Hoge Raad, 30-09-2011, BT5842, 10/00808

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van de Minister van Financiën tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 19 januari 2010, nr. BK-08/00272, betreffende een aan X B.V. (thans: C B.V.) te Z (hierna: belanghebbende) opgelegde naheffingsaanslag in de grondwaterbelasting en de daarbij gegeven boetebeschikking.

1. Het geding in feitelijke instanties

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van de middelen

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

3.1.1. Belanghebbende is houder van een inrichting voor koude- en warmteopslag ten behoeve van de verwarming van een appartementencomplex. Ter zake van die inrichting beschikt belanghebbende over een door de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland op de voet van artikel 14 van de Grondwaterwet verleende vergunning voor het door middel van die inrichting onttrekken aan de bodem van grondwater en het terugvoeren daarvan.

3.1.2. De vergunning houdt onder meer het volgende in:

3.1.3. In de jaren 2001 tot en met 2004 heeft belanghebbende het in de vergunning genoemde maximum van 69.000 m3 per jaar overschreden met respectievelijk 49.924 m3, 27.877 m3, 27.997 m3 en 42.076 m3.

3.1.4. De naheffingsaanslag betreft uitsluitend de hiervoor onder 3.1.3 vermelde overschrijdingen, na aftrek van 1200 m3 grondwater per jaar die belanghebbende krachtens de vergunning mocht onttrekken voor het spuien van de inrichting.

3.2. Voor het Hof was primair in geschil of belanghebbende heeft voldaan aan de voorwaarden voor toepassing van de in artikel 8, aanhef en letter g, van de Wet belastingen op milieugrondslag (tekst tot 1 januari 2008; hierna: de Wet) neergelegde vrijstelling (hierna: de vrijstelling). De vrijstelling ziet op onttrekkingen ten behoeve van koude- en warmteopslag door middel van een inrichting waarbij grondwater wordt onttrokken en vervolgens in een gesloten systeem weer volledig wordt teruggevoerd in hetzelfde watervoerende pakket als waaraan het is onttrokken, in overeenstemming met de voorwaarden welke daartoe zijn gesteld in de vergunning die voor het onttrekken en terugvoeren van water is verleend ingevolge de Grondwaterwet.

3.3. Het Hof heeft geoordeeld dat onder de omstandigheid dat belanghebbende, met uitzondering van de hoeveelheid onttrokken water, volledig voldoet aan de in de vergunning gestelde voorwaarden, dat geen sprake is van een blijvende onttrekking van het grondwater alsmede dat, naar belanghebbende - onvoldoende weersproken - heeft gesteld, er geen reden is aan te nemen dat indien zij direct een vergunning had aangevraagd voor een onttrekking van 120.000 m3 deze niet zou zijn verleend, een redelijke toepassing van het bepaalde in artikel 8, aanhef en letter g, van de Wet meebrengt dat, aangezien belanghebbende met de inrichting geheel beantwoordt aan het doel dat de wetgever zich heeft gesteld met het invoeren van de vrijstelling, zij ter zake van de onderhavige onttrekkingen en terugvoeringen recht kan doen gelden op de vrijstelling.

3.4. Middel 2 richt zich tegen het hiervoor onder 3.3 vermelde oordeel van het Hof met het betoog dat geen reden bestaat om met een beroep op redelijke wetstoepassing voorbij te gaan aan het bepaalde in de vergunning omtrent de hoeveelheid maximaal te onttrekken grondwater.

3.5. Het middel slaagt. Artikel 14, lid 4, van de Grondwaterwet schrijft voor dat in een vergunning die op grond van het eerste lid van dat artikel wordt verleend, worden vermeld de hoeveelheden grondwater of de hoeveelheden water die per een of meer tijdseenheden mogen worden onttrokken onderscheidenlijk geïnfiltreerd. Uit artikel 8, aanhef en letter g, van de Wet volgt dat op een onttrekking van grondwater die, zoals in dit geval wegens overschrijding van de in de vergunning vermelde hoeveelheden, niet door een krachtens de Grondwaterwet verleende vergunning wordt gedekt, de in dat artikelonderdeel neergelegde vrijstelling niet van toepassing is. Voor een belangenafweging als door het Hof ten grondslag gelegd aan zijn tegengesteld oordeel, is de vergunningprocedure op grond van de Grondwaterwet het aangewezen kader. Een dergelijke belangenafweging kan derhalve niet tot de conclusie leiden dat doel en strekking van de Wet zich ertegen zouden verzetten om de vrijstelling beperkt te achten tot maximaal de hoeveelheden onttrokken grondwater die volgens de vergunning zijn toegestaan.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

5. Beslissing

Dit arrest is gewezen door de vice-president D.G. van Vliet als voorzitter, en de raadsheren P. Lourens, E.N. Punt, P.M.F. van Loon en M.A. Fierstra, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 30 september 2011.