Rechtbank Noord-Holland, 18-05-2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:4371, AWB - 17 _ 1017

17. Eiser stelt dat de informatiebeschikking ten onrechte is afgegeven. Eiser ontkent dat hij een buitenlandse bankrekening heeft gehad. Voorts voert eiser aan dat een fiche uit 1994 geen bewijskracht heeft in een procedure over 2013 en 2014, dat verweerder heeft gehandeld in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, in strijd met de wet en meer in het bijzonder de artikelen 3:2, 3:4 en 7:12 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb), en dat het verzoek om informatie in strijd is met het verbod op zelfincriminatie. Tot slot voert eiser aan dat voor de jaren 1994, 1995 en 1996 onherroepelijke beslissingen liggen, waarbij verweerder zelf de navorderingsaanslagen heeft vernietigd, zodat ook in zoverre geen grond bestaat voor de genomen informatiebeschikking. Voorts verwijst hij naar de lopende beroepsprocedure bij het EHRM. Hij verzoekt om redenen van proceseconomie de behandeling van het beroep bij de rechtbank aan te houden totdat het EHRM heeft beslist.

Eiser concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en van de informatiebeschikking.

18. Verweerder neemt het standpunt in dat de informatiebeschikking terecht is genomen. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

19. Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

20. De rechtbank heeft kennis genomen van het verzoek om het beroep aan te houden totdat het EHRM heeft beslist. De rechtbank acht alles afwegend daartoe geen termen aanwezig.

21. Op grond van artikel 47, eerste lid en onder a, van de AWR is een ieder gehouden desgevraagd aan de inspecteur de gegevens en inlichtingen te verstrekken welke voor de belastingheffing te zijnen aanzien van belang kunnen zijn. Op grond van het bepaalde in artikel 52a van de AWR kan de inspecteur bij voor bezwaar vatbare beschikking vaststellen dat niet of niet volledig aan de verplichtingen van artikel 47 is voldaan. Bij een eventueel bezwaar tegen een belastingaanslag wordt deze op grond van artikel 25, derde lid, van de AWR gehandhaafd als de daarop betrekking hebbende informatiebeschikking onherroepelijk is geworden, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de aanslag onjuist is.

22. Bij uitspraak van 28 april 2016 van het Gerechtshof Amsterdam in de zaken met kenmerknummers 15/00506 t/m 15/00513 en 15/00520 t/m 15/00528 heeft het Hof geoordeeld dat verweerder aannemelijk heeft gemaakt dat eiser in 1994 over een bankrekening bij

de KB-Lux beschikte. Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat de door verweerder gevraagde gegevens en inlichtingen van belang konden zijn voor de vaststelling van de voor de jaren 2013 en 2014 aan eiser op te leggen aanslagen ib/pvv. Hieraan kan niet afdoen de enkele omstandigheid dat de afdrukken van de microfiche gegevens bevatten over het jaar 1994, nu uit die omstandigheid niet kan worden afgeleid dat de gevraagde gegevens en inlichtingen niet (meer) van belang kunnen zijn voor de belastingheffing van eiser voor de onderhavige jaren. Het valt immers niet uit te sluiten dat eiser in de jaren na 1994 nog steeds houder was van de gewraakte bankrekening. Nu het voorts een algemene ervaringsregel is dat buitenlandse bankrekeningen voor een periode van meerdere jaren worden aangehouden, vraagt dit om een nadere toelichting van de zijde van eiser. Nu eiser de gevraagde gegevens en inlichtingen niet heeft verstrekt, geldt als uitgangspunt dat hij niet heeft voldaan aan de op hem krachtens artikel 47 van de AWR rustende verplichting, zodat de inspecteur terecht een informatiebeschikking heeft gegeven. Op dit uitgangspunt bestaan uitzonderingen. Indien een belastingplichtige niet beschikt, en ook redelijkerwijs niet kan beschikken, over de gegevens en inlichtingen die de inspecteur van hem vraagt, kan niet gezegd worden dat hij door het niet-verschaffen van die gegevens of inlichtingen de in artikel 47 van de AWR neergelegde verplichting schendt. Eiser beroept zich in wezen op die uitzondering, nu hij ontkent rekeninghouder te zijn (geweest). Het ligt dan op de weg van eiser om feiten en omstandigheden aannemelijk te maken op grond waarvan genoemde uitzondering van toepassing kan worden geacht. Daartoe acht de rechtbank de enkele ontkenning door eiser van de gerechtigdheid tot de rekeningen niet toereikend; de rechtbank acht deze ontkenning niet geloofwaardig. Genoemde uitzondering doet zich dan ook niet voor.

