Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 22-03-2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:1135, 17/00113

De vader van belanghebbende, [D] (hierna: erflater), is overleden op [datum] 2010 (hierna: de sterfdatum). Belanghebbende en zijn broer zijn enig erfgenamen, ieder voor een gelijk deel.

Erflater was enig aandeelhouder in [D] Holding B.V. (hierna: de Holding). Op de sterfdatum hield de Holding 100% van de aandelen in onder meer [D] Beleggingen B.V. (hierna: Beleggingen B.V.), [E] B.V. (hierna: [E] B.V.) en [EE] B.V. (voorheen: [F] B.V.; hierna: [FF] B.V.). Tevens bezat de Holding 50% van de aandelen in [G] B.V. (hierna: [G] B.V.).

De [E] is een recreatiepark te [plaats 2] (hierna: het recreatiepark), bestaande uit ten minste 321 kadastraal gescheiden percelen grond die in erfpacht zijn uitgegeven. Tot het recreatiepark behoren verder twee beheerderswoningen, faciliteiten voor de bewoners, een bos en een aangrenzend perceel agrarische grond. De bloot eigendom van de in erfpacht uitgegeven percelen grond, de volle eigendom van de beheerderswoningen en de exploitatie van de faciliteiten voor de bewoners berusten bij Beleggingen B.V. De exploitatie en het onderhoud van het recreatiepark geschieden door [E] B.V. De erfpachters betalen een jaarlijks geïndexeerde erfpachtcanon per perceel grond (in 2010 van € 2.018,26) en een extra canon per jaar voor de voorzieningen (in 2010 van € 153). Erfpachters die hun opstal verkopen, moeten van de opbrengst 5% afstaan aan Beleggingen B.V. Het recht van erfpacht eindigt voor alle percelen grond op 31 december 2028.

Erflater bezat het recht van erfpacht op het perceel grond [E] 34. [E] 34 is in 2006 gekocht voor € 130.000, met de bedoeling op dit perceel een nieuwe toegang te maken tot het recreatiepark in verband met een te ontwikkelen golfbaan. De opstal van [E] 34 is voor de sterfdatum gesloopt.

Erflater bezat het recht van erfpacht op het perceel grond [E] 77.

Zowel erflater als Beleggingen B.V. bezaten op de sterfdatum landbouwgronden in [plaats 3] en [plaats 4] , deels grenzend aan het recreatiepark (hierna: de landbouwgronden). De landbouwgronden waren aangekocht met de bedoeling daarop een golfbaan aan te leggen met woningbouw erbij (hierna: de projectontwikkeling). De exploitatie zou geschieden door [G] B.V. Mede-eigenaar van [G] B.V. en van de landbouwgronden was de agrariër die de landbouwgronden pachtte. Beleggingen B.V. heeft de landbouwgronden in 2003 verkregen voor € 2.014.545. Daarnaast kan volgens belanghebbende een waarde worden toegekend aan de erfdienstbaarheid van een waterput (€ 22.689) en bestrating/tank (€ 16.500).

In 2013 zijn de landbouwgronden verkocht aan de mede-eigenaar/pachter. De overeengekomen koopsom bedroeg € 1.219.970. De landbouwgronden van Beleggingen B.V. zijn in februari 2014 geleverd. De levering van de landbouwgronden van erflater heeft op 31 december 2015 plaatsgevonden.

In verband met het overlijden van erflater en de in te dienen aangifte erfbelasting heeft op 14 december 2012 een bespreking plaatsgevonden tussen belanghebbende vergezeld van zijn gemachtigde ( [gemachtigde 3] ) en van een adviseur [adviseur] ) en een taxateur ( [taxateur 1] ), en de Inspecteur, [inspecteur 5] (hierna: [inspecteur 5] ), vergezeld van taxateur [taxateur 2] (hierna: [taxateur 2] ). In het verslag van de bespreking staat:

Bij brief van 3 november 2014 heeft de Inspecteur, [inspecteur 6] (hierna: [inspecteur 6] ), onder meer het volgende aan belanghebbende geschreven:

Bij uitspraak op bezwaar met dagtekening 31 juli 2015 heeft de Inspecteur de aanslag verminderd tot een aanslag berekend naar een belaste verkrijging van € 8.162.797:

De Inspecteur heeft de waarde van de aandelen in de Holding als volgt berekend:

In de uitspraak op bezwaar heeft de Inspecteur de BOF toegepast op een deel van de waarde van de aandelen in de Holding, namelijk voor € 6.088.182. Daarbij zijn de volgende vermogensbestanddelen niet als ondernemingsvermogen aangemerkt:

-

de deelneming in [FF] B.V. ter waarde van € 710.620;

-

de landbouwgronden ten bedrage van € 2.050.000, omdat die binnen vijf jaar na overlijden zijn verkocht;

-

de langlopende vorderingen ten bedrage van € 4.231.001. Dat zijn tot een bedrag van € 3.881.001 leningen aan erflater en familieleden zonder aflossingsverplichtingen en tot een bedrag van € 350.000 leningen aan derden, af te lossen uiterlijk in 2011. Omdat ter financiering van deze geldverstrekkingen € 3.400.000 door de vennootschappen was ingeleend van de bank, is dat bedrag aan vorderingen per saldo toch niet als beleggingsvermogen aangemerkt;

-

vorderingen op participanten (erflater en zijn zonen) (na aftrek vordering [G] B.V.) ten bedrage van € 741.700;

-

liquide middelen ten bedrage van € 1.597.540.

Ten behoeve van het door belanghebbende in eerste aanleg ingestelde beroep heeft [B] van [C] Makelaars (hierna: de taxateur) in zijn taxatierapport van 20 november 2015 de waarde van de bloot eigendom van de percelen grond op € 9.475.000 getaxeerd: