Rechtbank Noord-Nederland, 08-03-2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:787, AWB - LEE 13 _ 1378 en 13_1379

Op 29 augustus 2012 heeft [B] gereageerd op de hiervoor onder 1.17 genoemde vragen. Het betreft een vertaling vanuit het Duits naar het Nederlands, door een beëdigd vertaler.“In antwoord op uw vraag bevestigen wij dat het aan ons toegestuurde verzekeringsbewijs voor [woord ontbreekt, opm. vert.] door onze administratieafdeling op … … is afgegeven.Dit kon echter alleen worden vastgesteld op grond van de bij ons ingediende aanvragen.(Fotokopieën van dergelijke aanvragen zijn bijgevoegd.)De bewijzen zelf zijn niet bij ons opgeslagen omdat deze niet gebaseerd waren op artikel 13 t/m 17 van EU-Verordening 1408/71.Op deze bewijzen stond inderdaad geen artikel van de genoemde Verordening vermeld, waardoor dit ook niet als bindend beschouwd kon worden, wat betreft het bepalen van de toe te passen rechtsvoorschriften.Met het oog op het feit dat de onderhavige verzekeringsbewijzen op geen van de op het formulier E101 vermelde artikelen berust, zijn wij van mening dat deze niet als een beslissing van een Luxemburgse overheidsinstantie beschouwd kunnen worden.Er was derhalve nooit sprake van geldigheid betreffende het bepalen van de toe te passen rechtsvoorschriften en uitsluitend het Verdrag betreffende de sociale zekerheid van Rijnvarenden van 30 november 1979 was op dat moment doorslaggevend.Achtergrond:Toentertijd kregen wij van verschillende exploitanten van rijnschepen te horen dat hun schepen bij controles van buitenlandse (Duitse, Belgische en Nederlandse) autoriteiten werden stilgelegd omdat deze zich er niet toe beperkten om te controleren in welk land de onderneming gevestigd was die het schip conform de Rijnvaartverklaring exploiteert om de toe te passen rechtsvoorschriften te bepalen. Volgens verklaringen van de exploitanten van de schepen werd hun een bewijs gevraagd dat de bemanningsleden voor een sociale verzekering waren aangemeld om eventueel zwartwerken tegen te gaan.Aangezien het Verdrag betreffende de sociale zekerheid van Rijnvarenden echter niet in een dergelijk bewijs voorziet en er ook geen ander internationaal formulier, behalve nu juist het formulier E101, beschikbaar was, gebruikte onze administratie dit laatste formulier om aanmelding bij onze verzekeringsinstellingen te bevestigen zonder zich hierbij echter over de rechtmatigheid van deze verzekering uit te spreken. [B]Inspecteur principal 1er en rangCentre commun de la sécurité sociale”.

Geschil en beoordeling

a. 1 januari 2007 tot en met 9 augustus 2007; en

b. 24 juli 2009 tot en met 31 december 2009.

a. Is de inspecteur onbevoegd om op grond van het Rijnvarendenverdrag het toepasselijke sociaal verzekeringsrecht vast te stellen?

b. Is de E101-verklaring afgegeven in het kader van het Rijnvarendenverdrag, met als gevolg dat sprake is van bindende werking?

c. Is sprake van schending van het verdragsrechtelijke en communautaire vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel?

d. Is sprake van schending van het zorgvuldigheidsbeginsel?

e. Moet ten aanzien van het jaar 2007 aan het op 25 augustus 2006 afgegeven Certificat d’Exploitant dezelfde betekenis worden toegekend als aan de Rijnvaartverklaring voor de toepassing van Besluit nr. 5 van het Administratief Centrum voor de sociale zekerheid van de rijnvarenden van 27 maart 1990 (hierna: Besluit nr. 5)?

Bevoegdheid

12. Verweerder stelt zich op het standpunt dat aan de E101-verklaring geen bindende werking toekomt. Daartoe heeft verweerder – samengevat – aangevoerd dat uit niets blijkt dat het betreffende E101-formulier door de betreffende bevoegde autoriteit in Luxemburg is afgegeven op grond van het Rijnvarendenverdrag. In het formulier is op geen enkele wijze verwezen naar de artikelen van het Rijnvarendenverdrag (zie 1.5). De E101-verklaring kan ook niet zijn afgegeven ter vervanging van een vergelijkbaar model voor het Rijnvarendenverdrag, omdat een dergelijk model niet bestaat. De E101-verklaring is volgens verweerder in dit geval, blijkens een verklaring dat namens het bevoegde orgaan in Luxemburg is afgegeven, louter afgegeven om aan te tonen dat eiser is aangemeld bij de Luxemburgse Kas en dat er geen sprake is van zwart werken (zie 1.18). Eiser kan ook geen vertrouwen en rechtszekerheid ontlenen aan een besluit van het Luxemburgse orgaan, omdat een dergelijk besluit de Belastingdienst, die de verklaring immers niet heeft afgegeven, niet bindt, aldus verweerder.

