Hoge Raad, 08-09-2017, ECLI:NL:HR:2017:2262, 15/05939

Belanghebbende exploiteert een stortplaats. De Inspecteur heeft aan belanghebbende een aangiftebiljet voor de afvalstoffenbelasting voor het tijdvak december 2011 uitgereikt. Op het biljet staat vermeld “Aangifte en betaling moeten uiterlijk binnen zijn op 31 januari 2012”. Het door belanghebbende ingevulde aangiftebiljet is op 1 februari 2012 door de Inspecteur ontvangen. De in dat aangiftebiljet opgenomen berekening van de verschuldigde belasting resulteerde in een bedrag van negatief € 846.887. In dit bedrag is begrepen een vermindering als bedoeld in artikel 27, lid 1, van de Wet belastingen op milieugrondslag (tekst 2011; hierna: Wbm).

De Inspecteur heeft de aangifte aangemerkt als een verzoek om teruggaaf van afvalstoffenbelasting als bedoeld in artikel 89, lid 7, Wbm. Bij voor bezwaar vatbare beschikking van 29 februari 2012 heeft de Inspecteur over het tijdvak december 2011 teruggaaf verleend van het in de aangifte vermelde bedrag van € 846.887 (hierna: de teruggaafbeschikking).

Bij brief van 7 maart 2012 heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen “de aangifte afvalstoffenbelasting (…) over het tijdvak december 2011”. Belanghebbende heeft daarin, onder verwijzing naar het overgangsrecht dat is opgenomen in artikel XXXVIc, lid 2, van het Belastingplan 2012 (hierna ook: het overgangsrecht), welk overgangsrecht betrekking heeft op de toepassing van artikel 27, lid 1, Wbm, verzocht om verhoging van de hiervoor in 2.1.1 bedoelde vermindering met € 6.963.648.

De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar van 12 april 2012 besloten de door belanghebbende gevraagde hogere vermindering niet te verlenen.

Voor het Hof was - voor zover in cassatie van belang - in geschil het antwoord op de vraag of de Inspecteur terecht de door belanghebbende gevraagde hogere vermindering niet heeft verleend.

Het Hof heeft geoordeeld dat uit de tekst van en de toelichting bij het overgangsrecht volgt dat een verzoek om teruggaaf als bedoeld in artikel 89, lid 7, Wbm, wat betreft de vermindering die voortvloeit uit het overgangsrecht, diende te geschieden bij de aangifte over het laatste tijdvak in 2011. Hieruit volgt, aldus het Hof, dat het verzoek van belanghebbende om teruggaaf diende te geschieden bij de aangifte over het tijdvak december 2011. Aangezien de aangifte, met daarin begrepen het verzoek om teruggaaf van € 846.887, door de Inspecteur is ontvangen op 1 februari 2012, is het verzoek om teruggaaf volgens het Hof te laat ingediend. Het Hof heeft vervolgens het door belanghebbende bij de aangifte gedane verzoek om teruggaaf niet-ontvankelijk verklaard en de teruggaafbeschikking in die zin gewijzigd.

Artikel 89, lid 1, Wbm bepaalt dat de in een tijdvak verschuldigd geworden belasting op aangifte moet worden voldaan. Indien de berekening van de verschuldigde belasting leidt tot een negatief bedrag, verleent de inspecteur op verzoek van de belastingplichtige teruggaaf van dit bedrag (artikel 89, lid 7, Wbm).

Artikel 27, lid 1, Wbm bepaalt dat op de verschuldigde afvalstoffenbelasting in mindering wordt gebracht de belasting ter zake van stoffen, preparaten of andere producten die de inrichting, al dan niet na nuttige toepassing, hebben verlaten.

Bij de afschaffing van de afvalstoffenbelasting per 1 januari 2012 is in artikel XXXVIc, lid 2, van het Belastingplan 2012, bepaald dat “[b]ij de aangifte (…) over het laatste tijdvak van het jaar 2011” artikel 27, lid 1, Wbm zodanig wordt toegepast, dat ook de belasting ter zake van de op 31 december 2011 in de inrichting aanwezige stoffen, preparaten of andere producten die na 31 december 2011 de inrichting, al dan niet na nuttige toepassing, zullen verlaten, op de verschuldigde belasting in mindering wordt gebracht.

Blijkens de in onderdeel 4.21 van de uitspraak van het Hof aangehaalde totstandkomingsgeschiedenis strekt artikel XXXVIc van het Belastingplan 2012 ertoe om bij gelegenheid van de afschaffing van de afvalstoffenbelasting in één keer af te rekenen over voorraden die de inrichting na 31 december 2011 zullen verlaten. Daarbij is ervoor gekozen die afrekening te laten plaatsvinden als onderdeel van de berekening van de over het laatste tijdvak van het jaar 2011 verschuldigde belasting. Dit is tot uitdrukking gebracht met het gebruik van de woorden “[b]ij de aangifte (…) over het laatste tijdvak van het jaar 2011”. Een verdere strekking valt aan die bewoordingen niet toe te kennen. Om die reden valt niet in te zien waarom, zoals het Hof heeft geoordeeld, een op het overgangsrecht betrekking hebbend verzoek om teruggaaf diende te geschieden bij de aangifte over december 2011. De toepassing van dat overgangsrecht leidt immers ook niet noodzakelijkerwijs tot een negatief bedrag aan verschuldigde belasting over dat tijdvak. Belanghebbende kon zich derhalve in haar bezwaarschrift op het standpunt stellen dat bij de berekening van de over het tijdvak december 2011 verschuldigde belasting alsnog rekening moest worden gehouden met het overgangsrecht en een eventueel voor haar daaruit voortvloeiende vermindering. De middelen slagen ook in zoverre.