Rechtbank Noord-Holland, 17-11-2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:9591, AWB - 19 _ 3966

1. Eiser is genothebbende krachtens eigendom, bezit of beperkt recht van de woning. De woning is een twee-onder-één-kapwoning met berging/schuur. De inhoud van de woning (inclusief berging/schuur) is ongeveer 444 m³ en de oppervlakte van het perceel is 279 m².

2. In haar bezwaarschrift van 27 maart 2019 schrijft de gemachtigde van eiser onder meer het volgende:

3. Op 12 juni 2019 heeft een telefonische hoorzitting plaatsgevonden. De uitspraak op bezwaar doet als volgt verslag van hetgeen werd besproken tijdens deze hoorzitting:

5. Eiser stelt dat hij in bezwaar heeft gevraagd om inzichtelijk te maken hoe de grondstaffel is opgebouwd en met welke KOUDV- en liggingsfactoren verweerder heeft rekening gehouden bij de woning en de vergelijkingsobjecten. Verweerder heeft daaraan volgens eiser niet voldaan, voorafgaand aan het horen noch in de uitspraak op bezwaar noch in beroep. Eiser heeft de hoorzitting op 12 juni 2019 weliswaar telefonisch bijgewoond en heeft daarvoor niet gebruikgemaakt van zijn inzagerecht, maar dat is volgens hem ook niet aangeboden. Dat hij geen inzage heeft genomen, doet naar de mening van eiser niet ter zake. Hij heeft verzocht om overlegging van de stukken op grond van artikel 40 van de Wet WOZ, maar heeft daar niets meer over vernomen. Eiser beroept zich in dit verband op het arrest van de Hoge Raad van 17 augustus 2018, ECLI:NL:HR:2018:1316. Het rechtsgevolg dat eiser aan de door hem gestelde normschendingen verbindt, is een proceskostenveroordeling voor de beroepsfase. Eiser heeft beroep moeten instellen om aan de gewenste informatie te geraken.

6. Verweerder betoogt dat in bezwaar uitsluitend een passief inzagerecht geldt. De stukken hebben ter inzage gelegen, maar de gemachtigde van eiser heeft daarvan niet gebruikgemaakt. Dat komt voor rekening van eiser, aldus verweerder onder verwijzing naar de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 15 januari 2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:88. Overigens is eiser volgens verweerder niet benadeeld, omdat de oorspronkelijke matrix in beroep niet meer van belang is, evenmin als de grondstaffels. Verweerder maakt in beroep een blote vergelijking tussen de objecten, waarbij hij puur naar de cijfers kijkt. De wet verplicht hem niet daarbij grondstaffels te gebruiken en dat doet hij ook niet. Wel houdt hij rekening met afnemend grensnut en liggingsfactoren.

7. De rechtbank begrijpt het betoog van eiser aldus dat verweerder, gelet op het verzoek in het bezwaarschrift, niet alleen heeft verzuimd de gevraagde stukken ter inzage te leggen, maar ook heeft verzuimd (afschriften van) de gevraagde stukken toe te zenden.

8. De rechtbank maakt uit het betoog van verweerder op dat hem in de bezwaarfase KOUDV- en liggingsfactoren alsmede grondstaffels ter beschikking hebben gestaan. Uit het arrest van de Hoge Raad van 17 augustus 2018, ECLI:NL:HR:2018:1316 maakt de rechtbank op dat verweerder alsdan die stukken op grond van artikel 7:4, tweede lid, van de Awb voorafgaand aan het horen gedurende ten minste een week ter inzage had behoren te leggen. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder geloofwaardig verklaard dat hij de hem ter beschikking staande stukken inderdaad voorafgaand aan het hoorgesprek ter inzage heeft gelegd.

