Rechtbank 's-Gravenhage, 29-11-2012, BY8904, AWB 11/8732 t/m AWB 11/8746

RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE

Sector bestuursrecht

zaaknummers: AWB 11/8732 t/m AWB 11/8746

uitspraak van de meervoudige kamer van 29 november 2012 in de zaken tussen

en

de inspecteur van de Belastingdienst [te P], verweerder.

Procesverloop

Met dagtekening 30 december 2008 heeft verweerder aan eiser navorderingsaanslagen inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen voor de jaren 1995 tot en met 2000 opgelegd. Met dagtekening 30 december 2008 heeft verweerder voorts aan eiser voor de jaren 1996 tot en met 2000 navorderingsaanslagen vermogensbelasting opgelegd. De navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1995 tot en met 1997 en de navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1996 tot en met 1998 zijn verhoogd met 100% van de nagevorderde belasting, van welke verhogingen verweerder geen kwijtschelding heeft verleend. Bij de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1998 tot en met 2000 en de navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1999 en 2000 zijn vergrijpboetes van 100% opgelegd. Verweerder heeft met dagtekening 27 december 2008 aan eiser voor de jaren 2001 tot en met 2004 navorderingsaanslagen inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd. Bij deze navorderingsaanslagen zijn eveneens vergrijpboetes van 100% opgelegd. Voorts is bij alle navorderingsaanslagen heffingsrente in rekening gebracht.

Verweerder heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 11 oktober 2011 de bezwaren tegen de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1995 tot en met 2000 en de navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1996 tot en met 2000 ongegrond verklaard.

Bij uitspraken op bezwaar van 14 oktober 2011 zijn de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 2001 tot en met 2004 en de vergrijpboetes voor deze jaren verminderd.

Eiser heeft tegen de voormelde uitspraken op bezwaar beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Verweerder heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend.

Ter zitting zijn tevens behandeld de beroepen van andere, door de gemachtigde van eiser vertegenwoordigde, belastingplichtigen, welke beroepen eveneens betrekking hebben op de in het kader van het project Bank Zonder Naam opgelegde (navorderings)aanslagen, verhogingen, vergrijpboetes en heffingsrenten.

Overwegingen

2. Op 18 februari 2005 hebben de Belgische autoriteiten op basis van de Europese Richtlijn 77/799/EEG (hierna: de Richtlijn) in het kader van een zogenoemde spontane uitwisseling van inlichtingen fotokopieën verstrekt aan de FIOD-ECD Team Internationaal, welke bij een huiszoeking in België in beslag waren genomen. De belastingdienst heeft naar aanleiding van deze gegevens vervolgens onderzoek gedaan, later bekend geworden als het project Bank Zonder Naam. Het onderzoek richtte zich op het vaststellen van de identiteit van Nederlandse rekeninghouders bij de Van Lanschot Bankiers (Luxemburg) SA te Luxemburg (hierna: VLB), waarvan de gegevens waren vermeld op vorengenoemde fotokopieën (hierna: de renseignementen). Het project Bank Zonder Naam is in maart 2007 van start gegaan.

3. Verweerder heeft renseignementen ontvangen betreffende de rekeningen bij VLB. De daarop voorkomende getallen zijn rekeningnummers en de daarbij behorende saldi van bankrekeningen en effectenportefeuilles per 21 december 1994, 5 september 1996 en 28 november 1996 zijn in Nederlandse guldens. Uit de renseignementen blijkt dat bij VLB een rekening werd gehouden op naam van [X-Y] met rekeningnummer [nummer a].

4. De renseignementen van 5 september 1996 (bijlage B.1) en 28 november 1996 luiden (bijlage B.2) – voor zover hier van belang – als volgt:

Renseignementen van 5 september 1996 en 28 november 1996

5. Verweerder heeft eiser bij brief van 7 maart 2007 verzocht gegevens en inlichtingen te verstrekken ter zake van zijn in het buitenland aangehouden bankrekeningen. Verweerder heeft eiser daarbij onder meer gewezen op artikel 47, eerste lid, onderdeel a, artikel 49, artikel 25, zesde lid, onderdeel b, en artikel 27e, onderdeel b, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: de Awr) inzake omkering van de bewijslast. Als bijlage bij deze brief zijn een tweetal formulieren gevoegd, te weten een formulier “Verklaring In het buitenland aangehouden bankrekening(en)” en een formulier “Opgaaf In het buitenland aangehouden bankrekening(en)”. In die formulieren wordt van eiser gevraagd om – onder vermelding van onder andere rekeningnummers, namen van buitenlandse banken en jaren van opening van de rekeningen – aan te geven van welke in het buitenland aangehouden bankrekeningen hij rekeninghouder is geweest.

