Rechtbank Gelderland, 18-12-2018, ECLI:NL:RBGEL:2018:5453, AWB - 17 _ 4599

1. Eiseres heeft in 2006 werkzaamheden verricht voor de onderneming van [C] , die een onderneming drijft onder de naam [D] (hierna: [D] ).

2. Op 4 december 2006 is op de bankrekening van eiseres een bedrag van € 272.510 bijgeschreven. Dit bedrag is (via een tussenrekening van Mees Pierson) afkomstig van een cliënt van [D] , de heer [E] (hierna: [E] ).

3. Op 17 juli 2009 heeft eiseres aangifte IB/PVV 2007 gedaan. Daarbij heeft zij als opbrengsten uit overige werkzaamheden € 272.510 aangegeven, een bedrag van € 50.000 als kosten opgevoerd en € 222.510 als voorziening in mindering gebracht.

4. Met dagtekening 13 november 2009 is de aanslag overeenkomstig de aangifte vastgesteld.

5. Verweerder heeft de navorderingsaanslagen opgelegd, omdat hij van mening is dat ten onrechte kosten in aftrek zijn gebracht en ten onrechte een voorziening is gevormd.

6. In geschil is of de navorderingsaanslagen terecht zijn opgelegd.

7. Verweerder heeft verklaard dat wat hem betreft geen grond voor navordering bij eiseres bestaat als het bedrag bij [C] in de heffing wordt betrokken. De rechtbank heeft de navorderingsaanslag IB/PVV die aan [C] voor het jaar 2006 is opgelegd in stand gelaten.

8. De rechtbank ziet niettemin aanleiding voor een inhoudelijke beoordeling. Zij wijst erop dat de werkzaamheden waarvoor [E] het bedrag heeft betaald zijn verricht in 2006 en dat de betaling ook in 2006 heeft plaatsgevonden. Eiseres heeft de inkomsten dus in dat jaar genoten. Voor zover de inkomsten bij haar belast waren, was dat in 2006 en niet in 2007. Daartegenover staat dat er geen grond was voor het opnemen van een voorziening voor (een deel van) het bedrag, omdat eiseres het geld feitelijk heeft ontvangen. De kosten van € 50.000 zijn niet onderbouwd. Per saldo is na vernietiging van de navorderingsaanslag IB/PVV dus het juiste bedrag aan belasting betaald, maar om andere redenen dan waarom verweerder met de vernietiging instemt.

9. Omdat de navorderingsaanslagen dienen te worden vernietigd, dienen ook de beschikkingen heffingsrente te worden vernietigd.

12. De rechtbank gaat bij de beoordeling van het verzoek uit van de regels die de Hoge Raad heeft gegeven in het arrest van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. In de kern komen die regels op het volgende neer.

13. Voor een uitspraak in eerste aanleg geldt dat deze niet binnen een redelijke termijn geschiedt als de rechtbank niet binnen twee jaar nadat de termijn is aangevangen uitspraak doet, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. In deze termijn is de duur van de bezwaarfase inbegrepen. In gevallen waarin de bezwaar- en beroepsfase tezamen onredelijk veel tijd in beslag hebben genomen geldt dat de bezwaarfase onredelijk lang heeft geduurd voor zover de duur daarvan een half jaar overschrijdt en de beroepsfase voor zover deze meer dan anderhalf jaar in beslag neemt. Wanneer de redelijke termijn is overschreden, wordt als uitgangspunt voor de schadevergoeding een tarief gehanteerd van € 500 per halfjaar dat die termijn is overschreden, waarbij het totaal van de overschrijding naar boven wordt afgerond. Als sprake is van meer zaken van een belastingplichtige die gezamenlijk zijn behandeld, moet worden beoordeeld of die zaken in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp. In dat geval wordt per fase van de procedure waarin sprake is geweest van gezamenlijke behandeling, voor die zaken gezamenlijk slechts eenmaal het tarief van € 500 per halfjaar gehanteerd. Als niet tegelijkertijd bezwaar is gemaakt of beroep is ingesteld, wordt voor de mate van overschrijding van de redelijke termijn gerekend vanaf het tijdstip van indiening van het eerste bezwaar- of beroepschrift.

14. De rechtbank is van oordeel dat inderdaad sprake is van samenhang tussen de verschillende zaken die gezamenlijk ter zitting zijn behandeld, inclusief de zaken van [C] . Ook wanneer sprake is van verschillende belanghebbenden, kan sprake zijn van zaken die in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp (zie ook Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 4 september 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:7810).

15. Het oudste bezwaarschrift dateert van 4 januari 2013. Sindsdien zijn meer dan twee jaren verstreken. De rechtbank ziet echter aanleiding de redelijke termijn voor de bezwaarfase en de beroepsfase met in totaal een jaar te verlengen vanwege de complexiteit van de zaken. De totale behandelduur bedraagt bijna zes jaren. De redelijke termijn is dus met afgerond drie jaren overschreden. Verweerder heeft er nog op gewezen dat [C] ook een aantal keren lang stil heeft gezeten, met name tussen mei 2014 en april 2015. Daarin ziet de rechtbank geen aanleiding voor een extra verlenging van de termijn. Verweerder heeft op 31 maart 2014 een uitvoerig verzoek om aanvullende informatie gedaan. Hij heeft daarin geen termijn gegeven om te reageren. Pas op 27 november 2014 heeft verweerder [C] aan het verzoek herinnerd en een termijn gesteld, in eerste instantie tot 22 december 2014. [C] heeft vervolgens tweemaal om nader uitstel gevraagd en op 29 april 2015 inhoudelijk gereageerd. Deze omstandigheden vallen naar het oordeel van de rechtbank niet onder bijzondere omstandigheden die aanleiding geven tot een extra verlenging van de termijn in de bezwaarfase bovenop de verlenging vanwege de ingewikkeldheid van de zaak.

16. De eerste uitspraak op bezwaar dateert van 20 juli 2017. Dat betekent dat de overschrijding van de redelijke termijn volledig is toe te rekenen aan de bezwaarfase. Daarom zal verweerder worden veroordeeld in totaal € 3.000 aan immateriële schade te vergoeden. Hiervan wordt € 1.500 aan eiseres toegekend en € 1.500 aan [C] . Daarom stelt de rechtbank de vergoeding in deze zaken vast op € 1.500.

17. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.500 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor de hoorzitting met een waarde per punt van 249, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 501 en een wegingsfactor 1 voor twee samenhangende zaken van gemiddelde zwaarte). Hierbij worden de beroepen niet aangemerkt als samenhangende zaken met de beroepen van [C] , omdat de inhoudelijke argumenten niet gelijklopen en dus de werkzaamheden van de gemachtigde niet grotendeels gelijk konden zijn. Van overige voor vergoeding in aanmerking komende kosten is de rechtbank niet gebleken. De rechtbank ziet geen aanleiding voor vergoeding van de werkelijke proceskosten, omdat geen sprake is van een standpunt van verweerder tegen beter weten in of van anderszins ernstig onzorgvuldig handelen door verweerder. Eiseres heeft immers zelf de inkomsten in de aangifte over 2007 vermeld.