Rechtbank Leeuwarden, 22-11-2011, BU9123, AWB 10/2418 tot en met 10/2420

RECHTBANK LEEUWARDEN

Sector bestuursrecht, belastingkamer

[eiseres],

wonende te [woonplaats],

eiseres,

gemachtigde [gemachtigde eiseres],

de inspecteur van de Belastingdienst/Noord/kantoor Heerenveen,

verweerder,

gemachtigde [gemachtigde verweerder].

Procesverloop

Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2005 een navorderingsaanslag (aanslagnummer [nummer].H.57) inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (IB/PVV) opgelegd, berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 202.953, vermeerderd met een bedrag van € 10.740 aan heffingsrente, alsmede bij beschikking een vergrijpboete van € 31.557.

Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2006 een navorderingsaanslag (aanslagnummer [nummer].H.67) IB/PVV opgelegd, berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 296.964, vermeerderd met een bedrag van € 12.914 aan heffingsrente, alsmede bij beschikking een vergrijpboete van € 42.295.

Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2007 een navorderingsaanslag (aanslagnummer [nummer].H.77) IB/PVV opgelegd, berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 353.910, vermeerderd met een bedrag van € 14.186 aan heffingsrente, alsmede bij beschikking een vergrijpboete van € 65.805.

Verweerder heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 25 oktober 2010 de navorderingsaanslagen, de beschikkingen heffingsrente en de boetebeschikkingen voor de jaren 2005, 2006 en 2007 gehandhaafd.

Eiseres heeft tegen de uitspraken op bezwaar, bij brief van 17 november 2010, derhalve in één geschrift vervat, ontvangen bij de rechtbank op 18 november 2010, beroep ingesteld.

Verweerder heeft de op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

Eiseres heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 28 juni 2011 te Leeuwarden.

Eiseres is daar in persoon verschenen, bijgestaan door haar gemachtigde. Tevens zijn verschenen ter bijstand van eiseres: [werknemer], werknemer van eiseres en [kantoorgenoot], kantoorgenoot van eiseres' gemachtigde.

Verweerder is ter zitting vertegenwoordigd door zijn gemachtigde, bijgestaan door [bijstand].

Partijen hebben ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan elkaar.

Ter zitting heeft verweerder een kopie (op A3-formaat) van bijlage B4 bij het door [X] opgestelde rapport van 11 februari 2010 overgelegd aan de rechtbank en aan eiseres. Eiseres heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen overlegging van dit stuk.

Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

1.4 Verweerder heeft op 13 maart 2008 een boekenonderzoek ingesteld bij eiseres, waarvan hij de uitkomsten in het rapport van 1 juli 2009 heeft vastgelegd. Verweerder schrijft daarin onder meer:

"4.3.2 Voorraad overige

In de administratie hebben wij twee inventarisatielijsten aangetroffen per 31-12-2006 van [vestigingsplaats A] en [vestigingsplaats B].

Het betreffen per locatie uitgebreide specificaties van alle aantallen drank 6%, drank 19%([vestigingsplaats A] niet), snoep, smart, diversen 6%, tabak, diversen 19%, aanstekers, vloei, tips, kleding, pijpjes en emballage Bedragen ontbreken. Een aansluiting tussen aantallen en de balansbedragen is dan ook niet te maken. Op dit punt is de administratieplicht van belang. De vertaalslag van aantallen naar geld moet er geweest zijn. Dit is nodig voor een adequate bedrijfsvoering.

Op dit punt is ook de bewaarplicht van belang. Duidelijk kenbaar is dat er gegevens niet bewaard zijn gebleven.

4.3.3 Volgbaarheid softdrugs

Buiten de shop(hierna: stash):

Belastingplichtige heeft op 23 februari 2009 verklaard dat zij zelf de softdrugs los inkoopt. Met “los” wordt bedoeld in hoeveelheden welke nog niet zijn verwerkt naar zakjes en joints. Deze inkopen vinden regelmatig plaats; soms meerdere inkopen op 1 dag, soms enkele inkopen per week. Dit is volgens belastingplichtige afhankelijk van het aanbod. Alle inkopen worden direct contant betaald. Er zijn geen vaste leveranciers. De leverancier bepaalt volgens belastingplichtige de prijs. Belastingplichtige verklaarde (op 23-02-2009) dat ze afziet van aankoop als de prijs voor haar te hoog is.

Belastingplichtige geeft 2 keer per week aan [werknemer] de inkopen softdrugs door. Hij maakt hier volgens belastingplichtige inkooplijsten van en aan het eind van de maand boekt hij het totaalbedrag softdrugsinkopen in het kasboek.

