Rechtbank Noord-Nederland, 11-03-2022, ECLI:NL:RBNNE:2022:804, AWB - 21 _ 546

1.1.

Eiser is geboren op [geboortedatum] 1949 en woonde het gehele jaar 2016 in [woonplaats].

1.2.

Op 31 augustus 2017 heeft eiser zijn aangifte IB/PVV voor het jaar 2016 ingediend. Eiser heeft - voor zover hier van belang - de volgende elementen in zijn aangifte opgenomen:

1.3.

Verweerder heeft met dagtekening 13 oktober 2017 de onderhavige aanslag IB/PVV 2016 opgelegd conform de door eiser ingediende aangifte. De navolgende heffingskortingen zijn verleend:

1.4.

In de bezwaarfase hebben partijen diverse keren schriftelijk, telefonisch en per e-mail contact gehad. Ook heeft op 23 oktober 2018 een gesprek plaatsgevonden op het kantoor van verweerder. Dit gesprek is door partijen niet aangemerkt als een hoorgesprek.

1.5.

Per brief van 8 september 2020 heeft verweerder aan eiser een vooraankondiging uitspraak op bezwaar gestuurd, waarin verweerder aan heeft gegeven voornemens te zijn het bezwaar van eiser af te wijzen. Naar aanleiding van deze vooraankondiging hebben partijen per e-mail contact gehad.

2. In geschil is of eiser in 2016 recht heeft op toepassing van arbeidskorting. Meer specifiek is in geschil of sprake is van verboden discriminatie door voor het recht op toepassing van arbeidskorting onderscheid te maken tussen personen die inkomsten uit tegenwoordige arbeid ontvangen en personen die geen inkomsten uit tegenwoordige arbeid genieten. Daarnaast is in geschil of verweerder het zorgvuldigheids- en motiveringsbeginsel heeft geschonden.

3. Eiser voert aan dat met de verhoging van de arbeidskorting bij het Belastingplan 2016 sprake is van een verboden discriminatie van niet-werkenden. Eiser wordt als niet-werkende onrechtmatig benadeeld. Volgens eiser is de (algemeen bestemde) lastenverlaging in 2016, door de verhoging van de arbeidskorting, ten onrechte alleen toegekomen aan werkenden. Deze keuze van de wetgever is niet gemotiveerd met een belangenafweging en ten onrechte niet getoetst aan de grondwet en verdragen. Daarnaast acht eiser deze lastenverlaging voor alleen werkenden primair onrechtvaardig; er bestaat volgens eiser geen rechtvaardiging voor het gemaakte onderscheid tussen werkenden en niet-werkenden. Om die reden is de regeling van de arbeidskorting, en dan specifiek de verhoging van het maximale bedrag met ingang van 2016, in strijd met het door het IVBPR en het EVRM gewaarborgde discriminatieverbod. Volgens de berekening van eiser heeft hij daarom in 2016 recht op een bedrag aan (arbeids)korting van € 453. Dit bedrag bestaat uit het verschil van het maximale bedrag aan arbeidskorting in 2016 voor een belastingplichtige die bij aanvang van 2016 de AOW-leeftijd had bereikt (€ 1.585) met het maximale bedrag aan arbeidskorting in 2015 voor een belastingplichtige die bij aanvang van 2015 de AOW-leeftijd had bereikt (€ 1.132). Verder voert eiser aan dat de uitspraak op bezwaar onvoldoende gemotiveerd is en onzorgvuldig tot stand is gekomen.

4. Verweerder stelt dat eiser terecht geen arbeidskorting is toegekend en dat het motiverings- en zorgvuldigheidsbeginsel niet zijn geschonden.

5. De rechtbank overweegt dat recht op de toepassing van arbeidskorting bestaat voor de belastingplichtige die arbeidsinkomen geniet.¹ Het arbeidsinkomen is het bedrag dat door een belastingplichtige met tegenwoordige arbeid is genoten als loon.² Niet in geschil is dat in deze zaak verweerder de Wet Inkomstenbelasting 2001 (Wet IB 2001) correct heeft toegepast en dat eiser op grond van de wettelijke bepalingen geen recht heeft op toepassing van arbeidskorting, omdat hij geen inkomen uit tegenwoordige arbeid geniet.

