Hoge Raad, 09-10-2009, BH0546, 08/02433

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van X te Z, België (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 8 mei 2008, nr. 05/00242, betreffende een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen.

1. Het geding in feitelijke instantie

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van de middelen

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

3.1.1. Gedurende het jaar 2001 woonde belanghebbende in België.

3.1.2. Belanghebbende was in dat jaar werkzaam als bestuurder van A B.V. (hierna: de B.V.). In 2001 was de B.V. in Nederland gevestigd en was belanghebbende daarvan de enige aandeelhouder. Hij heeft zijn werkzaamheden als bestuurder van de B.V. in dat jaar zowel in Nederland als in België verricht. Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende ongeveer de helft van deze werkzaamheden in Nederland en de andere helft in België heeft verricht.

3.1.3. Belanghebbende genoot in 2001 een beloning van de B.V. van € 14.009. In een besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders van de B.V. is vastgelegd dat deze beloning uitsluitend is toegekend voor de werkzaamheden die belanghebbende voor de B.V. in België verricht. Een bedrag van € 14.009 vormt een redelijke en zakelijke vergoeding voor de in België verrichte werkzaamheden.

3.1.4. Belanghebbende was in 2001 tevens enig aandeelhouder en zaakvoerder van twee in België gevestigde rechtspersonen naar Belgisch recht, BVBA B en BVBA C. De werkzaamheden voor BVBA B vonden in dat jaar in België plaats en waren bezoldigd. Ter zake van zijn bezoldigde werkzaamheden als zaakvoerder in België, is belanghebbende aangesloten bij het Belgische stelsel van sociale zekerheid voor zelfstandigen.

3.1.5. De Inspecteur heeft belanghebbende over het jaar 2001 aangeslagen in de premieheffing voor de Nederlandse volksverzekeringen (hierna: de volksverzekeringen) naar een premie-inkomen van € 14.009.

3.2. Voor het Hof was in geschil of de Inspecteur belanghebbende terecht als verzekerde voor de volksverzekeringen heeft aangemerkt, en zo ja of hij het premie-inkomen op het juiste bedrag heeft vastgesteld. Het Hof heeft geoordeeld dat belanghebbende in 2001 al zijn werkzaamheden voor de B.V. in dienstbetrekking heeft verricht, dus ook de in Nederland verrichte werkzaamheden.

3.3.1. Bij de beoordeling van 's Hofs uitspraak moet worden vooropgesteld dat bij de beantwoording van de vraag of belanghebbende zijn werkzaamheden voor de B.V. in Nederland in dienstbetrekking heeft verricht, geen betekenis toekomt aan het in 3.1.3 vermelde besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders van die B.V., reeds omdat uit 's Hofs uitspraak of de stukken van het geding niet blijkt dat dit besluit heeft geleid tot een dienovereenkomstige aanpassing van de arbeidsovereenkomst.

3.3.2. Derhalve moet - in afwijking van de uitspraak van het Hof - ervan worden uitgegaan dat het loon van € 14.009 voor de werkzaamheden in zowel Nederland als België is toegekend. De helft van dit loon (€ 7004,50) dient te worden toegerekend aan de bestuurswerkzaamheden in Nederland, nu ongeveer de helft van de bestuurswerkzaamheden voor de B.V. werd verricht in Nederland, er geen aanleiding is om aan te nemen dat de aard van de bestuurswerkzaamheden voor de B.V. in Nederland en België verschilde, en er geen aanwijzingen bestaan dat in dit geval desondanks in zakelijke verhoudingen een andere dan tijdsevenredige toerekening van het salaris zou hebben plaatsgevonden.

3.4.1. Belanghebbendes bestuurswerkzaamheden voor de B.V. hebben derhalve te gelden als bezoldigd, ook voor zover zij in Nederland zijn verricht. Nu de bezoldigde directeur van een B.V. zijn werkzaamheden in dienstbetrekking verricht, ook indien hij enig aandeelhouder van die B.V. is (zie HR 2 juli 1997, nr. 29332, LJN AA3216, BNB 1997/309), is het in 3.2 weergegeven oordeel van het Hof juist, wat er zij van de daarvoor gebruikte gronden.