Desgevraagd weigerde belastingplichtige antwoord te geven op onze vraag wanneer de laatste inkoop softdrugs was geweest. Ook niet over soort, prijs en hoeveelheid.

Belastingplichtige is door ons gewezen op de inlichtingenverplichting.

Belastingplichtige houdt in een excel-bestand bij welke softdrugs er worden ingekocht. Dit wordt bijgehouden in het bestand voorraadadministratie softdrugs(6).(zie ook voorbeeld in bijlage 7) Per maand wordt per product op alfabetische volgorde aan ons getoond in hoeveelheid en prijs wat er is ingekocht en tegen welke prijs.

Belastingplichtige weigerde desgevraagd (op 23 februari 2009) te verklaren op welke data deze inkopen zijn geweest. Belastingplichtige is door ons gewezen op de inlichtingenverplichting.

Hierover is het volgende op te merken:

-de feitelijke datum van iedere inkoop ontbreekt;

-er is met belastingplichtige tijdens een bedrijfsgesprek op 23 januari 2003 en 3 februari 2003 afgesproken dat zij met ingang van 01 februari 2003 alle inkopen (en verkopen) softdrugs voortaan op de betreffende datum van inkoop zou boeken in het kasboek.

-belastingplichtige heeft verklaard tijdens een bedrijfsbezoek 01 december 2006 dat er op verschillende data wordt ingekocht(met andere woorden: niet alleen op de laatste dag van de maand zoals dit uit de overzichten naar voren komt);

-belastingplichtige heeft verklaard tijdens een bedrijfsbezoek 01 december 2006 dat op het moment van inkoop de softdrugs apart in de kas- en de voorraadadministratie wordt opgenomen.

Hiervan is ons niets gebleken. Integendeel, de inkopen worden eens per maand opgeteld en dat totaalbedrag (inclusief berekende inkoop joints) wordt dan op de laatste dag van de betreffende maand als uitgaaf in het kasboek verwerkt.

-overheveling van de softdrugs vanuit de stash naar de shop blijkt niet uit de overgelegde administratie; terwijl dit wel was afgesproken. Zie brief 21 februari 2003. Zie bijlage 8)

-In de brief van 04 juli 2000 (zie bijlage 9) is tussen belastingplichtige en de belastingdienst afgesproken dat er elke maand een voorraadopname zal plaatsvinden van de voorraden softdrugs buiten de shop.

In de brief van 11 maart 2003 (zie bijlage 10) heeft belastingplichtige de gegevens over de maandinkopen oktober, november en december 2002, alsmede de voorraadopnames per 1/11/2002, 1/12/2002 en 5/1/2003 aan de belastingdienst verzonden, Deze gegevens zijn afkomstig uit het eerder genoemde voorraadschrift. Over de controleperiode ontbreken ons deze voorraadopnames.

In de shop:

-bijvullingen in de shop wordt genoteerd op de betreffende dienstlijst door degene die op dat moment aan het werk is in de shop. Volgens belastingplichtige worden bijvullingen van 1 soort zonder een begeleidend briefje aangeleverd; een bijvulling van meerdere soorten tegelijk staat op een briefje. Volgens belastingplichtige wordt dit soms weggegooid en soms wordt dit gehecht aan de betreffende dienstlijst. Dit is achteraf niet meer na te gaan.

In de voorraadadministratie buiten de shop zijn deze shop-bijvullingen niet terug te vinden. Dit betekent dat er voor de voorraden buiten de shop geen sluitende goederenbeweging is.

In dit kader wijzen wij op de bewaarplicht en de administratieplicht.

Het Hof Amsterdam zegt hierover op 18 mei 2005: "meer in het bijzonder mag van een coffeeshophouder in redelijkheid worden verwacht dat hij door middel van dagstaten zowel in hoeveelheden als in geld bijhoudt welke bedragen terzake van de inkoop van cannabisproducten op welke data zjjn uitgegeven en dat hij een hierop aansluitende kas- en voorraadadministratie voert"; met andere woorden van iedere inkoop soft-drugs moet worden vastgelegd de datum van de inkoop, de soort, de hoeveelheid, de prijs en de betaaldatum;

Conclusie: De voorraad softdrugs is niet te volgen.

(…)

5.1.1 Theoretische omzetberekening zakjes

Wij hebben een theoretische omzetberekening zakjes opgesteld op basis van de ons bekende verkoopprijzen per gram.

