Rechtbank 's-Gravenhage, 24-11-2010, BO5666, AWB 10/451 WOZ

RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE

Sector bestuursrecht

Afdeling 4, meervoudige kamer

Procedurenummer: AWB 10/451 WOZ

Uitspraakdatum: 24 november 2010

Uitspraak ingevolge artikel 8:77 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb)

in het geding tussen

[X], wonende te [Z], eiseres,

en

de heffingsambtenaar van de gemeente [P], verweerder.

1.2 Eiseres heeft tegen de beschikking bezwaar gemaakt. Gelet op artikel 30, tweede lid, van de Wet WOZ wordt dit bezwaar geacht mede te zijn gericht tegen de aanslag.

1.3 Bij uitspraak op bezwaar van 7 december 2009 heeft verweerder het bezwaar van eiseres gegrond verklaard en de waarde van de woning nader vastgesteld op € 1.400.000, alsmede de aanslag dienovereenkomstig verminderd.

1.4 Eiseres heeft daartegen bij brief van 18 januari 2010, ontvangen bij de rechtbank op 20 januari 2010, beroep ingesteld.

1.5 Verweerder heeft de op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.6 Eiseres heeft vóór de zitting bij brief van 16 september 2010 nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.

1.7 Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 30 september 2010 te 's-Gravenhage. Namens eiseres zijn daar verschenen [A] ter bijstand vergezeld van [B] en [C]. Namens verweerder zijn verschenen [D], [E] en [F]. Verweerder heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en aan eiseres en de rechtbank overgelegd. Daarop heeft eiseres ter zitting kunnen reageren.

tabel 1

Mocht u voornemens zijn het bezwaar geheel of gedeeltelijk af te wijzen, willen wij graag gehoord worden."

Indien u na kennisneming van deze conceptuitspraak nog steeds de wens heeft om te worden gehoord, verzoek ik u om binnen 1 week na dagtekening van dit schrijven contact op te nemen met de afdeling Belastingen en Kadaster van de gemeente Reeuwijk (. . .), zodat een afspraak gemaakt kan worden voor de hoorzitting."

In de conceptuitspraak staat vermeld dat de waarde van de woning wordt verlaagd van € 1.916.000 naar € 1.400.000.

In het gesprek kwam het volgende naar voren:

-Ik wil graag een hoorzitting houden waarin alle 20 objecten behandeld worden. Uw medewerkster gaf aan alleen hoorzittingen te willen houden tussen 15.00 en 16.00 uur, dat er maximaal 2 objecten per keer aangehoord konden worden en dat ik dan maar 10 keer tussen Heteren en Reeuwijk op en neer moest rijden. Ik gaf aan dit niet redelijk te vinden. Uw medewerkster bleef op het standpunt staan dat er enkel en alleen gehoord kan worden tussen 3 en 4 en dat daar niet van afgeweken kan worden.

-Ik gaf aan uit de diverse correspondentie met uw gemeente een irritatie of prikkeligheid aan uw kant te bespeuren. Ik stelde voor om om de tafel te gaan zitten en te bespreken waar die irritaties vandaan komen om te bezien of we die op kunnen lossen. We zijn immers beide volwassen professionele partijen en zijn beide gebaat bij een goede werkrelatie. Mevrouw gaf aan dat ik kon zeggen wat ik wilde tijdens een hoorzitting, dat ze het naar voren gebrachte zou verwerken in de uitspraak maar dat er geen discussies gevoerd gaan worden. Ik gaf aan dit als een gemiste kans te ervaren.

-Ik heb nadrukkelijk verzocht om uw aanwezigheid bij de hoorzitting. U bent immers de woz-coördinator en hoofd belastingen. Mevrouw gaf aan dat u er niet bij zult zijn omdat andere medewerkers ook heel deskundig zijn.

-Ik heb verzocht om een taxateur van uw zijde bij de hoorzitting. Ook dit verzoek werd terzijde gelegd met de opmerking dat de gemeente zelf wel bepaalde wie ze mee naar de hoorzitting neemt.

