Gerechtshof Amsterdam, 11-04-2013, ECLI:NL:GHAMS:2013:2031, 12-00144

De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 27 januari 2012 overwogen dat voor het antwoord op de vraag of een onderdeel van een bedrijfscomplex op zichzelf beschouwd als een gebouwd eigendom is aan te merken, bepalend is of dat onderdeel in bouwkundig opzicht zelfstandigheid binnen dat bedrijfscomplex bezit. Het Hof zal daarom na verwijzing onderzoeken of de constructie van het leidingwerk en van de laad- en losarmen zodanig is dat deze onderdelen op zichzelf, los beschouwd van hun functie binnen het bedrijfsproces, als een gebouwd eigendom zijn aan te merken.

Gelet op de gedingstukken (beschrijvingen, het proces-verbaal van het onderzoek ter plaatse door het Haagse Hof, overgelegde foto’s en overige documentatie met betrekking tot de (onderdelen van de) tankterminal) en het proces-verbaal ter zitting ziet het Hof geen reden voor een nader onderzoek ter plaatse.

Uit de vermelde feiten volgt voor het leidingwerk buiten de op de terminal aanwezige gebouwde eigendommen, dat de buisleidingen zijn gebundeld in leidingstraten. De specifieke fundering van het leidingwerk bestaat uit een ondergrond met daarbovenop een kleilaag en een gravellaag. Voorts is het leidingwerk gefundeerd door middel van betonnen liggers en metalen verbindingen. Tussen de betonnen liggers en het leidingwerk is een kom geplaatst om de buisleidingen op hun plaats te houden en te beschermen. Uit de gedingstukken en uit hetgeen ter zitting na verwijzing namens belanghebbende is verklaard, blijkt dat bij de constructie van het leidingwerk rekening is gehouden met aanzienlijke, soms wisselende krachten die tijdens het bedrijfsproces op de verschillende onderdelen van de tankterminal worden uitgeoefend.

De beide laad- en losarmen zijn, zelfstandig van de overige gebouwde eigendommen van de tankterminal, ieder bevestigd op een betonnen steiger en zodanig geconstrueerd dat ze bestand zijn tegen invloeden van buitenaf.

Het Hof is daarom van oordeel dat de constructie van het leidingwerk, ook gelet op de omvang van het geheel aan leidingen, en de beide laad- en losarmen zodanig is dat zij binnen het complex van de tankterminal bouwkundige zelfstandigheid bezitten en derhalve op zichzelf zijn aan te merken als een gebouwd eigendom.

Daaraan doet niet af dat belanghebbende de stelling verdedigt dat de aanwezigheid van onder meer flexibele koppelingen er op duidt dat de onderdelen van de terminal geen bouwkundige zelfstandigheid bezitten. Dat deze koppelingen flexibel zijn, wijst er naar het oordeel van het Hof juist op dat de onderdelen die met deze koppelingen zijn verbonden, op zichzelf over voldoende bouwkundige zelfstandigheid beschikken.

Artikel 220d, eerste lid, aanhef en onder j, Gemeentewet bepaalt dat buiten aanmerking wordt gelaten (…) de waarde van werktuigen die van een onroerende zaak kunnen worden afgescheiden zonder dat beschadiging van betekenis aan die werktuigen wordt toegebracht en die niet op zichzelf als gebouwde eigendommen zijn aan te merken.

Artikel 18, derde lid, van de Wet waardering onroerende zaken (Wet woz, tekst 2006) bepaalt dat bij ministeriële regeling regels kunnen worden gesteld ingevolge welke bij de waardebepaling buiten aanmerking wordt gelaten de waarde van onroerende zaken of onderdelen daarvan, indien die waarde geen onderdeel uitmaakt van de grondslag van de door de afnemers geheven belastingen (…).

Ter uitvoering van artikel 18, derde lid, Wet woz is in artikel 2, eerste lid, aanhef en onder e. Uitvoeringsregeling uitgezonderde objecten Wet waardering onroerende zaken (hierna; de uitvoeringsregeling), vermeld: ‘Bij de bepaling van de waarde wordt buiten aanmerking gelaten de waarde van:

(…)

e. werktuigen die van een onroerende zaak kunnen worden afgescheiden zonder dat beschadiging van betekenis aan die werktuigen wordt toegebracht en die niet op zichzelf als gebouwde eigendommen zijn aan te merken.

De heffingsambtenaar heeft in de taxatiespecificatie, overgelegd als bijlage 12 bij het verweerschrift in eerste aanleg, vermeld dat bij de objectonderdelen pijpleidingen 10% werktuigenvrijstelling is toegepast en dat bij de laad- en losarmen een percentage van 25% is toegepast. Dit impliceert dat ook de heffingsambtenaar er steeds vanuit is gegaan dat onderdelen van het leidingwerk en de laad- en losarmen als uitgezonderde werktuigen vallen aan te merken.

Partijen hebben ter zitting verklaard dat deze berekeningen, zoals die bij de rechtbank voorlagen, als zodanig niet in geschil zijn. Het Hof ziet in beginsel dan ook geen reden de waarde van de tankterminal op een lager bedrag vast te stellen dan de heffingsambtenaar bij zijn uitspraak op bezwaar van 16 oktober 2007 heeft gedaan.

Tot de verwijzingsopdracht behoort een beoordeling door het Hof van belanghebbendes beroep op het gelijkheidsbeginsel.

In het kader van dit beroep heeft belanghebbende nader bewijs aangeboden voor de stelling dat de heffingsambtenaar bij andere bedrijven met op- en overslaginstallaties een werktuigenvrijstelling van 50% op het leidingwerk heeft toegepast. De heffingsambtenaar heeft dit weersproken en aangevoerd dat dit percentage alleen is toegepast bij bedrijven die het voorstel van 50% hebben geaccepteerd. Indien dit niet het geval was, aldus de heffingsambtenaar, is een percentage van 0% toegepast.

Belanghebbende heeft voorts gesteld dat leidingwerk buiten de tankput (bedrijfseenheid) op basis van een convenant bij de bepaling van de waarde van het belastingobject buiten aanmerking blijft.

Het Hof stelt belanghebbende in de gelegenheid om bewijs te leveren voor zijn stelling dat de heffingsambtenaar ten tijde van het vaststellen van de waardebeschikking beleid heeft gevoerd op basis waarvan deze, ook in een geval als het onderhavige, hogere percentages hanteert dan de onder 5.6 vermelde percentages van 10% respectievelijk 25%.