Als basis heeft hiervoor gediend de voorraadadministratie (6) van belastingplichtige en de zakjesverkopen in geld volgens de daglijsten. (3). Bij de verkoopprijzen is geen rekening gehouden met verleende kortingen (mats) en eigen gebruik. Verder is voor de verkoopprijzen gebruik gemaakt van de gegevens uit waarnemingen ter plaatse. Om grote schommeling per maand te voorkomen is gekozen voor een vergelijking per jaar.

Op basis hiervan komen wij tot de volgende cijfermatige opstelling:

Ad (*1): inkopen vermenigvuldigd met verkoopprijzen van € 5-zakjes o.b.v. WTP-gegevens

In geld wijken de jaren 2005, 2006 en 2007 af in aanzienlijke bedragen. In verhouding wijken 2005 en 2006 aanzienlijk af.

Conclusie:

De jaren 2005 en 2006 laten, zowel in geld als in verhouding, aanzienlijke verschillen zien. Het jaar 2007 geeft toch ook een (kleiner) verschil.

(…)

5.4.1 Goederenbeweging softdrugs 2007

(…)

Om dit te beoordelen is op basis van de overgelegde administratie van een deel van de onderzoeksperiode (januari, februari en maart) (en in april alleen voor de [P]) een goederenbeweging softdrugs opgesteld(alles in grammen):

Daaruit blijkt ons dat er bij een viertal producten sprake is van meer verkopen dan inkopen. Dit is onmogelijk.

(…)

In geld uitgedrukt betekent dit het volgende:

Ad (*1): als verkoopprijs is gebruik gemaakt van de gegevens zoals die tijdens waarnemingen ter plaatse door belastingplichtige zijn verklaard cq. op papier zijn overgelegd.

Conclusie:

De inkopen en verkopen softdrugs sluiten niet aan.

In geld uitgedrukt gaat het om aanzienlijke bedragen per jaar. Over 3 jaar € 53.325 .

In grammen gaat het om een tekort van ruim 2,6 kilogram op jaarbasis.

(…)

8.1 Correctie brutowinst softdrugs

Ondanks de verwerping van de administratie hebben we getracht om een winstberekening te maken met gebruikmaking van een gedeelte van de door belastingplichtig bijgehouden administratie.

Daarbij hebben we op twee manieren een berekening gemaakt van de winstcorrectie.

In eerste instantie uitgaande van de geboekte softdrugs-inkopen + de correctie op de inkopen volgens punt 5.4.1 .

Daarbij gaan we uit van een brutowinstpercentage van de inkoop van 100% (zie punt 5.5.4).

Dit leidt per jaar tot de volgende berekening:

(…)

11.4 Inkomen uit werk en woning 2006 (box 1)

(…)

11.5 Kapitaalvergelijking 2007

(…)

11.6 Inkomen uit werk en woning 2007 (box 1)

1.6 Verweerder heeft in zijn brief aan eiseres van 5 maart 2010, in reactie op de eiseres' bezwaarschriften, onder meer geschreven:

"Gezien bovenstaande ben ik van mening dat [eiseres] zich niet kan beroepen op artikel 6 EVRM om bepaalde delen van de administratie niet ter inzage te verstrekken. Derhalve ben ik van mening dat er sprake is van het niet voldoen aan de inlichtingenverplichting hetgeen omkering/ verzwaring van de bewijslast op grond van artikel 25lid 3 Algemene Wet inzake Rijksbelastingen met zich meebrengt.".

1.7 Verweerder heeft in zijn brief aan eiseres van 24 juni 2010 onder meer geschreven:

"Gezien het bovenstaande blijf ik van mening dat niet voldaan is aan de verplichtingen van artikel 47 AWR hetgeen omkering/verzwaring van de bewijslast tot gevolg heeft (artikel 26 lid 3 AWR)".

1.8 Verweerder heeft in zijn verweerschrift onder het punt 'Theoretische omzetberekening' onder meer geschreven:

"De door de controlerende ambtenaren opgemaakte theoretische omzetberekening gaat uit van een brutowinstpercentage van 100%. Dit percentage is gebaseerd op diverse publicaties over de jaren 2006 en 2007 (…). Te weten:

- Korps landelijke politiediensten (KLPD)

- Nationaal Netwerk Drugsexepertise (NND)

- Artikel Algemeen Dagblad woensdag 20 september 2006

- Rapport " De wereld achter de wietteelt " (gepubliceerd in april 2007 )

- Persbericht Trimbosinstituut

(…)

Het Trimbosinstituut heeft op 2 oktober 2007 middels een persbericht kenbaar gemaakt dat de gemiddelde prijs van de wiet ligt op € 7,30 per gram (bijlage 24). Gezien bovenstaande is een brutowinstpercentage van 100 % redelijk. Ook uit een artikel uit het Haarlems dagblad van 22 september 2006 blijkt dat de inkoopprijs in 2006 ligt tussen de 3.400 en 3.600 euro (bijlage 25). De geïnterviewde coffeeshophouder stelt ook dat de klant nu 7,20 euro per gram betaalt. Ook hieruit blijkt dat een brutowinstpercentage van 100 % gebruikelijk is in deze branche.

Ook uit diverse procedures blijkt dat een brutowinstpercentage van 100 % een redelijk brutowinst-percentage is. Hierbij verwijs ik o a naar onderstaande recente uitspraken

Rechtbank Breda 10 maart 2010 (AWB 08/900)

Rechtbank Breda 19 april 2010 (AWB 08/4721)

Rechtbank Arnhem 1 februari 2011 9AWB 09/2043)

Tevens

Hof Amsterdam 23 januari 2008 (06/00553)

Hof Leeuwarden, 29 september 2006 (BK73/04)

Hof Arnhem, 26september2007 (04/01895)

Gezien bovenstaande ben ik van mening dat de theoretische omzetberekening waarbij uitgegaan wordt van een brutowinst percentage van 100% een redelijke omzetberekening is. Belanghebbende heeft niet bewezen dat deze berekening onjuist is.".

1.9 Eiseres heeft in haar beroepschrift op pagina 5 onder meer geschreven:

"Belanghebbende heeft geweigerd de Inspecteur inzage in de volledige inkoopadministratie

te geven. Zij is bovendien van mening dat zij in casu niet gehouden is mee te werken aan

het verzoek van de Inspecteur. Voor de goede orde zij vermeldt dat belanghebbende wel

beschikt over een volledige inkoopadministratie waarin zijn opgenomen de inkoopdatum, de

ingekochte hoeveelheid en de prijs, één en ander in lijn met de vereisten zoals het

Gerechtshof te Amsterdam dit heeft verwoord in zijn uitspraak van 18 mei 2005.¹

De feitelijke gang van zaken rond de inkoop wordt beschreven in het als productie 2

bijgevoegde rapport van 11 februari 2010 dat op verzoek van ondergetekende is

opgemaakt. Belanghebbende koopt cannabis in, meldt dit aan de administrateur die

daarvan aantekening maakt, en de inkoopadministratie bijwerkt. Het bedrag van de inkoop

wordt vervolgens maandelijks als één totaal in de kasadministratie geboekt. In die

administratie is dus niet herleidbaar wanneer de inkopen en tot welke hoeveelheid en

bedrag feitelijk worden verricht. De Inspecteur heeft inzage gekregen in de ‘geschoonde’

inkooplijst, waarvan een voorbeeld is gevoegd bij het rapport (bijlage B1).".

1.10 In opdracht van eiseres hebben [Y] en [Z] van [X] een rapport opgesteld, dat verweerder heeft overgelegd. In dat rapport staat onder meer:

"Inleiding

Dit rapport is opgesteld in opdracht van [gemachtigde eiseres]. Het betreft een rapport van het onderzoek dat wij hebben uitgevoerd bij zijn cliënte en belastingplichtige [eiseres] te [vestigingsplaats A].

(…)

De eigenaar/ondernemer is [eiseres] (hierna [eiseres]).

(…)

De financiële administratie wordt uitgevoerd door [werknemer] (hier [werknemer]).

(…)

Beschrijving administratief proces goederenbeweging, voorraad en kasadministratie

Algemeen

Gezien de aard van de branche is de voorraadadministratie van de shop niet direct te relateren aan de inkoop van softdrugs De redenen hiervoor zijn het verwerkingsproces van

onverwerkte naar verwerkte (verkoopklaar) softdrugs en de inkooptransacties met

leveranciers, welke omwille van vertrouwelijkheid niet in de administratie zichtbaar naar

voren mogen komen. Voor het overzicht onderscheiden we dus twee goederenbewegingen,

welke dus ook in twee gescheiden voorraadadministraties worden vastgelegd.

De eerste goederenbeweging, genaamd de “stash”, betreft de inkoop van onverwerkte

softdrugs, het verwerken daarvan naar zakjes en joints en de leveringen/aanvullingen naar de shopvoorraad.

