Rechtbank Haarlem, 09-01-2012, BV3894, AWB 10/4616

RECHTBANK HAARLEM

Sector bestuursrecht, meervoudige douanekamer

Zaaknummer: AWB 10/4616

Uitspraakdatum: 9 januari 2012

Uitspraak in het geding tussen

en

de inspecteur van de Belastingdienst/Douane, [P] verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

Verweerder heeft aan eiseres voor de periode 1 januari 2007 tot en met 30 november 2009 een uitnodiging tot betaling (hierna: utb) opgelegd ten bedrage van € 312.753,33 aan te betalen douanerechten.

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 19 augustus 2010 de utb gehandhaafd.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

Partijen hebben vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn telkens in afschrift verstrekt aan de wederpartij.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1. Eiseres heeft op eigen naam en voor eigen rekening ten behoeve van haar opdrachtgever [F] gevestigd te [plaats a], [land a] (hierna: [F]) in de onder 1 genoemde periode aangiften gedaan voor de regeling brengen in het vrije verkeer van camcorders, modellen “[G] pocket video cam” en “[G] pocket video cam HD” (hierna de producten), onder de goederencode 8525 80 91 van de Gecombineerde Nomenclatuur (hierna: GN). Verweerder heeft bij eiseres, met betrekking tot door haar in genoemde periode gedane aangiften, een controle na de invoer (hierna: CNI) ingesteld en daarvan een controlerapport opgesteld. De door verweerder doorgevoerde correcties op deze aangiften vormen de grondslag voor de onder 1 genoemde utb.

3. Geschil

4. Van toepassing zijnde GN-codes en toelichtingen

5. Overwegingen omtrent het geschil

5.1. Voor de indeling zijn wettelijk bepalend de bewoordingen van de posten en de aantekeningen op de afdelingen of op de hoofdstukken. Het is vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ), dat in het belang van de rechtszekerheid en van een gemakkelijke controle, het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen in de regel moet worden gezocht in hun objectieve kenmerken en eigenschappen zoals deze in de tekst van de post zijn omschreven. De door de Commissie vastgestelde toelichtingen op de GN en de in het kader van de Werelddouaneorganisatie uitgewerkte toelichtingen op het geharmoniseerd systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen (hierna: GS) zijn, hoewel rechtens niet bindend, belangrijke hulpmiddelen bij de uitlegging van de draagwijdte van de verschillende tariefposten.

5.3. Eiseres is van mening dat indeling onder onderverdeling 8525 80 91 moet volgen, omdat de aanwezigheid van een USB-aansluiting op de producten niet betekent dat daarmee ook beelden kunnen worden opgenomen op de producten. Het is wel mogelijk via de USB-aansluiting videobestanden van de harde schijf van een pc over te zetten naar het interne geheugen van de producten, maar bij deze actie is geen sprake van het opnemen van beelden, maar van het verplaatsen of kopiëren van databestanden tussen twee opslageenheden. Voorts verwijst eiseres ter ondersteuning van haar standpunt naar de uitspraak van het Finanzgericht te Hamburg van 19 april 2011 (nr. 4 K 289/09) waarin het Finanzgericht duidelijk en goed gemotiveerd tot de conclusie komt dat het overbrengen van bestanden via de USB-aansluiting en zelfs de mogelijkheid tot het afspelen van de bestanden niet kwalificeert als opnemen zoals bedoeld in GN-code 8525 80 99.

5.4. Uit de toelichting op onderverdeling 8525 80 99 volgt dat indeling hieronder moet volgen indien niet alleen door de camera geregistreerde beelden en geluid kunnen worden opgenomen, maar ook signalen van externe bronnen, bijvoorbeeld dvd-spelers, automatische gegevensverwerkende apparaten of televisieontvangtoestellen. Uit deze tekst volgt dat het moet gaan om signalen van externe bronnen die op de camcorder moeten kunnen worden opgenomen. De aldus opgenomen beelden, zo vermeldt de tekst van de toelichting, kunnen met een extern televisieontvangtoestel of beeldscherm worden weergegeven. Uit deze zinsnede blijkt dat het moet gaan om - via een externe bron - opgenomen beelden. Uit de gekozen bewoording van de toelichtingen, met name het gebruik van de woorden: “opgenomen”, “signalen” en “aldus opgenomen beelden”, concludeert de rechtbank dat, gelijk het geval is met door de lens van de camcorder opgenomen beelden, het bij signalen van externe bronnen ook moet gaan om het opnemen van beelden. Ook de nationale toelichting wijst in dezelfde richting, daar waar de bewoordingen “vastleggen van beelden” worden gebruikt in de zinsnede waarin wordt toegelicht dat videorecorders die zijn uitgerust om ook beelden vast te leggen anders dan door door de lens onder onderverdeling 8525 80 99 moeten worden ingedeeld. Uit de gekozen bewoordingen in de toelichtingen blijkt dat bij indeling in de in geschil zijnde onderverdelingen het alleen van belang is of de producten al dan niet beschikken over de mogelijkheid om beelden van externe bronnen op te nemen. Voor de stelling van verweerder dat het niet alleen gaat om het opnemen van beelden, maar ook om andere mogelijkheden, zoals het kopiëren van bestanden, is in de toelichtingen geen steun te vinden, zulks te meer niet nu de begrippen “opnemen” en “verplaatsen of kopiëren” in het spraakgebruik verschillende betekenissen hebben. De rechtbank volgt verweerder niet in deze stelling.

