Rechtbank Noord-Nederland, 12-09-2017, ECLI:NL:RBNNE:2017:3843, AWB - 16 _ 3130

Eiser en zijn echtgenote (hierna: eiser c.s.) zijn houder geweest van bankrekening(en) bij de Kredietbank Luxemburg (KB-Lux).

Eiser c.s. hebben in de gerechtelijke procedures betreffende de IB/PVV over de belastingjaren 1990 tot en met 2000 en de Vermogensbelasting (VB) over de jaren 1991 tot en met 2000, alsmede de IB/PVV over de belastingjaren 2001 tot en met 2007 ontkend rekeninghouder van bankrekening(en) bij KB-Lux te zijn geweest.

Het renseignement van KB-Lux per datum 31 januari 1994 - dat aanleiding was voor de onder 1.3 vermelde procedures - geeft een volgend saldo weer:

Bij brief van 23 november 2015 heeft verweerder in verband met het rekeningenproject (zie 1.3 en 1.4) vragen gesteld over eisers vermogenspositie in de aangifte IB/PVV 2012. Verweerder heeft eiser gewezen op zijn meewerkverplichting ingevolge artikelen 47 en 49 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR).

Eiser heeft niet gereageerd op verweerders onder 1.6 bedoelde verzoek om informatie. Verweerder heeft tegen eiser als gevolg daarvan een informatiebeschikking met dagtekening 15 december 2015 genomen. In de informatiebeschikking is eiser onder meer op de voor hem nadelige gevolgen voor de bewijslast gewezen. Eiser is niet in bezwaar gekomen tegen de informatiebeschikking.

Bij brief van 3 februari 2016 heeft verweerder aangekondigd van de aangifte IB/PVV 2012 af te willen wijken. De rendementsgrondslag voor de berekening van het inkomen uit box 3 is daarbij vastgesteld op € 102.289. Het inkomen uit box 3 is vastgesteld op € 4.091 (4% van € 102.289). Verweerder heeft tevens zijn voornemen om een vergrijpboete van 300% op te leggen kenbaar gemaakt.

Met dagtekening 10 februari 2016 heeft verweerder de onderhavige aanslag IB/PVV 2012 overeenkomstig de inhoud van zijn schrijven genoemd bij 1.8. opgelegd.

Eiser heeft tegen de aanslag IB/PVV 2012 per 14 maart 2016 (digitaal) bezwaar gemaakt.

Bij brief van 20 april 2016 heeft verweerder zijn voornemen tot afhandeling van het bezwaar medegedeeld. Verweerder heeft daarbij aangegeven voornemens te zijn om de aangekondigde vergrijpboete van 300% met 20% te verminderen tot 240%.

Bij brief van 13 mei 2016 heeft verweerder de definitieve motivering van de uitspraak op bezwaar - conform de inhoud vermeld bij 1.11. - aan eiser verzonden. Met dagtekening 28 mei 2016 heeft verweerder vervolgens formeel uitspraak op bezwaar gedaan.

2. In geschil is het antwoord op de vraag of de onderhavige aanslag en beschikkingen terecht en tot de juiste bedragen zijn vastgesteld.

3. Eiser beantwoordt deze vraag ontkennend. Eiser heeft ter zitting weliswaar desgevraagd bevestigd dat eiser c.s. een rekening bij KB-Lux hebben aangehouden en dat het saldo in 2002 - door verweerder berekend op een bedrag van € 231.718 - op het sluitingsformulier (zie 1.2.), klopt, maar dat niet het totale bedrag aan hun toebehoorde. Van dit saldo kwam hun 'slechts' een bedrag € 44.000 toe. Het restant behoorde toe aan vier verschillende familieleden, aldus eiser. De identiteit van deze familieleden wil eiser niet onthullen.