De tweede goederenbeweging de “shop” betreft alle mutaties die in de shop zichtbaar

plaatsvinden. Dit betreffen dus de bijvullingen vanuit de “stash” voorraad en de verkopen in

de shop aan klanten. Het moge duidelijk zijn dat tussen deze twee goederenbewegingen

(“stash”en “shop”) een sluitend verband aanwezig dient te zijn. Van de uitgaande leveringen volgens de “stash” voorraad moet kunnen worden vastgesteld dat deze gelijk zijn aan de bijvullingen in de “shop” voorraad.

Goederenbeweging “stash”

De inkopen van onverwerkte softdrugs worden gedaan door [eiseres]. Zij houdt bij wat ingekocht

is. Bij de aflevering aan de werkplaats(en) wordt hiervan een aparte notitie gemaakt op de werkplek zelf. [werknemer] stemt met de inkoopoverzichten van [eiseres] en die van de betreffende medewerkers van de werkplaats(en) met elkaar af om de correcte inkopen per maand te bepalen. Tevens worden dan de inkoopprijzen vastgesteld. de inkopen worden door [werknemer] verwerkt in inkoopmaandoverzichten (in Excel)¹, waarop per inkoop de soort, de hoeveelheid en inkoopprijs wordt aangegeven. Op basis hiervan worden de maandelijkse inkoopbedragen bepaald, die vervolgens in het Excel-kasboek² worden ingeboekt.

(…)

Bevindingen

Goederenbeweging en interne beheersing

Een zeer belangrijk gegeven is de interne beheersing met betrekking tot de in- en uitgaande

goederenbewegingen in de shop. Bij iedere wisseling van een dienst wordt feitelijk een

voorraadopname gedaan van de aanwezige softdrugs. De twee medewerkers die van dienst

wisselen hebben een tegengesteld belang, hetgeen de betrouwbaarheid van de voorraadopname sterk vergroot. De bijvullingen worden door de medewerkers gecontroleerd en vastgelegd op de dienstlijst. Voor de medewerker van groot belang dat hij/zij dit juist en volledig verantwoordt.

De verkoop van softdrugs in de shop tijdens een dienst is zeer sterk gerelateerd aan de

kasafstorting door de dienstdoende medewerker. Dit komt mede doordat er nauwelijks tot

geen kasuitgaven zijn die door de medewerkers worden gedaan, omdat de bijvullingen van

softdrugs in de shop niet leiden tot een uitgaande kasstroom in de shop. Met betrekking tot de softdrugs is daardoor de ingaande kasstroom in de shop is in beginsel gelijk aan de omzet van de shop. Dit maakt de controle van de administrateur [werknemer] overzichtelijk. De verkopen volgens de dienstlijsten moeten overeenkomen met de kasafstortingen (geldzakjes). Daarnaast wordt op basis van aantallen verkochte zakjes en joints een theoretische omzet verantwoord op de dienstlijst. Teveel verschil met de werkelijke kasinkomsten kunnen leiden tot inhouding op het loon van de medewerker. Dit weten de medewerkers en in de praktijk vindt de inhouding op het loon daadwerkelijk plaats.

De eigenaresse [eiseres] heeft hierdoor een groot risico afgedekt. Haar medewerkers

worden op basis van deze interne processen individueel gedwongen om zich juist en volledig

te verantwoorden. Het risico dat de medewerkers haar zullen benadelen door ongemerkt geld of goederen te onttrekken is bijna volledig afgedekt. Alleen eventuele samenspanning zou nog kunnen leiden tot onopgemerkte en ongewenste transacties.

Het bovenstaande is naar onze mening een zeer sterk gegeven, Wij steunen dan ook voor onze analyse van de goederenbeweging in belangrijke mate op de werking van de AO/IB van de voorraadadministratie en het verkoopproces van softdrugs in de shop.

De goederenbeweging van de ‘stash' is iets minder georganiseerd wat interne beheersing

betreft. Dit komt met name doordat de registratie van de in- en uitgaande goederenstroom

minder primair van karakter is. Dit betekent echter niet dat de interne beheersing wat ons

betreft onvoldoende is. De vastlegging van inkopen vindt eerst plaats nadat [werknemer] de inkoopinformatie van [eiseres] (de inkoper) heeft afgestemd met de informatie van de medewerker(s) op de werkplaatsen waar de onverwerkte softdrugs zijn ontvangen en worden

verwerkt. De ingekochte hoeveelheden en soort volgens [eiseres] moeten overeenkomen met de gegevens van de medewerkers die de goederen fysiek hebben ontvangen. Nadat dit is vastgesteld wordt maandelijks op basis van de prijsinformatie van de inkoop van [eiseres] door [werknemer] de inkoopadministratie bijgewerkt. Zowel de voorraad- als kasadministratie worden dan eveneens bijgewerkt.