6. Volgens eiser is sprake van discriminatie in de zin van artikel 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en fundamentele vrijheden van 4 november 1950 (EVRM), in verbinding met artikel 1 van het Eerste Protocol en artikel 1 van het Twaalfde Protocol van dat verdrag, alsmede artikel 26 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke rechten van 19 december 1966 (IVBPR). Blijkens het beroepschrift en hetgeen eiser ter zitting heeft aangevoerd, stelt eiser dat de verhoging van de maximale arbeidskorting in 2016 bij het Belastingplan 2016, en niet de gehele arbeidskortingregeling, strijdig is met het discriminatieverbod.³ Eiser stelt dat deze lastenverlaging voor enkel werkenden elke redelijke grond ontbeert. De rechtbank begrijpt de stelling van eiser aldus dat volgens hem ten onrechte onderscheid is gemaakt tussen personen die arbeidsinkomen uit tegenwoordige arbeid genieten en personen die geen inkomen uit tegenwoordige arbeid genieten.

7. Van een schending van het discriminatieverbod is – voor zover hier van belang – sprake indien gelijke gevallen ongelijk behandeld worden en voor die ongelijke behandeling geen redelijke en objectieve rechtvaardiging bestaat, of indien er geen redelijke verhouding bestaat tussen de maatregel die het onderscheid maakt en het daarmee beoogde gerechtvaardigde doel. Bij het beantwoorden van de vragen of gevallen als gelijk moeten worden beschouwd, en of er een redelijke en objectieve rechtvaardiging bestaat gelijke gevallen op verschillende wijze te behandelen, komt de fiscale wetgever een ruime beoordelingsvrijheid toe.

8. De Hoge Raad heeft in het arrest van 22 november 2013⁴ ten aanzien van het discriminatieverbod onder andere het volgende overwogen:

9. De arbeidskorting is met ingang van 2001 in de Wet IB 2001 opgenomen en is de opvolger van het arbeidskostenforfait uit de Wet op de inkomstenbelasting 1964. In de parlementaire geschiedenis is door de wetgever bij de totstandkoming van de arbeidskorting onder andere het volgende opgemerkt:

10. De rechtbank acht verder van belang dat de Hoge Raad in het arrest van 28 januari 2005⁷ het volgende heeft geoordeeld met betrekking tot het toenmalige arbeidskostenforfait in relatie tot het ontvangen van een Wajong-uitkering:

3.4.

Bij de beoordeling van het middel moet het volgende worden vooropgesteld. Klaarblijkelijk is de situatie in dit geval aldus, dat belanghebbende werkt tegen een op de voet van artikel 7, lid 2, van de Wet op de (re)integratie van arbeidsgehandicapten in verband met een duidelijk mindere arbeidsprestatie verminderd loon ("loondispensatie”), in verband waarmee hij ingevolge artikel 11 van de 'Regeling samenloop arbeidsongeschiktheidsuitkering met inkomsten uit arbeid’ een Wajong-uitkering ontvangt tot een zodanig bedrag dat het loon en de uitkering tezamen gelijk zijn aan het CAD-loon. Een zodanige Wajong-uitkering kan niet als een onmiddellijke tegenprestatie voor de verrichte arbeid worden beschouwd. Zij moet derhalve worden gerekend tot de inkomsten uit vroegere arbeid. Zij is ook niet op grond van artikel 37, lid 3, van de Wet voor de toepassing van het arbeidskostenforfait gelijkgesteld met inkomsten uit tegenwoordige arbeid. Dit een en ander brengt mee dat voor de door belanghebbende genoten Wajong-uitkering het arbeidskostenforfait van artikel 37, lid t, aanhef en letter b, van de Wet geldt.

3.5.

De enkele omstandigheid dat belanghebbende werkt tegen een verminderd loon en hij in verband daarmee een Wajong-uitkering ontvangt tot een zodanig bedrag dat het loon en de uitkering tezamen gelijk zijn aan het CAO-loon van een collega die een gelijkwaardige functie vervult, brengt hem voor de toepassing van het arbeidskostenforfait niet in een gelijke positie als die collega, die uitsluitend het CAO-loon ontvangt. Weliswaar zijn de inkomsten uit arbeid van beiden gelijk, maar ten aanzien van die collega bestaan die inkomsten geheel uit inkomsten die de onmiddellijke tegenprestatie voor de verrichte arbeid vormen, terwijl zij ten aanzien van belanghebbende voor een deel - de Wajong-uitkering - bestaan uit inkomsten die niet als een onmiddellijke tegenprestatie voor de verrichte arbeid kunnen worden beschouwd. Dit is een verschil op grond waarvan de wetgever in redelijkheid heeft kunnen oordelen dat voor de toepassing van het arbeidskostenforfait geen sprake is van gelijke gevallen.