3.4.2. Belanghebbende was in 2001 ter zake van zijn in Nederland in dienstbetrekking verrichte arbeid aan de loonbelasting onderworpen. Op grond van het bepaalde in artikel 6, lid 1, aanhef en letter b, van de Algemene Ouderdomswet en de overeenkomstige bepalingen in andere volksverzekeringswetten, behoorde hij daarom naar Nederlands nationaal recht tot de kring der verzekerden voor deze verzekeringen.

3.4.4. Hetgeen onder 3.4.2 en 3.4.3 is overwogen brengt mee dat belanghebbende voor het jaar 2001 als verzekerde voor de volksverzekeringen moet worden aangemerkt.

3.4.5. Hieraan kan niet afdoen dat het daartoe bevoegde Nederlandse orgaan, de Sociale Verzekeringsbank (hierna: de SVB), ten tijde van de uitspraak van het Hof nog geen verklaring als bedoeld in artikel 12bis van de Verordening (EEG) nr. 574/72 van 21 maart 1972 had afgegeven over de toepasselijkheid van de Nederlandse wetgeving op basis van artikel 14quater van de Verordening. Een dergelijke verklaring is geen constitutief vereiste. Indien een zodanige verklaring wel wordt afgegeven, en onherroepelijk komt vast te staan, is de Belastingdienst daaraan in het kader van de premieheffing in beginsel gebonden. Indien de SVB in het onderhavige geval alsnog bij onherroepelijke beslissing beslist dat de Nederlandse wetgeving niet van toepassing is, brengt de strekking van het genoemde artikel 12bis mee dat belanghebbende het Hof met overeenkomstige toepassing van artikel 8:88 van de Algemene wet bestuursrecht kan verzoeken zijn uitspraak te herzien.

3.5.1. Het Hof is ervan uitgegaan dat de Inspecteur belanghebbende over het onderhavige jaar terecht heeft aangeslagen naar een premie-inkomen van € 14.009.

3.5.3. Wat de hoogte van het premie-inkomen betreft verdient nog opmerking dat het Hof ervan is uitgegaan dat het aan werkzaamheden in Nederland toe te rekenen deel van het belastbare inkomen uit werk en woning van belanghebbende voor 2001 € 14.009 bedraagt, geheel bestaande uit fictief loon. Ook in cassatie kan van dit bedrag van € 14.009 worden uitgegaan als resultante van € 7004,50 aan werkelijk genoten loon, zoals overwogen in 3.3.2, en een bijtelling van het fictieve loon, waarvan in het licht van hetgeen in 3.3.2 is overwogen de helft, eveneens € 7004,50, moet worden toegerekend aan werkzaamheden in Nederland.

3.5.4. Voor zover de middelen erover klagen dat vaststelling van het premie-inkomen op € 14.009 in strijd is met de Nederlandse nationale wetgeving, falen zij. Op grond van artikel 8 van de Wet financiering volksverzekeringen (tekst 2001) wordt voor de heffing van premie bij wege van aanslag onder premie-inkomen verstaan het belastbare inkomen uit werk en woning, berekend volgens de regels van hoofdstuk 3 van de Wet inkomstenbelasting 2001. Volgens de in 2001 geldende tekst van artikel 3, aanhef en letter b, van de Uitvoeringsregeling premieheffing volksverzekeringen 1990 wordt hiervan uitgezonderd het inkomen waarop de wetgeving van een andere mogendheid van toepassing is op grond van een internationale regeling inzake sociale zekerheid. Het (fictieve) loon dat belanghebbende heeft genoten op grond van in Nederland voor de B.V. verrichte werkzaamheden, valt niet onder deze uitzondering. Zoals hiervoor in 3.4.3 is overwogen, was op grond van de Verordening de Nederlandse wetgeving van toepassing op deze werkzaamheden, en dus ook op de daaruit voortvloeiende (fictieve) inkomsten.

3.6. De middelen falen ook voor het overige. Zulks behoeft, gezien artikel 81 van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

5. Beslissing

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.W. van den Berge als voorzitter, en de raadsheren C. Schaap, J.W.M. Tijnagel, A.H.T. Heisterkamp en M.W.C. Feteris, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 9 oktober 2009.