6. Op 11 maart 2007 heeft eiser de “Verklaring in het buitenland aangehouden bankrekening(en)” ondertekend en daarin aangegeven dat hij geen buitenlandse rekening heeft.

7. Bij brief van 19 november 2007 heeft verweerder wederom eiser gevraagd om informatie te verstrekken omdat de opgaaf niet volledig en juist is ingevuld.

8. Bij brief van 28 november 2007 heeft verweerder eiser in kennis gesteld van zijn voornemen om navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1995 en 2002 en een navorderingsaanslag vermogensbelasting over het jaar 1996 met verhogingen respectievelijk een vergrijpboete aan eiser op te leggen.

9. Naar aanleiding van de brieven van verweerder van 19 en 28 november 2007 heeft eiser op 7 december 2007 telefonisch contact opgenomen met verweerder. Volgens een ambtsedige verklaring heeft eiser in dit gesprek aan verweerder meegedeeld dat hij niet meer over de gevraagde gegevens en stukken van de bankrekening beschikt, maar dat hij wel bereid is deze te verstrekken. Omdat eiser niet in staat was binnen de gestelde termijn te reageren, is hem een ruimere termijn gegund om de stukken op te vragen en te verstrekken.

10. Bij brief van 7 december 2007 heeft verweerder eiser verzocht om af te zien van een beroep op verjaring van de navorderingsmogelijkheid met betrekking tot de navorderingsaanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over 1995 en de navorderingsaanslag vermogensbelasting over 1996. Op 13 december 2007 heeft verweerder een ondertekende verklaring van eiser ontvangen.

11. Nadat een reactie van de zijde van eiser uitbleef, heeft verweerder op 24 juni 2008, onder verwijzing naar eerder genoemde brief van 19 november, een herinneringsbrief aan eiser gestuurd.

12. De gemachtigde heeft verweerder bij brief van 1 juli 2008 verzocht aan te geven over welke informatie hij beschikt die aanleiding geeft te veronderstellen dat eiser beschikt of heeft beschikt over een buitenlandse bankrekening, waarvan geen melding is gemaakt in de aangiften inkomstenbelasting en vermogensbelasting.

13. Verweerder heeft daarop geantwoord bij brief van 4 juli 2008. Verweerder heeft daarbij wederom om informatie over de betreffende rekening verzocht.

14. De gemachtigde heeft daarop geantwoord bij brief van 9 juli 2008.

15. Bij brief van 11 juli 2008 beantwoordt verweerder deze brief van de gemachtigde. Verweerder constateert dat nog steeds niet is voldaan aan zijn verzoek om informatie en stelt eiser in kennis van zijn voornemen om de in zijn brief van 28 november 2007 aangezegde navorderingsaanslagen op te leggen.

16. Met dagtekening 28 november 2008 stelt verweerder eiser in kennis van zijn voornemen om naast de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen 1995 en vermogensbelasting 1996 tevens navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1996 tot en met 2004 en navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1997 tot en met 2000 aan eiser op te leggen, met verhogingen respectievelijk vergrijpboetes.

17. Nadat een reactie van eiser uitbleef, heeft verweerder bij brief van 12 december 2008 aan eiser meegedeeld dat de aangezegde navorderingsaanslagen en vergrijpboetes zullen worden opgelegd.

18. Met dagtekening 27 december 2008 zijn de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en vergrijpboetes over de jaren 2001 tot en met 2004 aan eiser opgelegd.

19. Met dagtekening 30 december 2008 zijn de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 1995 tot en met 2000 en de navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1996 tot en met 2000 met verhogingen respectievelijk vergrijpboetes aan eiser opgelegd.

