Gerechtshof Amsterdam, 17-09-2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:2847, 21/279-GHK t/m 21/283-GHK, 22/2467-GHK t/m 22/2475-GHK, 24/40-GHK t/m 24/43-GHK en 24/57-GHK t/m 24/60-GHK

Bij zijn brief van 24 januari 2023 heeft de inspecteur opnieuw, nu in hoger beroep, een verzoek tot geheimhouding gedaan voor de in die brief vermelde stukken. Dat zijn de stukken die hiervoor onder 1.14.3 zijn aangeduid met stukken [A] I. Overigens heeft de inspecteur in zijn verzoek betreffende de met ‘ [A] I’ aangeduide stukken een nummering gevolgd die afwijkt van de nummering in de desbetreffende beslissingen van de geheimhoudingskamer van de rechtbank. Op dit punt heeft de griffier van het Hof de inspecteur gevraagd een transponeringstabel te overleggen. De inspecteur heeft deze tabel op 23 juli 2024 per e-mail aan de griffier toegezonden. In zijn beslissing gaat het Hof verder uit van de onder 1.14.3 vermelde nummering.

De inspecteur heeft in zijn verzoek van 7 februari 2024 met een beroep op artikel 8:29 Awb 188 stukken ingebracht en daarbij het Hof verzocht deze stukken aan te merken als op de zaak betrekking hebbende stukken die op grond van artikel 8:29 Awb niet behoeven te worden verstrekt aan belanghebbenden. Dit zijn de stukken die hiervoor onder 1.14.3 zijn aangeduid met stukken [A] II.

De specificatie van de geheimhoudingsgronden in de brief van de inspecteur van 24 juli 2024 is niet nader toegelicht. Bij de door de inspecteur onderscheiden categorieën C tot en met F is niet goed duidelijk hoe deze categorieën van elkaar zijn te onderscheiden.
Om die reden beschouwt het Hof deze categorieën tezamen onder één noemer, te weten: ‘intern beraad’.

Voor de stukken [A] I, 1.45, 1.47 en 3.5 en voor de stukken [A] II, 18, 24 tot en met 32, 56, 71, 91, 100, 102 tot en met 104, 107, 111, 116 tot en met 119, 121, 166 en 177 heeft de inspecteur in zijn brief van 24 juli 2024 aangevoerd dat dit (concept)stukken betreffen die niet door de inspecteur verstrekt zouden moeten worden en ter motivering daarvan in die brief een beroep gedaan op – kort samengevat en zakelijk weergegeven – ‘intern beraad’. Tot deze categorie rekent het Hof ook stuk [A] II, nummer 142, in lijn met de motivering en beslissing in eerste aanleg.

Naar het Hof begrijpt gaat het de inspecteur bij de categorie ‘intern beraad’ erom dat hij bij de behandeling van een zaak zijn gedachten onbelemmerd moet kunnen bepalen/vormen, hetgeen – naar het Hof de inspecteur begrijpt – inhoudt dat die gedachtevorming niet voor derden (belanghebbenden) toegankelijk is. Deze grond houdt in dat de inspecteur bij de uitoefening van zijn publieke taak vrij moet zijn om zijn (proces)positie te bepalen, voordat dat leidt tot een standpunt dat in het verkeer met belanghebbenden tot uiting wordt gebracht, en dat hem daarbij een zekere ruimte toekomt,
zonder dat ook dat bepalen en de in dat kader te maken afwegingen bij de wederpartij bekend worden. Met de term inspecteur wordt hier niet (alleen) gedoeld op het bestuursorgaan dat is genoemd in artikel 2 van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen, maar ook op de functionarissen die namens hem handelen.

Het Hof erkent de grond ‘intern beraad’ in beginsel als gewichtige reden, waarbij het Hof wel per afzonderlijk stuk een afweging heeft te maken tussen het belang van belanghebbende bij onbeperkte kennisneming van een bepaald stuk en het belang van de inspecteur bij beperkte kennisneming ervan. In dat verband merkt het Hof nog op dat, op grond van de stukken die het in deze zaak ter beschikking staat, kan worden aangenomen dat intern beraad in het bijzonder en relatief veel aan de orde is (geweest), bij een complexe en omvangrijke zaak als de onderhavige waarbij, zoals blijkt uit de stukken, veel ambtenaren, werkzaam in verschillende afdelingen en op verschillende niveaus, betrokken zijn (geweest). Dat heeft, naar het Hof – in lijn daarmee – aannemelijk acht, invloed op het betrekkelijk grote aantal stukken die bij de verzoeken om geheimhouding zijn overgelegd en die – al dan niet gedeeltelijk – als stukken van intern beraad zijn aangemerkt.

Met inachtneming van de hiervoor vermelde uitgangspunten heeft het Hof de door de inspecteur overgelegde geheimhoudingsstukken in concreto, per afzonderlijk stuk, beoordeeld en in dat kader bezien of de inspecteur, gewogen tegen het belang van belanghebbende bij onbeperkte kennisneming, voor het geheel of voor bepaalde passages in een stuk, terecht een beroep heeft gedaan op de onder 2.11.2 en 2.12 vermelde gronden voor beperkte kennisneming. Daarbij is, indien en voor zover de overgelegde stukken te relateren zijn aan het opleggen van vergrijpboeten en gelet op het belang van belanghebbenden bij een eerlijk proces, in het bijzonder als het gaat om boeteoplegging, het desbetreffende belang van belanghebbenden gewogen tegen het belang dat de inspecteur heeft om zijn positie intern in vrijheid te kunnen bepalen, voordat dat leidt tot een standpunt dat in het verkeer met belanghebbenden tot uiting wordt gebracht.

De geheimhoudingskamer van het Hof beschikt – naast de hiervoor vermelde stukken – over het volledige dossier in ‘de hoofdzaak’ en zal dat voor zover nodig in zijn beoordeling betrekken. Deze beoordeling brengt het Hof tot het volgende oordeel.
2.15.1. Het Hof wijst het verzoek om beperkte kennisneming toe voor al de door de inspecteur bij brief van 24 januari 2023 overgelegde stukken ( [A] I.1 tot en met [A] I.63, [A] I.2.1 en [A] I.2.2, en [A] I.3.1 tot en met [A] I.3.24), op de daarvoor aangevoerde gronden,
(a) met dien verstande, dat indien het stukken betreft waarop door middel van de letters A tot en met F gedeeltelijk – dat wil zeggen: voor de met die letter aangegeven passage(s)) – om beperkte kennisneming is verzocht, de inspecteur de desbetreffende stukken in een geschoonde versie heeft te verstrekken, zodanig dat de passage(s) waarop het verzoek geen betrekking heeft zichtbaar zijn, en
(b) behoudens de stukken behorend tot de groep [A] I.1, genummerd 10, 12, 13, 19, 23, 44 en 46 (stuk nr. 46 is naar het Hof begrijpt gelijk aan stuk nr. 44), stuk [A] I.2.1, en het stuk behorend tot de groep [A] I.3, genummerd 5, waarvoor het verzoek om beperkte kennisneming wordt afgewezen.

Het Hof wijst het verzoek om beperkte kennisneming toe voor al de door de inspecteur bij brief van 7 februari 2024 overgelegde stukken (genummerd [A] II, 1 tot en met 188), op de daarvoor aangevoerde gronden,
(a) met dien verstande, dat indien het stukken betreft waarop door middel van de letters A tot en met F gedeeltelijk – dat wil zeggen: voor de met die letter aangegeven passage(s)) – om beperkte kennisneming is verzocht, de inspecteur de desbetreffende stukken in een geschoonde versie heeft te verstrekken, zodanig dat de passage(s) waarop het verzoek geen betrekking heeft zichtbaar zijn, en
(b) behoudens de stukken 17, 33, 39, 40, 49, 53, 54, 59, 79, 91, 94, 107, 117, 129, 133, 139, 140, 143, 144, 160, 178, 179 en 180, waarvoor het verzoek om beperkte kennisneming wordt afgewezen.

Het Hof wijst het verzoek om beperkte kennisneming toe voor al de door de inspecteur overgelegde stukken bij brief van 24 juli 2024 (genummerd 57a tot en met 57c, 84a, 153a, 161a en 161b), op de daarvoor aangevoerde gronden,
(a) met dien verstande, dat indien het stukken betreft waarop door middel van de letters A tot en met F gedeeltelijk – dat wil zeggen: voor de met die letter aangegeven passage(s)) – om beperkte kennisneming is verzocht, de inspecteur de desbetreffende stukken in een geschoonde versie heeft te verstrekken, zodanig dat de passage(s) waarop het verzoek geen betrekking heeft zichtbaar zijn, en
(b) behoudens het stuk 84a, waarvoor het verzoek om beperkte kennisneming wordt afgewezen.
2.15.4. Hetgeen hiervoor in 2.15.1, 2.15.2 en 2.15.3, onder (a) is vermeld betekent (bijvoorbeeld) dat indien een stuk alleen van de letter A is voorzien en een of meer andere passages niet, de niet gecodeerde passages niet behoren te worden geschoond.

Voorts verstaat het Hof dat het verzoek om beperkte kennisneming van de inspecteur geen betrekking heeft op de stukken die (uitsluitend) met de letter X zijn gecodeerd, omdat uit de aard van de door de inspecteur op die coderingen gegeven toelichting volgt dat het verzoek om beperkte kennisneming daar niet (meer) op ziet.

In de gevallen behorend tot de categorie [A] I.1, nummers 10, 12 en 13 en [A] I.2, nummer 1, [A] II, nummers 17, 33, 39, 40, 53, 54, 59, 79, 107, 117, 129, 143, 144 en 160, gaat het Hof, gelet ook op de verstrekte toelichting, ervan uit dat de inspecteur inmiddels van een verzoek om beperkte kennisneming heeft afgezien.

Bij deze uitspraak gaat een bijlage waarin de door de inspecteur overgelegde stukken zijn opgesomd, met, per stuk, een vermelding van de door de inspecteur aangevoerde gronden.