Rechtbank Noord-Nederland, 22-12-2016, ECLI:NL:RBNNE:2016:5600, AWB - 12/3083 t/m 12/3089, 13/1414, 15/1268, 15/1269

Verweerder heeft de, in het procesverloop onder 1.1 vermelde aanslagen over de jaren 2001 tot en met 2007, aan eiser opgelegd, met boeten van 100% van de boetegrondslag.

Verweerder heeft aan eiser bij brief van 6 augustus 2012 onder meer geschreven dat de onder 2.8 vermelde aanslagen, in verband met het vervallen van de factor 1,5, bij uitspraak op bezwaar zullen worden verminderd naar belastbare inkomens uit sparen en beleggen, gebaseerd op de volgende bijtellingen (vóór toepassing van het heffingsvrije bedrag), gebaseerd op toerekening van 50% aan eiser, van buitenlands vermogen:

Tevens heeft verweerder geschreven dat de boeten dienovereenkomstig worden aangepast en dat deze verder met 5% worden verminderd in verband met het arrest van de Hoge Raad van 14 april 2011, ECLI:NL:HR:2011:BN6350.

Verweerder heeft bij uitspraken op bezwaar zoals vermeld onder 1.2 tot en met 1.8, behoudens voor het jaar 2002, de aanslagen en boeten overeenkomstig de aankondiging (zie 2.9) verminderd. Bij de uitspraak op bezwaar voor het jaar 2002 is verweerder uitgegaan van een bijtelling (vóór toepassing van het heffingsvrije bedrag) van buitenlands vermogen van € 136.775.

Verweerder heeft naar aanleiding van de door eiser ingediende aangifte IB/PVV 2009 bij brief met dagtekening 7 november 2012 vragen gesteld over het aanhouden van vermogen in het buitenland, in het bijzonder over de onder 2.6 genoemde rekening bij de KB-Lux. Eiser heeft met dagtekening 17 november 2012 – kort gezegd – aan verweerder geantwoord dat er geen bankrekening is en was en dat er geen saldo is en was, en dat er geen bescheiden zijn van niet bestaande rekeningen.

1. Is deze bankrekening in 2009 nog steeds door u aangehouden?

2. Zo ja, wat was het saldo, inclusief onderliggende sub- en beleggingsrekeningen, op 1 januari en 31 december 2009?

3. Zo nee, waar wordt het eerder op de KBL-rekening gestalde vermogen in 2009 aangehouden?

4. Wat was het saldo van die andere rekeningen op 1 januari en 31 december 2009?

5. Indien niet langer vermogen in het buitenland wordt aangehouden, wanneer en op welke binnenlandse rekening is dit vermogen gestort of wanneer en waarvoor is het aangewend?

6. De bescheiden met betrekking tot de buitenlandse rekening(en)(in kopie) voor deze jaren te overleggen.".

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 15 april 2013 de onder 1.18 genoemde informatiebeschikking gehandhaafd.

Verweerder heeft naar aanleiding van de door eiser ingediende aangiften IB/PVV 2010 en 2011 bij brief met dagtekening 24 september 2013, met betrekking tot de jaren 2010 en 2011 dezelfde vragen gesteld als genoemd onder 2.12, over het aanhouden van vermogen in het buitenland, in het bijzonder over de onder 2.6 genoemde rekening bij de KB-Lux. Eiser heeft met dagtekening 9 oktober 2013 dezelfde antwoorden gegeven als onder 2.11 vermeld ten aanzien van het jaar 2009.

Verweerder heeft vervolgens, op grond van het niet voldoen aan de informatieverplichtingen van artikel 47 en 49 van de AWR, met dagtekening 5 december 2013, ten name van eiser voor de heffing van IB/PVV voor de jaren 2010 en 2011 informatiebeschikkingen genomen, waarin de gestelde vragen (zie 2.14) zijn herhaald.

Verweerder heeft de bezwaren tegen de onder 2.15 vermelde informatiebeschikkingen bij uitspraken op bezwaar van 21 februari 2014 (voor het jaar 2010) en 24 maart 2014 (voor het jaar 2011) afgewezen en de beschikkingen gehandhaafd.

Verweerder heeft bij brief van 10 oktober 2014 aan eiser meegedeeld dat de, in het procesverloop onder 1.1 vermelde aanslagen over de jaren 2010 en 2011, aan eiser zullen worden opgelegd, met boeten van 300% van de boetegrondslag. De boete over 2010 is overeenkomstig deze aankondiging opgelegd ter hoogte van 300% van de boetegrondslag, de boete over 2011 lager dan 300%.

Bij separate brieven van 25 februari 2015 heeft verweerder de motivering van de uitspraken op bezwaar, zoals vermeld onder 1.14 en 1.15, aan eiser gestuurd en daarin onder meer vermeld dat de aanslagen zullen worden verminderd naar belastbare inkomens uit sparen en beleggen, gebaseerd op een bijtelling van buitenlands vermogen van respectievelijk € 175.246 (2010) en € 183.728 (2011). Tevens heeft verweerder geschreven dat de boete over 2010 dienovereenkomstig wordt aangepast en dat de boete over 2011, omdat deze feitelijk abusievelijk lager dan 300% was opgelegd, wordt gehandhaafd op € 3.849.

In geschil is het antwoord op de vraag of (voor de jaren 2001 tot en met 2007, 2010 en 2011) de onderhavige aanslagen en beschikkingen terecht en tot de juiste bedragen zijn vastgesteld. Voor het jaar 2009 is in geschil het antwoord op de vraag of de informatiebeschikking terecht is genomen.

Het geschil spitst zich daarbij toe op de volgende vragen:

a. Heeft verweerder aannemelijk gemaakt dat eiser gerechtigd is tot de betreffende bankrekeningen bij KB-Lux?

b. Is de bewijslast terecht omgekeerd en verzwaard en zo ja, is sprake van een redelijke schatting?

c. Heeft verweerder de boeten terecht en tot de juiste bedragen opgelegd?

Eiser beantwoordt deze vragen ontkennend, verweerder bevestigend.

Verweerder heeft ter zitting verklaard dat de aanslag IB/PVV 2002 abusievelijk bij uitspraak op bezwaar niet overeenkomstig de aankondiging is verminderd (zie 2.9 en 2.10). Er dient volgens verweerder voor dat jaar te worden uitgegaan van een geschat buitenlands vermogen van € 136.134 en een heffingsvrij vermogen van € 18.800, zodat het inkomen uit sparen en beleggen van eiser voor het jaar 2002 moet worden vastgesteld op € 4.693, in plaats van € 4.719 (zie 1.3). De aan eiser voor het jaar 2002 opgelegde boete moet dienovereenkomstig worden aangepast.

Verweerder heeft zich ter zitting op het standpunt gesteld dat de boete over het jaar 2010 dient te worden vernietigd.

Verweerder heeft zich ter zitting verder op het standpunt gesteld dat de beroepen van eiser met betrekking tot de aanslagen over de jaren 2004 tot en met 2007 niet-ontvankelijk dienen te worden verklaard, omdat de aanslagen bij uitspraak op bezwaar zijn verminderd naar nihil, zodat eiser geen belang meer heeft. Hetzelfde heeft te gelden voor de beroepen die zien op de boeten over de jaren 2004 tot en met 2007, omdat deze bij uitspraak op bezwaar zijn vernietigd, aldus verweerder.

Verweerder heeft ter zitting verklaard dat de boeten over 2004 tot en met 2007 bij de uitspraken op bezwaar zijn vernietigd (zie 3.6). De rechtbank constateert dat op de tot de gedingstukken behorende uitspraken op bezwaar over voormelde jaren de boeten niet meer staan vermeld. Gelet hierop acht de rechtbank aannemelijk dat de boeten over deze jaren zijn vernietigd. De rechtbank overweegt dat het beroep niet-ontvankelijk moet worden verklaard als de indiener van dat rechtsmiddel geen belang daarbij heeft. Daarvan is sprake als het aanwenden van het rechtsmiddel, ongeacht de gronden waarop het steunt, hem niet in een betere positie kan brengen met betrekking tot het bestreden besluit en eventuele bijkomende (rechterlijke) beslissingen zoals die met betrekking tot proceskosten en griffierecht (vgl. HR 11 april 2014, nr. 13/01903, ECLI:NL:HR:2014:878). In het onderhavige geval zijn de boeten over de betreffende jaren vernietigd, zodat de betreffende beroepen eiser, naar het oordeel van de rechtbank, niet in een betere positie kunnen brengen, zodat een belang ontbreekt. De beroepen met betrekking tot de boetebeschikkingen over de jaren 2004 tot en met 2007 dienen daarom niet-ontvankelijk te worden verklaard.

Verweerder heeft eveneens gesteld dat de beroepen met betrekking tot de aanslagen over de jaren 2004 tot en met 2007 niet-ontvankelijk dienen te worden verklaard. De rechtbank ziet in hetgeen verweerder heeft aangevoerd geen aanleiding de beroepen niet-ontvankelijk te verklaren. De hoogte van het verzamelinkomen van eiser over de betreffende jaren heeft in het onderhavige geval namelijk invloed op de in aanmerking te nemen “Uitbetaling heffingskorting(en)” (artikel 8.9 Wet IB 2001), zie bladzijde 2 van de desbetreffende aanslagen, zodat eiser een belang heeft als bedoeld onder 4.1.

Tussen partijen is niet meer in geschil dat de microfiches gegevens bevatten van houders van rekeningen bij KB Lux. Evenmin is in geschil dat KB Lux over de bij haar aangehouden tegoeden jaarlijks rente heeft vergoed.

De Inspecteur stelt dat belanghebbende gerechtigd is tot de op de microfiches genoemde bankrekeningen bij KB Lux. Belanghebbende bestrijdt dat. De bewijslast ten aanzien van de door belanghebbende betwiste stelling dat hij in het tijdvak waarop de onder 1.1 tot en met 1.21 genoemde (navorderings)aanslagen zien, inkomsten heeft genoten en over vermogen heeft beschikt rust op de Inspecteur. De Inspecteur heeft hiervoor het volgende aangedragen. Na een eerste identificatie van belanghebbende als rekeninghouder bij KB Lux heeft de FIOD, na de ontkenning van belanghebbende gerechtigd te zijn tot de betreffende bankrekeningen, een proces-verbaal van identificatie opgemaakt. Dit onder 2.12 aangehaalde proces-verbaal is door [ambtenaar Belastingdienst/Fiod-ECD] op 7 oktober 2002 opgemaakt. Uit dat proces-verbaal volgt, dat in het BVR-bestand van de Belastingdienst de combinatie van [C] en [F] als partners slechts eenmaal voorkomt en wel in het geval van belanghebbende en zijn echtgenote.