Conclusie

Op basis van de analyse van de goederenbeweging van de softdrugs over het jaar 2007 zijn

wij van mening dat de verantwoorde omzet en kostprijs omzet in de jaarrekening 2007 op een betrouwbare wijze tot stand zijn gekomen. Hierbij steunen wij sterk op de administratieve organisatie en interne beheersing die wij in de coffeeshop hebben aangetroffen. Ook de AO/IB buiten de shop ten aanzien van de inkopen en het verwerkingsproces van de softdrugs beschouwen wij als voldoende om de betreffende kas- en voorraadadministratie als betrouwbaar te beschouwen.

In onze analyse hebben wij wel meerdere malen (kleine) fouten en/of aansluitverschillen

vastgesteld. Deze waren echter niet van dien aard om te concluderen dat het totale beeld van

de opzet en werking van de AO/IB onvoldoende zou zijn. Zowel de verantwoorde omzet als inkoopkosten wijken minimaal af van de theoretische omzet en inkoopkosten die wij vanuit de goederenbeweging van de softdrugs hebben herleid.".

1.11 Verweerder heeft in het onder 1.4 vermelde rapport over de vergrijpboete onder meer het volgende geschreven:

"12.1 Vergrijpboete inkomstenbelasting

Over de correctie genoemd onder punt 8.1 zijn wij voornemens naast de navorderingsaanslag een vergrijpboete op te leggen.

In het controlerapport is duidelijk aangegeven op welke gronden de gehele administratie van

belastingplichtige verworpen dient te worden. Bij belanghebbende is namelijk een diversiteit aan gebreken in de administratie aangetroffen. Deze gebreken zijn van een dergelijke aard en omvang dat de administratie niet als betrouwbare grondslag voor de fiscale winstberekening kan dienen. Op grond hiervan is vastgesteld dat de omzet onvolledig (en daaruit voortvloeiend) te laag is verantwoord. Het voeren van onvoldoende administratie en het onvolledig en daardoor te laag verantwoorden van omzet kwalificeert als (voorwaardelijke) opzet.

Het valt dan ook belanghebbende te verwijten dat de aanslagen over de jaren 2005 tot en met 2007 tot te lage bedragen zijn vastgesteld. Daarom zijn wij van mening dat op grond van artikel 67e van de Algemene wet inzake rijksbelastingen en de paragrafen 25 en 27 van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 1998 een vergrijpboete van 50% passend en geboden is.

De grondslag van de boete is het bedrag van de navorderingsaanslag, dan wel indien verliezen in aanmerking zijn of worden genomen, het bedrag waarop de aanslag zou zijn berekend zonder rekening te houden met de verliezen: een en ander voorzover dat bedrag als gevolg van de opzet of de grove schuld van de belastingplichtige niet zou zijn geheven.".

1.12 Verweerder heeft eiseres bij brief van 1 juli 2009 onder meer als volgt geïnformeerd:

"Hierbij zenden wij u een afschrift van het rapport dat werd opgemaakt naar aanleiding van het ingestelde boekenonderzoek.

Overeenkomstig het vermelde in het rapport zullen wij een naheffingsaanslag omzetbelasting over 2006 en 2007 opleggen met naast het bedrag van de aanslag een verzuimboete.

Overeenkomstig het vermelde in het rapport zullen wij navorderingsaanslagen inkomstenbelasting 2005, 2006 en 2007 met naast het bedrag van de belastingaanslag een vergrijpboete opleggen.

Voor wat betreft de feiten en omstandigheden die aanleiding hebben gegeven tot het opleggen van de boete alsmede voor de gronden op basis waarvan wij de schuldgradatie heb vastgesteld, verwijzen wij u naar de inhoud van het rapport.".

1.13 Verweerder heeft in zijn verweerschrift over de vergrijpboete onder meer het volgende geschreven:

"Boete:

In het verweerschrift en het controlerapport is duidelijk aangegeven op welke gronden de gehele administratie van belastingplichtige verworpen dient te worden. Bij belanghebbende is namelijk een diversiteit aan gebreken in de administratie aangetroffen. Deze gebreken zijn van een dergelijke aard en omvang dat de administratie niet als betrouwbare grondslag voor de fiscale winstberekening kan dienen. Op grond hiervan is vastgesteld dat de winst onvolledig (en daaruit voortvloeiend) te laag is verantwoord. Het voeren van onvoldoende administratie en het onvolledig en daardoor te laag verantwoorden van winst kwalificeert als (voorwaardelijke) opzet.