20. Bij brief van 21 januari 2009 heeft eiser bezwaar aangetekend tegen de onderhavige navorderingsaanslagen, verhogingen en vergrijpboetes.

21. Bij brief van 18 februari 2009 heeft verweerder eiser verzocht om de gronden van zijn bezwaren in te dienen.

22. Bij brief van 11 maart 2009 heeft de gemachtigde van eiser daarop geantwoord. Hij verzoekt verweerder om de op de zaken betrekking hebbende stukken te overleggen zodat hij de bezwaren kan motiveren.

23. Bij brief van 13 juli 2011 heeft verweerder eiser wederom verzocht zijn bezwaren te motiveren.

24. Bij brief van 20 juli 2011 heeft eiser zijn bezwaren gemotiveerd.

25. Bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 11 oktober 2011 heeft verweerder de bezwaren met betrekking tot de jaren inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen 1995 tot en met 2000 en vermogensbelasting 1996 tot en met 2000, afgewezen.

26. Bij uitspraken op bezwaar van 14 oktober 2011 zijn de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 2001 tot en met 2004 verminderd omdat de correcties van de belastbare inkomens uit sparen en beleggen niet juist over de partners waren verdeeld.

27. Verweerder heeft op 5 januari 2012 van eiser bankgegevens ontvangen over de jaren 1996 tot en met 2000 van de rekening bij VLB met rekening nummer [nummer a] in het kader van de behandeling van de bezwaarschriften tegen de aan eiser opgelegde navorderingsaanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 2005 tot en met 2009.

28. Verweerder heeft op 13 januari 2012 een vragenbrief naar eiser gestuurd omdat de gegevens van de onderliggende rekeningen ontbreken.

29. Nadat een reactie van de zijde van eiser uitbleef, heeft verweerder op 13 februari 2012 een herinneringsbrief aan eiser gestuurd. Ook hierop heeft eiser niet gereageerd.

31. Eiser concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen, vernietiging van de uitspraken op bezwaar, vernietiging van de navorderingsaanslagen en vernietiging van de verhogingen, de vergrijpboetes en de heffingsrenten.

32. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van de beroepen.

33. Voor de standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

Beoordeling van het geschil

35. Eiser stelt zich op het standpunt dat verweerder niet alle op de zaken betrekking hebbende stukken heeft overgelegd. Meer specifiek voert eiser aan dat verweerder niet volledig heeft voldaan aan de tussenuitspraak van 15 juni 2010, omdat verweerder in afwijking van die uitspraak niet de in het draaiboek Bank Zonder Naam vermelde namen van individuele belastingambtenaren heeft verstrekt en niet het ongeanonimiseerde memo inzake zogeheten meewerkers in eerdere rekeningprojecten heeft ingebracht.

36. Met eiser is de rechtbank van oordeel dat verweerder niet volledig heeft voldaan aan de tussenuitspraak van 15 juni 2010. Ingevolge artikel 8:31 van de Awb kan de rechtbank daaraan de gevolgen verbinden die haar geraden voorkomen. De rechtbank ziet er in dit geval van af om aan de weigering van verweerder om de betreffende namen in te brengen gevolgen te verbinden. Gelet op de gegevens waarover de rechtbank thans beschikt, heeft de rechtbank de betreffende namen voor de beoordeling van het onderhavige geschil niet nodig. Ook overigens is niet aannemelijk geworden dat eiser door de weigering van verweerder om de betreffende namen te verstrekken in zijn procesbelangen is geschaad.

37. Het geanonimiseerde memo inzake zogeheten meewerkers in eerdere rekeningprojecten is door verweerder ingebracht. De rechtbank gaat voorbij aan de stelling van eiser dat dit memo ten onrechte in geanonimiseerde vorm is ingebracht aangezien hierop al is beslist door de hiervoor genoemde geheimhoudingskamer van deze rechtbank. In de tussenuitspraak van 15 juni 2010 heeft de rechtbank geoordeeld dat de in dat stuk genoemde namen en sofinummers en de in het stuk genoemde rekeningnummers mogen worden geanonimiseerd.

