Rechtbank Den Haag, 28-06-2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:12805, AWB - 22 _ 3188

1. Eiser is geboren in India en heeft de Indiase nationaliteit. Eiser staat vanaf 21 augustus 2018 ingeschreven in het bevolkingsregister in Nederland. Eiser heeft een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd in verband met het volgen van een universitaire studie aan [universiteit] ([universiteit]). Eiser heeft zich voor het collegejaar 2018-2019 ingeschreven bij de [universiteit] voor de tweejarige master Computer Science.

2. Eén van de voorwaarden voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning met als doel het volgen van een studie was dat eiser voorafgaand aan zijn komst naar Nederland het verschuldigde collegegeld en een bedrag voor kosten van levensonderhoud (leefgeld) en kosten van het aanvragen van een visum betaalde aan de [universiteit]. Dit bedrag van in totaal € 26.399 (€ 15.575 collegegeld + € 10.824 leefgeld) diende vóór 1 juli 2018 te zijn betaald. Eiser heeft dit bedrag op 20 februari 2018 aan de [universiteit] betaald. Op 11 september 2018 heeft de [universiteit] een bedrag van € 10.718 (leefgeld -/- kosten aanvraag visum) aan eiser overgemaakt.

3. Eiser heeft in zijn aangifte IB/PVV over het jaar 2018 een bedrag van € 15.325 als nog te verrekenen persoonsgebonden aftrek (scholingsuitgaven) opgenomen. Verweerder heeft de scholingsuitgaven niet in aftrek toegelaten.

4. In geschil is of eiser recht heeft op aftrek van scholingsuitgaven.

5. Artikel 6.2a, eerste lid, van de Wet IB 2001 bepaalt dat de inspecteur het bedrag van de op enig tijdstip niet in aanmerking genomen persoonsgebonden aftrek vaststelt bij voor bezwaar vatbare beschikking. De rechtbank gaat ervan uit dat verweerder tegelijkertijd met het opleggen van de nihilaanslag impliciet een beschikking niet in aanmerking genomen persoonsgebonden aftrek van nihil heeft genomen en dat het bezwaar en het beroep tegen deze (nihil)beschikking is gericht.

6. Verweerder heeft ter zitting verzocht om de behandeling van de onderhavige zaak aan te houden in afwachting van, naar hij heeft gesteld, de uitkomst van de cassatieprocedure tegen de hierna onder 10 vermelde uitspraak van het gerechtshof. De rechtbank ziet aanleiding om dit verzoek in het kader van een doelmatige rechtsgang af te wijzen.

7. Op grond van artikel 2.1, eerste lid, van de Wet IB 2001 zijn belastingplichtigen voor de inkomstenbelasting de natuurlijke personen die in Nederland wonen (binnenlandse belastingplichtigen) of niet in Nederland wonen maar Nederlands inkomen genieten (buitenlandse belastingplichtigen).

8. Op grond van artikel 6.1, eerste en tweede lid en onder f, in samenhang met artikel 6.27, eerste lid, van de Wet IB 2001 zijn de op de belastingplichtige drukkende uitgaven voor het volgen van een opleiding of studie als persoonsgebonden aftrekpost aftrekbaar als die uitgaven zijn gedaan met als doel inkomen uit werk en woning te verwerven.

9. Op grond van artikel 6.40, aanhef en onder a, van de Wet IB 2001 komen uitgaven ter zake van persoonsgebonden aftrekposten voor aftrek in aanmerking op het tijdstip waarop zij zijn betaald, verrekend, ter beschikking zijn gesteld of rentedragend zijn geworden.

10. Eiser stelt zich onder meer op het standpunt dat de betaling op 20 februari 2018 moet worden aangemerkt als een depotstorting die nodig is voor de aanvraag van een verblijfsvergunning. Pas op het moment van de daadwerkelijke inschrijving wordt het collegegeld met deze depotstorting verrekend en wordt het restant, onder inhouding van de voor de aanvraag van de verblijfsvergunning gemaakte kosten, teruggestort. Tot dat moment heeft eiser de beschikkingsmacht over het bedrag van de depotstorting. Omdat eiser ten tijde van de verrekening binnenlands belastingplichtig was, komen de scholingsuitgaven voor aftrek in aanmerking. Eiser heeft voor zijn standpunt verwezen naar een - nog niet gepubliceerde, maar tot de gedingstukken behorende - uitspraak van het gerechtshof Den Haag van 7 maart 2023, zaaknummer BK-22/00479. Daarin heeft het gerechtshof in een vergelijkbare zaak als de onderhavige in rechtsoverweging 5.5. tot en met 5.8. het volgende overwogen:

“5.5. Een van de voorwaarden voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning met als doel het volgen van een studie was dat belanghebbende voorafgaand aan zijn komst naar Nederland een bedrag van € 25.850, zijnde de rekenkundige som van het collegegeld (€ 15.000) en een bedrag voor kosten van levensonderhoud (leefgeld) inclusief kosten van het aanvragen van een verblijfsvergunning en een ‘housing fee’ (€ 10.850), betaalde aan de [universiteit]. Dit bedrag dient als financiële waarborg dat een toekomstige student over voldoende middelen van bestaan beschikt om de uitgaven voor het eerste studiejaar te betalen (zie 2.7 en 2.8). Dit bedrag diende v66r 1 juli 2016 te zijn betaald.