5.5. Hierboven heeft de rechtbank vastgesteld dat ook bij het opnemen via een externe bron het moet gaan om het opnemen van beelden gelijk het geval is bij het opnemen via de lens van de producten. Het gaat er derhalve om wat onder ‘opnemen’ en onder ‘beelden’ moet worden verstaan.

Uit wat de rechtbank hierboven over de begrippen ‘opnemen’ en ‘beelden’ heeft overwogen volgt dat het verplaatsen of kopiëren van de pc van een videodatabestand naar de producten niet hetzelfde is als het opnemen van beelden via een externe bron.

5.6. Nu eiseres ter zitting heeft ontkend dat de producten beschikken over de mogelijkheid ‘real time’ beelden op te nemen van een externe bron op de producten in bovengenoemde zin en verweerder deze ontkenning niet dan wel onvoldoende heeft bestreden, volgt mede gezien hetgeen de rechtbank voorts onder 5.4 en 5.5 heeft overwogen, dat de producten moeten worden ingedeeld onder de GN-code 8525 80 91. De rechtbank vindt steun voor haar opvatting in de uitspraak van het Finanzgericht te Hamburg, Duitsland van 19 april 2011 (nr. 4 K 289/09). In de punten 24 tot 28 overweegt het Finanzgericht als volgt:

“24. Bei dem streitgegenständlichen Camcorder handelt es sich um ein Videoaufnahmegerät der Position 8525. Die von der Klägerin für richtig gehaltene Unterposition 8525 8091 beschreibt Videoaufnahmegeräte nur mit Aufzeichnungsmöglichkeit des durch die Kamera aufgenommenen Tons und Bildes, während die Unterposition 8525 8099, von der der Beklagte ausgeht, andere Videoaufnahmegeräte als solche nur mit Aufzeichnungsmöglichkeit des durch die Kamera aufgenommenen Tons und Bildes beschreibt. Es geht also letztlich um die Frage, ob die an der Kamera vorhandene USB-Schnittstelle Aufzeichnungen durch den Camcorder unabhängig von der Kamera ermöglicht. Dies ist zu verneinen. Im Einzelnen:

25. Der streitgegenständliche Camcorder verfügt über die technische Möglichkeit, über die eingebaute Kamera Bilder bzw. Videosequenzen aufzuzeichnen. Weiter verfügt er über eine USB-Schnittstelle, über die er mit einem Kabel u.a. an einen PC angeschlossen werden kann. Unstreitig führt der Anschluss an einen PC dazu, dass der sog. Slave Modus aktiviert wird, wodurch die Technik zur Aufzeichnung von mittels der Kamera aufgenommenen Bildern abgeschaltet wird. Dann verbleibt die Möglichkeit, Daten vom PC auf den im Camcorder befindlichen internen Speicher bzw. die eingeschobene Speicherkarte zu überspielen. Dabei handelt es sich jedoch nicht um ein Aufzeichnen durch den Camcorder selbst, vielmehr werden die darin enthaltenen Speichermedien vom PC jeweils als externer Speicher angesehen und genutzt. Die für den Aufzeichnungs- bzw. Speichervorgang erforderliche Software befindet sich dann nicht im Camcorder, sondern auf dem PC. Aufzeichnen im zolltariflichen Sinne setzt nach Überzeugung des Senats voraus, dass die Steuerung vom Camcorder selbst erfolgt und nicht von einer externen Quelle. Ist der Camcorder an einen PC angeschlossen, ist eine Steuerung der Datenübertragung mangels entsprechender technischer Vorrichtung des Camcorders nur vom PC aus möglich. Demgegenüber erfolgt die Steuerung bei Aufnahmen durch die Kamera vom Camcorder selbst. Camcorder der Unterposition 8525 8099 verfügen - anders als der streitgegenständliche Camcorder - über die technische Möglichkeit, unabhängig von der Kamera aufzuzeichnen; sie können also von reinen Wiedergabegeräten wie etwa einem Fernsehempfangsgerät Daten empfangen und über die eingebaute Software aufzeichnen, wobei die Steuerung durch den Aufnahmeknopf des Camcorders erfolgt und die Quelle - zum Beispiel das Fernsehempfangsgerät - über das Menü des Camcorders aktiviert wird. Dass auf dem Markt Camcorder mit dieser Funktionalität erhältlich sind, haben die Beteiligten im Erörterungstermin am 07.04.2011 übereinstimmend erläutert.

