Rechtbank Breda, 24-03-2010, BM1852, 09/2639

Procedurenummer: AWB 09/2639

Uitspraakdatum: 24 maart 2010

Proces-verbaal van de mondelinge uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) juncto artikel 27d van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) in het geding tussen

en

Eiseres wordt hierna belanghebbende genoemd en verweerder inspecteur.

1.Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

2.Gronden

2.1Belanghebbende is bij akte van 26 november 1975 opgericht onder de naam [belanghebbende] B.V. Oprichter is [C] (hierna: [C]). Het geplaatste kapitaal bedroeg destijds ƒ 25.000, verdeeld in 25 aandelen met een nominale waarde van ƒ 1.000. Daarvan hield [C] 24 aandelen en zijn echtgenote één aandeel. Ultimo 1978 zijn de aandelen verkocht aan [D] B.V., gevestigd te [plaatsnaam] (hierna: [D]).

2.2[D] is op [datum] 1978 opgericht door [N] N.V., gevestigd te Curaçao (hierna: [N]). Het geplaatste kapitaal van [D] bedroeg destijds ƒ 35.000 en was verdeeld in 35 aandelen van ƒ 1.000 nominaal. Daarvan hield [N] 34 aandelen en [A] B.V. één aandeel. In 1979 is het geplaatste kapitaal verhoogd tot ƒ 140.000.

2.3Eveneens op [datum] 1978 zijn opgericht [B] B.V. en [E] B.V. Het geplaatste kapitaal van elk van deze vennootschappen bedroeg destijds ƒ 35.000 en was verdeeld in 35 aandelen van ƒ 1.000 nominaal. Daarvan hield telkens [C] 34 aandelen en zijn echtgenote één aandeel. [C] was directeur van beide vennootschappen.

2.4Vóór de oprichting van belanghebbende was [C] verkoopleider bij [F] B.V. (hierna: [F]). [F] was opgericht door [G] te [plaatsnaam] en [O] te Aachen en gevestigd op hetzelfde adres als belanghebbende. [O] (hierna: [O]) hield 50 percent van de aandelen in het kapitaal van [F]. De bedrijfsactiviteiten van [F] bestonden uit de productie van en handel in roestwerende middelen. In 1977 heeft belanghebbende de bedrijfsmiddelen, personeelsleden en alle door [F] gesloten contracten van [F] overgenomen. Hiervoor heeft [F] een goodwill bedongen van in totaal ƒ 60.000. Aldus zijn de activiteiten van [F] integraal overgedragen aan belanghebbende. Op [datum] 1983 is [F] door de rechtbank ontbonden.

2.5Vanaf de oprichting van belanghebbende was [C] haar directeur. Volgens een controlerapport van de Rijksaccountantsdienst van 15 januari 1980 betreffende de vennootschapsbelasting voor het jaar 1977 bestonden de bedrijfsactiviteiten van belanghebbende, [B] B.V. en [E] B.V. in de productie (door belanghebbende) van en de handel (door de andere vennootschappen) in roestwerende middelen, reinigingsmiddelen en reinigingsapparatuur. In een (recent) uittreksel uit het Handelsregister van de Kamers van Koophandel is als bedrijfsomschrijving van belanghebbende vermeld: "De groothandel in coating en chemicaliën, alsmede de groothandel in apparatuur voor het verwerken van coatings en chemicaliën en het verwerken van coatings en chemicaliën; groothandel in chemische reinigers."

2.6[O] is sinds 1982 Steuerbevolmächtiger, een beroep vergelijkbaar met federatie-belastingconsulent. Hij heeft een deel van het computerprogramma geleverd waarmee de administraties van belanghebbende, [B] B.V. en [E] B.V. werden gevoerd. De controle op de administratie en het opstellen van de jaarstukken geschiedde door [O].

2.8Sinds 1998 is de productie in handen van [H] N.V., gevestigd te Maasmechelen, welke vennootschap exclusief produceert voor belanghebbende.

2.9Belanghebbende heeft op 19 december 1975 en op 1 januari 1989 "licentieovereenkomsten" gesloten met [J] (hierna: [J]), gevestigd te [plaatsnaam] (Liechtenstein).

