Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 08-10-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:8107, 17/00982 en 17/01289

Ingevolge artikel 1, eerste lid, van de Wet op de motorrijtuigenbelasting 1994 (hierna: Wet MRB), wordt een belasting geheven ter zake van – onder meer – het houden van een personenauto.

Op grond van artikel 7, eerste lid, aanhef en letter c, van de Wet MRB, wordt een motorijtuig gehouden door degene die een in het buitenland geregistreerd motorrijtuig in Nederland feitelijk ter beschikking heeft. Een dergelijke houder wordt ingevolge het derde lid van dat artikel, behoudens tegenbewijs, geacht in Nederland zijn hoofdverblijf te hebben indien hij Nederland is ingeschreven in de BRP of verplicht was zich daartoe in te schrijven.

Voor in het buitenland geregistreerde motorijtuigen die feitelijk ter beschikking staan van natuurlijke personen die hun hoofdverblijf buiten Nederland hebben, geldt ingevolge artikel 73 van de Wet MRB een vrijstelling.

Naar aanleiding van de controle heeft de Inspecteur het standpunt ingenomen dat belanghebbende de auto in Nederland feitelijk ter beschikking heeft gehad en zijn hoofdverblijf in Nederland heeft. De Inspecteur heeft daarom de in geschil zijnde naheffingsaanslag opgelegd. Hij heeft met toepassing van artikel 34, tweede lid, tweede volzin, nageheven over het tijdvak 1 januari 2011 tot en met 7 november 2015 en daarbij een verzuimboete van € 5.278 opgelegd (maximum verzuimboete van artikel 67c AWR).

Dat belanghebbende de auto in Nederland feitelijk ter beschikking heeft gehad, is door belanghebbende niet betwist, wel betwist belanghebbende dat hij in het naheffingstijdvak zijn hoofdverblijf in Nederland had.

In zijn arrest van 5 april 2019, nr. 18/02987, ECLI:NL:HR:2019:483 oordeelde de Hoge Raad naar aanleiding van prejudiciële vragen, met betrekking tot de bewijslastverdeling voor beantwoording van de vraag waar een persoon zijn hoofdverblijf in de zin van artikel 7, derde lid, van de Wet MRB heeft, onder meer als volgt:

Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende sinds 28 oktober 2009 zonder onderbreking staat ingeschreven in de BRP. Derhalve wordt belanghebbende wettelijk vermoed zijn in artikel 7, derde lid, van de Wet MRB bedoelde hoofdverblijf gedurende de gehele periode waarover wordt nageheven in Nederland te hebben. Het is aan belanghebbende om aannemelijk te maken dat en, zo ja, in hoeverre dit wettelijk vermoeden onjuist is.

In de Memorie van Toelichting op het Belastingplan 2014, Kamerstukken II, 33 752, nr. 3, onderdeel 8. is in de algemene toelichting op de invoering van het woonplaatsvermoeden van artikel 7, derde lid, van de Wet MRB onder meer vermeld:

Uit het bovenstaande volgt dat, in het geval een natuurlijk persoon zijn beroepsmatige en persoonlijk bindingen niet binnen één Lidstaat heeft, voor de bepaling waar die persoon zijn “gewone verblijfplaats” heeft in de zin van 83/182/EEG aan de persoonlijke bindingen voorrang moet worden gegeven (vgl. HvJ, 26 april 2007, C-392/05, ECLI:EU:C:2007:251, Alevizos/Oikonomikon, r.o. 54, 60 en 61).

Het Hof begrijpt het beroep van belanghebbende als een beroep op de richtlijn 83/182/EEG van de Raad van 28 maart 1983 betreffende de belastingvrijstellingen bij de tijdelijke invoer van bepaalde vervoermiddelen binnen de Gemeenschap (hierna: de Richtlijn) op grond waarvan belanghebbende zijn ‘gewone verblijfplaats’ in de zin van de Richtlijn en daarmee zijn ‘hoofdverblijf’ in de zin van artikel 7, derde lid, van de Wet MRB in Roemenië had.