23. In zijn schrijven van 22 maart 2018 heeft eiser zich aanvullend op het standpunt gesteld dat verweerder geen informatiebeschikking kon uitvaardigen, nu verweerder heeft nagelaten gebruik te maken van zijn bevoegdheid om het minder vergaande middel te gebruiken, namelijk het opvragen van informatie over de onderwerpelijke jaren in Luxemburg op basis van de Richtlijn 2011/16EU. Verweerder heeft meegedeeld geen informatie te hebben ontvangen uit hoofde van spontaan verstrekte informatie uit Luxemburg en het standpunt van eiser weersproken. De rechtbank acht het, gelet op de weigerachtige houding van eiser en mede gelet op zijn proceshouding gedurende een lange reeks van jaren, een juiste afweging van verweerder om in het onderhavige geval niet van die bevoegdheid gebruik te maken en is overgegaan tot het nemen van een informatiebeschikking. Voorts is naar het ambtshalve gegeven oordeel van de rechtbank daarin geen sprake van een handelen in strijd met de algemene beginsel van behoorlijk bestuur gelegen.

24. Eiser voert aan dat de afdrukken van de microfiche, zeker zolang in de overige procedures nog niet onherroepelijk is beslist, geen grond kunnen vormen voor omkering van de bewijslast in de jaren 2013 en 2014. De rechtbank overweegt dat in de onderhavige procedure louter moet worden beoordeeld of de informatiebeschikkingen terecht zijn afgegeven. De vraag of ten aanzien van de aanslagen 2013 en 2014 omkering en verzwaring van de bewijslast mag worden toegepast, kan zowel in de onderhavige procedure als in een eventuele procedure over de belastingaanslagen aan de orde komen. De rechtbank is van oordeel dat het volgens de informatiebeschikking gepleegde verzuim van dien aard is dat het zal kunnen leiden tot omkering van de bewijslast (vgl. Hoge Raad 10 februari 2017, ECLI:NL:HR:2017:130). Eiser wijst in dit verband op een uitspraak van rechtbank Breda (kenmerknummer 12/1937). In die zaak heeft de rechtbank, anders dan in de onderhavige zaak, geoordeeld dat verweerder niet aannemelijk heeft gemaakt dat de belanghebbende in 1994 gerechtigd was tot de banktegoeden; dat oordeel brengt vervolgens mee dat verweerder evenmin aannemelijk heeft gemaakt dat de belanghebbende de vragen niet naar waarheid heeft beantwoord. In casu is de rechtbank van oordeel dat, gelet op het feit dat er slechts één persoon in Nederland woonachtig blijkt te zijn met de achternaam [X] en de voorletter [..] , hetgeen eiser naar voren heeft gebracht onvoldoende is om te twijfelen aan het door verweerder geleverde bewijs dat eiser de rekeninghouder is geweest.

25. Eiser heeft betoogd dat uit het arrest van het EHRM van 23 oktober 2014, Melo Tadeu tegen Portugal, kenmerknummer 27785/10, volgt dat de rechtbank ter zake van de vraag of op basis van het tot de stukken behorende bewijsmateriaal kan worden vastgesteld dat eiser houder was van een rekening bij de KB-Lux met daarop de hiervoor vermelde saldi, is gebonden aan het oordeel van het Hof in de strafzaak die heeft geleid tot de vrijspraak van eiser ter zake van het hem tenlastegelegde. Eiser zoekt steun voor dit standpunt bij de uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden van 17 december 2014, kenmerknummer 13/01227, ECLI:NL:GHARL:2014:9826. De rechtbank overweegt dat voor de vraag of een feit geacht kan worden te zijn bewezen in het strafrecht andere maatstaven gelden dan in het belastingrecht. Hieruit volgt dat de belastingrechter niet gebonden is aan het oordeel van de strafrechter over de vraag of een bepaald feit vaststaat, zelfs al is dit oordeel gebaseerd op hetzelfde bewijsmateriaal als in de strafzaak voorhanden was. Om dezelfde reden is de strafrechter niet gebonden aan het oordeel van de belastingrechter over de vraag of een bepaald feit vaststaat, ook al is dat oordeel gebaseerd op hetzelfde bewijsmateriaal als in de belastingzaak voorhanden was. Hieruit volgt tevens dat een van het oordeel van de strafrechter afwijkend oordeel van de belastingrechter over de vraag of een bepaald feit vaststaat, op zichzelf geen twijfel oproept over de juistheid van het oordeel van de strafrechter, ook al zijn beide oordelen gebaseerd op hetzelfde bewijsmateriaal. De rechtbank verwerpt derhalve de stelling van eiser dat reeds de vrijspraak van eiser door de strafkamer van het Hof ertoe heeft te leiden dat het beroep gegrond is.

