Hoge Raad, 16-11-2018, ECLI:NL:HR:2018:2123, 18/00663
Hoge Raad, 16-11-2018, ECLI:NL:HR:2018:2123, 18/00663
Gegevens
- Instantie
- Hoge Raad
- Datum uitspraak
- 16 november 2018
- Datum publicatie
- 16 november 2018
- ECLI
- ECLI:NL:HR:2018:2123
- Formele relaties
- In cassatie op : ECLI:NL:GHARL:2018:112, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Zaaknummer
- 18/00663
Inhoudsindicatie
Schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn. Geen gezamenlijke behandeling, geen matiging.
Uitspraak
16 november 2018
nr. 18/00663
Arrest
gewezen op het beroep in cassatie van [X1] B.V. te [Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 3 januari 2018, nr. 16/01452, 16/01453, 16/01455, 16/01456 en 16/01457, betreffende het verzoek van belanghebbende om vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.
1 De eerste gedingen in cassatie
Bij arresten van 18 november 2018, nrs. 15/04983, 15/04984, 15/04985, 15/04986 en 15/04992, ECLI:NL:HR:2016:2628, ECLI:NL:HR:2016:2630, ECLI:NL:HR:2016:2631, ECLI:NL:HR:2016:2633 en ECLI:NL:HR:2016:2634, heeft de Hoge Raad de uitspraken van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch (nrs. 10/00881, 10/00880, 10/00879, 10/00878 en 10/00882) vernietigd, met verwijzing van de gedingen naar het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (hierna: het Hof) ter verdere behandeling en beslissing van de zaken met inachtneming van die arresten.
2 Het tweede geding in cassatie
Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.
Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.
3 Beoordeling van het middel
Voor het Hof was in geschil de hoogte van de aan belanghebbende toekomende vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn.
Het Hof heeft geoordeeld dat belanghebbende voor de fasen van bezwaar, beroep en hoger beroep recht heeft op een schadevergoeding van in beginsel € 10.000.
Het Hof heeft vervolgens geoordeeld dat de zaken van belanghebbende en de zaken van [X2] (hierna: [X2]) en [X3] B.V. in de hiervoor genoemde fasen in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp. Daarom moet, aldus het Hof, de aan belanghebbende toe te kennen schadevergoeding worden gematigd. Het Hof heeft de schadevergoeding bepaald op een bedrag van € 3400.
Het middel betoogt dat de schadevergoeding voor de fasen van bezwaar, beroep en hoger beroep niet mocht worden gematigd.
De omstandigheid dat zaken van verschillende belanghebbenden gezamenlijk zijn behandeld, kan een zodanig matigende invloed hebben op de spanning, het ongemak en de onzekerheid die worden ondervonden door een te lang durende procedure, dat dit een reden kan vormen om de wegens schending van de redelijke termijn toe te kennen schadevergoeding te matigen. Bij dit laatste blijft vooropstaan dat iedere belanghebbende een zelfstandig recht op schadevergoeding heeft (zie rechtsoverweging 3.10.3 van het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, nr. 14/03907, ECLI:NL:HR:2016:252, hierna: het overzichtsarrest). Indien zaken van verschillende belanghebbenden gezamenlijk zijn behandeld, kan een matiging als hiervoor omschreven alleen aan de orde zijn indien sprake is van zaken die in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp (vgl. rechtsoverweging 3.10.2 van het overzichtsarrest en zie rechtsoverweging 3.2.4 van het arrest van de Hoge Raad van 17 november 2017, nr. 16/05257, ECLI:NL:HR:2017:2875).
Het Hof is bij de matiging van de schadevergoeding kennelijk ervan uitgegaan dat de zaken van belanghebbende en de zaken van [X2] en [X3] B.V. in de fasen van bezwaar, beroep en hoger beroep gezamenlijk zijn behandeld.
Dit uitgangspunt is onbegrijpelijk. Gelet op de stukken van het geding – waaronder de hiervoor in onderdeel 1 genoemde uitspraken van het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch, waarin is vermeld dat de zaken van belanghebbende en de zaken van [X2] en [X3] B.V. door dat hof weliswaar gelijktijdig maar niet gezamenlijk zijn behandeld – is geen andere gevolgtrekking mogelijk dan dat de zaken van belanghebbende en de zaken van [X2] en [X3] B.V. in de fasen van bezwaar, beroep en hoger beroep niet gezamenlijk zijn behandeld.
Het middel slaagt. De uitspraak van het Hof kan niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen. Belanghebbende heeft recht op een schadevergoeding van € 10.000. De Inspecteur dient van de schadevergoeding 75/117 deel (€ 6410) te betalen en de Staat (de Minister voor Rechtsbescherming) 42/117 deel (€ 3590).