38. Met de bij het verweerschrift gevoegde bijlagen heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank alle relevante stukken voor de cijfermatige onderbouwing van de redelijke schatting ingebracht. Hetzelfde heeft te gelden voor de gegevens met betrekking tot de identificatie. De printjes uit het geautomatiseerde systeem Beheer van Relaties van de Belastingdienst (hierna: het BVR-systeem) zijn door verweerder overgelegd.

41. Gelet op de door verweerder in het geding gebrachte e-mails en verklaringen is de rechtbank van oordeel dat verweerder alle op de zaken betrekking hebbende stukken in het geding heeft gebracht. De rechtbank ziet geen aanleiding om aan de weigering van verweerder om de betreffende namen in de e-mails in te brengen gevolgen te verbinden. Evenmin acht de rechtbank aannemelijk geworden dat eiser door de weigering van verweerder om de betreffende namen te verstrekken in zijn procesbelangen is geschaad. Voor wat betreft de overige door eiser verzochte stukken geldt dat het verzoek van eiser te algemeen is gesteld. Evenmin is aannemelijk gemaakt dat van de betreffende bijeenkomsten verslagen voorhanden zijn.

42. Ter zitting heeft eiser voorts nog aangevoerd dat verweerder niet alle aangiftebiljetten voor de onderhavige jaren heeft ingebracht. De rechtbank verwerpt ook deze stelling, omdat de aangiftegegevens met de door verweerder in het geding gebrachte schermprintjes zijn overgelegd. De rechtbank heeft geen reden om aan de juistheid van deze gegevens te twijfelen, temeer daar door eiser niets is aangevoerd of overgelegd op grond waarvan ervan moet worden uitgegaan dat de zogenoemde schermprintjes niet de gegevens bevatten die bij de indiening van de aangiftebiljetten zijn verstrekt.

44. De stelling van eiser dat sprake is van onrechtmatig verkregen bewijs, omdat zowel de Belgische- als de Nederlandse autoriteiten de onder 2 genoemde Richtlijn hebben geschonden doordat zij de Luxemburgse autoriteiten niet hebben verzocht of de gegevens opgenomen in de gestolen fotokopieën voor fiscale doeleinden mochten worden gebruikt, faalt. De rechtbank heeft daarbij in aanmerking genomen dat de Richtlijn uitsluitend is gericht tot de lidstaten en dat belastingplichtigen, zoals eiser, daaraan geen rechten kunnen ontlenen (vgl. Hof van Justitie 27 september 2007, C-184/05, BNB 2008/13 (Twoh International BV)). Bovendien is de Richtlijn niet van toepassing op door een lidstaat (België) aan een derde lidstaat (Nederland) doorgegeven inlichtingen die weliswaar afkomstig zijn uit een andere lidstaat (Luxemburg), maar niet aan de doorgevende staat zijn verstrekt door de bevoegde autoriteit van die andere lidstaat (vgl. Hoge Raad 4 juni 2010, nr. 09/00212, LJN BM0137). Nu vaststaat dat België de aan Nederland doorgegeven inlichtingen niet op basis van de Richtlijn van Luxemburg maar op andere wijze heeft ontvangen, is de Richtlijn in het onderhavige geval niet van toepassing. Voor het stellen van prejudiciële vragen ziet de rechtbank gezien het vorenstaande geen aanleiding.

45. Voorts mag verweerder naar het oordeel van de rechtbank de gegevens in de gestolen fotokopieën als bewijsmiddel gebruiken. De rechtbank acht daarbij van belang dat de Nederlandse fiscus in het bezit van de gestolen fotokopieën is gekomen doordat de Belgische autoriteiten deze gegevens spontaan op basis van de Richtlijn aan de Nederlandse autoriteiten hebben verstrekt. Indien al kan worden aangenomen dat de fotokopieën op strafrechtelijk onrechtmatige wijze door de Belgische autoriteiten zijn verkregen, zoals eiser ter zitting heeft gesteld, dan zijn de gegevens door de Nederlandse fiscus naar het oordeel van de rechtbank niet verkregen op een wijze die zozeer indruist tegen hetgeen van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht dat het gebruik van die gegevens ontoelaatbaar moet worden geacht. De rechtbank heeft daarbij in aanmerking genomen dat er geen enkele aanwijzing is dat de Belgische overheid de hand heeft gehad in de ontvreemding van gegevens van de VLB en dat ook anderszins voor de Nederlandse belastingautoriteiten geen redenen bestonden om aan te nemen dat bij de verkrijging van de gegevens een zo fundamenteel recht van de in die gegevens vermelde personen was geschonden dat het instellen van een nader onderzoek naar de fiscale relevantie van die gegevens ontoelaatbaar moest worden geoordeeld (vgl. Hoge Raad 21 maart 2008, nr. 43 050, LJN BA8179).

