Rechtbank Breda, 31-08-2006, AZ1010, AWB 05/1638

Uitspraakdatum: 31 augustus 2006

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) in het geding tussen

[belanghebbende], wonende te Seoul Korea, domicilie kiezend te [woonplaats], eiser,

en

de inspecteur van de Belastingdienst, verweerder.

Eiser en verweerder worden hierna aangeduid als respectievelijk belanghebbende en inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft aan belanghebbende voor het jaar 2001 een conserverende aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd tot een bedrag van € 185.627. Daarbij zijn tevens bij beschikking heffingsrente ad € 22.582 en revisierente ad € 70.351 geheven.

1.2. De inspecteur heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 21 maart 2005, het bedrag van de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen verminderd tot € 158.921, de heffingsrente is verminderd tot € 23.387 en de revisierente is verminderd tot € 60.080.

1.3. Belanghebbende heeft daartegen bij brief van 29 april 2005, ontvangen bij de rechtbank op 10 mei 2005, beroep ingesteld. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 37.

1.4. De inspecteur heeft de op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.6. Partijen hebben ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan elkaar.

1.7. De rechtbank heeft met toepassing van artikel 8:64 van de Awb het onderzoek ter zitting geschorst en daarbij bepaald dat het vooronderzoek wordt hervat. Vervolgens heeft de rechtbank met toepassing van artikel 8:45 van de Awb partijen verzocht schriftelijk inlichtingen te geven en/of onder hen berustende stukken in te zenden. Deze met partijen gevoerde correspondentie behoort tot de stukken van het geding.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Belanghebbende, geboren in 1950, is op of omstreeks augustus 2001 vanuit Nederland naar Korea geëmigreerd. Belanghebbende heeft in de periode dat hij woonachtig was in Nederland onder andere een pensioenpolis afgesloten bij [verzekeringsmaatschappij]. Dit betreft een pensioen van de [Stichting] (hierna: [Stichting] pensioen). Volgens de overgelegde polisbladen bedraagt de waarde in het economische verkeer van deze pensioenpolis op 21 augustus 2001 € 483.163,13.

2.2. Met dagtekening 9 december 2004 is aan belanghebbende een conserverende aanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen voor het jaar 2001 opgelegd, uitgaande van een te conserveren inkomen van € 51.358 aan pensioenaanspraken en € 300.400 aan lijfrente en beroepspensioenen, waaronder het [Stichting] pensioen. De conserverende aanslag beliep een te betalen bedrag van € 185.627 aan inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Bij beschikking werd daarbij € 22.582 aan heffingsrente en € 70.351 aan revisierente berekend. Het in totaal te betalen bedrag beliep derhalve € 278.560. Op het aanslagbiljet staat vermeld dat belanghebbende voor de aanslag geen apart verzoek om uitstel van betaling hoeft te doen en dat de uitstelbeschikking apart door de ontvanger aan belanghebbende zal worden toegezonden. Bij beschikking van 9 december 2004 is ter zake uitstel van betaling verleend tot 31 december 2011.

2.3. Bij uitspraak op bezwaar van 21 maart 2005 is de conserverende aanslag verminderd uitgaande van een te conserveren van inkomen van € 51.358 aan pensioenaanspraken en € 249.042 aan lijfrente en beroepspensioenen, waaronder het [Stichting] pensioen. De conserverende aanslag beloopt na de in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar een te betalen bedrag van € 158.921 aan inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen, heffingsrente van € 23.387 en revisierente van € 60.080.

2.4. De inspecteur heeft ter zitting van 26 januari 2006 er op gewezen dat als gevolg van de aanvaarding van het Belastingplan 2006 de heffingsrente van rechtswege is vervallen.

3. Geschil

3.1. In geschil is of de onderhavige aanslag, alsmede de beschikkingen, terecht aan belanghebbende zijn opgelegd.

Belanghebbende beantwoordt deze vraag ontkennend en de inspecteur bevestigend.

3.2. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken. Ter zitting hebben zij hieraan het volgende, zakelijk weergegeven, toegevoegd:

3.3. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vernietiging van de conserverende aanslag

4.1. Artikel 2.8 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) bepaalt ten aanzien van de verschuldigde inkomstenbelasting op gewone aanslag, het volgende:

4.2. Artikel 3.83 van de Wet IB 2001 luidt, voor zover te dezen van belang, als volgt:

4.3. Artikel 9, eerste lid, van de Invorderingswet 1990 (hierna: Inv) bepaalt dat belastingaanslagen invorderbaar zijn twee maanden na de dagtekening van het aanslagbiljet. In artikel 2, eerste lid, onderdeel m, van de Inv is bepaald dat onder belastingaanslag mede wordt verstaan de conserverende aanslag. Artikel 25, vijfde lid, van de Inv bepaalt dat bij ministeriele regeling regels worden gesteld met betrekking tot het verlenen van uitstel van betaling voor de duur van tien jaar voor belastingaanslagen betreffende de inkomstenbelasting die is verschuldigd door de toepassing van artikel 3.83, eerste lid, van de Wet IB 2001. Bij Wet van 16 december 2004 (Stb 2004/654) is met terugwerkende kracht tot 11 maart 2004 bepaald dat daarvoor niet meer in alle gevallen zekerheid hoeft te worden gesteld. In artikel 1e, eerste en tweede lid, van de Uitvoeringsregeling Inv (gewijzigd bij Besluit van 16 december 2004, WDB 2004/756M, Staatscourant 24-12-2004 nr. 249 met terugwerkende kracht tot 11 maart 2004) is bepaald dat in geval van emigratie van de belastingschuldige naar een andere staat, waarbij de lijfrente- en pensioenaanspraken in Nederland verzekerd blijven, voor conserverende aanslagen uitstel wordt verleend zonder schriftelijk verzoek van de belanghebbende en zonder dat zekerstelling wordt geëist (artikel 1e, tweede lid, aanhef en onderdeel a van de Inv). Artikel 1e, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 bepaalt dat het uitstel wordt beëindigd indien zich een omstandigheid voordoet als bedoeld in artikel 25, vijfde lid, derde volzin, van de Inv. Artikel 25, vijfde lid, derde volzin, van de Inv verwijst naar artikel 19b, eerste lid of tweede lid, eerste volzin van de Wet op de loonbelasting 1964 en artikel 3.135, tweede lid, onderdelen a tot en met g, i en k, en artikel 3.135, eerste lid, van de Wet IB 2001 in welke artikelen – kort gezegd – is vastgelegd dat de waarde van een pensioenaanspraak in de heffing wordt betrokken bij afkoop, vervreemding of anderszins niet reguliere afwikkeling van pensioen.

4.4. Artikel 19 van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en De Republiek Korea tot het vermijden van dubbele belasting en het voorkomen van het ontgaan van belasting met betrekking tot belastingen naar het inkomen, gesloten te Seoul op 25 oktober 1978 (hierna: het Verdrag met Korea) luidt:

4.5. Artikel 26, 27 en 31 van het Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht, gesloten te Wenen op 23 mei 1969 (hierna: het Verdrag van Wenen), luiden, voor zover te dezen van belang, als volgt:

5. Beoordeling van het geschil

5.1. De conserverende aanslag is opgelegd in verband met belanghebbendes emigratie naar Korea.

5.2. Vaststaat dat een pensioen als het onderhavige dat afkomstig is uit Nederland en wordt betaald aan een inwoner van Korea, zowel indien het wordt uitgekeerd in de vorm van een periodieke uitkering danwel een betaling ineens waaronder een afkoopsom terzake van pensioen is te begrijpen krachtens artikel 19 van het Verdrag met Korea slechts belastbaar is in Korea.

5.3. De rechtbank is van oordeel dat de conserverende aanslag en de voorwaarden waaronder daarvoor uitstel van betaling wordt verleend als één onverbrekelijk geheel moeten worden beschouwd. Nu op grond van de voorwaarden waaronder uitstel wordt verleend invordering plaatsvindt indien het pensioen wordt vervreemd, afgekocht of anderszins niet regulier wordt afgewikkeld en een dergelijke situatie zich ten tijde van de emigratie van belanghebbende nog niet heeft voorgedaan, kan de conserverende aanslag feitelijk slechts leiden tot belastingheffing terzake van het uitkeren van het pensioen aan belanghebbende na diens emigratie naar Korea indien zich zo’n niet reguliere afwikkeling van het pensioen voordoet.

5.4. De inspecteur heeft gesteld dat de Koreaanse autoriteiten in 1999 - bedoeld is waarschijnlijk ten tijde van het totstandkoming van het Wijzigingsprotocol 1998 - geen aanleiding hebben gezien, wetende van het bestaan van het systeem van de conserverende aanslag, om het verdrag in verband daarmee aan te passen. Afgezien van de juistheid van die stelling is de rechtbank van oordeel dat niet is gebleken dat met Korea over de invoering van de belastingheffing over (aanspraken op) een Nederlands pensioen toekomend aan inwoners van dat land is overlegd. Derhalve leidt de wettelijke regeling ertoe dat Nederland eenzijdig het heffingsrecht over niet reguliere pensioenuitkeringen, te weten de afkoopsom terzake van het pensioenrecht, toekomend aan inwoners van Korea - gedeeltelijk - naar zich toetrekt.

5.5. Onder deze omstandigheden handelt Nederland door het opleggen van de onderhavige aanslag naar het oordeel van de rechtbank in strijd met de bepalingen van het Verdrag met Korea en met de goede trouw die Nederland, mede krachtens de aangehaalde bepalingen uit het Verdrag van Wenen, jegens de verdragspartner is verschuldigd. Dat het intrekken van het uitstel in verband met de onderhavige aanslag ook situaties kan betreffen waarbij het heffingsrecht niet op grond van het Verdrag met Korea aan de woonstaat is toegewezen doet naar het oordeel van de rechtbank aan het voorgaande niet af aangezien voornoemde strijdigheid met de bepalingen uit het Verdrag met Korea en het Verdrag van Wenen en de goede trouw die Nederland jegens de verdragspartner is verschuldigd daardoor niet minder ernstig wordt.

5.6. Aan het vorenoverwogene doet niet af dat in de Wet IB 2001 de belastingheffing over pensioenuitkeringen door de wetsficties van artikel 3.83 en 3.146 is vormgegeven als het genieten van inkomen op het tijdstip onmiddellijk voorafgaand aan de emigratie zodat in zoverre van een verdragssituatie geen sprake is. Voor het oordeel of de heffing in strijd is met het Verdrag met Korea dient naar het oordeel van de rechtbank uitgegaan te worden van de feitelijke situatie.

5.7. Het vorenoverwogene leidt tot de conclusie dat de conserverende aanslag moet worden vernietigd. Datzelfde geldt voor de beschikkingen revisierente en heffingsrente. De vragen of de heffing in strijd is met het EG-Verdrag en of terecht heffingsrente in rekening is gebracht , behoeven dan geen beantwoording meer.

5.8. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep gegrond te worden verklaard.

6. Proceskosten

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 644 (1 punt voor het verschijnen ter zitting, 0,5 punt voor het geven van schriftelijke inlichtingen, 0,5 punt voor het verschijnen ter nadere zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1).

De rechtbank acht deze kosten, van in totaal € 896,74 redelijk en in overeenstemming met het bepaalde in het Besluit proceskosten bestuursrecht.

7. Beslissing

Deze uitspraak is gedaan op 31 augustus 2006 door mr.drs. G.H.C. Blommers, voorzitter, mr. A.J. Kromhout en mr. C.A.F.M. Stassen, rechters, en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van mr. M.H.W.N. Lammers, griffier.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Bij het instellen van beroep in cassatie dient daarnaast in acht te worden genomen dat bij het beroepschrift een schriftelijke verklaring van de wederpartij wordt gevoegd, inhoudende dat wordt ingestemd met het instellen van beroep in cassatie tegen de uitspraak van de rechtbank.