Hoge Raad, 08-11-2019, ECLI:NL:HR:2019:1710, 18/00768

Belanghebbende heeft op 26 september 2014 aangifte gedaan voor het in het vrije verkeer brengen van een partij visvlees omschreven als “bevroren tonijnvlees thunnes albacares495x tuna chunk, a grade, 100%” (hierna: de tonijnchunks).

De tonijnchunks zijn als volgt verkregen. Een tonijn wordt zonder kop, staartvinnen en vinnen diepgevroren aangeleverd en om te beginnen overdwars in delen gezaagd. Het staartdeel vormt het grootste aldus verkregen deel. Dit staartdeel wordt langs de graat in de lengte in vier delen gezaagd, waarna zo nodig nogmaals in de lengte wordt gezaagd om de graat te verwijderen. Zo ontstaan vier langwerpige stukken tonijn met twee rechte (zaag)kanten en een ronde kant waarop de huid van de tonijn aanwezig is. Vervolgens worden de huid, de bloedlijn en de botresten weggeslepen. Wat resteert zijn vier langwerpige stukken bevroren tonijnvlees waarvan de doorsnede afloopt van breed naar smal. Het smalle puntje van elk van deze vier stukken is afgezaagd en verzaagd in dunne plakjes (‘carpaccio’). Het nog resterende deel is een ‘chunk’.

Belanghebbende heeft in de aangifte de tonijnchunks ingedeeld in postonderverdeling 0304 99 99 van de Gecombineerde Nomenclatuur (hierna: de GN). Postonderverdeling 0304 99 van de GN betreft “ander, bevroren visvlees” (waarvan het tarief van douanerechten 7,5 procent bedraagt).

Het Douane Laboratorium heeft monsters van de tonijnchunks onderzocht en geconcludeerd dat deze door hun afmeting en gewicht herkenbaar zijn als delen verkregen van een filet. De Inspecteur heeft de tonijnchunks daarop ingedeeld als “(…) bevroren filets van andere vis; tonijn” in postonderverdeling 0304 87 00 van de GN. Voor goederen van deze postonderverdeling geldt een tarief van douanerechten van 18 procent. De Inspecteur heeft de zijns inziens meer verschuldigde douanerechten vervolgens van belanghebbende nagevorderd.

Het Hof heeft terecht geoordeeld dat onder filets in de zin van post 0304 van de GN ook het visvlees is begrepen dat is verkregen door een vis overdwars te snijden voordat de repen vlees die de boven- of onder-, linker- of rechterhelft daarvan vormen, over de lengte langs de graat worden afgesneden.

Middel 1 faalt voor zover het betoogt dat het Hof zich bij de uitleg van de aanvullende aantekening 2 op hoofdstuk 3 van de GN enkel heeft laten leiden door de hiervoor in 2.4.4 geciteerde toelichting van de Commissie. Het middel berust in zoverre op een verkeerde lezing van de uitspraak van het Hof.

Middel 1 betoogt voor het overige dat het Hof bij de tariefindeling van de tonijnchunks niet mocht voorbijgaan aan de toegepaste snijvolgorde bij de verwerking van de bevroren vis.

In het belang van de rechtszekerheid en van een gemakkelijke controle moet het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen in beginsel worden gezocht in hun objectieve kenmerken en eigenschappen zoals deze in de tekst van de post van de GN en in de aantekeningen bij de afdelingen of hoofdstukken zijn omschreven. De fabricagemethode waarmee een product is verkregen, is daarom slechts van invloed wanneer een tariefpost en/of aantekeningen op de afdelingen of op de hoofdstukken dit uitdrukkelijk bepalen.¹

Gelet hierop kan de snijwijze van een vis, in het bijzonder de door middel 1 voorgestane snijvolgorde van de delen, alleen van belang zijn indien de postonderverdelingen van tariefpost 0304 of de aantekeningen op afdeling I of hoofdstuk 3 van de GN dit uitdrukkelijk bepalen. Dat is niet het geval. Een dergelijke uitdrukkelijke bepaling is ook niet te vinden in de aanvullende aantekening 2 op hoofdstuk 3 van de GN. Het belang van deze aanvullende aantekening is gelegen in de aansluiting bij het begrip loins dat in post 1604 van de GN wordt gebruikt als synoniem voor filets van grote vis, om zo een consequente toepassing van de GN te waarborgen. De aanvullende aantekening 2 houdt niet meer in dan dat de repen vlees die de boven- of onder,linker- of rechterhelft van een vis vormen ook als ‘filets’ worden aangemerkt, voor zover de kop, de ingewanden, de vinnen en de graten zijn verwijderd. In het licht van de hiervoor in 2.5.4 gegeven rechtsregels, moet deze aanvullende aantekening zo worden uitgelegd dat deze niet een bepaalde volgorde van snijden van het vlees van de vis inhoudt, en dus ook niet - zoals middel 1 betoogt - stukken visvlees van het begrip filet uitsluit wanneer deze door een andere snijvolgorde zijn ontstaan dan door het afsnijden van de hiervoor bedoelde repen vlees gevolgd door het versnijden daarvan. Hetzelfde geldt voor post 0304 van het GS. Ook in deze post wordt niet uitdrukkelijk een snijvolgorde bepaald. Aan het voorgaande doet niet af dat kort voordat de aanvullende aantekening 2 op hoofdstuk 3 van de GN in werking is getreden de hiervoor in 2.4.5 bedoelde toelichting is ingetrokken. Middel 1 faalt daarom ook voor het overige.