46. De rechtbank ziet voorts, gelet op de toelichting die is ontvangen van de Belgische autoriteiten bij de brief van 18 februari 2005 (hierna: de Nota) en hetgeen verweerder daartoe overigens heeft aangevoerd, geen aanleiding om aan de aard en herkomst van de in de renseignementen opgenomen gegevens, als ook de betrouwbaarheid van de inhoud daarvan, te twijfelen. Bovendien valt ook uit de informatie die van de meewerkende VLB- spaarders is verkregen niet af te leiden dat er sprake zou zijn van onjuiste of onbetrouwbare informatie. Derhalve dient naar het oordeel van de rechtbank van de juistheid van de in de renseignementen opgenomen gegevens te worden uitgegaan. Hetgeen eiser overigens op dit punt heeft aangevoerd, kan evenmin aan voormeld oordeel afdoen. Aan de enkele, blote stelling van eiser dat de VLB na voorlegging van de renseignementen heeft ontkend dat deze afkomstig zijn uit de interne administratie van de VLB, gaat de rechtbank voorbij, nu eiser zijn stelling niet nader met bewijsstukken heeft onderbouwd.

51. Tussen het moment waarop de informatie bij de FIOD/ECD binnenkwam en het moment waarop aan eiser de 1e vragenbrief werd toegezonden, is ongeveer twee jaar verstreken. Vaststaat dat in die periode voor de verwerking van die gegevens het project Bank Zonder Naam is opgestart en dat in die periode ook de identificatie van mogelijke belastingplichtigen heeft plaatsgevonden. Om dit zorgvuldig en betrouwbaar te kunnen doen, alsmede om in deze periode een berekeningswijze voor de tegoeden op andere momenten te kunnen bepalen, heeft de Belastingdienst kennelijk voor een projectmatige aanpak gekozen. De met dit project gemoeide tijd van ruim 2 jaar voordat verweerder tot identificatie van eiser is gekomen en vervolgens hem op 7 maart 2007 heeft aangeschreven, acht de rechtbank gezien de massaliteit van het aantal gegevens, de massaliteit van de vermeende rekeninghouders en de ten aanzien van ieder van hen te betrachten zorgvuldigheid om tot een eenduidige identificatie te komen, niet onredelijk lang.

53. Alle genoemde feiten en omstandigheden, bezien in het kader van de zorgvuldigheid die verweerder bij het opleggen van navorderingsaanslagen dient te betrachten, leiden de rechtbank tot het oordeel dat verweerder de onder 49 genoemde navorderingsaanslagen met voldoende voortvarendheid heeft voorbereid en vastgesteld.

55. De stelling van eiser dat een gebrek aan voortvarend handelen in laatstgenoemde situatie heeft te leiden tot een extra tegemoetkoming in de boetesfeer, verwerpt de rechtbank eveneens. Eisers standpunt vindt geen steun te vinden in de geldende regelgeving en/of jurisprudentie.

57. Gelet op hetgeen hiervoor onder 47 is overwogen, moet het er voor worden gehouden dat eiser in de onderhavige jaren houder was van de in de renseignementen vermelde VLB-rekening met nummer [nummer a]. Niet in geschil is dat de saldi en inkomsten van die rekening niet in de aangiften van eiser zijn aangegeven. Gelet op de hoogte van de saldi van de VLB-rekening van eiser, zoals vermeld in de renseignementen, acht de rechtbank het aannemelijk dat het bedrag aan belasting dat daardoor niet zou worden geheven relatief en absoluut omvangrijk is en dat eiser dat wist of zich daarvan bewust moet zijn geweest. Aldus heeft eiser niet de vereiste aangiften gedaan. De rechtbank is daarom van oordeel dat ingevolge het bepaalde in artikel 27e van de Awr de bewijslast dient te worden omgekeerd.