Het valt dan ook belanghebbende te verwijten dat de aanslagen over de jaren 2005 t/m 2007 tot te lage bedragen zijn vastgesteld. Daarom ben ik van mening de vergrijpboete van 50% passend en geboden is. Daarnaast zie ik geen aanleiding om deze boete verder te matigen. Ik ben dan ook van mening dat er terecht een boete van 50 % is opgelegd.

Indien u van mening bent dat er geen sprake is van (voorwaardelijke) opzet dan ben ik subsidiair van mening dat er sprake is van grove schuld hetgeen een boete van 25 % rechtvaardigt. Het bijhouden van een administratie met de genoemde gebreken is een in laakbaarheid aan opzet grenzende mate van verwijtbaarheid. Belanghebbende heeft redelijkerwijs moeten of kunnen begrijpen dat door haar gedrag te weinig belasting zou worden betaald.".

Geschil

2.1 In geschil is het antwoord op de vraag of verweerder terecht en tot het juiste bedrag voor onderhavige jaren navorderingsaanslagen, beschikkingen heffingsrente en vergrijpboetes heeft opgelegd. Het geschil spitst zich daarbij ten aanzien van de navorderingsaanslagen toe op de vraag of bij de uitspraken op bezwaar terecht omkering en verzwaring van de bewijslast heeft plaatsgevonden vanwege het niet voldoen aan de inlichtingenplicht van artikel 47 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) dan wel vanwege het niet voldoen aan de administratieplicht van artikel 52 van de AWR. Tevens is in geschil of eiseres recht heeft op een (integrale) vergoeding voor haar proceskosten.

2.2 Eiseres beantwoordt voormelde vraag ontkennend en stelt dat zij recht heeft op een (integrale) vergoeding van haar proceskosten. Verweerder beantwoordt voormelde vraag bevestigend en is van mening dat eiseres geen recht heeft op een (integrale) proceskostenvergoeding.

2.3 Eiseres voert - kort gezegd - ten aanzien van de inlichtingenverplichting primair aan dat zij heeft voldaan aan haar inlichtingenverplichting in de zin van artikel 47 van de AWR. Subsidiair is eiseres van mening dat zij geen inlichtingen hoeft te verschaffen, die zouden kunnen bijdragen aan haar eigen strafvervolging. Eiseres doet daarbij een beroep op de artikel 6 en 8 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Meer subsidiair voert eiseres aan dat het opvragen van de volledige inkoopadministratie in strijd is met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Uiterst subsidiair voert eiseres aan dat zij haar inkoopadministratie niet hoeft te overleggen in verband met de positie van haar leveranciers. In haar pleitnota schrijft eiseres nog dat in aanvulling op het primaire standpunt de gevraagde gegevens betrekking hebben op inkoopgegevens, hetgeen met zich meebrengt dat het niet overleggen van deze gegevens niet tot omkering van de bewijslast kan leiden. Eiseres verwijst naar de arrest van de Hoge Raad van 3 februari 2006, nummer 41.329 en 41.814 (LJN AV0821 en LJN AV0826) en 18 februari 2011, nummer 10/00556 (LJN BO4376). Eiseres is tenslotte, onder toepassing van artikel 8:29 Awb, bereid om de rechtbank inzage te geven in de gehele inkoopadministratie. Ten aanzien van de administratieplicht voert eiseres primair aan dat haar administratie voldoet aan de eisen die artikel 52 van de AWR daaraan stelt. Subsidiair voert eiseres aan dat zij door middel van het onder 1.10 vermelde rapport heeft aangetoond dat zij een sluitende administratie heeft gevoerd, waarvan de uitkomsten overeenkomen met haar aangiften inkomstenbelasting. Meer subsidiair is eiseres van mening dat verweerder de navorderingsaanslagen niet op basis van een redelijke schatting heeft opgelegd. Wat betreft de boetes is eiseres van mening dat verweerder niet geslaagd is in zijn bewijslast en subsidiair dat verweerder geen bewijs heeft voor de grondslag van de boetes. Tenslotte verzoekt eiseres primair om verweerder te veroordelen tot een integrale proceskostenvergoeding omdat zij het werk van de controleambtenaren heeft gedaan. Subsidiair verzoekt zij om een veroordeling in de proceskosten volgens het Besluit proceskosten bestuursrecht.