12. Naar het oordeel van de rechtbank slaagt het bij 11. vermelde primaire standpunt van eiser niet, omdat eiser, tegenover de gemotiveerde betwisting door verweerder, niet aannemelijk heeft gemaakt dat de aan hem afgegeven E101-verklaring daadwerkelijk is verstrekt in het kader van (de werkingssfeer van) het Rijnvarendenverdrag. De rechtbank erkent de mogelijkheid voor lidstaten om in hun onderlinge verhouding op grond van het Besluit nr. 4 EU-standaardformulieren, zoals de E101-verklaring, te gebruiken. Naar het oordeel van de rechtbank zou de verwijzing naar het Besluit nr. 4, in samenhang met de E101-verklaring, waarin geen toepasselijk artikel van de Verordening is aangekruist (waaruit redelijkerwijs zou kunnen worden afgeleid dat de E101-verklaring kennelijk niet onder de werkingssfeer van de Verordening is afgegeven) (zie 1.5), kunnen doen vermoeden dat de E101-verklaring is afgegeven in het kader van het Rijnvarendenverdrag. De aanvraag zelf, waaruit wellicht zou kunnen worden afgeleid of deze inderdaad in het kader van het Rijnvarendenverdrag is gedaan, behoort echter niet tot het procesdossier van de rechtbank. Verweerder heeft met zijn verwijzing naar de correspondentie met [B] (zie 1.17 en 1.18) het vermoeden dat de E101-verklaring is afgegeven in het kader van het Rijnvarendenverdrag, ontzenuwd. De rechtbank is namelijk van oordeel dat de stelling van eiser door de inhoud van de betreffende correspondentie redelijkerwijs moet worden betwijfeld.Eisers beroep op de uitgangspunten in – onder meer – het arrest Fitzwilliam Executive Search, waaronder het beginsel van de loyale samenwerking, kan hem gelet op het voorgaande niet baten, de verwijzing naar artikel 6, tweede lid, van de Rijnvarendenovereenkomst evenmin.

12. Met betrekking tot de E101-verklaring heeft eiser subsidiair aangevoerd dat hij zich hierop kan beroepen op grond van het vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel in het kader van het Rijnvarendenverdrag, respectievelijk in het kader van de Verordening. De rechtbank volgt eiser daarin niet. Eiser heeft zich ter onderbouwing van zijn standpunt slechts beroepen op Besluit nr. 4. Ten aanzien van de beginselen onder de Verordening overweegt de rechtbank als volgt. De E101-verklaring is niet afgegeven in het kader van de Verordening; op de verklaring staat immers geen bepaling van de Verordening aangekruist (zie ook 12.). Als rijnvarende kan hij zich niet rechtstreeks beroepen op communautaire beginselen die gelden voor personen die onder de werkingssfeer van de Verordening vallen (HvJ EU 9 september 2015, X en T.A. van Dijk, C-72/14 en C-197/14, ECLI:EU:C:2015:564, punt 45 e.v.). Wat betreft eisers beroep op het vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel in het kader van het Rijnvarendenverdrag, overweegt de rechtbank in aanvulling op hetgeen hiervoor is overwogen omtrent de werkingssfeer van de E101-verklaring, dat eiser geen concrete feiten of omstandigheden aannemelijk heeft gemaakt die in zijn geval een in rechte te beschermen vertrouwen rechtvaardigt of waaraan hij de gestelde rechtszekerheid zou kunnen ontlenen, in het bijzonder waar het betreft de gang van zaken rondom de aanvraag. Het enkele feit dat er op enig moment een verklaring door de Luxemburgse autoriteiten is afgegeven, is zonder nadere achtergrond of toelichting omtrent de aanleiding daarvoor, daartoe in ieder geval onvoldoende. Zorgvuldigheidsbeginsel