Kortom, (. . .), zou u zo vriendelijk willen zijn aangaande het gevoerde telefoongesprek mij maandag te bellen om te bezien of u, als hoofd belastingen, dezelfde mening toegedaan bent als uw medewerkster en of wij misschien een wat pragmatischer oplossing kunnen vinden voor het houden van een hoorzitting."

Met betrekking tot de inhoud van uw e-mailbericht wil ik het volgende opmerken.

U heeft inmiddels de conceptuitspraken op uw bezwaarschriften ontvangen. Daarbij is u de mogelijkheid gegeven om uw bezwaarschriften mondeling toe te lichten en eventueel aan te vullen. U heeft hierop telefonisch contact gezocht met de afdeling Belastingen en Kadaster. In dit telefoongesprek en in uw e-mailbericht geeft u aan dat u graag een hoorzitting wilt houden waarin alle 20 objecten behandeld worden. Mijn medewerkster heeft daarop telefonisch onze werkwijze aangegeven. Dit houdt in dat wij voor de hoorzittingen tijd hebben gereserveerd tussen 15:00 uur en 16:00 uur en dat per hoorzitting maximaal een half uur wordt ingeruimd.

Aangezien in de wet de mogelijkheid tot horen wordt geboden en een hoorzitting in veel gevallen heel nuttig kan zijn hebben wij gekozen om iedere zaak afzonderlijk te behandelen. U zult uit uw eigen ervaring natuurlijk begrijpen dat wij meer werkzaamheden hebben dan alleen het houden van hoorzittingen. Daarom is gekozen voor een efficiënte en gestructureerde procedure en planning. Hierdoor geven wij de burgers voldoende mogelijkheid en aandacht en is het voor mijn medewerkers voldoende handelbaar.

Voor de goede orde wil ik u er op wijzen dat een hoorzitting eventueel op uw verzoek plaats zal vinden. Dat dit voor u, als gemachtigde van een aantal burgers, betekent dat u een aantal maal moet afreizen naar Bodegraven is niet de verantwoordelijkheid van de gemeente. Het lijkt mij het risico dat u als ondernemer heeft genomen door uw cliënten niet in de nabijheid van uw kantoor of vestigingsplaats te accepteren. Het is bovendien uw eigen overweging geweest om in het belang van uw cliënten bezwaar in te dienen en te verzoeken om hoorzittingen waarin u uw bezwaar mondeling kunt toelichten.

(...)

U heeft terecht opgemerkt dat aan onze kant enige irritatie en prikkeligheid is ontstaan. De oorzaak hiervan ligt in het feit dat u uiterst onzorgvuldig bent in uw correspondentie. Wij hebben u diverse malen en herhaaldelijk gewezen op fouten in uw correspondentie en uw professionaliteit in twijfel getrokken. Desondanks hebben wij geen verbetering geconstateerd. Bovendien is uw werkwijze en uw manier van benaderen naar mijn mening stuitend. Ook de door u ingediende buitensporige en disproportionele declaraties roepen weerzin op. Dit vormt voor mij een aanleiding om uw werkwijze en declaraties nader te laten onderzoeken. Uw voorstel om de wederzijdse irritaties te bespreken lijkt mij derhalve niet opportuun.

U heeft tijdens het telefoongesprek van 4 december 2009 verzocht om mijn aanwezigheid en of de aanwezigheid van een taxateur bij de hoorzitting. Mijn medewerkster heeft aangegeven dat ik en de taxateur niet bij de hoorzitting aanwezig zullen zijn. Zij heeft terecht aangegeven dat het niet aan u is om te bepalen wie tijdens de hoorzitting aanwezig zullen zijn. Het is immers ook niet aan mij om te bepalen wie namens uw opdrachtgever of namens uw bedrijf aanwezig is. Mijn medewerkers die bij de eventuele hoorzittingen aanwezig zullen zijn, zijn zeer deskundig, bevoegd en zeer ervaren in het houden van hoorzittingen. Ik heb daarom ook alle vertrouwen in mijn medewerkers.

(...)

