Rechtbank Gelderland, 06-05-2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:1932, AWB - 17 _ 144

5. De beide appartementen waren in gebruik als woning, welke op [2009] zijn verhuurd aan [E] (hierna: [E] ). Het huurcontract met [E] is op 22 september 2009 gesloten door eiser voor een periode van een jaar, van 25 september 2009 tot en met 24 september 2010.

6. Na het verlijden van de akte van levering hebben eiser en [D] een overeenkomst tot recht van wederinkoop gesloten. De overeenkomst is door partijen ondertekend op[2009] en bij de Belastingdienst ter registratie aangeboden, maar is niet ingeschreven in de Openbare Registers. In deze overeenkomst staat het volgende:

- dat blijkens akte op heden voor Mr [A] , notaris te [Q] , door verkoper aan koper is verkocht en geleverd:

a. het appartementsrecht, (...);

- dat verkoper zich het recht van wederinkoop heeft voorbehouden voor de tijd van vijf jaar, zodat bovenbedoelde levering is geschied onder de ontbindende voorwaarde van inroeping van dit recht door verkoper;

- dat verkoper derhalve tot vijf jaar na heden de bevoegdheid heeft de koopovereenkomst te ontbinden onder restitutie van de betaalde koopprijs en gemaakte kosten als hierna omschreven, waardoor op de voet van artikel 3:84 Burgerlijk Wetboek het verkochte van rechtswege, doch zonder terugwerkende kracht, terugkeert bij verkoper;”

7. Naar aanleiding van een belastingcontrole is de koopprijs van € 892.500 van de onder 2 genoemde levering van appartementsrechten verlaagd tot € 725.000, onder de voorwaarde dat het verschil van € 167.500 zal worden verrekend. Door de Belastingdienst is bij beschikking d.d. 26 februari 2013 € 10.050 teruggaaf van overdrachtsbelasting verleend vanwege deze verlaging van de koopprijs. Per saldo is daardoor € 43.500 overdrachtsbelasting voldaan.

8. Op 5 december 2014 heeft eiser (als verkoper) een koopovereenkomst met [F] en [G] gesloten (kopers, hierna gezamenlijk te noemen: [F] ) met betrekking tot de appartementsrechten [A-straat 1 en A-straat 2] te [R] . De koop betreft mede een berging/ hobbyruimte die deel uitmaakt van het aan [D] toebehorende appartementsrecht A-2. De koopprijs bedraagt € 750.000. Van deze koopprijs ziet een bedrag van € 25.000 op de aan [D] toebehorende berging/hobbyruimte.

9. Op [2014] zijn bij akte van teruglevering, om 10.12 uur verleden voor notaris mr. [H] te [Q] , de appartementsrechten [A-straat 1 en A-straat 2] te [R] door [D] (vervreemder) geleverd aan eiser (verkrijger). In de akte van teruglevering staat onder meer het volgende:

10. Vanwege de verkrijging door eiser is geen overdrachtsbelasting voldaan. In de leveringsakte staat hierover:

11. De door eiser aan [D] schuldig gebleven koopprijs van € 725.000 is geboekt in rekening-courant. Tot meerdere zekerheid van al hetgeen eiser in rekening-courant verschuldigd is aan [D] , is op [2014] om 10.15 uur op de appartementsrechten ten behoeve van [D] recht van hypotheek gevestigd.

12. Bij akte van wijziging splitsing appartementsrechten, verleden op 5 februari 2015 om 11.12 uur, wordt de berging/hobbyruimte door eiser verkregen, zodat een geheel ontstaat met het appartementsrecht betreffende de woning aan de [A-straat 1 en A-straat 2] . In de akte staat hierover:

13. Op 5 februari 2015 om 14.03 uur levert [X] aan [F] het appartementsrecht met appartementsindex 16 van de appartementen [A-straat 1 en A-straat 2] te [R] . De (gezamenlijke) koopprijs bedraagt € 750.000.

14. In geschil is of eiser ter zake van de verkrijging van de onroerende zaken recht heeft op toepassing van de vrijstelling van artikel 15, eerste lid, aanhef en letter r, van de Wet op belastingen van rechtsverkeer (WBR). Meer specifiek is primair in geschil of de levering op [2009] heeft plaatsgevonden onder ontbindende voorwaarde. Subsidiair is in geschil of sprake is van feitelijk en rechtens herstel. Verder is in deze zaak in geschil of eiser terecht een beroep kan doen op het vertrouwensbeginsel en op het gelijkheidsbeginsel en is de verzuimboete in geschil.

15. Eiser is van mening dat een akte betreffende een onvoorwaardelijke levering tezamen met het recht van wederinkoop bij onderhandse overeenkomst met dezelfde dagtekening is aan te merken als een levering onder ontbindende voorwaarde, omdat beide akten gelijktijdig ter registratie zijn aangeboden. Eiser is door de teruglevering van [2014] civielrechtelijk in de volle en vrije eigendom hersteld. Dat eiser voorafgaand aan de teruglevering een koopovereenkomst heeft gesloten voor de doorverkoop en dat aan [D] een recht van hypotheek is verstrekt, maakt het voorgaande volgens eiser niet anders. Daarnaast doet eiser een beroep op het vertrouwensbeginsel en gelijkheidsbeginsel. Voor een verzuimboete bestaat geen aanleiding, aldus nog steeds eiser.

16. Verweerder voert aan dat geen sprake is van een levering onder ontbindende voorwaarde. Subsidair is volgens hem geen sprake van feitelijk en rechtens herstel. Meer subsidiair voert verweerder aan dat sprake is van wetsontduiking (fraus legis). Verder kan volgens verweerder eiser zich niet beroepen op schending van het vertrouwens- en/of het gelijkheidsbeginsel en is terecht een verzuimboete opgelegd.