Belanghebbende brengt hier tegen in dat verschillende personen de naam [A] [C] dragen, zodat de identificatie zoals verricht door de Inspecteur niet uniek is. Voorts oppert belanghebbende de mogelijkheid dat zijn persoonsgegevens door een onjuiste adressering bij derden terecht is gekomen, die hiervan misbruik hebben gemaakt door onder zijn naam een bankrekening bij de KB Lux te openen. Daarnaast stelt hij dat hij nooit de beschikking heeft gehad over een dusdanig omvangrijk vermogen; zijn inkomsten waren te laag om een zodanig vermogen te kunnen vormen en hij heeft nooit een prijs of een erfenis ontvangen van een dergelijke omvang. Zijn pogingen om duidelijkheid te krijgen bij KB Lux dat hij geen rekeninghouder is, hebben niets opgeleverd.

Het Hof overweegt het volgende. De Inspecteur maakt met het onder 2.12 genoemde onderzoek aannemelijk dat de combinatie van een [A] [C] in combinatie met een persoon genaamd [F] uniek is. Het feit dat in het proces-verbaal ook eenmaal over “C. [B] [C] ” wordt gesproken, vat het Hof op als een kennelijke verschrijving. Dat de naam [A] [C] niet uniek is, zoals belanghebbende stelt en de Inspecteur ook niet betwist, doet hier niet aan af. Belanghebbende heeft voorts tegen het resultaat van het onderzoek ingebracht, dat het identificatieproces in het Rekeningenproject niet 100% betrouwbaar is. Hiervoor ontbreken naar het oordeel van het Hof voldoende aanwijzingen. De verwijzing door belanghebbende naar de brief van de Belastingdienst Holland-Midden, kantoor Leiden, van 16 mei 2011, is daartoe onvoldoende gelet op daarover afgelegde verklaring door de Inspecteur. Deze heeft bij monde van [belastingambtenaar] , die destijds bij de behandeling van die zaak betrokken is geweest, toegelicht dat in die betreffende zaak enige twijfel was ontstaan over de identificatie van een belastingplichtige met de naam “ [achternaam] ”. Die twijfel vormde de reden om de aan die belastingplichtige opgelegde navorderingsaanslagen te vernietigen. In de onderhavige zaak bestaat volgens de Inspecteur geen twijfel dat de naamcombinatie [A] [C] - [F] een unieke combinatie van namen is. Tegenover de verwijzing naar de brieven die belanghebbende aan de KB Lux heeft verstuurd, heeft de Inspecteur naar het oordeel van het Hof geloofwaardig verklaard, dat het in Luxemburg geldende bankgeheim het de KB Lux verbiedt te reageren op verzoeken zoals die door belanghebbende zijn geformuleerd. Belanghebbendes stelling dat er mogelijk sprake is van identiteitsfraude, staat eveneens niet aan het vorenbedoelde bewijsvermoeden in de weg, omdat daarvoor onvoldoende concrete aanwijzingen naar voren zijn gebracht. Het enkele feit dat belanghebbende een laag inkomen heeft gehad, staat er niet aan in de weg dat hij op andere wijze een vermogen heeft kunnen opbouwen.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen komt het Hof tot het bewijsvermoeden, dat belanghebbende gerechtigd is tot de bankrekeningen bij KB Lux. Het Hof heeft belanghebbende ter zitting van 21 juni 2011 ervan op de hoogte gebracht, dat het Hof uit de unieke naamcombinatie “ [A] [C] – [F] ” en uit de omstandigheid dat belanghebbende niets concreets daartegenin heeft gebracht het vermoeden heeft ontleend dat belanghebbende de betreffende rekeninghouder is. Daarna is hij in de gelegenheid gesteld het vermoeden te ontzenuwen.

Belanghebbende heeft hierop herhaald dat de KB Lux hem geen informatie verstrekt, dat hij wegens zijn lage inkomen niet in staat is geweest om een dusdanig groot vermogen te vormen, dat er meer personen met de naam [A] [C] zijn en dat er sprake zou kunnen zijn van identiteitsfraude.

Met hetgeen hij aldus naar voren heeft gebracht, heeft belanghebbende naar het oordeel van het Hof het bewijsvermoeden niet ontzenuwd. Anders dan belanghebbende betoogt, acht het Hof belanghebbende wel in staat (een begin van) tegenbewijs te leveren. Indien immers belanghebbende zich vergezeld van getuigen bij KB Lux had vervoegd met het verzoek of hij over de saldi van de desbetreffende bankrekeningen zou kunnen beschikken, zou een weigering van dat verzoek als tegenbewijs hebben kunnen dienen. Belanghebbende heeft desgevraagd ter zitting van het Hof uitdrukkelijk geweigerd een dergelijk verzoek bij KB Lux te doen. Hij draagt hiervoor aan dat hij zich niet als een gerechtigde tot een bankrekening wenst te presenteren, omdat hij die hoedanigheid niet heeft. De voor de weigering aangedragen argumenten vormen naar het oordeel van het Hof een onvoldoende verklaring voor het zwaarwegende belang van belanghebbende om niet als gerechtigde tot de rekeningen aangemerkt te worden (vergelijk Hoge Raad 26 april 2011, 09/00107, LJN BP0058 en de conclusie van de A-G, onderdeel 34 e.v.).

