Rechtbank Haarlem, 31-10-2007, BC3772, 07/1939 en 07/1941

Uitspraakdatum: 31 oktober 2007

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

X, gevestigd te Z, eiseres,

en

de inspecteur van de Belastingdienst/ P, verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2002 een naheffingsaanslag dividendbelasting opgelegd ten bedrage van € 6.244. Tevens is een vergrijpboete opgelegd van 50%. Voorts heeft verweerder aan eiseres voor het jaar 2002 een nihil aanslag vennootschapsbelasting opgelegd en is bij beschikking een verlies vastgesteld van € 231.820.

De door eiseres gemaakte bezwaren zijn door verweerder afgewezen bij uitspraken van 20 februari 2007.

Eiseres is tegen deze uitspraken bij brieven van 12 maart 2007 in beroep gekomen bij de rechtbank.

Verweerder heeft de op de zaken betrekking hebbende stukken overgelegd en verweerschriften ingediend.

Eiseres heeft bij schrijven van 4 september 2007 een pleitnota ingediend.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Eiseres is opgericht op 19 april 1971. Als bedrijfsomschrijving van eiseres is in het uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel opgenomen dat eiseres fungeert als beheersmaatschappij. Directeur en enig aandeelhouder van eiseres is P.

2.2. Blijkens de balans bestaan de activa en passiva van eiseres ultimo 2001 en 2002 uit (grotendeels afgerond):

2.4. De in 2002 op de internetspaarrekening ontvangen rente bedroeg € 136.237. Hiervan is een bedrag van € 111.260 door de aandeelhouder aan eiseres doorbetaald. Het restant van € 24.977 is ten goede gekomen aan de aandeelhouder.

2.5. Bij de aanslagregeling heeft verweerder de rentebaten gecorrigeerd met een bedrag van € 24.977 en een verlies vastgesteld van € 231.820. Tevens heeft verweerder een naheffingsaanslag dividendbelasting opgelegd van € 6.244 en een vergrijpboete van € 3.122 (50%).

3. Geschil en standpunten van partijen

In geschil is of eiseres zich bewust een voordeel heeft laten ontgaan ten gunste van haar enig aandeelhouder door een te lage rente in rekening te brengen aan haar enig aandeelhouder, zoals verweerder stelt en eiseres betwist.

Eiseres stelt dat er tussen haar en haar enig aandeelhouder civielrechtelijk nooit beoogd is om een lening tot stand te brengen, maar dat het tegoed op de internetspaarrekening aangehouden werd teneinde een hogere rente te kunnen ontvangen dan wanneer het geld op een reguliere spaarrekening zou zijn gezet. Ook is de ontvangen rente hoger dan de depositorente die in 2002 1,75% bedroeg. Voorts kon eiseres op ieder op moment over het tegoed beschikken, waardoor er naar de mening van eiseres geen vermogensverschuiving heeft plaatsgevonden vanuit de vennootschap bezien, noch sprake is van een uitdeling ten gunste van de aandeelhouder.

Eiseres stelt aangaande de vergrijpboete dat zij niet bewust een reële kans aanvaard heeft dat de belasting niet zou worden betaald en voorts dat zij een pleitbaar standpunt heeft ingenomen, als gevolg waarvan niet kan worden gesteld dat er sprake is van enig opzettelijk handelen.

Tot slot stelt verweerder dat sprake is van voorwaardelijke opzet, aangezien eiseres en haar enig aandeelhouder willens en wetens de reële kans hebben aanvaard dat er niet of te weinig belasting zou worden betaald, waardoor een (vergrijp)boete van 50% gerechtvaardigd is.

4. Beoordeling van het geschil

4.1. Ter zitting heeft eiseres desgevraagd gesteld dat, hoewel in de aangifte vennootschapsbelasting de gelden zijn opgenomen onder de vorderingen op aandeelhouders, er desalniettemin sprake is van een geblokkeerd tegoed wat tijdelijk in gebruik is gegeven en er geen sprake is van een echte lening. De rechtbank kan eiseres niet volgen in deze stelling. In beginsel is de civielrechtelijke vorm van een geldverstrekking beslissend voor de fiscale gevolgen. Partijen hebben weliswaar geen overeenkomst van geldlening opgemaakt, echter uit de omstandigheden dat in specificatie 3 van de aangifte wordt gesproken over een schuld van de aandeelhouder aan eiseres en op de balans van een vordering, dat de aandeelhouder in 2002 feitelijk de beschikkingsmacht heeft gehad over de gelden en dat een terugbetalingsverplichting bestond – zoals eiseres ter zitting heeft betoogd – , volgt naar het oordeel van de rechtbank dat sprake is geweest van een lening.

4.3. Uit de handelwijze van eiseres en haar enig aandeelhouder moet voorts worden afgeleid dat beiden zich ervan bewust moeten zijn geweest dat eiseres – door in te stemmen met een in rekening te brengen rentepercentage van 3,35% voor de geldlening aan haar aandeelhouder en het restant van de op de internetspaarrekening ontvangen rente niet geheel op te eisen – zich een voordeel heeft laten ontgaan ten gunste van haar aandeelhouder. Dat brengt mee dat dit voordeel moet worden aangemerkt als een verkapte winstuitdeling aan de aandeelhouder. Tussen partijen is het bedrag van de winstuitdeling niet in geschil.

4.4. Namens eiseres is aangevoerd dat sprake is van een pleitbaar standpunt. De rechtbank is van oordeel dat daarvan in het onderhavige geval geen sprake is. Eiseres heeft er immers mee ingestemd dat een omvangrijk bedrag, zonder nadere waarborgen, op de internetspaarrekening van haar aandeelhouder werd geplaatst zodat hij daarmee een voordeel kon behalen. Eiseres heeft hierdoor genoegen genomen met een lagere rente dan zij op basis van zakelijke afspraken had kunnen realiseren. Eiseres was zich er vooraf van bewust dat zij haar aandeelhouder dit voordeel gunde en heeft nagelaten om vooraf te onderzoeken of een dergelijke handelwijze in overeenstemming is met de fiscale wet- en regelgeving. Eiseres heeft door zo te handelen willens en wetens de reële kans aanvaard dat hierdoor te weinig belasting zou worden geheven. Het is daarom aan (voorwaardelijk) opzet van eiseres te wijten dat in eerste instantie geen aanslag dividendbelasting is opgelegd. Daaruit volgt dat verweerder over de nageheven dividendbelasting terecht een boete heeft opgelegd. De rechtbank acht de opgelegde boete van 50% zowel in absolute als in relatieve zin passend en geboden en ziet geen aanleiding tot matiging van de boete.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding verweerder te veroordelen in de kos¬ten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep heeft moeten maken.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart de beroepen ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan op 31 oktober 2007 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door mr. L.F. Roseval, voorzitter, mr. A.P.M. van Rijn en mr. J.M. van Kempen, rechters, in tegenwoordigheid van mr. O.C.H.C. Pilet, griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.