26. De grief van eiser dat de omstandigheid dat op eerdere jaren betrekking hebbende navorderingsaanslagen (ambtshalve) door de inspecteur zijn vernietigd aan de informatiebeschikkingen in de weg staat wordt verworpen, omdat die vernietigingen kennelijk zijn gebaseerd op het oordeel van de inspecteur dat hij de desbetreffende navorderingsaanslagen niet voldoende voortvarend heeft opgelegd en omdat die voortvarendheidskwestie voor de onderhavige zaken niet aan de orde is, nu de informatiebeschikkingen betrekking hebben op nog op te leggen aanslagen.

27. Voorts voert eiser aan dat verweerder heeft gehandeld in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Dit leidt er volgens eiser voorts toe dat de informatiebeschikking is opgelegd in strijd met het verbod op zelfincriminatie zoals neergelegd in het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EVRM). De rechtbank is van oordeel dat verweerder niet onzorgvuldig heeft gehandeld door ten aanzien van de onderhavige jaren vragen te stellen, terwijl over eerdere jaren nog procedures lopen. Iedere belastingaanslag staat op zichzelf en ten aanzien van ieder jaar dient beoordeeld te worden of verweerder gerechtigd is een informatiebeschikking af te geven. De omstandigheid dat gelijktijdig met het nemen van de informatiebeschikking wordt geprocedeerd over eerdere jaren, verhindert dan ook niet dat verweerder op de voet van artikel 47 van de AWR vragen stelt over eenzelfde kwestie als in die procedures aan de orde is (vgl. Hoge Raad 24 april 2015 (civiele kamer), kenmerknummers 14/0416 en 14/0286, ECLI:NL:HR:2015:1130, r.o. 5.6). Dit is mogelijk anders indien verweerder het voornemen zou hebben gehad om de informatie die hij door middel van de gestelde vragen wenst te verkrijgen ook in de lopende zaken te gebruiken, maar voor die veronderstelling bestaat geen enkele grond. Evenmin is sprake van schending van het beginsel van détournement de pouvoir. Verweerder heeft aannemelijk gemaakt dat er, ook voor de jaren 2013 en 2014, een potentieel fiscaal belang van voldoende omvang ten aanzien van eiser is bij kennisname van de gevraagde gegevens. Ook overigens ziet de rechtbank geen strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Anders dan eiser meent, komt de inlichtingenplicht van artikel 47 van de AWR ook niet neer op een in artikel 6 van het EVRM neergelegd verbod op zelfincriminatie. Het voldoen aan de informatieverplichting van artikel 47 van de AWR betreft een verplichting in het kader van het vaststellen van de belastingschuld. Daaraan staat artikel 6 van het EVRM niet in de weg. De rechtbank wijst in dit verband op het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2015, kenmerknummer 14/00584, ECLI:NL:HR:2015:1359, waarin is overwogen:

28. Onder de hiervoor vermelde omstandigheden rust op eiser ingevolge artikel 47, eerste lid, van de AWR de verplichting de gevraagde gegevens en inlichtingen te verstrekken. Eiser heeft niet aan de verplichting tot verstrekking van gegevens en inlichtingen voldaan en zal daartoe alsnog in de gelegenheid worden gesteld.

29. Ook hetgeen eiser nog overigens of anderszins heeft aangevoerd – onder andere de gestelde schending van de artikelen 3:2, 3:4 en 7:12, eerste lid, van de Awb, welke de rechtbank overigens niet aannemelijk gemaakt acht – kan niet leiden tot een andersluidend oordeel.

30. Het voorgaande brengt de rechtbank tot de conclusie dat de informatiebeschikking terecht is afgegeven, zodat het daartegen gerichte beroep ongegrond dient te worden verklaard.

31. Bij deze uitkomst van de procedure ziet de rechtbank geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.