26. Zu seiner Überzeugung gelangt der Senat nach Auswertung der Erläuterungen zur Position 8525 sowie der Rechtsprechung des Gerichtshofs der Europäischen Union.

27. In der aktuellen Fassung der Erläuterungen zur Kombinierten Nomenklatur (ErlKN) heißt es zur Unterposition 8525 8099, dass in diese Unterposition Videoaufnahmegeräte (sog. Camcorder) gehören, mit denen nicht nur die von der Kamera aufgenommenen Töne und Bilder, sondern auch Signale externer Quellen (z.B. von DVD-Playern, automatischen Datenverarbeitungsmaschinen oder Fernsehempfangsgeräten) aufgezeichnet werden können. Die Geräte sind danach aufgrund ihrer Beschaffenheit in der Lage, Fernsehprogramme oder andere extern eingehende Videosignale aufzuzeichnen. Angesichts des Charakters der Erläuterungen als unverbindliche Auslegungshilfe hält es der Senat für zulässig, diese auch auf Fälle, die vor ihrer Veröffentlichung stattgefunden haben, anzuwenden (vgl. Alexander in Witte, Zollkodex, Art. 20 Rn. 31). Wenn ein Camcorder in der Lage sein soll, Signale von DVD-Playern oder Fernsehempfangsgeräten aufzuzeichnen, muss er über eine entsprechende, aktivierte Aufnahmesoftware verfügen, da DVD-Player oder Fernsehempfangsgeräte regelmäßig nicht in der Lage sind, Aufzeichnungen auf externe Speichermedien zu steuern. Es handelt sich bei ihnen um reine Wiedergabegeräte. Bei automatischen Datenverarbeitungsmaschinen (PCs) ist dies zwar grundsätzlich anders, die Gleichsetzung von PCs mit z.B. DVD-Playern zeigt jedoch, dass entscheidend ist, dass es um Daten von externen Sendequellen geht, wobei der Camcorder in der Lage sein muss, die Aufnahme auf das in ihm befindliche Speichermedium (aktiv) zu steuern. Genau diese Möglichkeit fehlt dem Camcorder jedoch, wenn er sich nach der Verbindung mit einem PC im sog. Slave Modus befindet.

28. In diesem Sinne ist auch das Urteil des Gerichtshofs der Europäischen Union (EuGH) vom 27.09.2007 (C-208/06) zu verstehen. In diesem Urteil ging es um einen Camcorder, der statt der USB-Schnittstelle über eine IEEE 1394 Schnittstelle verfügte (vgl. FG Düsseldorf - aufgrund dessen Vorabentscheidungsersuchens das EuGH-Urteil ergangen ist -, Urteil vom 05.03.2008, 4 K 1417/04 Z), die allerdings ähnlich wie eine USB-Schnittstelle eine kabelmäßige Verbindung zu einem PC ermöglicht und insoweit funktionell vergleichbar ist (www.comptech-info.de und www.elektronik-kompendium.de - Suchbegriff jeweils IEEE 1394), die jedoch für eingehende Signale gesperrt war, wobei die Funktion zur Aufzeichnung von Bild- und Tonaufnahmen aus anderen Quellen als mittels der Kamera in einem technisch aufwändigen Verfahren freigeschaltet werden konnte. Der EuGH hat entschieden, dass ein Einreihung in die Unterposition 8525 4099 (heute 8525 8099) voraussetze, dass der Camcorder verwendet werden könne, um autonom und unabhängig von externem Material oder externer Software von außen eingehende Videosignale aufzeichnen zu können (EuGH, a.a.O., Rn. 41). Die streitgegenständlichen Camcorder können aber, da ihre Aufzeichnungstechnik nach dem Anschluss an einen PC ausgeschaltet ist, gerade nicht autonom und unabhängig von externem Material oder externer Software von außen eingehende Videosignale aufzeichnen. Vielmehr sind sie darauf angewiesen, dass sie vom PC angesteuert werden und vom PC die entsprechenden Befehle gegeben werden, die zum Speichern der Daten auf den im Camcorder eingebauten Speichermedien erforderlich sind.”

Gelijk het geval dat bij de Duitse rechter voorlag, kunnen de producten, wanneer zij via de USB-uitgang zijn aangesloten op de pc, zelf niet actief een opname aansturen.

5.7. De door verweerder aangevoerde verordening betrekt de rechtbank niet bij haar oordeel aangezien deze verordening, gelet op de datum van inwerkingtreding, in dit geding geen betekenis heeft.

7. Beslissing

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (douanekamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.