Rechtbank Gelderland, 21-03-2017, ECLI:NL:RBGEL:2017:1470, AWB - 15 _ 6213

“Aanvullend deel ik u mede dat de aanslagen omzetbelasting over de jaren 2009, 2010, 2011, 2012 door aanslagen inkomstenbelasting ook te hoog zijn. Bijgevoegd treft u deze aanslagen. [000] .f.01.3501 en [000] .f.01.1502.”

19. Uit het beroepschrift van 12 oktober 2015 blijkt niet dat het (mede) is gericht tegen de uitspraken op bezwaar tegen de naheffingsaanslagen omzetbelasting. Naar het oordeel van de rechtbank kan pas uit de brief van 11 november 2015 worden opgemaakt dat eiser het niet eens is met die uitspraken op bezwaar. Dit geschrift is echter buiten de in artikel 6:9 van de Awb bedoelde termijn ingediend. Bovendien heeft eiser, ondanks hiertoe in de gelegenheid gesteld, geen redenen aangevoerd op grond waarvan de te late indiening verontschuldigbaar is.

20. Gelet hierop zijn de beroepen tegen de uitspraken op bezwaar van 8 september 2015 betreffende de naheffingsaanslagen omzetbelasting niet-ontvankelijk.

21. Verweerder stelt zich op standpunt dat de bewijslast dient te worden omgekeerd en verzwaard. Voor de jaren 2008 tot en met 2010 volgt de omkering volgens verweerder uit de omstandigheid dat sprake is van een onherroepelijke informatiebeschikking en voor de jaren 2011 en 2012 dient de bewijslast te worden omgekeerd en verzwaard omdat de vereiste aangifte niet is gedaan. Eiser erkent dat verweerder de correcties die zien op de door hem in aftrek gebrachte kosten terecht heeft doorgevoerd (correcties 2 tot en met 20 van het rapport) Eiser betwist evenwel dat hij de vereiste aangifte niet heeft gedaan. Bovendien is hij het niet eens met de door verweerder berekende omzet.

22. Naar vaste jurisprudentie geldt dat bij inhoudelijke gebreken in een aangifte slechts dan kan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van deze gebreken niet zou zijn geheven, op zichzelf beschouwd, aanzienlijk is. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven. Ook dit moet worden vastgesteld aan de hand van de normale bewijsregels van stelplicht en bewijslast (zie Hoge Raad 30 oktober 2009, ECLI:NL:HR:2009:BH1083).

23. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser voor elk van de in geschil zijnde jaren de vereiste aangifte niet gedaan, zodat reeds hierom tot omkering en verzwaring van de bewijslast dient te worden gekomen. Vast staat dat verweerder de door eiser ingediende aangiften heeft gecorrigeerd. Ter zitting heeft eiser verklaard dat verweerder terecht correcties heeft aangebracht die verband houden met de door hem in aftrek gebrachte kosten. Voorts is als onvoldoende weersproken komen vast te staan dat eiser tot te hoge bedragen aan hypothecaire rentelasten in aftrek heeft gebracht (correctie 27 en 28 van het rapport) Eiser, zelf belastingadviseur, had zich er dan ook bewust van moeten zijn dat als gevolg van de door hem ingediende aangiften IB/PVV een relatief en absoluut aanzienlijk bedrag aan belasting niet zou worden betaald. Het beroep moet dan ook op de voet van artikel 27e, eerste lid, van de AWR, ongegrond worden verklaard, tenzij eiser heeft doen blijken dat en in hoeverre de uitspraak op bezwaar onjuist is.

24. De omkering en verzwaring van de bewijslast laat onverlet dat verweerder gehouden is bij het vaststellen van de belastingaanslag uit te gaan van een redelijke schatting. Dit vereiste strekt, in de context van de omkering en verzwaring van de bewijslast, ertoe te voorkomen dat een belastingaanslag naar willekeur wordt vastgesteld (vergelijk Hoge Raad 31 mei 2013, ECLI:NL:HR:2013:BX7184).