Nu belanghebbende het door het Hof geuite vermoeden niet heeft ontzenuwd, zal het Hof ervan uitgaan, dat belanghebbende in de onderhavige jaren gerechtigd was tot de bankrekeningen bij KB Lux.”

Verweerder stelt zich op het standpunt dat eiser ook in de onderhavige jaren gerechtigd is tot de op de microfiches genoemde bankrekeningen bij KB-Lux. Daartoe verwijst verweerder onder meer naar de onder 5.1 genoemde uitspraak van het Hof. Eiser heeft in zijn beroepschriften over de identificatie ter zake van de onderhavige procedures over de belastingjaren 2001 tot en met 2007 enkel aangevoerd dat hij geen rekening in het buitenland heeft aangehouden waarvan hij geen melding heeft gedaan in zijn aangiften, met betrekking tot de procedure over het belastingjaar 2009 heeft eiser – samengevat – nog aangevoerd dat het renseignement (microfiches) en het identificatieonderzoek nog niet aannemelijk maken dat eiser, na 1994, dus ook in 2009, nog houder is geweest van de bankrekening, en met betrekking tot de belastingjaren 2010 en 2011 heeft eiser ter zake helemaal niets aangevoerd. Bij zijn brief aan de rechtbank van 25 januari 2016 heeft eiser een verklaring overgelegd, mede ondertekend door zijn echtgenote, waarin hij nogmaals verklaart nooit een bankrekening in het buitenland te hebben gehad. Daarbij heeft eiser afschriften van een aantal brieven, gedagtekend in 2002, overgelegd, naar eigen zeggen van brieven van hem aan KB-Lux, waar hij geen reactie van KB-Lux op heeft gekregen. Tevens heeft eiser een afschrift van een brief van 9 januari 2013 overgelegd die eiser zou hebben opgehaald bij KB-Lux, waarin – samengevat - is vermeld dat KB-Lux het recht heeft documenten die de wettelijke termijn van 10 jaar overschrijden te vernietigen en dat om deze reden de bank geen opzoekingen uitvoert voor verrichtingen die deze periode voorafgaan. Verweerder wijst erop dat een dergelijke verklaring met vermelding van naam en rekeningnummer alleen wordt verstrekt aan (voormalige) rekeninghouders, waaruit derhalve volgens verweerder kan worden opgemaakt dat eiser wel degelijk rekeninghouder is (geweest) bij KB-Lux.

De rechtbank komt gelet op de microfiches (zie 2.5) en het identificatieonderzoek, zoals vastgelegd in het ambtsedig proces-verbaal van 7 oktober 2002 (zie 2.7), ook voor de onderhavige jaren tot het bewijsvermoeden dat eiser gerechtigd is tot het saldo op de bankrekeningen bij KB-Lux. De rechtbank verwijst hierbij nog naar de overwegingen in de bovengenoemde uitspraak van het Hof. Met hetgeen eiser heeft aangevoerd, heeft eiser ook in de onderhavige procedures het bewijsvermoeden niet ontzenuwd dat eiser in de onderhavige jaren gerechtigd was tot de bankrekeningen bij KB-Lux. Hierbij overweegt de rechtbank dat eiser daartoe onvoldoende concreets heeft ingebracht, en zich met name heeft beperkt tot het ontkennen. De door eiser bij brief van 25 januari 2016 overgelegde stukken werpen, mede gelet op hetgeen verweerder daar tegenover heeft aangevoerd, geen ander licht op de zaak. De rechtbank zal er derhalve van uitgaan dat eiser in de onderhavige jaren gerechtigd was tot de betreffende bankrekeningen.

Verweerder stelt zich met betrekking tot de aanslagen voor de jaren 2001 tot en met 2007 op het standpunt dat op grond van artikel 27e van de AWR bewijslast moet worden omgekeerd en verzwaard, omdat niet de vereiste aangifte is gedaan.

Op grond van artikel 27e, eerste lid, van de AWR dient het beroep, indien de vereiste aangifte niet is gedaan, ongegrond te worden verklaard, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op bezwaar onjuist is.

Aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast dient te worden vastgesteld dat sprake is van een of meer gebreken in een aangifte die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting, verhoudingsgewijs en op zichzelf beschouwd aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting.

