Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 16-06-2016, ECLI:NL:RBZWB:2016:3918, BRE - 15 _ 8196

2.1.

Over de periode van [datum] 2005 tot [datum] 2012 stond belanghebbende in het handelsregister ingeschreven als ondernemer. Hij dreef een auto- en garagebedrijf met de naam ‘[auto- en garagebedrijf]’. Gedurende het jaar 2012 was belanghebbende gehuwd met [A] (hierna: de echtgenote). Samen met de echtgenote heeft hij 3 kinderen (geboren in 2003, 2004 en 2005). Volgens de Basisregistratie Personen (hierna: de BRP) heeft belanghebbende vanaf 13 januari 2012 tot 18 juni 2015 in Spanje gewoond. Feitelijk heeft belanghebbende het hele jaar 2012 in Nederland gewoond. Met ingang van 1 september 2012 staat de echtgenote in het handelsregister geregistreerd als ondernemer met een eenmanszaak genaamd ‘[eenmanszaak]’.

2.2.

Aan belanghebbende is begin 2013 een migratieaangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) voor het jaar 2012 uitgereikt als gevolg van zijn uitschrijving uit het BRP. Op 5 april 2013 heeft belanghebbende een aangifte IB/PVV 2012 voor binnenlands belastingplichtigen ingediend naar een verzamelinkomen van € 2.428 negatief (winst uit onderneming € 2.759 negatief en € 331 MKB-winstvrijstelling).

2.3.

Op 21 januari 2015 heeft de inspecteur aan belanghebbende een brief gestuurd met vragen over ‘[eenmanszaak]’. Op 12 mei 2015 is door de inspecteur een informatiebeschikking genomen.

2.4.

Met dagtekening 9 juni 2015 heeft de inspecteur een aanmaning voor het indienen van de aangifte IB/PVV 2012 aan belanghebbende gestuurd. Belanghebbende heeft op 9 september 2015 wederom de aangifte voor binnenlands belastingplichtigen ingediend. Met dagtekening 23 september 2015 heeft de inspecteur aan belanghebbende een aanslag IB/PVV 2012 inclusief € 984 verzuimboete opgelegd, waarbij het inkomen uit werk en woning is vastgesteld op € 30.000. Door verrekening van € 22.031 aan verliezen uit het verleden resteert een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 7.969. De verschuldigde IB/PVV hierover is – na vermindering met heffingskortingen – nihil. Belanghebbende heeft hiertegen bezwaar gemaakt. Dit bezwaar is door de inspecteur afgewezen.

2.5.

De rechtbank ziet aanleiding om eerst vast te stellen welke beschikkingen in beroep (nog) in geschil zijn. De rechtbank is van oordeel dat vier beschikkingen aan de orde zijn, namelijk de aanslag, de beschikking verzuimboete, een verliesverrekeningsbeschikking (artikel 3.153 van de Wet IB 2001) en een verliesvaststellingsbeschikking (artikel 3.151 van de Wet IB 2001).

2.6.

Conclusie is het volgende. Materieel ziet het geschil tussen partijen op de hoogte van het inkomen van belanghebbende in het jaar 2012. Formeel-juridisch betekent dit hier dat de verliesverrekeningsbeschikking en de verliesvaststellingsbeschikking in geschil zijn. Niet in geschil is dat belanghebbende in het jaar 2012 binnenlands belastingplichtige is.

2.7.

De inspecteur heeft – ook ter zitting – verklaard dat de in 2.3 bedoelde informatiebeschikking nog niet onherroepelijk vaststaat. De inspecteur heeft daarop geconcludeerd dat omkering van de bewijslast alleen mogelijk is indien vast komt te staan dat de vereiste aangifte niet is gedaan. De rechtbank acht dit standpunt juist. Nu de aanslag IB/PVV 2012 met dagtekening 23 september 2015 is opgelegd terwijl de informatiebeschikking op dat moment nog niet onherroepelijk was geworden, is de informatiebeschikking voor zover die betrekking heeft op de aanslag IB/PVV over 2012 op grond van artikel 52a, lid 3, van de AWR komen te vervallen.

