Rechtbank Gelderland, 19-01-2016, ECLI:NL:RBGEL:2016:175, AWB - 15 _ 2930

1. Eiser heeft in 1996 een lijfrenteverzekering afgesloten bij Centraal Beheer met polisnummer [001] . Na de expiratie op 1 november 2008 heeft eiser met het vrijgekomen kapitaal een bancaire lijfrente (hierna: de verzekering) gekocht bij ABN AMRO.

2. Vóór de einddatum van de verzekering heeft eiser ABN AMRO verzocht om de verzekering in één keer uit te keren. De afkoopsom bedroeg € 26.148. Op de afkoopsom is een bedrag van € 13.598 aan loonheffing ingehouden. Over de afkoopwaarde is 20% revisierente berekend, te weten € 5.229.

3. In geschil is of de revisierente naar het juiste bedrag in rekening is gebracht.

4. Artikel 30i van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (tekst 2012, hierna: AWR) luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

b. ingevolge artikel 3.133, (…), van de Wet inkomstenbelasting 2001 premies voor een aanspraak op periodieke uitkeringen als negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen in aanmerking worden genomen, behoudens voorzover artikel 3.69, eerste lid, aanhef en onderdeel b, van genoemde wet met betrekking tot deze negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen toepassing vindt;

(…)

2. De revisierente bedraagt 20 percent van de waarde in het economische verkeer van aanspraken als bedoeld in het eerste lid. (…)”

5. De rechtbank stelt voorop dat tussen partijen niet in geschil is dat verweerder bij het vaststellen van de bestreden beschikking de wettelijke regeling inzake revisierente juist heeft toegepast en dat verweerder de bij de berekening van de revisierente in aanmerking genomen grondslag in elk geval niet te hoog heeft vastgesteld. Evenmin is in geschil dat geen sprake is van een situatie waarop de tegenbewijsregeling van artikel 30i, derde lid, van de AWR van toepassing is.

6. Eiser heeft gesteld dat hij zich gelet op financiële omstandigheden genoodzaakt zag tot afkoop en dat de schatkist per saldo mogelijk een (rente)voordeel heeft genoten door de afkoop. Om die redenen dient, al dan niet uit coulance, volgens eiser te worden afgezien van het in rekening brengen van revisierente. De rechtbank onderschrijft de stellingen van eiser niet en overweegt daartoe als volgt. Tijdens de parlementaire behandeling van het nadere advies van de Raad van State inzake het wetsvoorstel voor de Invoeringswet Wet inkomstenbelasting 2001 (Kamerstukken II, 1998-1999, 26 728, A, p. 12), is met betrekking tot de revisierente het volgende opgemerkt:

7. De revisierente vormt een rentevergoeding voor het feit dat de belasting over de lijfrentepremies (en het behaalde rendement), pas op een later tijdstip verschuldigd is dan ingeval de lijfrente van begin af aan als een niet gefacilieerd spaarproduct zou zijn behandeld. Hiermee wordt voorkomen dat een belastingplichtige die een lijfrente waarvoor premie-aftrek is genoten in een later stadium afkoopt, per saldo beter af zou zijn dan een belastingplichtige die van begin af aan zijn geld zou hebben belegd in een regulier spaarproduct dat onder het forfaitaire rendement valt. Toepassing van de regeling van de revisierente is echter niet mede afhankelijk van de vraag of de schatkist als gevolg van de afkoop een (rente)voordeel geniet en evenmin van de vraag of door eiser in economische zin mogelijk geen positief rendement is behaald. De wettelijke bepalingen bieden ook niet de mogelijkheid, al dan niet uit coulance, rekening te houden met persoonlijke omstandigheden.

8. Voor zover eiser het onbillijk en onrechtvaardig acht dat de wettelijke bepaling (artikel 30i van de AWR) in zijn geval van toepassing is, wordt het beroep verworpen. Artikel 11 van de Wet van 15 mei 1829, houdende algemeene bepalingen der wetgeving van het Koninkrijk, bepaalt immers dat dat de rechter volgens de wet moet rechtspreken en dat hij in geen geval de innerlijke waarde of billijkheid van de wet mag beoordelen.

9. Eiser heeft ook gesteld dat revisierente ook bedoeld is als boete om lichtvaardig opnemen van een pensioenvoorziening af te schrikken. Eiser beroept zich in dat kader op afwezigheid van alle schuld. Volgens de parlementaire geschiedenis van artikel 30i van de AWR kan revisierente evenwel niet worden aangemerkt als een boete (Kamerstukken I, 1991-1992, 21 198, 3A, p. 17). Slechts van belang is dat achteraf bezien ten onrechte premieaftrek is genoten. Eisers stelling wordt dan ook verworpen.

