Hoge Raad, 19-05-2017, ECLI:NL:HR:2017:911, 14/04751

Te beoordelen is of de in artikel 6.30 Wet IB 2001 (hierna: de bepaling) voorziene beperking van de standaardstudieperiode die aan de leeftijd van de betrokkene is verbonden, een door Richtlijn 2000/78/EG (hierna: de richtlijn) verboden discriminatie oplevert. Blijkens onderdeel 1 van de hiervoor genoemde verklaring voor recht valt een regeling als de onderhavige onder de werkingssfeer van de richtlijn voor zover deze de toegang van jongeren tot een opleiding beoogt te bevorderen. Het bepaalde in artikel 6.30 Wet IB 2001 beoogt door uitgebreidere aftrekmogelijkheden voor belastingplichtigen jonger dan 30 jaar, de toegang van jongeren tot een opleiding te bevorderen. Het arrest laat daarom geen andere conclusie toe dan dat de bepaling onder de materiële werkingssfeer van de richtlijn valt. Derhalve moet worden beoordeeld (a) of het verschil in behandeling op grond van leeftijd dat in de bepaling wordt gemaakt, objectief en redelijk wordt gerechtvaardigd door een legitiem doel op het gebied van werkgelegenheids- en arbeidsmarktbeleid, (b) of de gehanteerde middelen voor het bereiken van dat doel passend zijn, en (c) of zij niet verder gaan dan noodzakelijk om dat doel te bereiken.

In het arrest is vastgesteld dat het streven om de positie van jongeren op de arbeidsmarkt te versterken teneinde hun opneming in het arbeidsproces te bevorderen en hun bescherming te verbeteren, als rechtvaardiging in de zin van artikel 6 van de richtlijn kan worden beschouwd (punt 27). Van de regeling, die (alleen) aan belastingplichtigen onder de 30 jaar onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid biedt tot volledige fiscale aftrek van hun scholingsuitgaven – afgezien van een betrekkelijk lage drempel – kan worden aangenomen dat zij deze doeleinden nastreeft.

Het is buiten twijfel dat een dergelijke belastingregeling het volgen van een opleiding aantrekkelijker maakt voor personen die de leeftijd van 30 jaar nog niet hebben bereikt. De wetgever is kennelijk uitgegaan en mocht ook uitgaan van de algemene ervaringsregel dat scholing aan die personen een betere startpositie geeft op de arbeidsmarkt. Daarom kan worden aangenomen dat de regeling geschikt is om het in 2.2 vermelde, daarmee nagestreefde doel te bereiken.

Met betrekking tot de vraag of de voor de verwezenlijking van het door de regeling nagestreefde doel gebruikte middelen passend en noodzakelijk zijn, moet worden vooropgesteld dat, zoals is overwogen in punt 34 van het arrest, de betrokken lidstaat hierbij een ruime beoordelingsmarge toekomt. Die marge wordt door de regeling niet overschreden. Van een regeling die personen jonger dan 30 jaar onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid biedt tot fiscale aftrek van hun volledige scholingskosten – afgezien van een betrekkelijk lage drempel – kan met inachtneming van de genoemde marge niet worden gezegd dat zij verder gaat dan nodig is voor de versterking van de positie van jongeren in het arbeidsproces met het doel hun toetreding tot dit proces te bevorderen. In dit verband dient in aanmerking te worden genomen dat personen vanaf de leeftijd van 30 jaar doorgaans al gelegenheid hebben gehad om een opleiding te volgen en een beroepsactiviteit uit te oefenen waardoor zij in een financieel betere positie verkeren dan schoolverlaters.

Uit hetgeen hiervoor is overwogen volgt dat het in onderdeel 3.2, slotzin, van het verwijzingsarrest bedoelde beroep op het discriminatieverbod, faalt.

Gelet op hetgeen is overwogen in onderdeel 3.1 van het verwijzingsarrest falen ook de overige klachten.