Eiser verklaarde verder dat hij het bedrag (zie 3.) in 2002 heeft opgenomen en het vervolgens in contanten - voor eiser c.s. en de andere familieleden - heeft aangehouden. Het aan hunzelf toekomende deel hebben zij - als aanvulling op hun kleine pensioen - consumptief besteed en in 2007 was er niets meer van over, aldus eiser. Eiser stelt zich daarom op het standpunt dat de aangifte IB/PVV 2012 - met een box 3 inkomen van nihil -juist is gedaan.

Verweerder is verder van mening dat hij voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat eiser over het jaar 2012 heeft beschikt over (buitenlandse) vermogensbestanddelen die niet in de aangifte IB/PVV 2012 zijn aangegeven. Daarbij gaat verweerder uit van het saldo op het sluitingsformulier van € 231.718 (zie 1.2.) dat aan eiser c.s., ieder voor 50%, toekomt.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen is de rechtbank gehouden de beroepen ongegrond te verklaren, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraken op bezwaar onjuist zijn, waarbij het op de weg van eiser ligt om overtuigend aan te tonen dat de uitspraak op bezwaar betreffende de aanslag IB/PVV 2012 onjuist is. Feiten en omstandigheden die thans nopen tot een ander oordeel zijn gesteld nog gebleken (vgl. HR 10 februari 2017, nr. 16/02729, ECLI:NL:HR:2017:130). Eiser heeft naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende aangedragen om in deze bewijslast te slagen. De rechtbank betrekt in haar oordeel dat het verweer van eiser, zoals vermeld onder 3. en 3.1, zonder nadere onderbouwing en specificatie, die er niet zijn, in het licht van de jarenlange ontkenningen dat eiser c.s. rekeninghouder zijn geweest (zie 1.3.) ongeloofwaardig is.

Omkering van de bewijslast neemt niet weg dat verweerder de aanslag moet baseren op een redelijke schatting.

Verweerder heeft zijn nadere vaststelling van het belastbaar inkomen uit box 3 naar het oordeel van de rechtbank voldoende gemotiveerd onderbouwd (zie 4.2). Ook hier heeft eiser niets, behalve de blote stelling dat het aanwezige saldo voor het grootste deel aan niet nader geïdentificeerde familieleden toekwam en dat het aandeel van eiser c.s. is geconsumeerd, tegenover aangevoerd. De rechtbank acht de schatting zoals weergegeven onder 4.2 niet onredelijk. De rechtbank komt gelet op het voorgaande tot de conclusie dat de nadere vaststelling, zoals vermeld onder 4.2, en de daaruit voortvloeiende aanslag IB/PVV 2012 is gebaseerd op een redelijke schatting.

De rechtbank zal eerst wat betreft de verwijtbaarheid - zonder omkering en verzwaring van de bewijslast - beoordelen of aannemelijk is dat over het jaar 2012 de aangifte onjuist of onvolledig is gedaan. Op verweerder rust de last feiten en omstandigheden te stellen en, bij betwisting, aannemelijk te maken waaruit volgt dat eiser het beboetbare feit in 2012 heeft begaan.

De rechtbank stelt vast dat, gelet ook op de expliciete bevestiging van eiser tijdens de zitting, dat eiser c.s. de gerechtigden waren van de aan de orde zijnde bankrekening(en) bij KB-Lux en dat het tegoed op deze rekening op 17 januari 2002 € 231.718 (zie 1.2 en 3.) bedroeg. De rechtbank stelt verder vast dat op 31 januari 1994 (zie 1.4) het saldo op deze rekening(en) fl. 438.465,92 (€ 198.967) bedroeg en daarmee aanzienlijk is, omdat het hoger is dan fl. 100.000 (vgl. HR 24 januari 2014, nr. 13/02870, ECLI:NL:HR:2014:115). Verder overweegt de rechtbank dat van algemene bekendheid is dat een aanzienlijk tegoed op een bankrekening niet uit het vermogen van een belastingplichtige pleegt te verdwijnen. Het vorenstaande leidt de rechtbank tot het vermoeden dat het saldo van de bankrekening(en) in 2012 het heffingsvrije vermogen (box 3) te boven ging.

