin, van de Regeling tijdvak en inkomen ziekenfondsverzekering zelfstandigen (hierna: de Regeling) is 1 oktober (van het voorafgaande jaar) de peildatum voor de vaststelling van het inkomen voor de beoordeling van de ziekenfondsverzekering van een zelfstandige voor het tweede jaar waarin hij zelfstandige is. Voorts wordt ingevolge artikel 3, lid 1, van de Regeling voor de toepassing van artikel 3d, lid 1, Zfw voor het tweede jaar waarin iemand zelfstandige is, in aanmerking genomen het inkomen over het jaar waarin hij zelfstandige is geworden. Ten slotte houdt artikel 2, lid 5, van de Regeling in dat indien over enig jaar nog geen aangifte is gedaan, het laatste door de belastingplichtige aan de inspecteur opgegeven geschatte inkomen voor dat jaar in aanmerking wordt genomen.

3.4. Uit het vorenoverwogene volgt dat de Inspecteur bij de beoordeling of belanghebbende voor het jaar 2001 als verplicht ziekenfondsverzekerd moet worden aangemerkt, terecht zich heeft gebaseerd op de hem op 1 oktober 2000 bekende gegevens - de door belanghebbende in mei 2000 ingediende schatting voor het jaar 2000 - en bij de heroverweging in bezwaar terecht geen acht heeft geslagen op de gegevens van het aangiftebiljet dat belanghebbende met zijn bezwaarschrift van 19 december 2001 heeft meegestuurd. 's Hofs andersluidende opvatting is derhalve onjuist. Het middel slaagt. 's Hofs uitspraak kan niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen.

3.5. Aangaande de door het Hof niet behandelde grieven overweegt de Hoge Raad het volgende.

3.5.1. De grief dat de maatstaf van één toetsjaar te beperkt is, stuit af op hetgeen de Hoge Raad heeft geoordeeld in zijn arrest van 7 maart 2003, nr. 36642, BNB 2003/249.

3.5.2. De grief dat de Inspecteur, gelet op de inkomens waarnaar op 9 oktober 2001 voor het jaar 2000 voorlopige aanslagen in de inkomstenbelasting respectievelijk premie arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen zijn vastgesteld, het inkomen willekeurig heeft vastgesteld, ziet eraan voorbij dat, zoals volgt uit hetgeen hiervoor onder 3.4 is overwogen, de beoordeling of belanghebbende verplicht ziekenfondsverzekerd is, dient plaats te vinden op basis van belanghebbendes eigen schatting van mei 2000.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

5. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, behoudens de beslissing omtrent het griffierecht, en

verklaart het tegen de uitspraak van de Inspecteur ingestelde beroep ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de raadsheer P.J. van Amersfoort als voorzitter, en de raadsheren A.R. Leemreis en C.J.J. van Maanen, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 28 januari 2005.