25. Vast staat dat de correcties die verband houden met aftrekposten tussen partijen niet in geschil zijn. Partijen houdt verdeeld het antwoord op de vraag of de door verweerder aangebrachte omzetcorrecties (correctie 1 van het rapport) terecht zijn. Gelet op de omkering en verzwaring van de bewijslast dient de rechtbank deze vraagstelling aldus op te vatten dat zij dient te beoordelen of ter zake van de omzetcorrecties sprake is van een redelijke schatting. Verweerder heeft in dit verband aangevoerd dat eiser zijn administratie niet op orde had en dat niet duidelijk was waarop de omzet van eiser was gebaseerd. Zo was de nummering van de facturen niet sluitend. Gelet hierop moet eiser meer facturen hebben uitgereikt dan door hem werd verantwoord in de administratie, aldus verweerder. Steun voor dit vermoeden wordt volgens verweerder gevonden in de omstandigheid dat per bank betalingen werden ontvangen met factuurnummers die niet terugkomen in het omzetoverzicht. Daarnaast bleek dat van de 708 ingediende particuliere aangiften tot en met mei 2012 er 518 niet in de omzetverantwoording zijn aangetroffen. Het verweer van eiser op dit punt dat het veelal om gehuwden ging, waardoor feitelijk voor twee aangiften één factuur werd verstuurd, verklaart dit verschil volgens verweerder slechts ten dele. Voorts heeft verweerder (onweersproken) gesteld dat eiser in zijn aangiften de kasontvangsten niet heeft verwerkt.

26. Gelet op voorgaande gebreken in de administratie is de rechtbank van oordeel dat die administratie onvoldoende houvast biedt om de omzet van de onderneming te bepalen. Verweerder heeft dan ook kunnen kiezen voor een theoretische omzetberekening op basis van de door eiser gehanteerde factuurnummers en een gemiddeld factuurbedrag. Op grond van deze berekening komt verweerder voor de jaren 2008 tot en met 2012 tot de volgende theoretische omzet € 96.551, € 231.840, € 390.450, € 191.700 en € 137.900. Vervolgens heeft verweerder aanleiding gevonden om de uiteindelijke omzetcorrectie sterk te matigen en vast te stellen op € 40.000 (2008), € 70.000 (2009), € 97.935 (2010), € 110.000 (2011) en € 110.000 (2012).

27. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder met zijn berekening – in het licht van hetgeen hiervoor is opgemerkt over de gebreken in de administratie – een redelijke schatting gemaakt. Eiser heeft met zijn verklaring de onjuistheid daarvan ook niet doen blijken. Zijn stelling dat hij in 2008 met zijn onderneming is begonnen en nimmer dergelijke omzetten kan hebben behaald is hiervoor onvoldoende. Eiser heeft dan ook niet doen blijken dat – en in hoeverre – de uitspraken op bezwaar onjuist zijn.

28. Verweerder heeft op grond artikelen 67d en 67e van de AWR in samenhang met paragraaf 25, 26 en 27 van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst aan eiser vergrijpboetes opgelegd van 35 % (2008 en 2011) en 25 % (2009 en 2012) omdat het volgens verweerder aan (voorwaardelijk) opzet dan wel grove schuld van eiser is te wijten dat te weinig belasting is geheven.

29. In zijn verweerschrift heeft verweerder verklaard dat de boete over het jaar 2012 dient te worden vernietigd, nu deze op onjuiste gronden is opgelegd. Desgevraagd heeft verweerder ter zitting erkend dat, behoudens het jaar 2009, geen aansluiting kan worden verkregen tussen het boetebedrag en het op aanslag verschuldigde bedrag aan IB/PVV. Om die reden heeft verweerder verklaard dat voor het vaststellen van de boete uit dient te worden gegaan van grove schuld en niet van opzet. Dientengevolge zal de boete over het jaar 2011 eveneens vernietigd dienen te worden en zal de boete over het jaar 2008 beperkt dienen te worden tot 25 %, zijnde € 3.366.

30. Bij het beoordelen van de vraag of de boetes passend en geboden zijn, dient de rechtbank in aanmerking te nemen dat de hoogte van de verschuldigde belasting is komen vast te staan middels omkering van de bewijslast en (theoretische) omzetberekeningen (Hoge Raad 18 januari 2008, ECLI:NL:2008:LJN BC1962). De rechtbank ziet aanleiding om de boetes over de jaren 2008 en 2009 om die reden met 10 % te matigen tot € 3029 (2008) en € 5.134 (2009).