Naar het oordeel van het Hof lag het centrum van de beroepsmatige bindingen van belanghebbende gedurende het gehele naheffingstijdvak in Nederland. Het Hof neemt daarbij in aanmerking dat belanghebbende ter zitting van de Rechtbank desgevraagd heeft verklaard zeven dagen van zeven tot zeven in Nederland te werken en daarna naar huis [door het Hof opgevat als: de woning in Roemenië] terug te zijn gekeerd, de verklaring van [C] dat belanghebbende reeds geruime tijd voor het betreffende bedrijf in Nederland werkt, de inschrijving door belanghebbende bij de Kamer van Koophandel in Nederland, de door de Inspecteur overgelegde inkomensgegevens van belanghebbende over de jaren van het naheffingstijdvak en het doen van aangiften omzetbelasting door belanghebbende over die perioden. De inschrijving van een onderneming van belanghebbende in Roemenië acht het Hof van onvoldoende gewicht om tot een ander oordeel te komen. Daarbij overweegt het Hof dat belanghebbende verder geen (financiële) gegevens met betrekking tot die onderneming of enige andere beroepsmatige activiteit aldaar, heeft overgelegd. Dat belanghebbende in de jaren van het naheffingstijdvak minder dan 185 dagen per jaar in Nederland heeft verbleven, is gesteld noch aannemelijk geworden.

Ter onderbouwing van zijn stelling dat het centrum van zijn persoonlijke bindingen steeds in Roemenië heeft gelegen, wijst belanghebbende erop dat hij slechts voor zijn werk in Nederland verblijft en dat zijn ouders, gezin en appartement zich in Roemenië bevinden (2.13).

Het Hof acht belanghebbende erin geslaagd aannemelijk te maken dat het centrum van zijn persoonlijke bindingen gedurende het gehele tijdvak van naheffing in Roemenië was gelegen. Het Hof overweegt daartoe als volgt. Belanghebbende bewoonde gedurende zijn verblijf in Nederland een zeer eenvoudige, met anderen gedeelde, woning waartegenover hij gedurende het gehele tijdvak waarover is nageheven – zo begrijpt het Hof belanghebbende – luxe woonruimte in Roemenië tot zijn beschikking heeft gehad, vanaf 2012 in eigendom. Belanghebbende heeft fotomateriaal overgelegd van de – zeer eenvoudige (2.7) – woonruimte in Nederland ( [a-straat] 16 te [Z] ) en de volwaardige eigen woning in Roemenië. Verder heeft belanghebbende onweersproken gesteld dat zijn vriendin in Roemenië woont evenals zijn ouders – de moeder van belanghebbende is in 2016 overleden – en dat hij de feestdagen en vakanties steeds in Roemenië doorbrengt en lid is van het plaatselijke kerkkoor aldaar. Belanghebbende heeft diverse energienota’s overgelegd van zijn appartement in Roemenië betrekking hebbend op perioden gedurende het tijdvak van de onderhavige naheffing. Ook heeft belanghebbende kopieën overgelegd van op hem betrekking hebbende Roemeense tandartsrekeningen uit december 2010, bloedonderzoeken in juli 2013 en januari 2014 in een ziekenhuis in Roemenië, een op zijn naam gesteld contract van een mobiele telefoon uit mei 2015 bij een Roemeense provider en van in juli 2015 in Roemenië gesloten contracten met een verhuurder van een feestlocatie en een muziekband aldaar, zulks in verband met zijn voorgenomen huwelijk. Op grond hiervan acht het Hof het aannemelijk dat het centrum van de persoonlijke bindingen van belanghebbende gedurende het gehele tijdvak van naheffing in Roemenië was gelegen.

Nu belanghebbende zijn beroepsmatige en persoonlijk bindingen niet binnen één Lidstaat heeft, dient voor de bepaling waar die persoon zijn “gewone verblijfplaats” heeft in de zin van de Richtlijn, en dus in de zin van artikel 7, derde lid, van de Wet MRB, aan de persoonlijke bindingen voorrang te worden gegeven. Zoals het Hof hiervoor heeft geoordeeld, acht het Hof door belanghebbende aannemelijk gemaakt dat het centrum van zijn persoonlijke bindingen zich gedurende het gehele tijdvak van naheffing in Roemenië bevond. Op grond van hetgeen hiervoor onder 4.8 tot en met 4.13 is overwogen, dient te worden geoordeeld dat belanghebbende gedurende het tijdvak van naheffing zijn hoofdverblijf als bedoeld in artikel 7, derde lid, van de Wet MRB, niet in Nederland had. Daarmee is de door de Inspecteur aangevoerde grond voor de onderhavige naheffingsaanslag en boetebeschikking komen te ontvallen. Het Hof zal deswege de in geschil zijnde naheffingsaanslag en boetebeschikking vernietigen.