3.6.

Het eerste middel slaagt derhalve. Hiermee ontvalt de grond aan ‘s Hofs beslissing dat belanghebbende ook voor wat betreft zijn Wajong-uitkering het arbeidskostenforfait van artikel 37, lid t, aanhef en letter a, van de Wet in aanmerking mocht nemen.”

11. Het toekennen van het recht op arbeidskorting is niet gebaseerd op een onderscheid op basis van aangeboren kenmerken van een persoon. Verder is toekennen van het recht op arbeidskorting aan belastingplichtigen die loon uit tegenwoordige dienstbetrekking genieten ook niet van redelijke grond ontbloot, omdat de wetgever daarmee heeft beoogd het verrichten van betaalde arbeid te stimuleren. Van schending van het discriminatieverbod is zodoende geen sprake.

12. Het voorgaande geldt evenzo voor de verhoging van de arbeidskorting in 2016. Het toepassen van een belastingverlaging en de wijze waarop dat gebeurt, is primair een politieke beslissing. Het is de rechtbank niet gebleken dat de (belasting)wetgever in dezen de zeer ruime beoordelingsmarge die hem toekomt bij deze keuze te buiten is gegaan. Het beroep van eiser slaagt in zoverre niet.

13. Voor zover eiser heeft willen betogen dat een algemeen bestemde belastingverlaging was toegezegd en daarvoor in de plaats een verhoging van de arbeidskorting in 2016 voor alleen de werkenden is ingevoerd, overweegt de rechtbank als volgt. Eiser heeft niet aannemelijk gemaakt dat sprake is geweest van een concrete toezegging wat betreft de algemeen bestemde belastingverlaging waarop hij met succes een beroep op het vertrouwensbeginsel kan doen. Ook dit betoog slaagt zodoende niet.

14. Voor zover eiser heeft bedoeld te stellen dat het bepaalde in artikel 8.11 van de Wet IB 2001 (na de verhoging van de arbeidskorting met ingang van 2016) onredelijk en onbillijk is, gaat de rechtbank hieraan voorbij. De rechter moet volgens de wet rechtspreken en mag de innerlijke waarde of billijkheid van de wet niet beoordelen.⁸Het is niet aan de rechter om een politieke keuze van de wetgever over de verdeling van middelen op rechtvaardigheid te toetsen. Dat betekent dat de rechter gehouden is de wet te volgen, ongeacht het antwoord op de vraag of de wetgever wellicht ook andere keuzes had kunnen maken.

15. Eiser heeft ten slotte gesteld dat verweerder bij het doen van de uitspraak op bezwaar het zorgvuldigheids- en het motiveringsbeginsel heeft geschonden. Op grond van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) dient verweerder bij de voorbereiding van een besluit de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen te vergaren (zorgvuldigheidsbeginsel). Op grond van artikel 7:12 van de Awb dient de beslissing op bezwaar te berusten op een deugdelijke motivering die uiterlijk bij de bekendmaking van de beslissing wordt vermeld (motiveringsbeginsel).

16. De rechtbank is van oordeel dat de klachten van eiser dat voornoemde beginselen zijn geschonden, geen doel treffen. Verweerder heeft eiser meer dan voldoende in de gelegenheid gesteld zijn standpunten naar voren te brengen, tussen eiser en verweerder heeft diverse malen contact (zowel schriftelijk, per e-mail als telefonisch) plaatsgevonden en er heeft een gesprek plaatsgevonden waarin eiser zijn zienswijze kenbaar heeft kunnen maken, voordat verweerder uitspraak op bezwaar heeft gedaan. In de uitspraak op bezwaar heeft verweerder aangegeven waarom hij het bezwaar van eiser heeft afgewezen. Dat verweerder hierbij wellicht niet is ingegaan op alle stellingen van eiser, maakt niet dat de uitspraak op bezwaar ongemotiveerd is of op onzorgvuldige wijze tot stand is gekomen.

17. Het beroep wordt geacht mede betrekking te hebben op de belastingrente. Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de in rekening gebrachte belastingrente aangevoerd. De rechtbank ziet geen aanleiding af te wijken van de beschikking belastingrente. Hierbij wijst de rechtbank eiser erop dat het bedrag van de belastingrente het bedrag van de aanslag volgt.

18. Het beroep is ongegrond.

19. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.