2.8.

Artikel 27e, eerste lid, van de AWR bepaalt dat indien de vereiste aangifte niet is gedaan, de rechtbank het beroep ongegrond verklaart, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op het bezwaar onjuist is (‘omkering en verzwaring van de bewijslast’).

2.9.

De vereiste aangifte is niet gedaan indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van de hiervoor bedoelde gebreken in de aangifte niet zou zijn geheven ten onrechte zou zijn teruggegeven, op zichzelf beschouwd aanzienlijk is. Indien sprake is van een gecombineerde aanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen, is in dit verband het gezamenlijke bedrag van de verschuldigde belasting en premie bepalend. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden voor de toepassing van deze regels slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van de aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven. Ook dit moet worden vastgesteld aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast (HR 30 oktober 2009, nr. 07/10513, ECLI:NL:HR:2009:BH1083).

2.10.

In dit geval ziet het geschil niet op de aanslag maar op de verliesverrekeningsbeschikking (en de verliesvaststellingsbeschikking). De rechtbank is van oordeel dat gelet op de samenhang tussen artikel 27e, eerste lid, van de AWR (beroep) en artikel 25, derde lid, van de AWR (bezwaar) ook ter zake van een dergelijke beschikking sprake kan zijn van omkering van de bewijslast. In artikel 25, derde lid, van de AWR wordt immers ook gesproken over ‘een beschikking’. Verder is de rechtbank van oordeel dat ook met betrekking tot een verliesverrekeningsbeschikking sprake kan zijn van het niet doen van de vereiste aangifte. Dat geldt ook in een geval waarin – zoals hier volgens de inspecteur het geval is – de volgens de aangifte verschuldigde belasting voor het desbetreffende jaar niet onjuist is (want ook de aanslag is nihil), maar wel het aangegeven belastbare inkomen onjuist is (want te laag) waardoor te weinig verlies uit een voorgaand jaar zou worden verrekend.

2.11.

2.12.

2.13.

De rechtbank begrijpt dat de inspecteur een gebrek aan informatie heeft over het jaar 2012 en daardoor bewijsproblemen heeft. Door de wetgever is hiervoor het instrument van de informatiebeschikking in de wet opgenomen, welk instrument de inspecteur echter niet effectief heeft benut (zie 2.7).

2.14.

Belanghebbende heeft in zijn aangifte een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 2.428 negatief aangegeven. In hetgeen de inspecteur heeft aangevoerd ligt besloten dat de inspecteur dit verlies betwist. Nu het een verlies betreft, is het aan belanghebbende om dit verlies aannemelijk te maken. Belanghebbende is hierin niet geslaagd. De hoogte van het aangegeven verlies is evenwel niet zodanig hoog dat gezegd kan worden dat de vereiste aangifte niet is gedaan. De rechtbank heeft daarbij in ogenschouw genomen wat het vergelijkbare IB/PVV-bedrag is indien wordt gerekend met het tarief van de eerste schijf.

2.15.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat niet aannemelijk is gemaakt dat de vereiste aangifte niet is gedaan.

2.16.

Gelet op hetgeen in 2.12 is overwogen heeft de inspecteur niet aannemelijk gemaakt dat belanghebbende positief inkomen in 2012 heeft genoten. Derhalve is het beroep betreffende de verliesverrekeningsbeschikking gegrond verklaard.

2.17.

Gelet op hetgeen in 2.14 is overwogen heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat hij verlies heeft geleden in 2012. Daarom is het beroep betreffende de verliesvaststellingsbeschikking (van nihil) ongegrond verklaard.

2.18.

De rechtbank heeft aanleiding gevonden de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 992 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 496 en een wegingsfactor 1). Niet gebleken is dat belanghebbende in de bezwaarfase kosten voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand heeft gemaakt en om vergoeding van die kosten heeft verzocht.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;