De rechtbank overweegt verder dat uit HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63 en HR 24 januari 2014, nr. 13/02870, ECLI:NL:HR:2014:115 volgt dat eiser zich tegen dit vermoeden kan verweren als door hem andere feiten worden gesteld - bij betwisting aannemelijk te maken - waardoor redelijke twijfel wordt gewekt aan de redengevende kracht van dat bewijsvermoeden, zodat dit vermoeden wordt ontzenuwd. Naar het oordeel van de rechtbank zijn de verweren van eiser (zie 3. en 3.1) ongeloofwaardig, zodat eiser het vermoeden niet heeft kunnen ontzenuwen.

7. Gezien het voorgaande is vast komen te staan dat eiser in 2012 een tegoed, al dan niet in contante vorm, niet in zijn aangifte IB/PVV heeft vermeld. Eiser heeft daarbij eerder gebruik gemaakt van bankrekening(en) in een land met een bankgeheim. Op grond van het vorenstaande komt de rechtbank tot de conclusie dat hij het tegoed voor verweerder verborgen heeft gehouden met het oogmerk de heffing van IB/PVV over dat tegoed te ontlopen. Eiser heeft derhalve, naar het oordeel van de rechtbank, over het onderhavige jaar opzettelijk zijn aangifte IB/PVV onjuist of onvolledig gedaan. De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat het ook in 2012 van algemene bekendheid was dat banktegoeden die de vrijgestelde bedragen te boven gaan, waren onderworpen aan de heffing van inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en daarom aangegeven moesten worden als vermogen (vgl. HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63).

8. De boetegrondslag is het bedrag van de aanslag voor zover dat bedrag als gevolg van de opzet van eiser niet zou zijn geheven (artikel 67d, tweede lid, van de AWR). Dat geldt ook als, zoals in dit geval, die aanslag is vastgesteld met omkering en verzwaring van de bewijslast (vgl. HR 18 januari 2008, nr. 41.832, ECLI:NL:HR:2008:BC1962).

Verweerder heeft voor het jaar 2012 een boete aangekondigd van 300% van de boetegrondslag, op grond van artikel 67d van de AWR, omdat eiser met (voorwaardelijke) opzet heeft nagelaten om de tegoeden op te geven met het oogmerk belasting te ontduiken, er sprake is van de strafverzwarende omstandigheid vanwege het de belastingdienst ontnemen van het zicht op de buitenlandse bankrekening(en)(en) en recidive (paragraaf 8, vierde lid, van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst (BBBB)).

In het onderhavige jaar is de verschuldigde IB/PVV (en dus de grondslag voor de boete) berekend met omkering en verzwaring van de bewijslast. De rechtbank overweegt dat voor de beoordeling of een opgelegde boete gelet op de omstandigheden van het geval een passende en ook geboden sanctie is voor het vergrijp dat is begaan, ook de omstandigheid dat de zogenoemde omkering van de bewijslast is toegepast in aanmerking dient te worden genomen (vgl. HR 18 januari 2008, nr. 41.832, ECLI:NL:HR:2008:BC1962).

Gelet op de - niet weersproken - boeteopleggingen in de voorafgaande jaren is sprake van recidive.

Het voorgaande leidt de rechtbank tot de conclusie, met inachtneming van alle feiten en omstandigheden, (zie ook 8.3) dat een boete van 240% van de boetegrondslag passend en geboden is.

9. Het beroep wordt geacht mede betrekking te hebben op de belastingrente. Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de in rekening gebrachte belastingrente aangevoerd. Nu de met de beschikking belastingrente samenhangende aanslag zal worden verminderd, zie 3, verstaat de rechtbank dat verweerder het bedrag van de belastingrente dienovereenkomstig zal verminderen.

10. Het beroep is gegrond en de rechtbank vernietigt de uitspraak op bezwaar.

11. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht vergoedt.

12. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten, zijnde de reiskosten. Deze kosten stelt de rechtbank vast op € 22,80 (120 kilometer x € 0,19 per kilometer).