12. Eiser beroept zich voorts op het zorgvuldigheidsbeginsel als (nationaalrechtelijk) beginsel van behoorlijk bestuur. Samengevat komt dit beroep erop neer dat een zorgvuldige voorbereiding van het besluit van verweerder om premie volksverzekeringen te heffen had meegebracht dat verweerder – teneinde dubbele heffing te voorkomen – (i) contact met de Luxemburgse autoriteiten zou hebben opgenomen of (ii) met de Sociale Verzekeringsbank (hierna: SVB), die de mogelijkheid heeft op grond van artikel 13 van het Rijnvarendenverdrag in overleg te treden met de Luxemburgse autoriteiten, en (iii) bovendien op de voet van artikel 72 van het Rijnvarendenverdrag een interpretatieve vraag aan het Administratief Centrum zou hebben voorgelegd. Verweerder bestrijdt de stellingen van eiser gemotiveerd.

12. Eisers beroep op het zorgvuldigheidsbeginsel faalt. Geen rechtsregel verplicht verweerder vóór het opleggen van de aanslag contact op te nemen met de Luxemburgse autoriteiten. Verweerder is niet bevoegd in overleg te treden met de Luxemburgse autoriteiten om op grond van artikel 13 van het Rijnvarendenverdrag een regularisatieprocedure te starten en geen rechtsregel verplicht verweerder om in alle gevallen waarin mogelijk sprake is van dubbele heffing met de voor Nederland wel bevoegde autoriteit, de Minister dan wel de SVB, als vertegenwoordiger van de Minister, contact op te nemen. Hetzelfde heeft te gelden voor eisers grief dat geen interpretatieve vraag is voorgelegd aan het Administratief Centrum. Omstandigheden die in het onderhavige geval voor een dergelijk contact aanleiding zouden geven, zijn niet aannemelijk geworden. De voorbereiding van de onderhavige uitspraken op bezwaar geven geen blijk van een onzorgvuldige handelwijze van verweerder. Naar het oordeel van de rechtbank mocht verweerder gelet op het voorgaande in redelijkheid het standpunt innemen dat (slechts) de wetgeving van Nederland van toepassing was.

12. De stelling van eiser dat door verweerder onvoldoende rekening is gehouden met zijn belang, door tot heffing over te gaan zonder de E101-verklaring te respecteren en zonder voorafgaande vaststelling van de toepasselijke sociale verzekeringswetgeving – zo nodig met toepassing van artikel 13 van het Rijnvarendenverdrag – door de bevoegde autoriteit, stuit reeds af op hetgeen hiervoor onder respectievelijk 5. en 10. is overwogen. Betekenis Certificat d’Exploitant dezelfde als Rijnvaartverklaring?

12. In artikel 11, eerste lid, van het Rijnvarendenverdrag is bepaald dat op de rijnvarende slechts de wetgeving van één enkele Verdragsluitende Partij van toepassing is. In het tweede lid is bepaald dat op de rijnvarende de wetgeving van toepassing is van de Verdragsluitende Partij op het grondgebied waarvan zich de zetel bevindt van de onderneming, waartoe het in artikel 1, sub m bedoelde schip, aan boord waarvan deze rijnvarende zijn beroepsarbeid verricht, behoort. Het Administratief Centrum heeft op de voet van artikel 72, eerste lid, aanhef en onderdeel a, van het Rijnvarendenverdrag bij Besluit nr. 5 van 27 maart 1990 – onder meer – bepaald dat als ‘onderneming waartoe het schip behoort’ in de zin van artikel 11, tweede lid, van het Rijnvarendenverdrag in beginsel geldt de onderneming die het desbetreffende schip exploiteert, ongeacht of deze onderneming eigenaar is van het schip en dat voor de toepassing van dit Besluit de gegevens, vermeld op de Rijnvaartverklaring, maatgevend zijn.

12. Inzake het jaar 2007 overweegt de rechtbank als volgt. Ten aanzien van het mts [naam 1] is op 1 september 1999 een Rijnvaartverklaring afgegeven zonder vermelding van een exploitant (1.6). Op 10 augustus 2007 is voor het mts [naam 1] een Rijnvaartverklaring afgegeven met [A] als exploitant. Op 25 augustus 2006 is voor het mts [naam 1] een Certificat d’Exploitant afgegeven met [A] als exploitant (zie 1.8).