Eiser heeft in de onderhavige jaren het tegoed op de in geding zijnde bankrekeningen niet vermeld in zijn aangiften, hoewel hij, naar de rechtbank aannemelijk acht, daartoe wel gerechtigd was. Het saldo van het tegoed op 31 januari 1994, zoals vermeld op de microfiches, heeft verweerder berekend op fl. 438.465 (€ 198.966) (zie 2.6). Eiser heeft deze berekening in zijn verklaring bij de brief van 25 januari 2016 wederom bestreden. Deze berekening is namelijk reeds aan de orde geweest in de hiervoor genoemde procedure bij het Hof over de voorgaande jaren, waar eiser in zijn verklaring ook naar verwijst. De rechtbank acht de berekening van verweerder juist en verwijst daarbij naar rechtsoverweging 4.37 van de uitspraak van het Hof. Gezien de omvang van het op 31 januari 1994 aanwezige vermogen, ligt het op de weg van eiser een verklaring te geven over de aanwending van dat vermogen. Deze verklaring ontbreekt echter. Verder ontbreken aanwijzingen in het dossier voor stortingen op of opnames van de KB-Lux-rekeningen in latere jaren. Gelet op de omvang van het hiervoor genoemde saldo acht de rechtbank het aannemelijk dat het bedrag, dat door het niet vermelden in de onderhavige aangiften over de belastingjaren 2001 tot en met 2007 als box 3-inkomen niet zou worden geheven, zowel relatief als absoluut aanzienlijk is en dat eiser dat wist of zich daarvan bewust moet zijn geweest (vgl. HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63). Eiser heeft aldus voor de onderhavige jaren 2001 tot en met 2007 niet de vereiste aangifte gedaan.

Verweerder stelt zich met betrekking tot de aanslagen voor de jaren 2010 en 2011 op het standpunt dat op grond van artikel 27e van de AWR de bewijslast moet worden omgekeerd en verzwaard, omdat de informatiebeschikkingen voor deze jaren onherroepelijk zijn.

Ingevolge artikel 27e, eerste lid, van de AWR dient het beroep, indien sprake is van een onherroepelijk geworden informatiebeschikking ongegrond te worden verklaard, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op het bezwaar onjuist is.

Vast staat dat met betrekking tot de onderhavige aanslagen IB/PVV over 2010 en 2011 een informatiebeschikking is genomen en dat verweerder de bezwaren tegen deze informatiebeschikkingen bij uitspraken op bezwaar van 21 februari 2014 (voor het jaar 2010) en 24 maart 2014 (voor het jaar 2011) heeft afgewezen (zie 2.16). De rechtbank is niet gebleken dat eiser hiertegen beroep heeft ingesteld, zodat de rechtbank ervan uitgaat dat de informatiebeschikkingen onherroepelijk vaststaan.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen is de rechtbank gehouden de beroepen ongegrond te verklaren, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraken op bezwaar onjuist zijn, waarbij het op de weg van eiser ligt om overtuigend aan te tonen dat de uitspraken op bezwaar betreffende de aanslagen over de jaren 2001 tot en met 2007, en 2010 en 2011 onjuist zijn. Eiser heeft onvoldoende aangedragen om in deze bewijslast te slagen.

Omkering van de bewijslast neemt niet weg dat verweerder de aanslagen moet baseren op een redelijke schatting.

De rechtbank leidt uit de gedingstukken en uit verweerders toelichting ter zitting af dat verweerder voor de berekening van het totaalsaldo van de bankrekening bij KB-Lux per 1 januari 2001 in eerste instantie (zie 2.9) gebruik heeft gemaakt van een combinatie van de gegevens op de fotokopieën en de verkregen gegevens van de KB-Lux-rekeninghouders die hebben toegegeven een rekening bij de KB-Lux te hebben of te hebben gehad. Verweerder heeft dit totaalsaldo van de bankrekeningen bij KB-Lux per 1 januari 2001 in eerste instantie geschat op fl. 600.000. De rechtbank overweegt dat de Hoge Raad in zijn arrest van 15 april 2011, nr. 09/03075, ECLI:NL:HR:2011:BN6324, heeft geoordeeld – die procedure betrof een KB-Lux-rekening inzake de belastingjaren 1990 tot en met 2000 – dat voor de schatting van de hoogte van de correcties over die jaren gebruik gemaakt mag worden van de gegevens van meewerkers en dat de wijze waarop een en ander in het model is uitgewerkt – behoudens toepassing van de factor 1,5 – op zichzelf niet leidt tot onredelijke of willekeurige berekeningen. Uitgaande van een geschat totaalsaldo van de bankrekeningen bij KB-Lux per 1 januari 2001 van fl. 600.000, zijn de daarop gebaseerde correcties gelet op het voorgaande, naar het oordeel van de rechtbank, niet onredelijk. Verweerder heeft dit saldo vervolgens, zo heeft verweerder ter zitting toegelicht, opgerent op basis van een rentepercentage dat is gebaseerd op het rendement op middellange staatsleningen (5-8 jaar vast). Eiser heeft hier niets tegenover aangevoerd. De rechtbank acht een schatting op de wijze als hiervoor genoemd niet onredelijk. In de nieuwe berekening heeft verweerder een herberekening gemaakt, zoals hiervoor onder 5.13 toegelicht, die uitgaat van hogere bedragen en waarbij hij is uitgegaan van het saldo per 31 januari 1994 van € 198.966, zoals staat vermeld op de microfiche, en een rentepercentage dat is gebaseerd op het rendement op middellange staatsleningen (5-8 jaar vast). Blijkens zijn toelichting is verweerder er daarbij tot 1 januari 2004 van uitgegaan dat de jaarlijkse rente telkens wordt herbelegd en vanaf 1 januari 2004 gaat verweerder uit van een jaarlijks rendement in plaats van herbelegging van de rente. In de berekening wordt ervan uitgegaan dat eiser niets uit dit vermogen heeft opgenomen. Ook hier heeft eiser niets tegenover aangevoerd. De rechtbank acht een schatting op de wijze als hiervoor genoemd niet onredelijk. De rechtbank komt gelet op het voorgaande tot de conclusie dat de aangebrachte correcties, zoals vermeld onder 2.9, en de daaruit voortvloeiende aanslagen IB/PVV voor de onderhavige jaren zijn gebaseerd op een redelijke schatting.