2.4 Verweerder voert ter onderbouwing van zijn standpunt - kort gezegd - primair aan dat eiseres door het niet overleggen van de volledige inkoopadministratie, niet heeft voldaan aan haar inlichtingenplicht in de zin van artikel 47 van de AWR, hetgeen leidt tot omkering van de bewijslast. Verweerder is van mening dat er geen gewichtige redenen zijn in de zin van artikel 8:29 Awb om de volledige inkoopadministratie alleen aan de rechtbank te overleggen. Subsidiair voert verweerder aan dat eiseres niet heeft voldaan aan haar administratieplicht, hetgeen eveneens leidt tot omkering van de bewijslast. Verweerder heeft voorts aan de hand van een theoretische omzetberekening de winsten gecorrigeerd. Wat betreft de boetes voert verweerder primair aan dat er sprake is van opzet en dat de boetes gehandhaafd moeten blijven op 50%. Subsidiair voert verweerder aan dat sprake is van grove schuld en dat de boetes verminderd moeten worden tot 25%. Tenslotte voert verweerder wat betreft de proceskosten primair aan dat eiseres bij een ongegrond beroep geen recht heeft op een proceskostenvegoeding. Subsidiair voert verweerder aan dat eiseres bij een gegrond beroep geen recht heeft op een integrale proceskostenvergoeding.

2.5 Tussen partijen staan de correcties met betrekking tot afschrijvingen (zie onder punt 11.5 van het onder 1.5 vermelde gedeelte uit het rapport) niet ter discussie.

2.6 Voor een uitgebreide weergave van de standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de van hen afkomstige gedingstukken.

Proceskosten

De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken.

Voor een toekenning van een proceskostenvergoeding in afwijking van de forfaitaire bedragen van het Besluit proceskosten bestuursrecht is onder meer grond indien het bestuursorgaan het verwijt treft dat het een beschikking of uitspraak geeft respectievelijk doet of in rechte handhaaft, terwijl op dat moment duidelijk is dat die beschikking of uitspraak in een daartegen ingestelde procedure geen stand zal houden of het bestuursorgaan in vergaande mate onzorgvuldig handelt (HR 13 april 2007, nr. 41235, LJN BA2802 en HR 4 februari 2011, nr. 09/02123, LJN BP2975). Voor vergoeding van de integrale proceskosten van eiseres, inclusief de kosten van het onder 1.10 vermelde rapport van [Y] en [Z], ziet de rechtbank echter geen aanleiding, omdat eiseres onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat sprake is van omstandigheden die tot de conclusie zouden moeten leiden dat van een situatie als in voornoemde arresten in dit geval sprake is. De rechtbank ziet geen aanleiding om af te wijken van het Besluit proceskosten bestuursrecht.

Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.310 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen op de hoorzitting met een waarde per punt van € 218 alsmede 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 437 en een wegingsfactor 1). Nu onderhavige zaken samenhangen, worden deze samenhangende zaken voor de veroordeling in de proceskosten gezien als één zaak.

Griffierecht

In de zaken met de nummers 10/2419 en 10/2420 is geen griffierecht geheven, zodat verweerder deze kosten niet hoeft te vergoeden.

Beslissing

De rechtbank:

- verklaart de beroepen gegrond;

- vernietigt de uitspraken op bezwaar;

- vermindert de navorderingsaanslag IB/PVV 2005 tot een aanslag berekend naar belastbaar inkomen uit werk en woning van € 185.178;

- vermindert de navorderingsaanslag IB/PVV 2006 tot een aanslag berekend naar belastbaar inkomen uit werk en woning van € 279.189;

- vermindert de navorderingsaanslag IB/PVV 2007 tot een aanslag berekend naar belastbaar inkomen uit werk en woning van € 337.912;

- bepaalt dat verweerder de beschikkingen heffingsrente dienovereenkomstig aanpast;

- vernietigt de vergrijpboetes voor de jaren 2005, 2006 en 2007;

- bepaalt dat deze uitspraak in zoverre in de plaats treden van de vernietigde besluiten;

- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres ten bedrage van € 1.310;

- gelast dat verweerder het door eiseres betaalde griffierecht van € 41 vergoedt.

w.g. H.J. Haanstra

w.g. M. van den Bosch

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Leeuwarden (belastingkamer), Postbus 1704, 8901 CA Leeuwarden.

Bij het instellen van hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:

1 - bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;

d. de gronden van het hoger beroep.