58. Nu de bewijslast wegens het niet doen van de vereiste aangiften reeds is omgekeerd, komt de rechtbank niet meer toe aan de beoordeling van de vraag of de bewijslast ook moet worden omgekeerd op de grond dat eiser niet aan de inlichtingenverplichting heeft voldaan.

59. Gelet op het vorenoverwogene is de rechtbank gehouden de beroepen, ingevolge artikel 27e van de Awr, ongegrond te verklaren, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraken op bezwaar onjuist zijn, waarbij het op de weg van eiser ligt om overtuigend aan te tonen dat de uitspraken op bezwaar niet in stand kunnen blijven.

60. Met hetgeen eiser heeft aangevoerd, heeft hij naar het oordeel van de rechtbank niet aangetoond dat en in hoeverre de uitspraken op bezwaar onjuist zijn. De enkele, blote stelling van eiser dat hij de VLB heeft aangeschreven om een bewijs te krijgen dat hij geen rekeninghouder bij die bank is (geweest) en dat een reactie van de VLB is uitgebleven, is daarvoor onvoldoende.

62. Alhoewel aan de berekeningswijze van verweerder een zekere grofheid niet kan worden ontzegd, is die berekeningswijze op zichzelf bezien niet zodanig willekeurig en onbetrouwbaar dat de daaruit voortvloeiende schatting als onredelijk ter zijde moet worden geschoven. Bovendien heeft eiser, als houder van de VLB-rekening in de positie verkerend om over gegevens daarvan te beschikken dan wel beschikking te krijgen, niets aangevoerd om de onredelijkheid van de schatting met argumenten te bestrijden. Eiser heeft in dit verband nog gesteld dat verweerder ten onrechte geen berekening van de correcties heeft overgelegd. De rechtbank verwerpt deze stelling van eiser, nu de berekening van de correcties uit de stukken is af te leiden.

63. Aan het voorgaande doet niet af dat eiser in de bezwaarschriftenprocedure betrekking hebbende op de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 2005 tot en met 2009 aan verweerder alsnog kopieën van een aantal rekeningafschriften met rekeningnummer [nummer a] heeft verstrekt. De kopieën zien immers slechts op de vue-rekening en niet op de onderliggende (beleggings)rekeningen. Ook ziet de rechtbank in het ter zitting overgelegde tekeningsbevoegdheidformulier van de VLB van 30 april 1996 en in de eerder genoemde overgelegde kopieën geen aanleiding voor het oordeel dat, zoals eiser stelt, vóór 1996 en na 2000 geen vermogen bij de VLB werd aangehouden en/of daaruit geen inkomsten zijn genoten. Uit het feit dat op de kopieën melding is gemaakt van een openingsbalans saldo nihil per 2 mei 1996 volgt niet dat de rekening per die datum is geopend, nu op de kopieën tevens sprake is van een openingsbalans op 1 januari 1999 saldo nihil. Voorts stelt de rechtbank vast dat geen enkele duidelijkheid is verstrekt over de herkomst van het op 2 mei 1996 op deze bankrekening gestorte geld, noch over de opnames van de bankrekening over de jaren tot en met 2000. Zo uit de stukken begrepen zou moeten worden dat de rekening eind 2006 is gesloten, leidt dat evenmin tot een ander oordeel nu over de tussenliggende periode – 2000 tot 2006 – geen stukken zijn overgelegd. Dat de rekening is gesloten in 2000, zoals eiser stelt, blijkt niet uit de door hem overgelegde stukken nu in die stukken een closing balance wordt genoemd per 31 december 2006.

65. De rechtbank stelt voorop dat op verweerder de bewijslast rust dat het aan opzet van eiser is te wijten dat over de saldi op de VLB rekening in elk van de jaren 1996 tot en met 2004 te weinig inkomstenbelasting is geheven en dat in elk van de jaren 1997 tot en met 2000 te weinig vermogensbelasting is geheven.