Het voorgaande brengt mee dat de aanslagen IB/PVV 2001, 2003 tot en met 2007, en 2010 en 2011, zoals deze luiden na uitspraak op bezwaar, in stand blijven. De beroepen die zien op deze aanslagen zijn ongegrond. De aanslag IB/PVV 2002 dient, gelet op het vermelde onder 3.4, te worden verminderd tot een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 1.778 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 4.693. Het beroep inzake de aanslag IB/PVV over 2002 is daarom gegrond.

De rechtbank zal de boete voor het jaar 2010 gelet op het onder 3.5 vermelde vernietigen.

De boeten voor de jaren 2001 tot en met 2003, en 2011 – dit zijn de boeten die in beroep nog aan de orde zijn – zijn opgelegd omdat het volgens verweerder aan opzet van eiser is te wijten dat de aangifte onjuist of onvolledig is gedaan (artikel 67d van de AWR).

De rechtbank zal allereerst wat betreft de verwijtbaarheid – zonder omkering van de bewijslast – beoordelen of aannemelijk is dat over de betreffende jaren de aangifte onjuist of onvolledig is gedaan. Daarbij heeft te gelden dat op verweerder de last rust feiten en omstandigheden te stellen en, bij betwisting, aannemelijk te maken waaruit volgt dat eiser het beboetbare feit per jaar heeft begaan. Hij kan in beginsel met gebruik van een bewijsvermoeden voldoen aan de op hem rustende last te bewijzen dat het beboetbare feit is gepleegd. De Hoge Raad heeft in dit verband geoordeeld (HR 15 april 2011, nr. 09/03075, ECLI:NL:HR:2011:BN6324, BNB 2011/206) dat in gevallen als het onderhavige waarin de inspecteur beschikt over een gegevensdrager waaruit is afgeleid dat de eiser op 31 januari 1994 rechthebbende was tot een saldo van een bepaalde hoogte bij KB-Lux, en eiser geen opening van zaken gegeven het volgende heeft te gelden. Indien verder rechtstreeks bewijs ontbreekt, zal dan voor elk van de jaren waarvoor een boete is opgelegd dienen te worden beoordeeld of (a) uit die gegevensdrager van 1994 zelf voldoende overtuigend bewijs voortvloeit dat het feit is gepleegd dan wel (b) dat daaraan, zo nodig in combinatie met andere vaststaande gegevens, een dusdanig vermoeden kan worden ontleend van het plegen van een beboetbaar feit voor (ook) het desbetreffende jaar, en dat het zwijgen van eiser kan meewegen bij het waarderen van de overtuigingskracht van de andere bewijsmiddelen.

Voorts volgt uit HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63 dat in een geval als het onderhavige ter zake van het plegen van het beboetbaar feit een bewijsvermoeden kan worden aangenomen ter zake van (inkomsten uit tegoeden op KB-Luxrekening(en) indien vaststaat (i) dat de belanghebbende op 31 januari 1994 rekeninghouder was van een of meer bankrekeningen bij KB-Lux, (ii) dat die rekening(en) op 31 januari 1994 een aanzienlijk positief saldo vertoonde(n), (iii) dat die belanghebbende het saldo en de rente-inkomsten die op die rekening(en) zijn ontvangen niet in de aangifte over het desbetreffende jaar heeft betrokken, en (iv) hij de rentevrijstelling voor dat jaar reeds volledig had benut met de rente die in de aangifte is vermeld, dan wel de resterende ruimte van de rentevrijstelling niet toereikend is voor de rente waarvan kan worden aangenomen dat die is ontvangen op die KB-Lux-rekening(en). Een dergelijk vermoeden is gerechtvaardigd, in aanmerking genomen (a) dat een aanzienlijk tegoed op een bankrekening niet uit het vermogen van een belastingplichtige pleegt te verdwijnen en (b) een bank, naar van algemene bekendheid is, rente pleegt te vergoeden over een zodanig tegoed. De belastingplichtige die wil ontkomen aan bewijs door middel van een zodanig vermoeden, kan zich verweren hetzij door de feiten en omstandigheden te betwisten die aan het bewijsvermoeden ten grondslag zijn gelegd, hetzij door andere feiten te stellen en bij betwisting aannemelijk te maken waardoor redelijke twijfel wordt gewekt aan de redengevende kracht van dat bewijsvermoeden, zodat dit vermoeden wordt ontzenuwd.

