Gerechtshof Amsterdam, 05-07-2016, ECLI:NL:GHAMS:2016:2781, 15/00085

Tot de gedingstukken behoort een brief van de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen [R] van 20 oktober 1995 aan [VV] , waarin onder meer het volgende is vermeld:

“Naar aanleiding van uw brief d.d. 28 september 1995 en ons telefoongesprek van hedenmorgen kan ik u meedelen, dat ik de lijfrentetermijnen, zoals die door [BX en CX] aan de nog op te richten stichting zullen worden toegekend als gift aftrekbaar acht voor de inkomstenbelasting. Wij zijn tot de conclusie gekomen dat genoemde stichting niet als een het algemeen nut beogende instelling kan worden beschouwd, daar de belangen van een beperkte groep mensen worden gediend en dus niet het algemene belang. Wel echter kan de aftrekbaarheid gestoeld worden op de opvatting, dat de stichting als een charitatieve instelling dient te worden aangemerkt. Deze toezegging wordt uiteraard gedaan onder het voorbehoud, dat de feiten, zoals ze mij gepresenteerd zijn in overeenstemming zijn met de realiteit”.

Bij brief van 23 november 1995 aan de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen [R] heeft [VV] onder meer het volgende geschreven:

“In vervolg op uw (…) brief [Hof: van 20 oktober 1995] en een bespreking welke ik had met [BX en CX] (…) geef ik u onderstaand een uiteenzetting over het beoogde vervolgtraject.

Door [BX en CX] wordt een stichting opgericht welke als doelstelling zal meekrijgen ‘De bevordering van de materiële en geestelijke belangen van de werknemers van de door wijlen de heer [AX] in Brazilië en Paraguay gedreven ondernemingen’. De projecten die men wil steunen zijn onder andere de educatie van de kinderen van de werknemers [en] het verzorgen van hulp op het gebied van de gezondheidszorg.

Op dit moment zijn al een aantal termijnen betaald vanuit Brazilië en Paraguay op de verkoopsom van de ondernemingen onder inhouding van 20% ten behoeve van [X] . Deze en toekomstige betalingen willen [BX en CX] middels een renteloze lening overdragen aan de op te richten stichting. De aflossing van deze lening zal geschieden middels het schenken van termijnen van lijfrente.

Om onnodige bancaire transactiekosten te voorkomen (…) wenst men overboekingen van en naar Nederland zoveel mogelijk achterwege te laten. Dit betekent dat de gelden ten behoeve van de werknemers in genoemde landen bij de betaling aan [BX en CX] reeds worden ingehouden op de termijnbetalingen.

De gelden worden in Brazilië toegewezen aan de diverse projecten door een van de kopers (de heer [E 1] ) van de bedrijven van wijlen de heer [AX] en de heren [F] en [G] . Van alle transacties in Brazilië en Paraguay zal een financiële verantwoording worden afgelegd. Deze kan desgewenst aan de fiscus worden verstrekt”.

Bij brief van 18 september 1996 aan de Belastingdienst Registratie en successie, vestiging Amsterdam, heeft [VV] onder meer het volgende geschreven:

“Enige tijd geleden heb ik met u gebeld over de fiscale status van [X] . Conform afspraak zend ik u bijgaand de gevraagde concept-akte van oprichting (…). Jegens hun overleden broer voelen de heer [CX] en de heer [BX] zich verplicht gelden uit het vermogen ter beschikking te stellen met als doel de bevordering van de materiële en geestelijke belangen van de werknemers, oud werknemers en hun familieleden van de hiervoor genoemde bedrijven (…) Om deze doelstelling te bereiken, willen de beide broers [X] in het leven roepen. Om de stichting te voorzien van financiële middelen is het de bedoeling dat de broers middels een notariële akte termijnen van lijfrente aan de stichting zullen overmaken. Inmiddels hebben wij van de inspecteur inkomstenbelasting de goedkeuring dat de stichting kan worden aangemerkt als een charitatieve instelling. De betreffende brief heb ik als bijlage meegestuurd.

Omdat de beide broers enige tijd eigenaar zijn geweest van de bedrijven èn de doelstelling van de stichting in overeenstemming is met de voorwaarden genoemd in artikel 33 lid 1 sub 11 SW verzoeken wij u goed te keuren dat [X] zowel kan worden aangemerkt als een rechtspersoon genoemd in artikel 33 lid 1 sub 11 SW als wel als een instelling genoemd in artikel 24 lid 4 SW.”

Bij brief van 30 september 1996 aan [VV] heeft de Belastingdienst Registratie en successie [S] , onder meer het volgende meegedeeld:

“Naar aanleiding van uw verzoek (…), waarbij U mij ter beoordeling toezond de conceptstatuten van [X] gevestigd te [R] , deel ik U mede, dat de geformuleerde doelstelling een rangschikking van de stichting als algemeen-maatschappelijk-nut beogende instelling in de zin van artikel 24, lid 4, Successiewet-1956 niet in de weg staat”.

Op 12 december 1996 is belanghebbende opgericht door [BX] en [CX] , die als

secretaris/penningmeester respectievelijk voorzitter het bestuur van belanghebbende zijn gaan vormen.

De statuten van belanghebbende bepalen – voor zover hier van belang – het volgende:

“Doel

Artikel 2

Vermogen

Artikel 3

Het vermogen van de stichting zal worden gevormd door:

(…)

Bestuursvergaderingen en bestuursbesluiten

Artikel 5

(…)

Boekjaar en jaarstukken

Artikel 9

Bij beschikking van 23 december 1996 heeft de inspecteur van de Belastingdienst Registratie en successie [S] , verklaard dat belanghebbende wordt gerangschikt onder de instellingen als bedoeld in artikel 24 lid 4 van de Successiewet 1956,

“… onder de bepaling dat ik mij het recht voorbehoud om bij iedere volgende verkrijging opnieuw te beoordelen of deze instelling op het moment van verkrijging aangemerkt kan worden als instelling als bedoeld in bovengenoemd artikel”.

Tot de gedingstukken behoort een onderhandse akte van geldlening, gedateerd februari 1997, ondertekend door [BX] namens belanghebbende als debiteur en [CX] als crediteur, waarin belanghebbende (debiteur) erkent

“ter zake van op 15 december 1996 ter leen genomen en ontvangen gelden schuldig te zijn aan (...) [CX] (…) een som van $ 473.329 welke per 31 december 1996 een tegenwaarde in Nederlandse guldens had van ƒ 827.427 (…). De debiteur is (…) geen rente verschuldigd”.

Een gelijkluidend stuk, doch met [BX] als crediteur, en niet ondertekend, behoort eveneens tot de gedingstukken.

Bij brief van 21 februari 2001, gericht aan het kantoor van de gemachtigden, heeft de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen [R] naar aanleiding van een onderhoud op 21 november 2000, onder meer het volgende geschreven:

“De giften in de vorm van lijfrenten aan [belanghebbende], waarvoor een notariële akte is opgemaakt, kunnen in aftrek worden gebracht in de inkomstenbelasting van [BX en CX] voor de periode die is opgenomen in de notariële akte. In casu van 1996 t/m 2000 voor [BX] en 1998 t/m 2002 voor [CX] .”

Bij brief van 13 september 2004 heeft de Belastingdienst [T] aan belanghebbende het volgende meegedeeld:

“[U]w instelling [is] aangemerkt als een instelling als bedoeld in artikel 24 lid 4 Successiewet 1956. Om opgenomen te blijven in ons bestand van algemeen nut beogende instellingen, bent u verplicht jaarlijks een afschrift van de geaccordeerde financiële jaarstukken en een activiteitenverslag te overleggen, ook indien de stichting nog slechts beperkt activiteiten ontplooit. Ik heb van u over het jaar 2001 en/of 2002 nog geen jaarstukken mogen ontvangen. (…) Ik verzoek u daarom alsnog bovengenoemde stukken (…) in te zenden. Het is mogelijk dat u niet op de hoogte was van het feit dat de jaarstukken jaarlijks ingediend moeten worden om rangschikking te behouden. Deze eis staat pas sinds enkele jaren in de rangschikkingsbeschikking opgenomen. Ik verzoek u daarom hierbij om vanaf nu jaarlijks voor 1 ok[t]ober van het volgende jaar de geaccordeerde jaarstukken en een activiteitenverslag te overleggen.”

Tot de gedingstukken behoort een niet gedateerd en niet ondertekend (concept van een) onderhandse akte ‘Cessie van een vordering’ met onder meer de volgende inhoud:

“De ondergetekenden

(…)

verklaren te zijn overeengekomen als volgt:

Artikel 1

Blijkens notariële akte van schenking van 30 oktober 2006 heeft [CX] verklaard aan belanghebbende te schenken

“een periodieke uitkering groot een jaarlijks bedrag van (…) 77.144,40 US dollar (…). Gemelde periodieke uitkering wordt voldaan door kwijtschelding op een vordering van schenker op [belanghebbende] in hoofdsom groot (…) € 385.722,00 en vervalt jaarlijks op één oktober, met dien verstande dat de periodieke uitkering eindigt in geval van overlijden van de schenker. (…) Elke termijn zal jaarlijks per één oktober aan [belanghebbende] ter beschikking worden gesteld, zulks voor het eerst op één oktober tweeduizend zes en voor het laatst op één oktober tweeduizend tien.”

Tot de gedingstukken behoort een notariële aktevan schenking van 17 april 2008 waarin onder meer het volgende is vastgelegd:

“In aanmerking nemende dat (…) op tien januari tweeduizend acht [ [BX] ] een cessieovereenkomst is aangegaan met [belanghebbende], waarbij [belanghebbende] US (…) $ 151.811,00 heeft geleend van [ [BX] ] (…)

[belanghebbende] (…) 2% rente over de hoofdsom of het restant daarvan verschuldigd is.

(…)

[ [BX] ] doet vijf (…) periodieke uitkeringen in jaarlijkse termijnen door middel van kwijtschelding van delen van de geldlening aan [belanghebbende] (…) De navolgende bedragen worden kwijtgescholden:

Het totaal van de vijf termijnen bedraagt: (…) $ 157 733,10.

(…)

De periodieke uitkeringen worden gedaan onder nadrukkelijke voorwaarde dat deze periodieke uitkeringen alleen zullen worden besteed voor activiteiten passend binnen de statuten van [belanghebbende].

(…)

De periodieke uitkeringen zullen voor het eerst dienen te geschieden over het kalenderjaar tweeduizend acht en zal voor het laatst dienen te geschieden over het kalenderjaar tweeduizend twaalf.

(…)

De verplichting tot het doen van de periodieke uitkeringen eindigt op het moment van overlijden van [ [BX] ].”

Tot de gedingstukken behoort een brief van 6 november 2008 van de Belastingdienst [U] aan het kantoor van de gemachtigde waarin informatie wordt verzocht met betrekking tot de aangifte IB/Pvv voor het jaar 2006 van [CX] . Daarin is onder meer het volgende opgenomen:

“In de aangifte heeft u € 377.559 aangegeven voor buitenlandse onroerende zaken. Om de hoogte ter voorkoming van dubbele belasting te kunnen berekenen, verzoek ik u de volgende vragen te beantwoorden:

Bij eveneens tot de gedingstukken behorende brief van 17 november 2008 is deze vraag als volgt beantwoord:

“De buitenlandse onroerende zaken betreft een stuk grond te Brazilië. Deze grond is in 1993 verkregen uit de nalatenschap van de heer [AX] (…). Van een aankoop en financiering is derhalve geen sprake”.

Bij email van 5 oktober 2011 heeft de inspecteur, ter bevestiging van een telefonische afspraak, een bedrijfsbezoek aan belanghebbende aangekondigd. Daarbij is onder meer vermeld:

“Zoals reeds besproken, dient ten tijde van het onderzoek duidelijk te worden welke activiteiten en welke geldstromen plaatsvinden binnen de stichting. Een duidelijke financiële verantwoording en evaluatie van (in dit geval in het buitenland) ondersteunde projecten dient logischerwijs ook aanwezig te zijn”.

Dit bezoek heeft plaatsgevonden op 7 november 2011. [BX] en [VV] waren daarbij aanwezig.

Bij email van 9 november 2011 heeft de inspecteur onder meer als volgt bericht aan [VV] :

“(Ik) mail (…) u hierbij een aantal openstaande vragen. Ik zal allereerst een beschrijving geven van de situatie zoals besproken. Graag hoor ik ook van u of deze beschrijving de lading dekt. Overigens heeft het mij (…) verbaasd dat er bij mijn bezoek geen duidelijke financiële verantwoording en evaluatie van ondersteunde projecten aanwezig was (…)

De nalatenschap [Hof: van [AX] ] bestond voornamelijk uit een viertal ondernemingen in Brazilië en Paraguay. Na overleg is besloten om 20% van de opbrengst van de verkoop van deze bedrijven uiteindelijk ten goede te laten komen aan allerleid liefdadigheidsprojecten in genoemde landen. (…) Van de te ontvangen koopsom wordt 20% gecedeerd aan [belanghebbende]. De heren [BX] en [CX] krijgen beiden een renteloze lening op [belanghebbende]. De geschonken lijfrentetermijnen worden op de renteloze lening in mindering gebracht. (…) Uit de aanwezige stukken blijkt dat de genoemde 20% (…) een waarde vertegenwoordigd heeft van: $ 946.659 ( [BX en CX] : $ 473.329).

[Belanghebbende] is opgezet als een vehikel waarin een (gedeelte van de) vordering van [BX en CX] op de kopers (…) is gecedeerd. Middels aktes van schenking worden periodiek bedragen ‘geschonken’ aan de stichting. Feitelijk worden middels deze ‘schenkingen’ steeds gedeeltes van de openstaande vordering kwijtgescholden. Het geld, dat dus al in de betreffende landen aanwezig is, moet worden besteed aan verschillende liefdadigheidsprojecten. Ten tijde van het boekenonderzoek is geen financiële verantwoording van transacties in Brazilië en Paraguay aanwezig. De heer [BX] verklaart (…) zelf een vijftienmaal ter plekke te zijn geweest om de verschillende projecten en de voortgang daarvan te aanschouwen. Het is grotendeels een kwestie van vertrouwen. De nieuwe eigenaren van genoemde ondernemingen is het vroegere management waarmee al jarenlang een band bestaat. Zij zien volgens [BX] toe op een verantwoorde besteding van de gelden. (…) Facturen en dergelijke worden niet overgelegd aan [BX en CX] . Zij worden voornamelijk middels foto’s op de hoogte gehouden”.

De ‘openstaande vragen’ van de inspecteur hielden onder meer in:

Bij brief van 16 november 2011 heeft [VV] als volgt geantwoord:

“Zoals de heer [BX] tijdens de bespreking aangaf, lopen de projecten die [belanghebbende] steunt via het [Fundo AX] in Brazilië. Voor de beantwoording van de door u gestelde vragen zal contact opgenomen moeten worden met de contactpersonen in Brazilië. (…) [Wij] verzoeken (…) u vriendelijk uitstel te verlenen tot 19 december 2011”.

Bij brief van 19 december 2011 heeft [VV] namens belanghebbende het volgende bericht aan de inspecteur.

“Bij de verdeling van de nalatenschap van [AX] heeft [DX] haar aandeel (…) verkregen. Zij heeft er niet voor gekozen om een deel van haar verkrijging achter te laten in Brazilië voor liefdadigheid. De 20% van de koopsom van de onderneming die [BX en CX] hebben achtergelaten heeft geen betrekking op haar verkrijging (…)

Voorts vraagt u waarom geen financiële verantwoording van de transacties in Brazilië en Paraguay voorhanden is. Liefdadigheid is voor [BX en CX] altijd het uitgangspunt geweest. (…) Het is voor de broers (…) belangrijker geweest om de projecten met eigen ogen te zien, dan de boekhouding van het [Fundo AX] in Brazilië te controleren. Overigens waren [BX en CX] niet de enige schenkers. Zowel de onderneming van [AX] als derden schonken eveneens geld aan de door het [Fundo AX] gesteunde projecten. (…) De afgelopen jaren zijn de schenkingen door [BX en CX] nagenoeg volledig naar het centrum voor kinderopvang de [AA] in [P] gegaan. Bijgaand treft u de financiële verantwoording hiervan aan.

(…)

In ons dossier heeft u kopieën aangetroffen van stukken van het project De [AA] . U kon een drietal bedragen niet thuisbrengen. Het betreft hier de bedragen die door [Fundo AX] zijn ontvangen en die zij vervolgens hebben besteed aan liefdadigheid. In 2006 hebben zij een bedrag van € 73.124 ontvangen. De totale kwijtschelding van [BX en CX] aan [belanghebbende] bedroeg in 2006 € 148.834. Daarbij behoorde ook de 2% van de rente over de openstaande schuld, ad € 8.930, die zij niet hoeven te betalen. De totale ontvangsten van [Fundo AX] bedroegen in 2006 € 157.764. Van dit bedrag was echter al een deel overgemaakt. Het restant werd alsnog in 2006 kwijtgescholden. In 2007 bedroegen de ontvangsten van het [Fundo AX] € 148.834 aan kwijtschelding en € 5.953 aan rente (= € 154.787) en in 2008 € 148.834 aan kwijtschelding en € 2.977 aan rente (= € 151.811).

(…)

In uw e-mail vraagt u om een totaaloverzicht van de bedragen die in aftrek zijn gebracht bij [BX en CX] in verband met de kwijtschelding van de vorderingen. De administratie van [BX en CX] van vóór 2006 is echter niet meer voorhanden. Bijgaand treft u een overzicht van het verloop van de vorderingen (…) vanaf 2006 aan.

(…)

In uw e-mail verzoekt u ook om notulen van bestuursvergaderingen van [belanghebbende] . Deze notulen zijn echter niet voorhanden. [Belanghebbende] wordt sinds de oprichting bestuurd door de twee broers. De enige besluiten die zij genomen hebben, hebben betrekking op de kwijtschelding van de vordering op [Fundo AX] . Deze besluiten blijken uit de bijgevoegde notariële akten van schenking. (…) [BX en CX] hebben het houden van bestuursvergaderingen niet nodig geacht voor het functioneren van [belanghebbende] en het realiseren van het doel. Verder zijn er ook geen jaarstukken van [belanghebbende] opgesteld. Indien u het nodig acht, kunnen deze stukken alsnog worden opgesteld. De vraag is echter of dit nodig is. De stichting heeft slechts een vordering op [Fundo AX] bezit, die periodiek wordt kwijtgescholden.”

In het kader van de “financiële verantwoording” als bedoeld in deze brief zijn onder meer de hierna onder 2.30.1 tot en met 2.30.6 vermelde bijlagen overgelegd.

In een email van 23 januari 2012 heeft een medewerker van het kantoor van de gemachtigde met betrekking tot de in 2.30.5 en 2.30.6 vermelde overzichten het volgende bericht aan de inspecteur:

“Wij hebben in onze archieven niet alle aangiften inkomstenbelasting terug kunnen vinden. Enkele dossiers zijn inmiddels vernietigd. Wij hebben het verloop van de vordering en de kwijtscheldingen getracht zo goed mogelijk te reconstrueren aan de hand van de aangiften inkomstenbelasting van [BX en CX] en de aanwezige notariële akten”.

Bij brief van 16 mei 2012 heeft de inspecteur de voorlopige uitkomst van het boekenonderzoek meegedeeld aan belanghebbende. In die brief is onder meer het volgende vermeld:

“[Ik] concludeer (…) dat [belanghebbende] niet voldoet aan de ANBI-voorwaarden (…). Indien [belanghebbende] de ANBI-status wenst te continueren dient de volgende afspraak te worden nageleefd:

Administratie

Gebleken is dat [belanghebbende] niet voldoet aan 41 a, lid 1, onderdeel i Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001. Er zijn geen balansen, staten van baten en lasten, dan wel rapporten van een accountant (zoals bepaald in de statuten) opgemaakt. Er is geen (…) financiële verantwoording van transacties in Brazilië en Paraguay aanwezig.

Er wordt de afspraak gemaakt dat met betrekking tot de jaren 2008 tot en met 2011 een administratie wordt opgesteld die voldoet aan het bepaalde hieromtrent in de wet- en regelgeving. Concreet zal dit ook moeten betekenen dat controle binnen een redelijke termijn mogelijk is. [Belanghebbende] handelt op dit moment in strijd met zowel externe regelgeving (zoals genoemd) en interne regelgeving (zie statuten). Vanzelfsprekend dient de administratie vanaf heden (naast de nog op te stellen administratie over de jaren 2008 tot en met 2011) aan alle regelgeving te voldoen, wil men de ANBI-status behouden. In de maand februari 2013 zal opnieuw een boekenonderzoek worden belegd waarbij deze afspraak wordt gecontroleerd.

Indien bij dit te plannen boekenonderzoek geconcludeerd moet worden dat de administratie niet voldoet, of er niet wordt voldaan aan andere ANBI-voorwaarden heeft dit gevolgen voor de ANBI-status van [belanghebbende]. Intrekking van de ANBI-status zal dan (mogelijk met terugwerkende kracht) plaatsvinden.”

Bij brief van 6 augustus 2012 heeft [VV] het volgende aan de inspecteur bericht

“Onlangs hebben wij een bespreking gehad met de heer [BX] over [belanghebbende]. Bij deze bespreking was tevens de heer [K] – penningmeester van het Braziliaanse goede doel [Associaçao AA] – aanwezig. [Associaçao AA] is verantwoordelijk voor het centrum voor kinderopvang de [AA] in [P] . Dit centrum is mede door de schenkingen van [belanghebbende] gebouwd. De heer [K ] heeft ons enkele stukken overhandigd en heeft ons nader geïnformeerd over de [Associaçao AA] . Bijgaand treft u een kopie van het administratierapport van de [Associaçao AA] over het boekjaar 2008 aan. (…) Het administratierapport en de jaarstukken worden jaarlijks – overeenkomstig de Braziliaanse wet – door de [Associaçao AA] opgesteld en gepubliceerd. Indien nodig, kunnen wij de stukken over andere boekjare voor u opvragen. Het eigen vermogen van de [Associaçao AA] is tot stand gekomen door donaties van [belanghebbende], aangevuld door schenkingen van het Braziliaanse bedrijf van wijlen [AX] . In 2007 bedroegen de donaties € 309.285,63 en in 2008 € 207.748,52”.

Bij brief van 26 oktober 2012 heeft de inspecteur het volgende geantwoord aan [VV] :

“Bij uw brief van 6 augustus 2012 heeft u het administratierapport van de [Associaçao AA] over het boekjaar 2008 gevoegd. Op 26 oktober 2012 heb ik telefonisch contact met (…) gehad en medegedeeld dat de stukken die zijn opgestuurd, niet voldoen. Ik verwijs nogmaals naar het gestelde hierover in mijn verslag van 16 mei 2012. Uiterlijk begin februari 2013 dient er een deugdelijke financiële verantwoording van de transacties in Brazilië en Paraguay aanwezig te zijn voor controle. Er dient tevens een complete, doorgrondbare administratie van [belanghebbende] aanwezig te zijn over de jaren 2008 tot en met 2011. Deze complete administratie, bestaande uit jaarstukken, grootboek en alle onderliggende bescheiden dien ik binnen een redelijke termijn te kunnen doorgronden. Indien deze administratie niet uiterlijk begin februari 2013 voorhanden is danwel niet voldoende inzichtelijk is, vindt intrekking van de ANBI-status met terugwerkende kracht naar 1 januari 2008 plaats.”

Naar aanleiding van deze brief van de inspecteur heeft [WW ] (een kantoorgenoot van [VV] , hierna: [WW ] ) op 12 november 2012 een email met vragen gezonden aan [K ] . Die email houdt onder meer het volgende in:

“Helaas is de discussie met de Nederlandse Belastingdienst nog niet over en wij hebben nog enkele bescheiden nodig.

Jaarrekeningen 2006-2008 [Fundo AX]

Wij zijn bezig een jaarrekening op te stellen van [belanghebbende], zie bijlage. De jaarrekeningen zijn op zich vrij simpel. Wij vroegen ons af of jullie ook dit soort jaarrekeningen hebben voor het [Fundo AX] ?

(…)

Wij hebben ontvangen de grootboekkaarten en jaarrekening van [Associaçao AA] 2008. Hierin komen wij donaties tegen voor een totaal bedrag van 523.475,26 Real. Verder kunnen wij geen specificaties vinden van dit bedrag. Zou jij na kunnen gaan of er een specificatie is van dit bedrag, bijvoorbeeld een bankoverboeking van [Fundo AX] naar [Associaçao AA] ? Als dat er is, dan ontvangen wij ook graag kopieën van de jaarrekening 2006 en 2007 met een specificatie van de schenkingen (liefst een kopie van een bankoverboeking van [Fundo AX] naar [Associaçao AA] ).”