66. De rechtbank heeft, zoals hiervoor onder 46 is overwogen, geen aanleiding om aan de authenticiteit en de betrouwbaarheid van de renseignementen te twijfelen. Daarnaast moet het naar het oordeel van de rechtbank, gelet ook op hetgeen hiervoor onder 47 is overwogen, er voor worden gehouden dat eiser houder was van de in de renseignementen vermelde VLB rekening met nummer [nummer a]. Uit de renseignementen valt naar het oordeel van de rechtbank op te maken dat op die rekening op 5 september 1996 en op 28 november 1996 een aanzienlijk vermogen stond, te weten in totaal (afgerond) ƒ 56.037 en ƒ 56.856. Gelet hierop acht de rechtbank het aannemelijk dat het vermogen ook al in 1995 bestond.

67. Eiser heeft voorts erkend dat hij houder is geweest van voormelde VLB-rekening en hij heeft bescheiden van deze bankrekening aan verweerder overgelegd die betrekking hebben op de jaren 1996 tot en met 2000. Daarmee staat vast dat de rekening in ieder geval gedurende de jaren 1996 tot en met 2000 heeft bestaan. Voorts is inmiddels van algemene bekendheid dat zwartspaarders met een bankrekening in een land met een bankgeheim gedurende een lange periode deze rekening hebben aangehouden met als doel aanzienlijke vermogens buiten het zicht van de fiscus te houden. Deze ervaringsregel vindt steun in de door de meewerkers verstrekte gegevens. Gelet hierop is het aannemelijk dat het in de jaren 1996 tot en met 2000 bestaande saldo op de bankrekening van eiser in de daarop volgende jaren (2001 tot en met 2004) in stand is gebleven en rentedragend is gebleven. Nu eiser het saldo van diens VLB-rekening niet in zijn aangiften inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en zijn aangiften vermogensbelasting voor de onderhavige jaren heeft opgenomen, heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank aannemelijk gemaakt dat het aan opzet van eiser is te wijten dat van hem in deze jaren te weinig belasting is geheven (vgl. Hoge Raad 15 april 2011, nr. 09/05192, LJN BN6350).

68. Daar het voorts van algemene bekendheid is dat banktegoeden moeten worden aangegeven voor de heffing van de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen, en Nederlandse banken verplicht zijn opgave te doen aan de fiscus van de bij hen aangehouden rekeningen, heeft eiser door omvangrijke bedragen te storten op een rekening in een land met een bankgeheim dit geld en de daaruit ontvangen inkomsten gedurende een lange reeks van jaren bewust aan het zicht van de fiscus onttrokken. Vorengenoemde omstandigheden maken dat sprake is van omstandigheden die in beginsel vergrijpboetes van 100% van het verschuldigde belastingbedrag rechtvaardigen.

71. Voor de beantwoording van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, wordt aangesloten bij de uitgangspunten die zijn neergelegd in HR 22 april 2005, nr. 37.984, LJN AO9006. Dit betekent dat als uitgangspunt geldt dat, behoudens bijzondere omstandigheden, de berechting van een zaak door de rechtbank niet binnen een redelijke termijn geschiedt indien de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen, uitspraak doet. Volgens dit arrest is de redelijkheid van de duur van berechting van een zaak afhankelijk van onder meer de ingewikkeldheid van de zaak; daartoe kan bijvoorbeeld worden gerekend de aard en omvang van de fiscale problematiek en de omvang van het verrichte onderzoek. Voorts is van belang de invloed van de belanghebbende op het procesverloop; daartoe kan bijvoorbeeld worden gerekend het doen van verzoeken om verlenging van gestelde termijnen of uitstel voor (het voldoen aan) uitnodigingen of oproepingen.

