NTFR 2011/498 - Zwembadtax: verzopen en bezopen

In De Pers las ik onlangs dat de Grieken voor het eerst te maken hebben gekregen met een soort ‘belastingpolitie’. Verder lezend, begreep ik dat deze instantie al een aantal weken heeft doorgebracht op de parkeerplaatsen van luxe nachtclubs in Athene om te controleren of de eigenaren van de diverse luxe bolides zich deze op grond van hun aangegeven inkomen zouden kunnen veroorloven. Een andere actie betrof een controle met betrekking tot zwembaden. Sinds 2008 moeten Grieken bij het hebben van een zwembad met een omvang van 25 tot 60 m² een fictief inkomen van € 11.600 aangeven voor een buitenzwembad (dit wordt belast tegen een percentage van ongeveer 6,5%, dus ongeveer € 750) en € 17.400 voor een binnenzwembad. De aan te geven bedragen worden hoger, naarmate het zwembad groter is; bij een buitenzwembad van 120 m² schijnt men jaarlijks € 46.800 aan inkomen te moeten opgeven. Uit de ingediende aangiften bleek dat 324 Atheners een zwembad hebben aangegeven, terwijl uit onderzoek met satellietbeelden van Google Earth bleek dat het aantal zwembaden 16.974 bedroeg. En dat alleen nog maar in Athene …

Griekenland is niet het enige land met een zwembadtax. Ook in de Belgische gemeente Overijse wordt voor de ‘dienstjaren’ 2007 tot en met 2012 een directe en jaarlijkse gemeentebelasting gevestigd op de privézwembaden waarbij het jaarlijkse bedrag van de belasting wordt vastgesteld op € 1,20 per m³. Zo zal een zwembad met een oppervlakte van 50m² vermoedelijk leiden tot een heffing van 50m² x 2m (hoogte) x € 1,20 is € 120.

Voor zover mij bekend, is een zwembadtax nog nooit in Nederland overwogen. Een zwembad kan voor de Wet WOZ waarschijnlijk worden gezien als een gebouwd eigendom (vgl. HR 7 maart 1979, nr. 19.017, BNB 1979/125). Op grond van de zogenoemde samenstelbepaling van art. 16, onderdeel d, Wet WOZ worden de eigen woning (als gebouwd eigendom) en het bijbehorende zwembad gezien als één onroerende zaak omdat deze bij dezelfde belastingplichtige in gebruik zijn en naar de omstandigheden beoordeeld bij elkaar horen (geldt overigens ook als een zwembad een ongebouwd eigendom zou zijn). Stel dat aan het zwembad een waarde van € 10.000 kan worden toegekend, dan betekent dit dat een aanslag onroerendezaakbelastingen betreffende het zwembad voor de meeste gemeenten waarschijnlijk onder de € 10 blijft. De verschuldigde inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen met betrekking tot de eigen woning kan bijvoorbeeld worden berekend op € 10.000 x 0,55% x 52% is € 28,60, tenzij de WOZ-waarde meer dan € 1.020.000 bedraagt (dan € 10.000 x 1,05% x 52% is € 54,60). Met betrekking tot de waterschapsbelastingen blijft de watersysteemheffing gebouwd onder de € 5.

Kortom, in Nederland wordt een zwembad jaarlijks indirect belast voor ongeveer € 50.

Gelet op de situatie in Griekenland komen de Nederlandse zwembadbezitters er dus ‘goed’ van af. Aangezien in Nederland ook wordt betaald voor de verbruikte m³ water lijkt het mij, behoudens een budgettaire rechtvaardiging, moeilijk een steekhoudende rechtsgrond voor een zwembadtax te bedenken. Gedacht zou kunnen worden aan het ten opzichte van de eigen woning hebben van extra genot. Maar waar zou dat extra dan in moeten zitten? Het zwembad zal, als ik me niet vergis, regelmatig moeten worden schoongemaakt en een buitenbad ook nog winter- en zomerklaar. En, er zal onderscheid moeten worden gemaakt tussen een binnen- en een buitenzwembad; een buitenbad is immers in Nederland maar een gedeelte van het jaar bruikbaar. Ook zal het begrip zwembad moeten worden gedefinieerd. Op encyclo.nl (zoekmachine voor begrippen en definities) wordt een zwembad omschreven als ‘bak met water waarin je kunt zwemmen’, ‘een inrichting om te zwemmen’ en ‘een plaats waar mensen, voor hun plezier of voor de sport gaan zwemmen’. Hoe zit het bijvoorbeeld met zwemvijvers? Een zwemvijver kan worden omschreven als een vijver met of zonder vissen die ook als natuurvriendelijk zwembad kan worden gebruikt. Een korting toekennen wegens milieuvriendelijkheid? En een bubbelbad (Jacuzzi)? Dit is volgens Wikipedia een verwarmd bad waar bellen in worden gevormd, door middel van lucht; hierbij wordt gebruikgemaakt van waterstralen en luchtbellen om een ontspannend effect te creëren. Hoe ver moet je kunnen zwemmen? Hoe zit het overigens met een bad met tegenstroom? Uit een verkoopbrochure blijkt dat men, om lekker te kunnen zwemmen, in principe geen zwembad van groot formaat nodig heeft; een bad kan worden uitgerust met een zogenoemde tegenstroominstallatie. Dit betekent dat het water in beweging wordt gebracht waardoor kan worden gezwommen zonder van plaats te veranderen.

Verder moet bij de invoering worden nagedacht over de heffingsmaatstaf. Het aantal m²? Maar hoe zit het dan met de wet van de afnemende meeropbrengst? Het aantal m³ dan? Misschien aantrekkelijk voor iemand met duikaspiraties?

Ten slotte lijkt het mij redelijk om bij invoering van een zwembadtax de waarde van het zwembad uit de WOZ-beschikking te halen. Wie zit er op te wachten om de desbetreffende WOZ-beschikkingen te gaan herzien? En hoe dient het hebben van een zwembad te worden gecontroleerd? Bij een binnenbad kan dit misschien de controleur zijn die langs de deur komt voor de hondenbelasting. En voor de buitenbaden kan misschien een ‘controleurbadmeester’ worden aangewezen die satellietbeelden gaat bekijken. Hoe zit het dan met het voorgestane horizontaal toezicht … De invoering van een zwembadtax zal een sprong in het diepe zijn.