Indien u van mening bent dat u de belangen van uw cliënt voldoende kunt behartigen binnen de tijdsduur van één zitting is dat uw verantwoordelijkheid naar uw cliënten. Het is aan u welke argumenten u tijdens deze hoorzitting aandraagt. Mijn medewerkers zullen u aanhoren en de relevante zaken meenemen in de overwegingen voor de definitieve uitspraak. De eventuele zitting zal echter aangemerkt worden als één zitting."

Op grond van artikel 7:15 van de Algemene Wet Bestuursrecht kan onder omstandigheden tot vergoeding van tijdens de bezwaarfase gemaakte kosten worden besloten. Hiervoor moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan.

Om te beoordelen of aan deze voorwaarden wordt voldaan, verzoek ik u mij binnen één week na dagtekening van deze uitspraak een bewijs te doen toekomen waaruit blijkt dat uw cliënt uw nota heeft voldaan en of uw cliënt de gemaakte kosten heeft betaald.

Verder wil ik opmerken dat de door u toegezonden nota van [G] Makelaardij niet aan uw cliënt gericht is. Deze nota komt derhalve niet voor vergoeding in aanmerking."

tabel 2

2.12 Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar voor zover deze ziet op de kostenvergoeding en veroordeling van verweerder in de kosten van het bezwaar ten bedrage van € 818,48. Ter zitting heeft de gemachtigde verklaard dat de door hem in het beroepschrift genoemde kosten van € 5,90 ter zake van kosten van uittreksels uit openbare registers bij nader inzien niet voor vergoeding in aanmerking komen omdat om vergoeding daarvan in het bezwaarschrift niet was verzocht.

2.13 Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

Beoordeling van het geschil

2.15 Blijkens de duidelijke bewoordingen van artikel 7:2, lid 1, van de Awb en de parlementaire geschiedenis bij de totstandkoming van dat artikel vormt de hoorplicht een essentieel onderdeel van de bezwaarschriftprocedure. Dit brengt mee dat het een bestuursorgaan niet is toegestaan de belanghebbende de gelegenheid te onthouden om te worden gehoord. De rechtbank is van oordeel dat hiervan in het onderhavige geval sprake is. De rechtbank overweegt daartoe dat het verzoek van de gemachtigde om te worden gehoord, zoals geciteerd onder 2.3, niet als onredelijk kan worden gekenschetst. Hoewel het aan verweerder is hoe hij het proces rond de hoorzitting inricht, doet de reactie van verweerder op het verzoek om te worden gehoord vermoeden dat niet alleen zakelijke argumenten aan het afwijzen van het verzoek van de gemachtigde ten grondslag hebben gelegen. Gelet op de inhoud, strekking en woordkeuze van verweerders reactie heeft de gemachtigde van eiseres kunnen en mogen concluderen dat een hoorzitting volstrekt zinledig zou zijn. Hij kon daaruit immers slechts opmaken dat hetgeen hij tijdens de hoorzitting naar voren zou brengen, niet of nauwelijks serieus zou worden genomen omdat zijn professionaliteit in twijfel werd getrokken. Daarbij komt nog dat de functie van het horen meebrengt dat de gemachtigde van eiseres ervan mocht uitgaan dat tijdens de hoorzitting niet alleen naar zijn argumenten zou worden geluisterd maar dat daarop ook zou worden gereageerd, hetgeen verweerder in zijn reactie miskent. Dat de gemachtigde vervolgens heeft afgezien van de hoorzitting kan hem dan ook niet worden tegengeworpen. De rechtbank heeft hierbij acht geslagen op de niet bestreden beslissing in de uitspraak op bezwaar dat de waarde van de woning conform het verzoek van eiseres is verlaagd naar € 1.400.000, maar de gemachtigde heeft ter zitting desgevraagd verklaard dat het belang van het gehoord worden lag in het verzoek om de proceskostenvergoeding. Verweerder heeft gelet op het vorenstaande met zijn handelwijze de hoorplicht geschonden. In zoverre is het beroep gegrond en heeft eiseres in ieder geval recht op teruggave van het griffierecht. De rechtbank zal de zaak niet terugwijzen, omdat de gemachtigde ter zitting namens eiseres desgevraagd heeft verklaard dat zij geen terugwijzing van de zaak naar verweerder wenst. De rechtbank zal daarom zelf in de zaak voorzien.