De rechtbank acht aannemelijk dat eiser houder was van de in deze zaken aan de orde zijnde bankrekeningen bij de KB-Lux (zie 5.3). Het tegoed op deze rekeningen bedroeg volgens verweerder op 31 januari 1994 fl. 438.465, hetgeen de rechtbank aannemelijk acht (zie 5.7), en is daarmee aanzienlijk, want het is hoger dan fl. 100.000 (vgl. HR 24 januari 2014, nr. 13/02870, ECLI:NL:HR:2014:115). Eiser heeft deze bankrekeningen niet vermeld in zijn aangiften IB/PVV. De rechtbank acht aannemelijk dat het saldo van de bankrekeningen in de desbetreffende jaren het heffingsvrije vermogen (box 3) te boven ging. Op grond daarvan kan, gelet op hetgeen onder 5.18 en 5.19 is overwogen, het bewijsvermoeden worden aangenomen dat eiser over de hier aan de orde zijnde jaren te lage aangiften IB/PVV heeft gedaan waardoor te weinig IB/PVV zou worden geheven. Eiser heeft daartegen alleen ingebracht dat hij niet de gerechtigde tot die bankrekeningen was, welke stelling de rechtbank heeft verworpen. Eiser heeft het vermoeden niet ontzenuwd. De rechtbank komt derhalve tot de conclusie dat de beboetbare feiten zijn begaan.

De boetegrondslag is het bedrag van de aanslag voor zover dat bedrag als gevolg van de opzet van eiser niet zou zijn geheven (artikel 67d, tweede lid, van de AWR). Dat geldt ook als, zoals in dit geval, die aanslag is vastgesteld met omkering van de bewijslast (vgl. HR 18 januari 2008, nr. 41.832, ECLI:NL:HR:2008:BC1962).

Verweerder heeft voor de jaren 2001 tot en met 2003 boeten opgelegd van 100% van de boetegrondslag. Hij heeft daartoe gesteld dat eiser over die jaren opzettelijk zijn aangiften IB/PVV onjuist of onvolledig heeft gedaan. Voorts heeft verweerder erop gewezen dat eiser gebruik heeft gemaakt van een buitenlandse bankrekening in een land met een bankgeheim teneinde de Belastingdienst het zicht te ontnemen op (het ontstaan van) de tegoeden en de inkomsten daaruit. Dit acht verweerder een strafverzwarende omstandigheid. Op grond van de wet en het toepasselijke beleid bedraagt de boete dan 100% van de boetegrondslag. Voor het jaar 2002 heeft verweerder zich op het standpunt gesteld dat de boete in verband met de vermindering van de aanslag dienovereenkomstig moet worden aangepast (zie 3.4).

Verweerder heeft voor het jaar 2011 een boete aangekondigd van 300% van de boetegrondslag, op grond van artikel 67d, vijfde lid, van de AWR, omdat, in aanvulling op hetgeen verweerder ten aanzien van de jaren 2001 tot en met 2003 (zie 5.22), de verschuldigde belasting betrekking heeft op box 3-inkomsten en sprake is van de strafverzwarende omstandigheid recidive (paragraaf 8, vierde lid, van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst (BBBB)). Verweerder verwijst voor de recidive naar de procedures over de voorafgaande jaren. Feitelijk is een boete opgelegd naar een lager percentage. Na uitspraak op bezwaar bedraagt dit percentage afgerond 249 (€ 3.849/€ 1.548, zie 1.15 en 2.18).

De rechtbank acht aannemelijk (zie 5.3 en 5.20) dat eiser in de onderhavige jaren bij KB-Lux banktegoeden aanhield. De rechtbank acht verder aannemelijk dat eiser het tegoed op deze bankrekeningen opzettelijk niet in zijn aangiften IB/PVV heeft vermeld en zo voor verweerder verborgen heeft gehouden met het oogmerk de heffing van IB/PVV over dat tegoed te ontlopen. Eiser heeft daarbij gebruik gemaakt van bankrekeningen in een land met een bankgeheim (vgl. HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63). Eiser heeft derhalve, naar het oordeel van de rechtbank, over de onderhavige jaren opzettelijk zijn aangiften IB/PVV onjuist of onvolledig gedaan. Gelet op de boeteopleggingen in de voorafgaande jaren is sprake van recidive.

In de onderhavige jaren is de verschuldigde IB/PVV (en dus de grondslag voor de boeten) berekend met omkering en verzwaring van de bewijslast. De rechtbank overweegt dat voor de beoordeling of een opgelegde boete gelet op de omstandigheden van het geval een passende en ook geboden sanctie is voor het vergrijp dat is begaan, ook de omstandigheid dat de zogenoemde omkering van de bewijslast is toegepast in aanmerking dient te worden genomen (vgl. HR 18 januari 2008, nr. 41.832, ECLI:NL:HR:2008:BC1962).

Gelet op al het voorgaande acht de rechtbank voor de jaren 2001 tot en met 2003 boeten van 80% en voor het jaar 2011 een boete van 240% van de boetegrondslag passend en geboden.

De rechtbank dient voorts op grond van het arrest van de Hoge Raad van 22 april 2005, nr. 37 984, ECLI:NL:HR:2005:AO9006, nog ambtshalve te onderzoeken of sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, eerste lid, EVRM. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat berechting van een boetezaak door de rechtbank niet binnen redelijke termijn geschiedt als de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen, uitspraak doet en dat in voorkomend geval overschrijding van de redelijke termijn behoort te leiden tot vermindering van de boete, afhankelijk van de mate waarin de redelijke termijn is overschreden. Voor de jaren 2001 tot en met 2003 is de redelijke termijn ten tijde van de onderhavige uitspraak van de rechtbank met meer dan twee jaren overschreden en de redelijke termijn voor het jaar 2011 (aanvang 10 oktober 2014, zie 2.17) is met ruim twee maanden overschreden. De rechtbank ziet hierin reden de in 5.26 bedoelde boeten over de jaren 2001 tot en met 2003 wegens overschrijding van de redelijke termijn verder te matigen met 20%, tot 64% en over het jaar 2011 met 5%, tot 228% van de boetegrondslagen. De rechtbank zal de boeten daarom verminderen tot 64% (voor de jaren 2001 tot en met 2003) en 228% (voor het jaar 2011) van de respectievelijke boetegrondslagen.