10. Eiser heeft verder gesteld dat sprake is van rechtsongelijkheid tussen zijn geval en gevallen waarin – volgens eiser – aan zzp’ers de mogelijkheid is geboden om tot afkoop over te gaan zonder dat revisierente verschuldigd was. De rechtbank begrijpt de stelling van eiser als een beroep op het gelijkheidsbeginsel. Voor een geslaagd beroep op het gelijkheidsbeginsel is nodig dat sprake is van een ongelijke behandeling van gelijke gevallen die veroorzaakt wordt door begunstigend beleid of een begunstigend oogmerk en er bovendien voor deze ongelijke behandeling geen objectieve en redelijke rechtvaardiging is, of door schending van de meerderheidsregel. Verweerder heeft betwist dat sprake is (geweest) van gevallen waarin van revisierente is afgezien. Anders dan eiser meent kan naar het oordeel van de rechtbank uit het door eiser overgelegde krantenartikel, over het ontzien van pensioen van zzp’ers, ook niet worden afgeleid dat tot 1 januari 2015 in bepaalde gevallen is afgezien van heffing van revisierente. Met de enkele stelling van eiser en de verwijzing naar het krantenartikel heeft eiser niet aannemelijk gemaakt dat sprake is van begunstigend beleid of een oogmerk tot begunstiging, en evenmin is gesteld of gebleken dat sprake is van het achterwege blijven van een juiste wetstoepassing in de meerderheid van de met eiser vergelijkbare gevallen (meerderheidsregel). Het beroep op het gelijkheidsbeginsel wordt verworpen.

13. Ter zitting heeft eiser ten slotte verwezen naar de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland van 25 november 2015, nr. AWB 15/29, ECLI:NL:RBNNE:2015:5585. De rechtbank begrijpt de verwijzing van eiser aldus dat hij zich er op beroept dat de (hoogte van de) revisierente in strijd is met het bepaalde in artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM (hierna: het Protocol). Uit artikel 1 van het Protocol vloeit voort dat iedere natuurlijke of rechtspersoon recht heeft op het ongestoorde genot van zijn eigendom en dat die niemand zal worden ontnomen, behalve in het algemeen belang en onder de voorwaarden voorzien in de wet en in de algemene beginselen van internationaal recht. In de tweede alinea is neergelegd dat deze bepalingen op geen enkele wijze het recht aantasten dat een Staat heeft om die wetten toe te passen, die hij noodzakelijk oordeelt om het gebruik van eigendom te reguleren in overeenstemming met het algemeen belang of om de betaling van belastingen te verzekeren.

14. De in dit artikel met het oog op het heffen van belasting toegelaten aantasting van het eigendomsrecht dient volgens de jurisprudentie van het EHRM een wettelijke grondslag te hebben, een legitiem doel in het algemeen belang na te streven en een redelijk en proportioneel middel te vormen om dat doel te bereiken. Er moet derhalve een behoorlijk evenwicht (fair balance) zijn tussen het algemene belang en het belang van het betreffende individu. Deze balans ontbreekt indien de maatregel in de concrete omstandigheden van het geval leidt tot een individuele en buitensporige last. Daarbij dient de desbetreffende regelgeving voldoende toegankelijk, precies en voorzienbaar te zijn. Hierbij heeft de wetgever een ruime beoordelingsvrijheid.

15. Onder verwijzing naar de in rechtsoverweging 6. en 7. beschreven achtergrond van revisierente is de rechtbank van oordeel dat de desbetreffende revisierente een legitiem doel nastreeft, waarbij sprake is van een behoorlijk evenwicht tussen het algemeen belang en het belang van eiseres. De regeling is naar het oordeel van de rechtbank voorts voldoende precies, toegankelijk en voorzienbaar. Uit artikel 30i van de AWR volgt immers in welke gevallen revisierente verschuldigd is, waarbij tevens regels zijn gegeven voor wat betreft de hoogte daarvan. De rechtbank acht de verschuldigde revisierente tegen deze achtergrond niet onevenredig hoog. Het beroep van eiser op artikel 1 van het Protocol wordt gezien het voorgaande verworpen.

16. Gelet op het voorgaande dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

17. Nu eiser geen afzonderlijke beroepsgronden tegen de in rekening belastingrente heeft aangevoerd, dient ook het beroep inzake de beschikking belastingrente ongegrond te worden verklaard.

18. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.