2.17 Tussen partijen is niet in geschil dat het bestreden besluit is herroepen en dat dit is gedaan wegens een aan verweerder te wijten onrechtmatigheid. Nu dit geen blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting, sluit de rechtbank zich hierbij aan.

2.18 Zoals vermeld onder 2.1 heeft eiseres in de bezwaarfase uitdrukkelijk verzocht om een vergoeding van de kosten die zij in verband met het bezwaar redelijkerwijs heeft moeten maken. Verweerder heeft blijkens het in 2.6 vermelde citaat in zijn uitspraak op bezwaar hieromtrent niet beslist. Desgevraagd heeft verweerder op 28 september 2010 aan de griffier van de rechtbank telefonisch bericht dat er nadien geen (definitieve) beslissing is genomen op het verzoek van de gemachtigde om een kostenvergoeding op grond van artikel 7:15 van de Awb en dat tussen het doen van de uitspraak op bezwaar van 7 december 2009 en het binnenkomen van het beroepschrift bij de rechtbank op 20 januari 2010 geen correspondentie is geweest tussen partijen. Verweerder heeft ter zitting gesteld dat een beslissing op het verzoek om kostenvergoeding niet is genomen omdat eiseres niet heeft gereageerd op het in de uitspraak op bezwaar verzochte nadere bewijs. Naar het oordeel van de rechtbank doet dit niet af aan de verplichting van verweerder om in de uitspraak op bezwaar een beslissing te nemen op het verzoek om een kostenvergoeding. De uitspraak op het bezwaar van eiseres dient ook op die grond te worden vernietigd. Het beroep is in zoverre gegrond. Met toepassing van het bepaalde in artikel 8:72, derde lid, van de Awb zal de rechtbank de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit in stand laten voor zover dat ziet op de (nader) vastgestelde waarde van de woning en de aanslag.

2.19 Verweerder stelt - kort samengevat - dat eiseres voor de bezwaarprocedure geen kosten heeft hoeven maken aangezien de rechtsbijstand is verleend op grond van een 'no cure no pay'-overeenkomst, inhoudende dat eiseres en de gemachtigde zijn overeengekomen dat in het geval van een verloren procedure niets is verschuldigd en dat in het geval van een gewonnen procedure niet meer is verschuldigd dan de toegekende vergoeding.

2.20 De rechtbank verwerpt de stelling van verweerder. Het bestaan van een 'no cure no pay'-overeenkomst brengt mee dat indien de procedure wordt gewonnen, er proceskosten zijn verschuldigd voor het inschakelen van de rechtshulpverlener (zie CRvB 25 april 2000, nr. 97/10734 AAW, LJN ZB8757). Gelet op hetgeen de gemachtigde in de stukken over zijn werkwijze heeft vermeld alsmede op de door hem ter zitting gegeven toelichting daarop, acht de rechtbank aannemelijk dat bij het sluiten van het dossier aan eiseres kosten in rekening zullen worden gebracht. Nu niet in geschil is dat er sprake is van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand en aannemelijk is dat kosten aan eiseres in rekening zullen worden gebracht, bestaat er geen aanleiding de vergoeding van de kosten afhankelijk te stellen van het overleggen van de nota's of betalingsbewijzen. De omstandigheid dat de kosten gelijk worden gesteld met het bedrag dat de rechtbank toekent als kostenvergoeding, maakt niet dat daarmee geen sprake meer is van kosten die voor vergoeding in aanmerking komen. Ook de omstandigheid dat de gemachtigde de kosten pas na afloop van de procedure in rekening brengt, maakt het voorgaande niet anders. Voor zover verweerder nog stelt dat voor een vergoeding geen plaats is, omdat is verzocht de vergoeding op de rekening van de gemachtigde te storten, oordeelt de rechtbank dat de wijze van betaling geen invloed heeft op de kwalificatie van de kosten.

