Hoge Raad, 24-02-2017, ECLI:NL:HR:2017:289, 16/01159

Aan belanghebbende is met dagtekening 28 februari 2014 een aanslag in de afvalstoffenheffing voor het jaar 2013 opgelegd.

Voor het Hof was in geschil of de aanslag afvalstoffenheffing 2013 terecht aan belanghebbende is opgelegd, omdat ten tijde van het opleggen van die aanslag de Verordening afvalstoffenheffing 2013 was ingetrokken.

Het Hof heeft die vraag ontkennend beantwoord. Daartoe heeft het Hof geoordeeld dat de Verordening afvalstoffenheffing 2013 per 1 januari 2014 is ingetrokken zonder dat in een overgangsregeling is voorzien. Artikel 11, lid 3, AWR laat onverlet dat ook aan de formele vaststelling door de heffingsambtenaar van een materiële belastingschuld een geldige wettelijke regeling ten grondslag moet liggen waaraan hij de heffingsbevoegdheid voor die specifieke belasting ontleent. Omdat de gemeentelijke wetgever bij de intrekking van de Verordening afvalstoffenheffing 2013 niet heeft bepaald dat zij van toepassing blijft op de belastbare feiten die zich voor de datum van intrekking hebben voorgedaan, berust de aan belanghebbende opgelegde aanslag niet op een daarvoor toereikende wettelijke grondslag, aldus het Hof.

Tegen de hiervoor in 2.2.2 weergegeven oordelen richt zich de eerste klacht.

Een aanslag in een gemeentelijke belasting kan slechts rechtsgeldig worden opgelegd indien deze berust op een verordening die (i) voorziet in heffing van deze belasting bij wege van aanslag, en die (ii) gelet op het ter zake geldende overgangsrecht (nog) van toepassing is op het tijdstip waarop die aanslag wordt opgelegd.

De aan belanghebbende opgelegde aanslag is gebaseerd op de Verordening afvalstoffenheffing 2013, die voorafgaand aan het opleggen van de aanslag was ingetrokken zonder dat was voorzien in enige bepaling van overgangsrecht. Daarom moet van onmiddellijke werking van die intrekking worden uitgegaan. Dit brengt mee dat de Verordening afvalstoffenheffing 2013 op het moment van het opleggen van de aanslag niet meer van toepassing was. Gelet op het onder 2.3.2 overwogene kon op dat moment op grond van die verordening geen aanslag meer worden opgelegd.

De in artikel 11, lid 3, AWR opgenomen termijn van drie jaren voor het opleggen van een aanslag brengt daarin geen verandering. De in die bepaling bedoelde bevoegdheid tot het opleggen van aanslagen kan, zoals het Hof terecht tot uitgangspunt heeft genomen, alleen worden uitgeoefend met betrekking tot heffingen bij wege van aanslag waarvoor een ten tijde van die oplegging toepasselijke wettelijke grondslag bestaat. Die grondslag ontbreekt na de intrekking van de Verordening, met inbegrip van de daarin opgenomen bepaling dat de heffing plaatsvindt bij wege van aanslag. Daaraan kan niet afdoen dat de materiële belastingschuld al voorafgaand aan die intrekking, in 2013, was ontstaan.

De eerste klacht faalt.

De tweede klacht kan evenmin tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu die klacht niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.