Gelet op het voorgaande zijn de beroepen inzake de boetebeschikkingen over de jaren 2001 tot en met 2003, en 2010 en 2011 gegrond.

De beroepen worden geacht mede betrekking te hebben op de heffingsrente. Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de in rekening gebrachte dan wel vergoede heffingsrente aangevoerd. Nu de met de beschikking heffingsrente samenhangende aanslag IB/PVV voor het jaar 2002 zal worden verminderd, verstaat de rechtbank dat verweerder het bedrag van de heffingsrente dienovereenkomstig zal verminderen. De rechtbank ziet geen aanleiding de beschikkingen heffingsrente samenhangende met de aanslagen IB/PVV 2001, 2003 tot en met 2007, en 2010 en 2011, (verder) aan te passen.

In artikel 47 van de AWR is, voor zover hier van belang, bepaald dat eenieder is gehouden desgevraagd aan de inspecteur de gegevens en inlichtingen te verstrekken welke voor de belastingheffing te zijnen aanzien van belang kunnen zijn en de gegevensdragers waarvan de raadpleging van belang kan zijn voor de vaststelling van de feiten welke invloed kunnen uitoefenen op de belastingheffing te zijnen aanzien, voor dit doel beschikbaar te stellen. Ingevolge artikel 49, eerste lid, van de AWR moeten deze gegevens en inlichtingen binnen een door de inspecteur te stellen termijn duidelijk, stellig en zonder voorbehoud worden verstrekt.

In artikel 52a, eerste lid, van de AWR is, voor zover van belang, bepaald dat als met betrekking tot een op te leggen aanslag, navorderingsaanslag of naheffingsaanslag of een te nemen beschikking, niet of niet volledig wordt voldaan aan de verplichtingen ingevolge artikel 47 en 49 van de AWR, de inspecteur dit kan vaststellen bij voor bezwaar vatbare (informatie)beschikking.

Voor het jaar 2009 dient beoordeeld te worden of de informatiebeschikking terecht is vastgesteld. Het geschil spitst zich toe op de vraag of eiser de gestelde vragen niet of niet volledig heeft beantwoord en niet de gevraagde informatie – indien mogelijk – heeft verstrekt.

Gelet op het voorgaande (onder 5.1 tot en met 5.3) acht de rechtbank aannemelijk dat eiser ook in het jaar 2009 gerechtigd was tot het saldo op de betreffende KB-Lux-rekeningen. Aangezien een aanzienlijk tegoed zoals eiser dat – in ieder geval op 31 januari 1994 – heeft aangehouden, in het algemeen niet uit het vermogen van een rekeninghouder pleegt te verdwijnen heeft verweerder voor het onderhavige jaar, mede gelet op het onder 5.7 overwogene, een mogelijk heffingsbelang (vgl. HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63). Het voorgaande heeft tot gevolg dat op eiser de verplichting rust de vragen van verweerder te beantwoorden en aan de verzoeken te voldoen.

Eiser heeft, gelet op het voorgaande, door te ontkennen dat hij over een bankrekening beschikt of beschikte (zie 2.11), terwijl aannemelijk is dat zulks wèl het geval was, de door verweerder gestelde vragen (zie 2.12) onvolledig beantwoord en ten onrechte niet de gevraagde informatie verstrekt. De informatiebeschikking voor het jaar 2009 is daarom terecht vastgesteld.

Het beroep inzake de informatiebeschikking voor het jaar 2009 is ongegrond. De rechtbank zal eiser op de voet van het bepaalde in artikel 27e, tweede lid, AWR een nieuwe termijn stellen voor het voldoen aan de in de informatiebeschikking gestelde vragen en verzoeken (zie 2.12). De rechtbank stelt die termijn op zes weken, welke termijn aanvangt op de dag na het onherroepelijk worden van deze uitspraak.

Nu uit de stukken van het geding niet blijkt dat vóór de uitspraken op bezwaar is verzocht om vergoeding van kosten die in verband met de behandeling van de bezwaren zijn gemaakt, kan de rechtbank, gelet op het bepaalde in artikel 7:15, tweede en derde lid, van de Awb, verweerder niet veroordelen in de door eiser in de bezwaarfase gemaakte kosten.

De rechtbank vindt wel aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiser in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand in de beroepsfase voor de zaken met de procedurenummers 12/3083, 12/3084 en 12/3085 vast op in totaal € 496 (1 punt voor het indienen van een beroepschrift, met een waarde per punt van € 496 en een wegingsfactor 1). De rechtbank beschouwt deze drie zaken als samenhangende zaken. Voor vergoeding in aanmerking komende kosten ter zake van de beroepen met de procedurenummers 15/1268 en 15/1269 zijn niet gesteld of gebleken.