Hierop heeft [K ] het volgende geantwoord in een emailbericht van 23 november 2012:

“Bijgaand de of[f]iciële jaarrekeningen van de [Associaçao AA] van 2007 e[n] 2008. [X] heeft nooit een bankrekening gehad. Wij verantwoorden de schenkingen altijd aan [BX en CX] bij de halfjaarlijkse betalingen. Het plan voor de bouw van de crèche is in 2006 ontstaan waarna [BX en CX] hun bijdragen aan het Sociaal Fonds beschikbaar stelden voor de bouw. Als tegenprestatie hebben wij gegarandeerd de operationele kosten op ons te nemen. Wat betreft de donaties op de jaarrekeningen, deze zijn voor + 95% afkomstig van onze bedrijven en van crediteuren van onze bedrijven (als betaling van [BX en CX] ). Ik hoop dat hiermee één en ander voldoende verklaar[d] is”.

In een emailbericht van 26 november 2012 heeft [WW ] aan [K ] onder meer het volgende geschreven:

“Als wij het goed begrijpen hield jullie bedrijf een soort van rekening courant stand/leningsstand aan van de schuld van jullie bedrijven aan [BX en CX] . De aflossing van de schuld werd niet in geld betaald aan [BX en CX] , maar werd door jullie bedrijven direct overgeboekt naar de (bouw van de crèche), opgenomen in [Associaçao AA] . Onze vraag is of er uit de administratie van jullie bedrijven blijkt dat de overboekingen zijn verricht. Het mooiste zou zijn als de bedragen ook overeenkomen met het aflossingsschema zoals ooit door jou opgestuurd.”

Daarop heeft [K ] bij emailbericht van 28 november 2012 het volgende geantwoord:

“Bijgaand afschriften van de boekhouding van [Associaçao AA] met de direkte donaties in 2007 en 2008 van de bedrijven. Een aantal bedragen zijn door andere personen/bedrijven gedoneerd maar het gaat in de meeste gevallen om aflossingen van bedragen aan onze bedrijven die direct zijn gestort naar de boekhouding van de stichting. Verder zijn er ook behoorlijk wat bouwkosten direct betaald door de bedrijven, die niet opgenomen zijn in de boekhouding van de stichting. De bijdragen van [BX en CX] waren een aanzet om het project op te zetten (…) [BX] is zelf architect (…) en weet dat de bouw van de installaties meer heeft gekost dan de bedragen d[i]e beschikbaar waren in het Sociaal Fonds.”

[WW ] heeft vervolgens bij emailbericht van 3 december 2012 het volgende aan [K] voorgelegd:

“Als wij het goed begrijpen, dan is de kwijtschelding van de vordering door [BX en CX] op jullie bedrijven betaald aan [Associaçao AA] . Helaas zijn de bedragen van de kwijtschelding en de ontvangsten door de stichting niet een op een te matchen. Dit komt omdat jullie bedrijven zelf ook hebben geschonken. Zou jij, als het geel gearceerde klopt, dit aan ons willen bevestigen.

[geel gearceerd:] [BX en CX] hebben in 2007 en 2008 ieder een deel van de vordering kwijt gescholden. Voor 2007 bedroeg het bedrag per persoon $ 154.787 (US dollar) en voor 2008 $ 151.811 (US dollar) (…) Dit geld, vermeerderd met eigen schenkingen door jullie bedrijven, is door jullie bedrijven geschonken aan [Associaçao AA] voor de bouw van de crèche. Door de verhoging van de schenkingen met jullie eigen schenkingen zijn de ontvangsten van de donaties/doacoes bij [Associaçao AA] niet te koppelen met de kwijtscheldingen van [BX en CX] .”

Daarop heeft [K] bij emailbericht van diezelfde datum geantwoord:

“Ik vind het “niet te koppelen” een vreemde uitspraak. Daar de bedragen van de schenkingen van onze bedrijven groter zijn dan de tegoeden van [BX en CX] is het moeilijk om die tegoeden apart te identificeren. Het is jammer dat we dat destijds niet anders hebben gedaan maar gezien het bestaande vertrouwen met [BX en CX] vonden wij dat niet nodig. (…) Als de gearceerde alinea voor de inspecteur voldoende is dan bevestig ik.”

Bij brief van 14 februari 2013 heeft [VV] het volgende geschreven aan de inspecteur:

“In uw brief [van 26 oktober 2012] heeft u aangegeven dat de op 6 augustus 2012 toegezonden stukken wat u betreft niet afdoende zijn. U (…) eist dat er begin februari 2013 een deugdelijke financiële verantwoording van de transacties in Brazilië en Paraguay aanwezig dient te zijn. (…) U heeft reeds de jaarrekening 2007 en 2008 en de grootboekkaarten 2008 van de [Associaçao AA] (hierna: de Assosiaco) van ons ontvangen. Uit de jaarrekening en de grootboekkaarten blijkt duidelijk dat de [Associaçao AA] grote bedragen aan schenkingen (…) heeft ontvangen. (…) Deze schenkingen komen mede van [belanghebbende]. [Belanghebbende] heeft haar vordering in delen kwijtgescholden. De vrijval van de schuld bij de voormalige bedrijven van de heer [AX] hebben de bedrijven, te samen met overige schenkingen (…) uitbetaald aan [Associaçao AA] . Door de verhoging van de schenking van de stichting door de voormalige bedrijven (…) is het niet mogelijk om de schenkingen van [belanghebbende] een op een te koppelen aan de schenkingen door de voormalige bedrijven (…). Als bijlage voegen wij een e-mail correspondentie toe met de heer [K ] , woonzaam en werkzaam in Brazilie bij de voormalige bedrijven (…)

Als bijlage voegen wij de ondertekende jaarstukken 2006 tot en met 2012 toe. Wij wijzen u erop dat de stichting slechts een vordering had, die periodiek werd kwijtgescholden. Voor de rest hebben er binnen [belanghebbende] geen transacties plaatsgevonden. Voorts voegen wij toe een actueel beleidsplan (…).

Het bij de brief van 14 februari 2013 overgelegde ‘Beleidsplan 2006-2012’ is niet gedateerd en houdt onder meer het volgende in:

“1. Achtergrond van [X]

De stichting is door de gebroeders [BX en CX] opgericht naar aanleiding van het

overlijden van hun broer, [AX] . [AX] was woonachtig in Brazilië en had onder

andere aldaar een onderneming en landerijen. Na zijn overlijden hebben [BX en CX]

besloten om een deel van de nalatenschap aan goede doelen in Brazilië te schenken.

Hiertoe is de stichting opgericht.

De doelstelling

De stichting heeft als doelstelling het bevorderen van materiële en geestelijke belangen

van de inwoners van de gebieden waar de voormalige bedrijven en landerijen waren

gevestigd en voorts al hetgeen daarmee rechtstreeks of zijdelings verband houdt of

daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord.

Het beleid

Het bestuur tracht haar doelstelling onder andere te bereiken door middel van schenkingen

aan [Associaçao AA] , gevestigd te [P] Brazilie ten behoeve van de realisatie

van een kinderdagverblijf, waar baby’s, peuters en kleuters uit kansarme gezinnen worden

opgevangen, zodat hun ouders kunnen gaan werken bijvoorbeeld in de voormalige

ondernemingen van de heer [AX] . Op deze manier wordt de doelstelling van de

stichting behaald. De crèche is inmiddels gebouwd en geeft plaats aan 90 tot 100 kinderen. Na afronding van dit project, is het bestuur van de stichting aan het kijken welke andere goede doelen zij willen ondersteunen.

De fondsen van de stichting zijn geheel gekomen uit de nalatenschap van de heer [AX]

. De heren [BX en CX] hebben hun vordering op de voortzetters/kopers van

de voormalige bedrijven en landerijen van hun broer, gecedeerd aan [X]

. Door middel van periodieke schenkingen hebben de heren [BX en CX]

de vordering op de stichting kwijtgescholden. De stichting schenkte [het Hof leest: schonk] tussen 2006 en 2008 jaarlijks een bedrag aan [Associaçao AA] opdat de crèche gebouwd kan worden.

Inmiddels zijn alle fondsen die zijn voortgekomen uit bovenstaande giften van de heren

[BX en CX] besteed aan goede doelen in Brazilië. Het bestuur is inmiddels op

zoek naar nieuwe fondsen. De heer [BX] heeft aangegeven in ieder geval middelen

beschikbaar te willen stellen.

(…)”

Bij brief van 22 april 2013 heeft de inspecteur aan belanghebbende meegedeeld dat haar ANBI-status met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2008 zal worden ingetrokken. Deze brief houdt onder meer het volgende in:

“In uw brief [van 14 februari 2013] gaat uw adviseur (…) in op de eerder aan mij verstuurde jaarrekeningen 2007 en 2008 en grootboekkaarten van de [Associaçao AA] . […] Zoals ik u reeds in mijn brief van 26 oktober 2012 heb medegedeeld, zijn deze stukken (…) voor mij niet controleerbaar. (…) De door uw adviseur opgestuurde stukken zijn opgesteld in het Portugees en voor mij derhalve niet te lezen (…) Een koppeling tussen (mogelijke) schenkingen en de door de [ [Associaçao AA] ] ontvangen bedragen is niet te maken, stelt uw adviseur. Dit gezien het feit dat de voormalige bedrijven de schenkingen hebben verhoogd met eigen schenkingen. Uw adviseur verwijst naar een e-mail met een werknemer van het voormalige bedrijf van de heer [AX] . Uit deze e-mail wordt mij niets anders duidelijk dan het feit dat er geen koppeling is te maken. Inzicht in de juistheid van geldstromen heb ik hiermee niet gekregen. (…) Uw adviseur stelt verder dat ook derden en de plaatselijke Rabobank bedragen hebben geschonken. (…) Het is mij niet duidelijk welke koppeling is te maken met bedragen die derden hebben geschonken en de conclusie die u trekt ten aanzien van het aantonen van de bestedingen ten algemene nutte van gelden die afkomstig zijn van de stichting. Uit het meegestuurde beleidsplan (…) en de jaarstukken 2006-2012 van de stichting blijkt verder dat de stichting na het jaar 2008 inactief is geweest. (…) Naar aanleiding van het geconstateerde tijdens het boekenonderzoek en uit latere correspondentie blijf ik van mening dat [belanghebbende] niet voldoet en heeft voldaan aan de ANBI-voorwaarden.”

Met dagtekening 13 mei 2013 heeft de inspecteur de volgende beschikking aan belanghebbende gezonden:

“Ik merk uw instelling vanaf 01 januari 2008 niet meer aan als algemeen nut beogende instelling (ANBI). (…) Uw instelling voldoet (…) niet (meer) aan een of meer voorwaarden voor aanmerking als algemeen nut beogende instelling. Voor een inhoudelijke motivering verwijs ik naar het gestelde in mijn brieven van 16 mei 2012, 26 oktober 2012 en 22 april 2013”.

Namens belanghebbende is bezwaar tegen deze beschikking gemaakt.

In een brief van 5 juli 2013, getiteld ‘Kennisgeving voorgenomen uitspraak op bezwaarschrift’ heeft de inspecteur onder meer het volgende geschreven aan [VV] :

“Uit de tijden[s] het boekenonderzoek overgelegde administratie en de jaarrekening van [belanghebbende] is geen verband te leggen tussen de kwijtgescholden schuld en middellijk door [Associaçao AA] verkregen bedragen. Op basis van de tijdens het boekenonderzoek overgelegde stukken is het niet mogelijk een duidelijk en eensluidend oordeel te vormen of de doelstelling en/of de feitelijke werkzaamheden van [belanghebbende] het algemeen nut beogen en/of dienen.”

In een brief van 18 juli 2013 heeft [VV] onder meer het volgende geschreven aan de inspecteur:

“Client heeft altijd openheid van zaken (…) gegeven. Voordat de stichting werd opgericht, hebben wij met de Belastingdienst en client uitvoerige besprekingen gevoerd omtrent de doelstelling van de stichting, de cessie van de vorderingen en de kwijtschelding van de vorderingen. Alles is van te voren (…) afgestemd met de Belastingdienst en de inspecteur is hier ook mee akkoord gegaan. De stichting heeft ook altijd gehandeld conform hetgeen is voorgelegd aan de Belastingdienst. (…) De intrekking van de status is met terugwerkende kracht niet mogelijk zonder dat u aannemelijk maakt dat bij het afgeven van de beschikking er een verkeerde voorstelling van zaken is gegeven en/of niet gehandeld is conform de regelgeving waarop de beschikking is gebaseerd. (…) De stichting heeft daadwerkelijk gelden uitgegeven, dan wel laten uitgeven, aan Braziliaanse goede doelen. Het contante geld is nooit over en weer overgeboekt omdat dit destijds niet mogelijk was (verboden) en als het wel ging, ontzettend kostbaar was. Om die reden is de door de bedrijven uit te keren gelden aan [BX en CX] , de vorderingen derhalve op de voormalige bedrijven van de heer [AX] , gecedeerd aan de stichting en is de vordering vervolgens kwijtgescholden, waarbij de in Brazilie gevestigde bedrijven de vrijgekomen gelden moesten besteden aan het goede doel aldaar. Dit is ook gedaan. Wij hebben alleen een ontzettend duur kasrondje voorkomen op deze manier. (…) Verder hebben alle transacties plaats gevonden bij notariele akten. [BX en CX] zijn ook meerdere malen ter plekke geweest om de juiste besteding van de middelen te beoordelen. Verder is door middel van het toezenden van de jaarrekeningen van de stichtingen, de verklaringen van de voormalige bedrijven en de overige toegezonden gegevens voldoende aangetoond dat de gelden aldaar zijn besteed.

Het enige verwijt dat eventueel de stichting, dan wel [BX en CX] , treft, is dat zij geen nauwkeurigere boekhouding hebben bijgehouden van het geld aldaar. De vraag is overigens of zij een wettelijke plicht hadden dit te doen.”

Op 21 augustus 2013 heeft een hoorgesprek plaatsgevonden. In het daarvan opgemaakte verslag is onder meer het volgende vermeld:

“De Belastingdienst is van mening dat vanuit de administratie niet duidelijk een relatie kan worden gelegd tussen de schenkingen van de heer [BX] en [CX] aan [belanghebbende] en de aanwending van deze schenkingen in het buitenland. Zij vraagt hierom nogmaals om nadere informatie opdat de gedane schenkingen kunnen worden gematcht met de aanwendingen in het buitenland”.

In een email van 26 augustus 2013 heeft [VV] onder meer het volgende geschreven aan de inspecteur:

“Wij hebben de indruk dat het u voldoende duidelijk is dat er zich in Nederland geen contant geld bevond, maar dat de Stichting een vordering had op de ondernemingen in Brazilië en dat deze vorderingen werden kwijtgescholden. De vordering van de Stichting bedroeg begin 2008 $ 151.811. (…) In de jaren daarvoor waren al omvangrijke bedragen van de vordering kwijtgescholden, zie de verklaring omtrent 2006 tot en met 2008, bijlage 2. In 2008 is het laatste deel door de stichting kwijtgescholden (zie bijlage 3). Daarmee was de vordering van de stichting ultimo 2008 geheel weg. Na 2008 zijn er daardoor geen verklaringen meer. De crèche zelf is in 2007-2008 gebouwd. [BX en CX] hebben hun vordering op de stichting periodiek kwijtgescholden. Deze kwijtscheldingen (…) liepen niet gelijk aan de kwijtscheldingen door de Stichting. Dit blijkt ook wel uit het negatieve vermogen ultimo 2008, immer de vordering was weg en er resteerden slechts schulden aan [BX en CX] . (…) De jaren daarna is het negatieve eigen vermogen recht getrokken door de schenkingen van [BX en CX] aan de Stichting”.

Na rappel bij brief van 2 september 2013 heeft [VV] bij brief van 26 september 2013 onder meer het volgende geschreven aan de inspecteur:

“Op 28 augustus 2013 hebben wij een telefonisch gesprek gehad omtrent de door ons verstuurde email met bijlagen en dat u voornemens blijft het bezwaarschrift af te wijzen. U gaf aan dat de bijlagen niet nieuw waren, dan wel geen nieuw licht wierpen op de zaak. (…)

De uitgaande giftbeweging betreft de kwijtschelding van de vordering die [X] had op de voormalige bedrijven (…). Deze uitgaande giften zijn gestaafd door de verklaringen van de bedrijven over de jaren 2006 tot en met 2008. (…) In de jaren 2009 tot en met 2012 is er door de Stichting niets meer geschonken. (…) Wij zouden niet weten hoe beter duidelijker gemaakt kan worden dat de uitgaande giftbeweging plaats heeft gevonden. Indien u dit anders ziet, dan vernemen wij graag specifiek welke bescheiden u nog zou willen ontvangen, bijvoorbeeld bonnetjes van het een of ander, verklaringen etc.? (…) Uw volgende probleem is dat u meent de inkomende giftbeweging bij de voormalige bedrijven (…) en de aanwending ervan in het buitenland niet kunt controleren. Wij hebben u de verklaringen voor de jaren 2006 tot en met 2008 doen toekomen, waarin expliciet is opgenomen dat de giften zijn ontvangen en aangewend zijn ten behoeve van de bouw van de crèche (…). Daarnaast heeft u de jaarrekening ontvangen van de crèche (…) waarop duidelijk zichtbaar is opgenomen, weliswaar in het Portugees, hoeveel schenkingen er zijn ontvangen. Het totaal aan ontvangen schenkingen door de crèche is hoger dan de giften die door de Stichting zijn gedaan. Zoals reeds vele malen eerder aangegeven, zijn de bedragen van de giften niet een-op-een traceerbaar bij de crèche. Dit komt omdat de voormalige bedrijven van [AX] de ontvangen schenkingen hebben verhoogd, dan wel de giften in goederen zijn door geschonken.”

Tot de gedingstukken behoort een emailbericht van 15 januari 2014 van [WW ] aan [K ] . Daarin is onder meer het volgende te lezen:

“Zou jij kunnen aangeven welke schenkingen jullie hebben gedaan? (…) Wij menen dat de schenkingen door [bedrijf aa] in ieder geval door jullie zijn gedaan. Is bijvoorbeeld de schenking in 2008 door [bedrijf g] (…) ook van jullie?

Als jij verder nog gegevens hebt, zoals bijvoorbeeld:

Hierop heeft [K ] bij email van 16 januari 2014 als volgt geantwoord:

“De schenking door het [bedrijf g] is een door ons bewerkstelligde schenking, wij hebben voor hen een werk gedaan en gevraagd om het bedrag op de rekening van de creche te storten. Het moet als door ons betaald beschouwd worden. Wat betreft diverse betalingen had ik al aangegeven dat ze niet als zodanig in de boeken zijn opgenomen omdat ze bij [bedrijf aa] (of één van de andere bedrijven) als onkosten in rekening gebracht konden worden. Ik weet niet of wij nog documenten hebben want legaal hoeven ze maar 5 jaar bewaard te worden. De donaties van [BX en CX] is als geheel voor de bouw van de crèche gebruikt onder de voorwaarde dat wij daarna dit project zouden onderhouden (…) Het is een prachtig project en als de heren van de belastingdienst willen komen kijken zijn wij zeer bereid ze te ontvangen”.

In een brief van 21 januari 2014 van de belastingadviseur aan de inspecteur, naar aanleiding van een hoorzitting gehouden in het kader van de bezwaarprocedure van [BX] en de erven [CX] betreffende aan hen opgelegde belastingaanslagen IB/Pvv is onder meer het volgende vermeld:

“ [BX en CX] hadden een vordering op de “kopers”. De vorderingen zijn vervolgens gecedeerd aan [belanghebbende]. Op de balans van de stichting staat op een goed moment aan de actiefzijde een vordering op de “kopers” en aan de passiefzijde een schuld aan [BX en CX] . Vervolgens is [belanghebbende] de vordering op de “kopers” gaan kwijtschelden, zodat de crèche kon worden gebouwd. [BX en CX] zijn hun vordering op [belanghebbende] gaan kwijtschelden, zodat de crèche kon worden gebouwd. [BX en CX] zijn hun vordering op [belanghebbende] periodiek gaan kwijtschelden door middel van een notariële akte. Aangezien de termijnen van kwijtschelden niet gelijk liepen, restte er op een goed moment enkel een negatief vermogen, te weten de schuld van [belanghebbende] aan [BX en CX] (…) waarvan vaststond dat deze periodiek kwijtgescholden zou worden. (…)

Wij hebben aangegeven dat de volgende schenkingen in ieder geval van de “kopers” afkomstig zijn.

2008

31-1-2008 Recebido de [bedrijf aa] s/a cfe recibo 87.292

29-2-2008 Recebido de [bedrijf aa] s/a cfe recibo 46.949

19-3-2008 Recebido de [bedrijf aa] s/a cfe recibo 22.964

4-6-2008 Recebido de [bedrijf aa] s/a cfe recibo 21

Totaal 2008 156.956

Navraag bij de heer [K ] leert ons dat ook andere schenkingen meegenomen moeten worden. Zo is de schenking, geboekt als [bedrijf g] (…) een door de “kopers” bewerkstelligde schenking. Met dit gegeven is bij bovenstaand nog geen rekening gehouden. (…) Zoals hiervoor aangegeven, heeft [belanghebbende] na 2008 niet meer geschonken aan [Associaçao AA] . (…) In 2007 heeft [belanghebbende] aan de “kopers” $ 154.787 geschonken en in 2008 $ 303.622 geschonken. Door [Associaçao AA] is in 2007 in totaal aan schenkingen ontvangen (…) ongeveer $ 370.000 voor 2007 en $ 253.000 voor 2008. Hiervan is in ieder geval $ 482.998 aan de “kopers” toe te rekenen (2007: $ 273.829; 2008: $ 209.169). De kopers hebben dan in elk geval $ 24.589 bijgedragen. Wij merken op dat de verklaringen uit 2006 prognoses waren. In de praktijk hebben er kleine verschuivingen plaatsgevonden over de jaargrens heen (van 2008 naar 2007). In feite hebben de “kopers” schenkingen voorgeschoten. Voor de duidelijkheid, [BX en CX] /[belanghebbende] zouden bijdragen aan de bouw van de crèche. De “kopers” zouden de bedragen waar mogelijk verhogen, bijdrage[n] in natura en het project onderhouden (…) Voor ons telt dat de bedragen die in totaal zijn geschonken door [belanghebbende] ook minimaal zijn ontvangen door [Associaçao AA] , dat de crèche is gebouwd en functioneert. Dat is het geval”.

Ter zitting van de rechtbank heeft de gemachtigde onder meer het volgende verklaard:

“U vraagt mij hoe de schenkingen van [belanghebbende] bij de voormalige ondernemingen van [AX] terecht zijn gekomen en via hun aan het goede doel zijn besteed, ook omdat een kwijtschelding ontbreekt. De broers [BX] en [CX] hebben een gedeelte van hun vordering uit de verkoop van de ondernemingen gecedeerd (verkocht) aan [belanghebbende] (…) [Belanghebbende] is de vergoeding voor de overname van deze vordering schuldig gebleven aan [BX] en [CX] (…). Deze laatsten hebben hun vordering op [belanghebbende] vervolgens in termijnen kwijtgescholden (de geschonken lijfrentetermijnen worden op de renteloze lening in mindering gebracht (…). Een officieel kwijtscheldingsbesluit ten aanzien van de ondernemingen ontbreekt echter (…)

Er zijn wel degelijk geldbedragen van de bedrijven naar de crèche gegaan, maar bij deze overboekingen heeft nooit gestaan dat deze afkomstig waren van [belanghebbende]. Ook is gevraagd aan de bedrijven om rechtstreeks gelden naar de crèche over te maken. (…) Het doel is altijd geweest om 20% van de erfenis van [AX] aan goede doelen te besteden, in die zin is er dus wel sprake van een beleidsplan geweest”.

Als nader stuk heeft belanghebbende aan het Hof een op 14 juli 2015 gedagtekende, door [N] ondertekende ‘Declaracão’ overgelegd die (in de bijgevoegde Engelse vertaling) het volgende inhoudt:

“We declare, to whom it may concern, that the [Associaçao AA] have received from the [Fundo AX] , the following values that were used on the construction of the day care “ [AA] ”. We, furthermore, declare that “ [AA] ” has been serving underprivileged children that live on the area since its foundation. (…) (T)he [Associaçao AA] , registered in the CNPJ under n° (…) is a charitable organization, constituted according to Brazilian laws.

Values received:

Year 2006 – US$ 157.764,

Year 2007 US$ 154.787,

Year 2008 US$ 303.622”.

Ter zitting van het Hof is namens belanghebbende onder meer het volgende verklaard:

“Het was destijds de bedoeling om in Nederland en in Brazilië een stichting op te zetten. Gelet op het kostenaspect is besloten om niet in Brazilië een stichting in de vorm van een rechtspersoon op te zetten. [Fundo AX] is dus niet een rechtspersoon. Het is meer de uitdrukking van het gemeenschappelijke idee van de kopers en [BX en CX] om fondsen ter beschikking van goede doelen te laten komen. Je zou het een soort doelvermogen kunnen noemen.”