Hoge Raad, 19-09-2014, ECLI:NL:HR:2014:2708, 12/05326

In het hiervoor in onderdeel 2 vermelde arrest heeft de Hoge Raad het Hof in de eerste plaats opgedragen voor elk van de alcoholhoudende dranken afzonderlijk te beoordelen of de gegiste (appel)drank door toevoeging van gedistilleerde alcohol, water, suikerstroop, aroma’s, kleur- en smaakstoffen en/of de roombase, de smaak, de geur en/of het uiterlijk van een uit een bepaalde vrucht of uit een bepaald natuurproduct vervaardigde drank heeft verloren, dit met het oog op de tariefindeling van de dranken in de Gecombineerde Nomenclatuur (hierna: de GN) met inachtneming van de algemene indelingsregels die het Hof van Justitie in het hiervoor in onderdeel 2 vermelde arrest van toepassing heeft geacht.

In verband met de beëindiging door de Inspecteur van eerder jegens belanghebbende door het besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 15 januari 2003, nr. CPP2002/3563M (hierna: het besluit van 15 januari 2003), gewekt vertrouwen, heeft de Hoge Raad het Hof opgedragen te onderzoeken welke overgangstermijn onder de omstandigheden van dit geval passend is.

Over de hiervoor in 4.1.2 omschreven verwijzingsopdracht heeft het Hof geoordeeld dat de door de Inspecteur geboden overgangstermijn tot 1 juli 2003 onder de omstandigheden van dit geval bij een concrete afweging van belangen passend is. Aan dat oordeel heeft het Hof ten grondslag gelegd dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat bestaande overeenkomsten het belanghebbende onmogelijk maakten de vanaf 1 juli 2003 meer verschuldigde bedragen aan accijns aan haar afnemers door te berekenen. Voorts is het Hof van oordeel dat de aanwezigheid per 1 juli 2003 van kleine hoeveelheden oude voorraden Apfel Cocktail, Passie Cocktail, Exotic Cocktail en Café Cocktail alsmede de omstandigheid dat de receptuur voor de roombase van Piña Colada Cocktail en Whiskey Cream Cocktail eerst per 18 november 2003 en de receptuur voor Café Cocktail eerst in oktober 2003 konden worden aangepast, niet nopen tot een langere overgangstermijn.

Het Hof heeft met als motivering dat dit buiten de verwijzingsopdracht valt, buiten beschouwing gelaten de stellingen van belanghebbende dat uit het besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 7 oktober 2005, nr. CPP 2005/1510M (hierna: het besluit van 7 oktober 2005) en nadien door de Staatssecretaris van Financiën uitgevaardigd beleid dan wel nadien door hem verkondigde standpunten zou volgen dat het besluit van 15 januari 2003 anders moet worden toegepast.

Het in het principale beroep voorgestelde tweede, derde en vierde middel alsmede de in het incidentele beroep aangevoerde klachten zijn gericht tegen de hiervoor in 4.2.1 weergegeven oordelen van het Hof omtrent het door beide partijen niet geslaagd zijn in het leveren van het bewijs dat de dranken over de kenmerken en eigenschappen beschikken die met toepassing van indelingsregel 3b van de GN indeling onder post 2206 dan wel post 2208 van de GN rechtvaardigen, en zijn opvatting dat indeling van de dranken met toepassing van algemene indelingsregel 3c van de GN moet geschieden.

Vooropgesteld wordt dat het Hof van Justitie in het hiervoor in onderdeel 2 vermelde arrest, op basis van de vaststelling dat de dranken zowel gegiste als gedistilleerde alcohol bevatten en die stoffen onder verschillende tariefposten vallen, tot de slotsom is gekomen dat algemene indelingsregel 3b van de GN de aangewezen indelingsregel is voor het indelen van de onderhavige dranken in de GN. Mengsels moeten volgens deze regel worden ingedeeld in de tariefpost waarin het bestanddeel wordt ingedeeld dat het wezenlijke karakter van het mengsel bepaalt. Bij het toepassen van deze regel moet naar het oordeel van het Hof van Justitie met betrekking tot de in geschil zijnde dranken gewicht worden toegekend aan het feit dat de gedistilleerde alcohol niet alleen aan het totale volume van de producten maar ook aan het alcoholgehalte ervan meer bijdraagt dan de gegiste alcohol (punt 35), en voorts aan de organoleptische eigenschappen (punt 36) waarvan moet worden nagegaan of deze eigenschappen stroken met die van de in post 2208 van de GN ingedeelde producten. Anders dan het Hof heeft geoordeeld, volgt uit dit arrest niet dat met het oog op toepassing van algemene indelingsregel 3b van de GN uitsluitend de organoleptische eigenschappen het wezenlijke karakter van de dranken bepalen. Het Hof had, ervan uitgaande dat dranken als de onderhavige, waarvan vaststaat dat zij een totaal alcoholpercentage hebben dat voor minder dan 50 percent bestaat uit gegiste alcohol, voor elk van de onderwerpelijke dranken afzonderlijk moeten beoordelen of deze vatbaar is voor indeling in post 2208 van de GN omdat de organoleptische eigenschappen van de drank stroken met die van de in post 2208 van de GN ingedeelde producten. Zoals het Hof terecht heeft geoordeeld rustte op de Inspecteur de last dit laatste te bewijzen. Voor zover het Hof mede op belanghebbende die last heeft gelegd en vervolgens algemene indelingsregel 3c van de GN heeft toegepast, berusten ’s Hofs oordelen derhalve op een onjuiste rechtsopvatting. Het in het principale beroep voorgestelde tweede middel slaagt in zoverre.

Het eerste middel en de middelen voor het overige kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

Gelet op hetgeen hiervoor in 4.3.2 en 4.3.3 is overwogen, slaagt het in het principale beroep voorgestelde tweede, derde en vierde middel en slagen de in het incidentele beroep aangevoerde klachten. ’s Hofs uitspraak kan niet in stand blijven. Verwijzing moet volgen voor een nieuwe beoordeling van de vraag of met betrekking tot de eigenschappen van de dranken aannemelijk is dat elk van de desbetreffende gegiste vruchtendranken door de toevoeging van gedistilleerde alcohol en andere bestanddelen de smaak, de geur en/of het uiterlijk van de uit een bepaalde vrucht of uit een bepaald natuurproduct vervaardigde drank waaruit de dranken mede zijn samengesteld, heeft verloren en dat deze eigenschappen stroken met die van dranken die zijn omschreven in post 2208 van de GN.