12. Eiser stelt zich op het standpunt dat voor de toepassing van Besluit nr. 5 aan het op 25 augustus 2006 afgegeven Certificat d’Exploitant dezelfde betekenis moet worden toegekend als aan de Rijnvaartverklaring, zodat ook over de periode tot 10 augustus 2007 vrijstelling premie volksverzekeringen moet worden toegekend. Eisers heeft hiertoe aangevoerd dat het Certificat d’Exploitant de basis is op grond waarvan de exploitant in de Rijnvaartverklaring wordt vermeld.

21. Naar het oordeel van de rechtbank komt aan het Certificat d’exploitant voor het onderhavige jaar niet de door eiser daaraan toegekende betekenis toe. Het betreffende Certificat d’exploitant heeft immers in ieder geval niet de basis gevormd voor de in het onderhavige jaar tot 10 augustus 2007 geldende Rijnvaartverklaring en gelet op de hiervoor onder 18. genoemde regelgeving zijn slechts de gegevens op de Rijnvaartverklaring maatgevend. Het voorgaande brengt mee dat materieel moet worden beoordeeld waar de zetel van de onderneming als bedoeld in artikel 11, tweede lid, van het Rijnvarendenverdrag zich bevindt. Naar het oordeel van de rechtbank is, bij gebreke van concrete informatie, als uitgangspunt hier het vermoeden gerechtvaardigd dat de eigenaar tevens de exploitant is. De rechtbank vindt steun voor dat vermoeden in de cijfers van de eigenaar (zie 1.9), die in algemene zin wijzen op het uitvoeren van bedrijfsactiviteiten.

21. Voor het bewijsoordeel dat [A] niet als exploitant van mts [naam 1] kan worden aangemerkt, heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank ook andere sterke aanwijzingen aangevoerd. De rechtbank wijst op het feit dat het Luxemburgse scheepsregister, naar aanleiding van een uitspraak van 16 juni 2010 van het Luxemburgse Tribunal Administratif waarin is geoordeeld dat [A] niet als scheepsexploitant kan worden aangemerkt, in oktober 2011 alle Certificaten d’exploitant ten name van [A] heeft ingetrokken (zie 1.14 en 1.15). Voorts heeft het Centre Commun de la Sécurité Sociale op 19 december 2011 de Sociale Verzekeringsbank geïnformeerd dat [A] niet als scheepsexploitant kan worden aangemerkt, omdat [A] zich uitsluitend met het uitlenen van personeel heeft beziggehouden en de beslissingsbevoegdheid met betrekking tot het commerciële en economische management niet bij [A] ligt, maar uitsluitend bij de eigenaar van het schip (zie 1.16). Ook de overige dossierstukken, en de correspondentie met [B] (zie 1.17 en 1.18) wijzen niet op exploitatie door [A] ; deze vormen eerder aanwijzingen voor het tegendeel. Eiser heeft, afgezien van het Certificat d’Exploitant, niets aangevoerd dat tot een ander oordeel aanleiding geeft.De rechtbank is op grond van al het voorgaande van oordeel dat eiser, tegenover de gemotiveerde betwisting van verweerder, niet aannemelijk heeft gemaakt dat het schip voor rekening en risico van [A] of van een andere buiten Nederland gevestigde exploitant werd geëxploiteerd.

21. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat op eiser voor de in geschil zijnde periode van 1 januari 2007 tot en met 9 augustus 2007 de Nederlandse sociale zekerheidswetgeving van toepassing is. Bij het vastgestelde premie-inkomen is verweerder van premieplicht over deze periode uitgegaan, zodat het beroep tegen de aanslag IB/PVV 2007 ongegrond is.Beoordeling 2009

