Hoge Raad, 19-07-2019, ECLI:NL:HR:2019:1231, 18/02353

Middel II bestrijdt het oordeel van het Hof dat aannemelijk is dat vanwege de hoge stichtingskosten van de onroerende zaak (geïndexeerd naar 1 januari 2011 € 113.053.110) en de in de markt haalbare huuropbrengst geen (andere) marktpartij in staat zou zijn de onroerende zaak met een uitsluitend winstoogmerk rendabel te verhuren. Dit oordeel is van feitelijke aard en is niet onbegrijpelijk of onvoldoende gemotiveerd. Het middel faalt.

Middel I is gericht tegen het oordeel van het Hof dat de hoofdregel uit het Pieperschuurarrest niet van toepassing is. Daarmee heeft het Hof volgens het middel miskend dat voor de toepassing van die hoofdregel niet relevant is of een onroerende zaak in de commerciële sfeer wordt gebezigd, maar of het een courant object betreft.

Artikel 17, lid 3, van de Wet waardering onroerende zaken bepaalt, voor zover voor deze zaak van belang, dat de waarde van een onroerende zaak, voor zover die niet tot woning dient, moet worden gesteld op de gecorrigeerde vervangingswaarde in alle gevallen waarin deze hoger is dan de waarde in het economische verkeer. Dit geldt ongeacht of de onroerende zaak courant dan wel incourant is en ongeacht of de onroerende zaak al dan niet gebruikt wordt in de commerciële sfeer (zie HR 9 februari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AW3887, rechtsoverweging 3.3).

In het Pieperschuurarrest heeft de Hoge Raad geoordeeld dat, gelet op de aan voormeld voorschrift tot waardering op de gecorrigeerde vervangingswaarde ten grondslag liggende gedachtegang, vanzelfsprekend is dat in gevallen waarin het gaat om een in de commerciële sfeer gebezigde courante onroerende zaak, waarvoor dus werkelijk een markt bestaat, indien de beste koper degene is die de zaak zou willen verwerven met handhaving van aard en bestemming ervan, de gecorrigeerde vervangingswaarde in beginsel niet kan afwijken van de waarde in het economische verkeer. Op dit beginsel zijn uitzonderingen mogelijk (zie HR 9 februari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AW3887, rechtsoverweging 3.4).

Hetgeen hiervoor in 2.3.3 en 2.3.4 is overwogen, houdt mede in dat voor een niet in de commerciële sfeer gebezigde onroerende zaak niet op de enkele grond dat de onroerende zaak courant is, kan worden aangenomen dat de gecorrigeerde vervangingswaarde niet afwijkt van de waarde in het economische verkeer. De hierop betrekking hebbende rechtsklacht van het middel berust op een andere opvatting en faalt.

De motiveringsklachten van het middel falen eveneens. Gelet op het falen van middel II moet worden uitgegaan van het oordeel van het Hof dat geen (andere) marktpartij in staat zou zijn de onroerende zaak met een uitsluitend winstoogmerk rendabel te verhuren, vanwege de hoge stichtingskosten en de in de markt haalbare huuropbrengst. In dat oordeel ligt besloten dat de onroerende zaak voor belanghebbende in economisch opzicht een hogere waarde heeft dan de prijs die de beste koper in de markt zou betalen. Het oordeel van het Hof dat de gecorrigeerde vervangingswaarde van de onroerende zaak zelfstandig (waarmee kennelijk is bedoeld: onafhankelijk van de waarde in het economische verkeer) moet worden bepaald, is niet onbegrijpelijk en behoefde geen nadere motivering.

Middel III kan evenmin tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu het middel niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.