72. In het onderhavige geval ziet de rechtbank wegens de complexiteit van de zaken aanleiding om een langere termijn als redelijk aan te merken. De rechtbank stelt, gelet op de complexiteit van het BZN-project waarbij tevens meeweegt dat het in dit geval gaat om een belastingplichtige die niet meewerkt aan het heffingsonderzoek, de redelijke termijn voor de bezwaarfase vast op één jaar en houdt vast aan de termijn van anderhalf jaar voor de beroepsfase. Voorts heeft de rechtbank rekening gehouden met het uitstel dat eiser heeft gehad voor de indiening van de gronden van zijn bezwaren, te weten in totaal twee jaar en zes maanden. Hoewel het verzoek van eiser om uitstel voor het indienen van de gronden van zijn bezwaren totdat er onherroepelijk uitspraak zou zijn gedaan in het hoogste ressort in het project Bank Zonder Naam door verweerder is afgewezen, heeft eiser het uitstel feitelijk wel genoten. De bezwaren zijn immers eerst op 20 juli 2011 gemotiveerd. Daarnaast heeft de rechtbank voor wat betreft het jaar 2002 rekening gehouden met de omstandigheid dat eiser op 7 december 2007 heeft toegezegd stukken inzake de bankrekening bij VLB te zullen opvragen en verstrekken. Verweerder heeft eiser daartoe in de gelegenheid gesteld. Eiser heeft deze stukken, ook na herhaald verzoek, niet verstrekt. Eerst na ontvangst van de brief van de gemachtigde van 1 juli 2008 werd duidelijk dat eiser deze stukken ook niet meer zou gaan verstrekken. Het hiermee gemoeide tijdsverloop van (bijna) zeven maanden dient naar het oordeel van de rechtbank aan eiser te worden toegerekend. Dit brengt mee dat de redelijke termijn voor het jaar 2002 op vijf jaar en zeven maanden moet worden gesteld en de redelijke termijn voor de overige jaren (behoudens 1995 en 1996, welke verhogingen geheel dienen te vervallen) op 5 jaar.

73. Bij brief van 28 november 2007 heeft verweerder eiser in kennis gesteld van zijn voornemen om voor het jaar 2002 een vergrijpboete op te leggen. Bij brief van 28 november 2008 heeft verweerder eiser in kennis gesteld van zijn voornemen om navorderingsaanslagen inkomstenbelasting op te leggen over de jaren 1996 tot en met 2001, 2003 en 2004 en navorderingsaanslagen vermogensbelasting over de jaren 1997 tot en met 2000, elk met een verhoging dan wel vergrijpboete. Deze data hebben als aanvangsdata voor de redelijke termijn inzake de boeteoplegging te gelden. De rechtbank volgt eiser niet in stelling dat daarvoor van de datum van verzending van de eerste vragenbrief moet worden uitgegaan. Pas bij de voornoemde brieven is door verweerder jegens eiser een handeling verricht waaraan hij in redelijkheid de verwachting kon ontlenen dat aan hem voor de onderhavige jaren een verhoging/vergrijpboete zou worden opgelegd.

74. Het vorenstaande brengt mee dat op het moment waarop de rechtbank uitspraak doet de redelijke termijn nog niet is verstreken.

77. Voor de beantwoording van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, wordt aangesloten bij de uitgangspunten die zijn neergelegd in HR 22 april 2005, nr. 37.984, LJN AO9006. De termijn vangt op grond van de arresten van de Hoge Raad van 10 juni 2011 in beginsel aan op het moment dat verweerder het bezwaarschrift ontvangt. Als uitgangspunt voor de hoogte van de schadevergoeding hanteert de Hoge Raad een tarief van € 500 per halfjaar dat de redelijke termijn is overschreden, waarbij het totaal van de overschrijding naar boven wordt afgerond.

78. Zoals de rechtbank hiervoor in 72 heeft overwogen, bedraagt de redelijke termijn in dit geval 5 jaar en zeven maanden (inzake 2002) respectievelijk 5 jaar (overige jaren). Vanaf de indiening van het bezwaarschrift op 21 januari 2009 tot de uitspraak van de rechtbank op 29 november 2012 is ruim 3 jaar en 10 maanden verstreken. Op het moment dat de rechtbank uitspraak doet, is van een overschrijding van de redelijke termijn dan ook geen sprake.

79. Gelet op al het vorenoverwogene worden de beroepen inzake de navorderingsaanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over het jaar 1995 en de navorderingsaanslag vermogensbelasting over het jaar 1996 gegrond verklaard voor zover ze zijn gericht tegen de verhogingen en worden de overige beroepen ongegrond verklaard.

Beslissing

griffier voorzitter

Afschrift verzonden aan partijen op: