Hoge Raad, 01-02-2013, BX4036, 11/03882

1 februari 2013

Nr. 11/03882

Aan belanghebbende is voor het jaar 2006 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is gehandhaafd.

De Rechtbank te Breda (nr. AWB 09/2760) heeft het tegen die uitspraak ingestelde beroep gegrond verklaard, de uitspraak van de Inspecteur vernietigd en de aanslag verminderd.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld.

Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank alsmede de uitspraak van de Inspecteur vernietigd en de aanslag verder verminderd alsmede, naar de Hoge Raad verstaat, een verlies uit werk en woning vastgesteld. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

De Staatssecretaris heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Belanghebbende heeft een verweerschrift ingediend.

De Staatssecretaris heeft een conclusie van repliek ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van dupliek ingediend.

De Advocaat-Generaal R.E.C.M. Niessen heeft op 3 juli 2012 geconcludeerd tot gegrondverklaring van het beroep in cassatie.

Belanghebbende heeft schriftelijk op de conclusie gereageerd.

Na afloop van de termijn voor het indienen van een reactie op de conclusie heeft belanghebbende nog een stuk ingediend. Daartoe biedt de wet evenwel niet de mogelijkheid. Op dit stuk slaat de Hoge Raad daarom geen acht.

3.1.1. Belanghebbende woonde op 1 januari 2004 met zijn gezin in een woning aan de a-straat 1 te Z (hierna: de woning). Op deze datum is hij een eenmanszaak gestart. De werkzaamheden verrichtte belanghebbende vanuit de woning, die met het oog op de werkzaamheden voor de onderneming is verbouwd en uitgebreid. Belanghebbende heeft de woning als ondernemingsvermogen aangemerkt. Hij heeft de woning op de balans geactiveerd naar de vrije verkoopwaarde op

1 januari 2004 (€ 600.000). Deze waarde is door belanghebbende en de Inspecteur overeengekomen bij vaststellingsovereenkomst.

3.2. Het Hof heeft geoordeeld dat, gelet op de jaarlijkse bijtelling van de huurwaarde van de woonruimte in de winstsfeer, het niet moet uitmaken of een woon/praktijkpand eerst gekocht wordt en daarna ingebracht of dat het woon/praktijkpand - zoals in dit geval - bij de start van de onderneming door de ondernemer reeds bewoond is, verbouwd wordt ten behoeve van die onderneming en vervolgens gerekend wordt tot het ondernemingsvermogen. Aangezien in beide situaties de winst wordt verhoogd met de huurwaarde van de woonruimte, is naar het oordeel van het Hof geen plaats voor een nadere correctie van de inbrengwaarde. Het Hof heeft vastgesteld dat tussen partijen geen geschil over de uitbrengwaarde van de woning bestond en dit bracht het Hof tot de conclusie dat belanghebbende het door hem in zijn aangifte berekende boekverlies terecht in aanmerking heeft genomen.

Het Hof is niet toegekomen aan belanghebbendes beroep op het vertrouwensbeginsel in verband met de door hem en de Inspecteur gesloten vaststellingsovereenkomst.

3.3. Het middel richt zich met een rechtsklacht tegen het in 3.2 weergegeven oordeel van het Hof dat als inbrengwaarde van de woning heeft te gelden de waarde in vrij opleverbare staat.

Het middel slaagt. In de situatie dat een belastingplichtige een onderneming begint en bij die gelegenheid een pand vanuit zijn privévermogen doet overgaan naar het ondernemingsvermogen, dient dit pand daarin te worden geactiveerd voor de waarde in het economische verkeer die daaraan ten tijde van de inbreng kan worden toegekend. Daarbij vormt duurzame zelfbewoning een omstandigheid die de waarde van het pand kan beïnvloeden en waarmee bij het bepalen van die waarde rekening dient te worden gehouden. Het Hof is derhalve uitgegaan van een onjuiste rechtsopvatting.

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, en

verwijst het geding naar het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest.