Rechtbank Den Haag, 28-04-2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:5293, AWB-13_4120

Met dagtekening 13 maart 2006 is aan eiser een voorschot zorgtoeslag 2006 toegekend van € 578. Bij besluit van 9 november 2006 (het besluit) heeft verweerder de aan eiser verleende zorgtoeslag 2006 stopgezet. In het besluit staat onder meer vermeld dat eiser en zijn toeslagpartner vanaf 1 januari 2006 niet verzekerd zijn, dat eiser de toeslag die hij vanaf 1 januari 2006 heeft ontvangen moet terugbetalen en dat hij ter zake een terugvorderingsbeschikking zal ontvangen.

Op 21 november 2006 heeft eiser bezwaar gemaakt tegen het besluit.

Bij brief met dagtekening december 2006 heeft verweerder aan eiser bericht dat de stopzetting van de zorgtoeslag 2006 wordt ingetrokken

Bij brief van 2 november 2011 heeft verweerder op het bezwaar beslist. In de brief staat, voor zover hier van belang, vermeld: “Wij hebben een beslissing genomen op uw bezwaarschrift tegen de definitieve berekening zorgtoeslag 2006, 2007 en 2009”.

Tegen de onder 5 vermelde beslissing heeft eiser beroep ingesteld. Bij uitspraak van 29 maart 2012 heeft de rechtbank Den Haag het beroep ongegrond verklaard (zaaknummer: AWB 11/7203).

Bij brief van 5 november 2012 heeft verweerder het onder 7 vermelde verzoek van eiser afgewezen.

Op het daartegen door eiser ingediende bezwaar bij brief van 12 april 2013 heeft verweerder afwijzend beslist bij brief van 7 december 2012.

In geschil is of eiser recht heeft op toekenning van een immateriële schadevergoeding vanwege overschrijding van de redelijke termijn.

Voor de volledige weergave van de standpunten van partijen en de onderbouwing daarvan, verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

Eiser heeft verzocht om een vergoeding van immateriële schade in verband met de overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in de arresten van de Hoge Raad van 10 juni 2011 (ECLI:NL:HR:2011: LJN BO5046, -LJN BO5080 en -LJN BO5087).

Het afwijzende standpunt van verweerder is gestoeld op de opvatting dat eiser heeft nagelaten een verzoek om schadevergoeding bij de rechter aanhangig te maken in de procedure die bij deze rechtbank tot een einde is gekomen bij uitspraak van 29 maart 2012 (zaaknummer: AWB 11/7203), maar eerst na afloop daarvan een verzoek daartoe bij verweerder heeft ingediend.

Een aanspraak op immateriële schadevergoeding onder de reikwijdte van artikel 6 EVRM heeft op zich betrekking op een te lange duur van een procedure die wordt afgesloten met een rechterlijke uitspraak. Anders dan verweerder meent, is daarvan in het onderhavige geval sprake, zoals blijkt uit de hiervoor vermelde uitspraak, waarin het beroep ongegrond is verklaard met betrekking tot de afwijzing van het bezwaar inzake een aanspraak op zorgtoeslag over 2006.

De vraag of een dergelijk verzoek om immateriële schadevergoeding moet worden ingediend in die rechterlijke procedure met betrekking tot het bodemgeschil, in dit geval dus met betrekking tot de vraag of eiser aanspraak heeft op een zorgtoeslag, beantwoordt de rechtbank ontkennend. Anders dan in zuiver fiscaalrechtelijke geschillen bestaat in het algemene bestuursrecht, ten tijde hier van belang, de mogelijkheid om het verantwoordelijke bestuursorgaan te verzoeken een zogenoemd zuiver schadebesluit te nemen. Dat besluit is vatbaar voor bezwaar en beroep. De rechtbank verwijst onder meer naar een uitspraak van de Centrale raad van Beroep van 18 januari 2013 (ECLI:NL:CRVB:LJN BY8815), meer in het bijzonder naar overweging 4.3.2.

Het bestreden besluit berust daarom op een onjuiste wettelijke grondslag en zal wegens strijd met artikel 6 EVRM worden vernietigd. De rechtbank ziet aanleiding om zelf in de zaak te voorzien.

Eiser heeft overigens een vroegere aanvangsdatum bepleit en wel de datum van het bezwaarschrift gericht tegen de beëindiging van het toegekende voorschot. De procedures die daarop zijn gevolgd hebben immers alle betrekking op een en hetzelfde onderwerp: een aanspraak op zorgtoeslag in het berekeningsjaar 2006. De rechtbank verwerpt die opvatting. Uit het bepaalde in en de systematiek van de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (Awir) in samenhang met de Wet op de zorgtoeslag volgt dat van elkaar te onderscheiden is, zowel inhoudelijk als procedureel, een aanspraak op en de beslissing over een voorschot dan wel een definitieve uitkering. Dat onderscheid werkt dan door in het ontstaan van afzonderlijke procedures. De rechtbank wijst voorts op de omstandigheid dat verweerder bij besluit van december 2006 aan eiser heeft bericht dat de stopzetting van de zorgtoeslag 2006 wordt ingetrokken. Het geschil over een voorschot is daarmee beëindigd.

In de omstandigheden van het geval ziet de rechtbank aanleiding om uit te gaan van een totale procedure die door de uitspraak van 29 maart 2012 van deze rechtbank tot een einde is gekomen, en dus betrekking heeft op een duur van 29 december 2008 tot 29 maart 2012, in totaal een proceduretijd van 3 jaar en drie maanden.

Ervan uitgaande dat in dit geval de totale duur van de procedure van bezwaar en beroep in beginsel niet langer dan drie jaren zou hebben mogen duren, is sprake van een overschrijding met een duur van drie maanden. Niet is in geschil dat die overschrijding geheel aan verweerder moet worden toegerekend.

Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding nu eiser desgevraagd heeft verklaard dat geen sprake is van kosten die voor vergoeding in aanmerking komen.