9. De verplichtingen van verweerder uit hoofde van artikel 7:4 van de Awb reiken echter verder dan terinzagelegging. Artikel 7:4, vierde lid, van de Awb bepaalt dat belanghebbenden van de in bezwaar ter inzage gelegde stukken, tegen vergoeding van ten hoogste de kosten, afschriften kunnen verkrijgen. Die bepaling geeft een belanghebbende het recht op toezending van alle op de zaak betrekking hebbende stukken (zie de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 3 april 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ7568, r.o. 5.1). Nu eiser uitdrukkelijk heeft verzocht om toezending van bepaalde op de zaak betrekking hebbende stukken, was verweerder naar het oordeel van de rechtbank gehouden die stukken aan hem toe te zenden, tegen vergoeding van ten hoogste de kosten. Tussen partijen is niet in geschil dat verweerder dit niet heeft gedaan.

10. In beroep heeft verweerder wel de door eiser gevraagde KOUDV- en liggingsfactoren ingebracht, maar niet de grondstaffels. Hij stelt zich kennelijk op het standpunt dat de grondstaffels niet van belang kunnen zijn voor de beslechting van de (nog) bestaande geschilpunten. Hierin volgt de rechtbank verweerder niet. Eiser heeft in beroep de door verweerder gehanteerde grondwaarden ter discussie gesteld. De in bezwaar gehanteerde grondstaffels kunnen op die kwestie wel degelijk licht werpen. Ervan uitgaande dat de grondstaffels (die door verweerder voor grote aantallen beschikkingen worden gebruikt) geen uit de lucht gegrepen gegevens bevatten, kunnen zij namelijk bijdragen of afdoen aan de aannemelijkheid van een gestelde grondwaarde. Verweerder was daarom op de voet van artikel 8:42, eerste lid, van de Awb gehouden de grondstaffels aan de rechtbank te zenden, hetgeen hij heeft nagelaten.

11. Vervolgens rijst de vraag welke gevolgen moeten worden verbonden aan deze inbreuken op de voorschriften van artikel 7:4, vierde lid, en artikel 8:42, eerste lid, van de Awb.

12. Waar het gaat om de achterwege gebleven toezending van afschriften in de bezwaarfase, is naar het oordeel van de rechtbank niet aannemelijk geworden dat eiser daardoor is benadeeld. De rechtbank hecht daarbij met name belang aan het verslag van het hoorgesprek in de uitspraak op bezwaar, waaruit niet blijkt dat eiser tijdens het hoorgesprek zijn verzoek om afschriften ter sprake heeft gebracht. Kennelijk is eiser wel in staat geweest het bezwaar afdoende toe te lichten. De rechtbank leidt daaruit af dat eiser in bezwaar niet wezenlijk in zijn belangen is geschaad. Omdat een benadeling niet aannemelijk is geworden, zal de rechtbank op grond van artikel 6:22 van de Awb voorbijgaan aan de geconstateerde inbreuk op artikel 7:4, vierde lid, van de Awb.

13. Met betrekking tot de schending van artikel 8:42, eerste lid, van de Awb overweegt de rechtbank als volgt. Op grond van artikel 8:31 van de Awb kan de bestuursrechter, indien een partij niet voldoet aan de verplichting stukken over te leggen, daaruit de gevolgtrekkingen maken die hem geraden voorkomen. In het onderhavige geval ziet de rechtbank geen aanleiding om een gevolg te verbinden aan het ontbreken van de grondstaffels in beroep, omdat het ontbreken van een afdoende onderbouwing van de taxatie met betrekking tot de gebruikte grondwaarden reeds voor rekening van verweerder komt.

14. Ingevolge artikel 17, tweede lid, van de Wet WOZ, wordt de waarde van een onroerende zaak bepaald op de waarde die aan de onroerende zaak dient te worden toegekend indien de volle en onbezwaarde eigendom daarvan zou kunnen worden overgedragen en de verkrijger de zaak in de staat waarin die zich bevindt, onmiddellijk en in volle omvang in gebruik zou kunnen nemen. Daarbij heeft als waarde te gelden de waarde in het economische verkeer.

Dat is de prijs die bij aanbieding ten verkoop op de voor die onroerende zaak meest geschikte wijze na de beste voorbereiding door de meest biedende gegadigde voor de onroerende zaak zou zijn betaald (Kamerstukken II 1993/94, 22 885, nr. 36, p. 44). Ingevolge artikel 4, eerste lid, aanhef en onder a, van de Uitvoeringsregeling instructie waardebepaling Wet WOZ wordt de waarde, bedoeld in artikel 17, tweede lid, van de Wet WOZ, voor woningen bepaald door middel van een methode van systematische vergelijking met woningen waarvan marktgegevens beschikbaar zijn.