31. Beoordeeld dient vervolgens nog te worden of de boetes gematigd moet worden wegens de overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. In beginsel is sprake van een overschrijding indien de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen uitspraak heeft gedaan (zie Hoge Raad 22 april 2005, ECLI:NL:HR:2005:AO9006). Deze termijn vangt met betrekking tot de boeteprocedures aan op het moment dat jegens de beboete een handeling is verricht waaraan deze in redelijkheid de verwachting kan ontlenen dat aan hem een boete zal worden opgelegd. In het onderhavige geval is de redelijke termijn aangevangen op 21 mei 2014, de datum waarop de navorderingsaanslagen en de boetes in een gesprek aan eiser zijn aangekondigd. De termijn eindigt met deze uitspraak. De redelijke termijn is derhalve overschreden met meer dan een half jaar. Dit leidt tot een verdere vermindering van de boetes met 10 % tot € 2.726 (2008) respectievelijk € 4.620 (2009).

32. Aan eiser zijn wegens het niet tijdig doen van aangifte IB/PVV over de jaren 2010 en 2011 verzuimboetes opgelegd van respectievelijk € 226 en €984. Tegen deze bij beschikking opgelegde boetes heeft eiser geen afzonderlijke beroepsgronden aangevoerd, zodat de rechtbank om die reden geen aanleiding ziet om de boete te verminderen. Aangezien de redelijke termijn is overschreden met meer dan een half jaar zal de rechtbank de boetes verminderen met 10 %. Alsdan komt de boete over het jaar 2010 uit op een bedrag van € 203 en de boete over het jaar 2011 op een bedrag van € 885.

33. Gelet op het voorgaande dienen de beroepen tegen de (navorderings-)aanslagen IB/PVV 2008 tot en met 2012 ongegrond te worden verklaard en dienen de beroepen tegen de naheffingsaanslagen omzetbelasting over de tijdvakken 1 januari 2009 tot en met 31 december 2011 en 1 januari 2012 tot en met 31 december 2013 niet-ontvankelijk te worden verklaard. Het beroep tegen de boetes dient gegrond te worden verklaard. De beschikkingen betreffende de vergrijpboetes voor de jaren 2011 en 2012 dienen te worden vernietigd. De vergrijpboetes betreffende de jaren 2008 en 2009 dienen te worden verminderd tot € 2.726 (2008) en € 4.620 (2009). De verzuimboetes betreffende de jaren 2010 en 2011 dienen te worden verminderd tot € 203 (2010) en € 885 (2011).

34. Aangezien eiser geen afzonderlijke beroepsgronden tegen de in rekening gebrachte heffingsrente en belastingrente heeft aangevoerd, dienen ook de beroepen inzake de beschikkingen heffingsrente en belastingrente ongegrond te worden verklaard.

35. Er is geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling nu niet gesteld of is gebleken dat eiser proceskosten heeft gemaakt in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep.

- verklaart de beroepen tegen de naheffingsaanslagen omzetbelasting over de tijdvakken 1 januari 2009 tot en met 31 december 2011 en 1 januari 2012 tot en met 31 december 2013 niet-ontvankelijk;- verklaart de beroepen tegen de (navorderings)aanslagen IB/PVV 2008 tot en met 2012 en de beschikkingen heffingsrente en belastingrente ongegrond;

- verklaart de beroepen tegen de boetebeschikkingen gegrond;

- vernietigt de uitspraken op bezwaar voor zover deze betrekking hebben op de boetebeschikkingen;

- vermindert de vergrijpboete voor het jaar 2008 tot € 2.726;

- vermindert de vergrijpboete voor het jaar 2009 tot € 4.620;

- vermindert de verzuimboete voor het jaar 2010 tot € 203;- vermindert de verzuimboete voor het jaar 2011 tot € 885;

- vernietigt de beschikking inzake de vergrijpboete voor het jaar 2011;

- vernietigt de beschikking inzake de vergrijpboete voor het jaar 2012;

- bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de in zoverre vernietigde uitspraken op bezwaar;

- gelast dat verweerder het door eiser betaalde griffierecht van € 45 vergoedt.