21. Inzake het jaar 2009 overweegt de rechtbank als volgt. Voor het mts [naam 2] is op 29 oktober 2007 een Rijnvaartverklaring afgegeven aan [Y BV] als eigenaar van dit schip, met [A] als exploitant (zie 1.11). Op 24 juli 2009 is deze Rijnvaartverklaring ongeldig verklaard en ingetrokken. Daartegen ingesteld bezwaar en beroep heeft in beginsel geen schorsende werking (zie artikel 6:16 van de Algemene wet bestuursrecht). Gesteld noch gebleken is dat dit in het onderhavige geval anders zou zijn. Nu naar het oordeel van de rechtbank aan de ingetrokken Rijnvaartverklaring geen belang meer kan worden gehecht, betekent dit dat voor de in geschil zijnde periode van 24 juli 2009 tot en met 31 december 2009 ervan moet worden uitgegaan dat er geen Rijnvaartverklaring is (vgl. in dit verband ook Hoge Raad 2 oktober 2015, nr. 14/05262, ECLI:NL:HR:2015:2904, r.o. 2.4.1 en 2.4.2). Voor die periode dient naar het oordeel van de rechtbank daarom materieel worden beoordeeld waar de zetel van de onderneming als bedoeld in artikel 11, tweede lid, van het Rijnvarendenverdrag zich bevindt. Naar het oordeel van de rechtbank is, bij gebreke van concrete informatie, als uitgangspunt hier het vermoeden gerechtvaardigd dat de eigenaar tevens de exploitant is. De rechtbank vindt steun voor dat vermoeden in de cijfers van de eigenaar (zie 1.10), die in algemene zin wijzen op het uitvoeren van bedrijfsactiviteiten. De rechtbank is van oordeel dat eiser, tegenover de gemotiveerde betwisting van verweerder, niet aannemelijk heeft gemaakt dat het schip voor rekening en risico van [A] of van een andere buiten Nederland gevestigde exploitant werd geëxploiteerd.

21. Voor het bewijsoordeel dat [A] niet als exploitant van mts [naam 2] kan worden aangemerkt, heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank ook andere sterke aanwijzingen aangevoerd. De rechtbank wijst op het feit dat het Luxemburgse scheepsregister, naar aanleiding van een uitspraak van 16 juni 2010 van het Luxemburgse Tribunal Administratif waarin is geoordeeld dat [A] niet als scheepsexploitant kan worden aangemerkt, in oktober 2011 alle Certificaten d’exploitant ten name van [A] heeft ingetrokken (zie 1.14 en 1.15). Voorts heeft het Centre Commun de la Sécurité Sociale op 19 december 2011 de Sociale Verzekeringsbank geïnformeerd dat [A] niet als scheepsexploitant kan worden aangemerkt, omdat [A] zich uitsluitend met het uitlenen van personeel heeft beziggehouden en de beslissingsbevoegdheid met betrekking tot het commerciële en economische management niet bij [A] ligt, maar uitsluitend bij de eigenaar van het schip (zie 1.16). Ook de overige dossierstukken, en de correspondentie met [B] (zie 1.17 en 1.18) wijzen niet op exploitatie door [A] ; deze vormen eerder aanwijzingen voor het tegendeel.

21. Eiser heeft inzake de premieplicht over het jaar 2009 nog aangevoerd dat hij als bemanningslid niet wist dat de Rijnvaartverklaring van mts [naam 2] was ingetrokken, en dat hij erop mocht vertrouwen dat deze verklaring zijn geldigheid niet zou verliezen zonder dat hij daarvan op de hoogte zou zijn gesteld. Aan eiser kan worden toegegeven dat het voor hem zeer wrang is dat er geen voorziening is getroffen voor situaties als deze, waarin de exploitant wel, maar de bemanning niet weet dat de Rijnvaartverklaring is ingetrokken. Het is echter, gelet op de formele benadering waarvoor in de sfeer van het Rijnvarendenverdrag is gekozen (zie 18.), niet de taak van de rechtbank om in deze mogelijke leemte te voorzien. Doorslaggevend is de vermelding op de Rijnvaartverklaring. Het ligt in dat kader op de weg van de exploitant van het schip om de bemanning te informeren.

21. Gelet op het voorgaande heeft verweerder zich terecht op het standpunt gesteld dat [Y BV] als exploitant van mts [naam 2] moet worden aangemerkt, zodat op eiser voor de in geschil zijnde periode 24 juli 2009 tot en met 31 december 2009 de Nederlandse sociale zekerheidswetgeving van toepassing is. Bij het vastgestelde premie-inkomen is verweerder van premieplicht over deze periode uitgegaan, zodat het beroep tegen de aanslag IB/PVV 2009 ongegrond is.

28. De beroepen worden geacht mede betrekking te hebben op de heffingsrente. Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de in rekening gebrachte heffingsrente aangevoerd. De rechtbank ziet geen aanleiding af te wijken van de beschikkingen heffingsrente. Hierbij wijst de rechtbank eiser erop dat het bedrag van de heffingsrente het bedrag van de aanslag volgt. Conclusie

28. De beroepen zijn ongegrond.

28. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.