2.21 Met betrekking tot de te hanteren wegingsfactor overweegt de rechtbank het volgende. Op de kostenvergoeding in bezwaar is het Besluit proceskosten bestuursrecht (hierna: het Besluit) van toepassing. Op grond van artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a, van het Besluit dient voor de vaststelling van de hoogte van de kosten te worden uitgegaan van het tarief dat is opgenomen in de bijlage bij het Besluit (hierna: de bijlage). Het tarief wordt bepaald doordat in de bijlage aan diverse proceshandelingen verschillende punten zijn toegekend (onderdeel A), waarvan de waarde (onderdeel B) moet worden vermenigvuldigd met een wegingsfactor (onderdeel C). De wegingsfactor wordt bepaald naar gelang het gewicht van de zaak. Het gewicht van de zaak wordt bepaald door het belang en de ingewikkeldheid van de zaak. De hoogte van het financiële belang kan een factor zijn, maar is niet doorslaggevend. In onderdeel C1 van de bijlage worden de verschillende wegingsfactoren voor het gewicht van een zaak weergegeven, die kunnen oplopen van 0,25 (zeer licht) tot 2 (zeer zwaar). Bij een zaak van gemiddeld gewicht bedraagt de wegingsfactor 1. De rechtbank neemt als uitgangspunt dat een zaak in de bezwaarfase in beginsel een wegingsfactor 1 (gemiddeld) heeft tenzij er duidelijk redenen zijn om hier vanaf te wijken. Beoordeeld naar belang en ingewikkeldheid van de onderhavige zaak en de omvang van de in het kader van de verleende rechtsbijstand verrichte werkzaamheden acht de rechtbank geen redenen aanwezig om van dat uitgangspunt af te wijken. De stelling van verweerder dat toepassing van een wegingsfactor van 0,25 redelijk is, omdat er onder meer sprake is van een samenhang tussen alle door de gemachtigde aangespannen bezwaar- en beroepsprocedures, volgt de rechtbank niet. De gedingstukken bevatten geen informatie op basis waarvan de gestelde samenhang kan worden geconstateerd. Gelet op het vorenoverwogene ziet de rechtbank aanleiding de wegingsfactor in de onderhavige procedure op 1 te stellen.

2.23 Uit de stukken van het geding leidt de rechtbank af dat de taxateur kennelijk is ingeschakeld door de gemachtigde. Zoals onder 2.1 is vermeld, is door de taxateur aan de gemachtigde gefactureerd. De gemachtigde heeft aangevoerd dat deze kosten na sluiting van het dossier aan eiseres worden doorbelast ingeval daarvoor een vergoeding wordt toegekend. Het voorgaande bezien in samenhang met de tekst van de folder, zoals in 2.8 opgenomen, en de ter zitting gegeven toelichting op de werkzaamheden van de gemachtigde en de taxateur leidt de rechtbank tot het oordeel dat de werkzaamheden van de taxateur zozeer zijn verweven met de werkzaamheden van de gemachtigde, dat zij zich naar eiseres hebben gepresenteerd als één dienstverlener. De kosten van het taxatierapport gaan daarmee op in de kosten van de gemachtigde. Gelet hierop komen de kosten voor het taxatierapport niet voor afzonderlijke vergoeding in aanmerking.

2.25 De rechtbank zal, doende wat verweerder behoorde te doen, aan eiseres een vergoeding toekennen voor de kosten van rechtsbijstand die zij in verband met het bezwaar heeft moeten maken en verweerder opdragen deze aan eiseres te voldoen. Deze kosten heeft de rechtbank op de voet van het Besluit vastgesteld op € 161 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift met een waarde per punt van € 161). De rechtbank vindt voorts aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met het beroep heeft moeten maken. Deze kosten zijn op grond van het Besluit voor door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 874 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 437 en een wegingsfactor 1). De rechtbank volgt verweerder niet in zijn betoog dat vergoeding van de in beroep gemaakte kosten niet op haar plaats zou zijn op de grond dat het uitsluitend om de kostenvergoeding gaat. De rechtbank houdt een wegingsfactor van 1 aan, gelet op het belang en de ingewikkeldheid van de zaak.

Aldus vastgesteld door mr. I. Obbink-Reijngoud, mr. E.I. Batelaan-Boomsma en mr. S.K.A. Efstratiades, in tegenwoordigheid van de griffier F.J. Crabbendam.

Uitgesproken in het openbaar op 24 november 2010.