15. Gelet op de gemotiveerde betwisting daarvan door eiser, rust op verweerder de last aannemelijk te maken dat hij de waarde van de woning niet te hoog heeft vastgesteld (vgl. het arrest van de Hoge Raad van 14 oktober 2005, ECLI:NL:HR:2005:AU4300). Verweerder heeft in dit verband verwezen naar een door hem overgelegde waardematrix. In deze matrix is de woning getaxeerd op € 278.000. Naast gegevens van de woning, bevat de matrix gegevens van vier vergelijkingsobjecten ( [adres 4] , [adres 2] , [adres 5] en [adres 6] ).

16. Eiser heeft specifiek de volgende feitelijke gegevens uit de waardematrix betwist. Voor de vergelijkingsobjecten [adres 5] en [adres 4] is volgens eiser een te kleine inhoud gehanteerd. Dit blijkt volgens hem uit door hem overgelegde uitdraaien van Woningweter. De daarin opgenomen inhoudsmaten zijn gebaseerd op luchtfoto’s. Bij het vergelijkingsobject [adres 5] is ten onrechte geen indexering toegepast. Bij het vergelijkingsobject [adres 7] is een verkeerd indexeringspercentage toegepast. Eiser heeft rapporten van Vastgoedpro overgelegd waarin andere indexeringspercentages zijn te vinden dan verweerder heeft gehanteerd. Bij gebrek aan wetenschap omtrent (de totstandkoming van) de in de waardematrix gebruikte grondwaarden kan eiser deze slechts betwisten en dat doet hij dan ook.

17. Verweerder wijst erop dat de gehanteerde inhoudsmaten en indexeringscijfers in de waardematrix zijn verwerkt. De inhoud van de vergelijkingsobjecten [adres 5] en [adres 4] heeft verweerder nagemeten aan de hand van de bouwtekeningen. De inhoud van [adres 2] is overgenomen uit gegevens van de verkoopmakelaar. De indexeringscijfers van verweerder zijn afkomstig van de Waarderingskamer, die voor de gemeente Hollands Kroon een percentage van 4,2% opgeeft voor het jaar 2018. Verder gebruikt hij de kwartaalcijfers van de NVM voor de Kop van Noord-Holland. Die zijn in dit geval gelijk aan het genoemde percentage van de Waarderingskamer. De door verweerder in de waardematrix opgenomen grondwaarden zijn naar eigen zeggen een kwestie van nattevingerwerk. De grondwaarden zijn volgens hem wel verklaarbaar, omdat ze zijn gebaseerd op de ervaring van zijn gemachtigde als taxateur. Die taxateur is geen computer en hanteert geen vaste waarden per vierkante meter.

18. Naar het oordeel van de rechtbank is verweerder op deze punten niet geslaagd in de op hem rustende bewijslast. Hij heeft noch de bouwtekeningen, noch de daarop gebaseerde berekeningen, noch de door hem vermelde informatie van de verkoopmakelaar overgelegd. De rechtbank vermag niet in te zien hoe ‘nattevingerwerk’ een deugdelijke onderbouwing kan opleveren van de gebruikte grondwaarde. Daarmee ontvalt reeds de grond aan de waardematrix van verweerder.

19. Nu verweerder niet aan de op hem rustende bewijslast heeft voldaan, komt de vraag aan de orde of eiser de door hem verdedigde waarde van € 262.000 aannemelijk heeft gemaakt. Nu eiser deze waarde hoegenaamd niet heeft onderbouwd kan niet worden gezegd dat hij in deze bewijslast is geslaagd.

20. Aangezien verweerder noch eiser aan de op hem rustende bewijslast heeft voldaan, zal de rechtbank de waarde van de woning in goede justitie vaststellen, en wel op € 270.000. Hierbij heeft de rechtbank alle feiten en omstandigheden in aanmerking genomen.

21. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep gegrond te worden verklaard.

22. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.572 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 261, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 525 en een wegingsfactor 1).