17. Op grond van artikel 15, eerste lid, letter r, van de WBR is van de belasting vrijgesteld de verkrijging krachtens herstel als is bedoeld in artikel 19 van de WBR. Op grond van artikel 19, eerste lid, letter a, van de WBR wordt op verzoek teruggaaf van de belasting verleend, indien de toestand van vóór de verkrijging zowel feitelijk als rechtens wordt hersteld als gevolg van de vervulling van een ontbindende voorwaarde.

18. De rechtbank stelt vast dat in de akte van levering op [2009] staat vermeld dat de verkoper het verkochte aan koper levert onvoorwaardelijk en niet onderhevig aan inkorting, ontbinding of aan welke vernietiging dan ook. Gelet hierop is naar het oordeel van de rechtbank de (kort) na het passeren van de akte van levering opgemaakte overeenkomst recht van wederinkoop niet aan te merken als een ontbindende voorwaarde. Met de akte van levering zijn de appartementsrechten immers in goederenrechtelijke zin onvoorwaardelijk door [D] verkregen. De overeenkomst ‘recht van wederinkoop’ vormt slechts een contractueel beding tussen eiser en [D] tot teruglevering onder opschortende voorwaarde. De teruglevering heeft dus niet plaatsgevonden als gevolg van de vervulling van een ontbindende voorwaarde, zoals vereist in artikel 19 van de WBR. De stellingen van eiser leiden niet tot een ander oordeel. Het gelijk is aan verweerder. Om die reden behoeven de subsidiaire en meer subsidiaire stelling van verweerder geen behandeling.

19. Eiser stelt dat op grond van dezelfde feiten in een vergelijkbaar geval met succes een beroep is gedaan op de vrijstelling van artikel 15, eerste lid, letter r, van de WBR. In dit verband verwijst hij naar een akte van levering en een overeenkomst recht van wederinkoop van 23 december 2003, een akte van teruglevering van 31 oktober 2008 en een brief van de Belastingdienst van 12 maart 2010. Gelet hierop is hij van mening dat hij erop mocht vertrouwen dat ook in dit geval een beroep op artikel 15, eerste lid, letter r, van de WBR zou worden toegewezen.

20. Voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel moet sprake zijn van een toezegging van het bestuursorgaan aan eiser. Hiervan is in dit geval geen sprake. In de brief van 12 maart 2010 staat weliswaar dat de Belastingdienst in dat geval ondanks de bestaande twijfel het recht van wederinkoop als een ontbindende voorwaarde aanmerkt, maar dat hieraan geen enkel recht kan worden ontleend met betrekking tot andere aktes dan de onderhavige, dan wel de heffing van overdrachtsbelasting in andere gevallen dan deze. Bovendien staat in de brief opgenomen dat wordt aangeraden voor de toekomst zodanige maatregelen te nemen dat het boven elke twijfel verheven is dat er sprake is van een (relatieve) ontbindende voorwaarde. Deze beroepsgrond faalt derhalve.

21. Het beroep van eiser op het gelijkheidsbeginsel kan evenmin slagen. De rechtbank stelt voorop dat het op de weg van eiser ligt om bewijs te leveren voor zijn stelling dat in dit geval het gelijkheidsbeginsel is geschonden. De rechtbank constateert dat eiser stelt dat in meer dan tien vergelijkbare gevallen het beroep op artikel 15 van de WBR wel is toegewezen, maar dat hij ten aanzien van slechts twee gevallen de nodige bescheiden heeft overgelegd. In hoeverre het hier gaat om met eiser vergelijkbare gevallen, heeft eiser vervolgens onvoldoende inzichtelijk gemaakt, zodat de rechtbank alleen al om die reden niet toekomt aan de vraag of sprake is van een andere behandeling op grond van begunstigend beleid, oogmerk van begunstiging of dat in een meerderheid van de vergelijkbare gevallen een juiste wetstoepassing achterwege is gebleven. Indien niettemin veronderstellenderwijs ervan wordt uitgegaan dat deze twee gevallen vergelijkbaar zijn, dan nog heeft eiser hiermee naar het oordeel van de rechtbank niet aannemelijk gemaakt dat sprake is van begunstigend beleid of een begunstigend oogmerk op grond waarvan in voorkomend geval een teruggaaf en vrijstelling van overdrachtsbelasting wordt verleend. Evenmin is aannemelijk geworden dat in een meerderheid van de gevallen een andersluidende beslissing is genomen.

Verzuimboete

22. Eiser is voorts van mening dat ten onrechte een verzuimboete is opgelegd. Hij voert daartoe kort gezegd aan dat zijn standpunt tenminste pleitbaar is.

23. De inspecteur legt een verzuimboete van 10% met een maximum van € 4.920 op, indien de belastingplichtige de belasting welke op aangifte moet worden voldaan of afgedragen niet, gedeeltelijk niet, dan wel niet binnen de in de belastingwet gestelde termijn heeft betaald (Artikel 67c van de Algemene wet inzake rijksbelastingen juncto § 24 van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst (hierna: BBBB). Slechts in geval sprake is van een pleitbaar standpunt of bij afwezigheid van alle schuld legt de inspecteur geen boete op(§ 4 van het BBBB).

24. Onder de in deze uitspraak geschetste feiten en omstandigheden is van een pleitbaar standpunt of afwezigheid van alle schuld naar het oordeel van de rechtbank geen sprake. De rechtbank acht de boete bovendien passend en geboden.

Conclusie

25. Gelet op het voorgaande dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

26. Omdat eiser geen afzonderlijke beroepsgronden tegen de in rekening gebrachte belastingrente heeft aangevoerd, dient het beroep inzake de beschikkingen belastingrente eveneens ongegrond te worden verklaard.

27. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.