2.11De licentieovereenkomsten zien op de terbeschikkingstelling van receptuur en know how voor de productie van reinigingsmiddelen en roestwerende middelen. De licentieovereenkomst van 1 januari 1989 betreft een actualisering van de eerdere overeenkomst. Als tegenprestatie is (ongewijzigd) overeengekomen dat belanghebbende per verkochte liter van het eindproduct een bedrag van ƒ 0,40 (€ 0,18) verschuldigd is aan [J]. Belanghebbende deed daarvan maandelijks opgave aan [J]. Op basis daarvan factureerde [J] telkens licentiekosten aan belanghebbende. Dit geschiedde tot en met december 2003.

2.12Met ingang van 1 januari 2004 is de licentieovereenkomst afgekocht tegen een bedrag van € 1.080.000, te voldoen in drie jaarlijkse gedeelten. In november 2004 zijn belanghebbende en [J] nader overeengekomen dat het bedrag in vier jaarlijkse termijnen van € 270.000 wordt betaald.

2.13[O] heeft in 2008 de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Na vele jaren in [plaatsnaam] te hebben gewoond, is hij per 31 maart 2009 uitgeschreven.

2.14Blijkens een brief van 14 november 2008 van Ernst en Young Belastingadviseurs te Curaçao aan de inspecteur is [L] de aandeelhouder van [N]. [L] is gevestigd in Liechtenstein op hetzelfde adres als [J].

2.15Op 9 november 2009 heeft voornoemde [K] in zijn hoedanigheid van "einzelzeichnungsberechtigter Verwaltungsrat der [Y]", gevestigd te Liechtenstein, ten overstaan van notaris [M] te [plaatsnaam] (Zwitserland) onder ede een verklaring afgelegd, die op schrift is gesteld en door die [K] is ondertekend. Deze verklaring houdt zakelijk weergegeven in dat blijkens een uittreksel uit het Handelsregister van Liechtenstein van 2 oktober 2009 een natuurlijke persoon, woonachtig in Zwitserland niet zijnde [O], woonachtig in [plaatsnaam] (Zwitserland) , "Wirtschaftlicht Berechtigter und Weisungsgeber der [Y]" is en voorts dat [Y] "100 %ige Aktionärin der [N] N.V. mit Sitz in Curaçao" is.

2.16Uit een verificatie door de inspecteur blijkt dat [Y] op 2 oktober 2009 in het Handelsregister van Liechtenstein is ingeschreven.

2.18Bij belanghebbende heeft een boekenonderzoek plaatsgevonden naar de aanvaardbaarheid van (onder meer) de aangiften vennootschapsbelasting. Dit onderzoek heeft geresulteerd in een controlerapport van 18 december 2008, op basis waarvan over de onder 2.17 genoemde jaren navorderingsaanslagen zijn opgelegd.

2.19In geschil is of de onderhavige navorderingsaanslag terecht is opgelegd. De inspecteur beantwoordt die vraag bevestigend en stelt zich daartoe gemotiveerd op het standpunt dat de licentieovereenkomst in werkelijkheid geen betekenis had omdat deze overbodig was en slechts diende om de schijn te wekken dat onder de benaming licentiekosten met recht bedragen werden overgeboekt naar [J] in Liechtenstein. Belanghebbende betwist dit. Daarnaast stelt belanghebbende zich subsidiair op het standpunt dat een nieuw feit ontbreekt terwijl geen sprake is van kwade trouw, en meer subsidiair dat de inspecteur door het opleggen van de navorderingsaanslag het vertrouwensbeginsel heeft geschonden. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de navorderingsaanslag.

2.20.Nu sprake is van een aftrekpost, rust op belanghebbende de last om aannemelijk te maken dat de licentiekosten tot de in de aangifte vermelde bedragen zijn betaald en dat deze uitgaven een zakelijk karakter hebben. Tussen partijen is niet in geschil dat de onder 2.17 genoemde bedragen feitelijk door belanghebbende zijn betaald aan [J]. Met de overgelegde licentieovereenkomst heeft belanghebbende de zakelijkheid van de gedane betalingen verder willen onderbouwen De inspecteur heeft daartegenover gesteld dat aan de licentieovereenkomst geen zakelijke betekenis gehecht kan worden en dat tegenover de verrichte betalingen in feite geen tegenprestatie stond van [J].

2.21. Naar het oordeel van de rechtbank heeft belanghebbende tegenover de gemotiveerde betwisting van de inspecteur de zakelijkheid van de licentiebetalingen niet aannemelijk gemaakt. In dit verband acht de rechtbank het volgende van belang. Er zijn, afgezien van de tussen partijen opgemaakte licentieovereenkomst, geen stukken of andere bewijsmiddelen waaruit kan worden afgeleid dat de recepturen van de reinigingsmiddelen feitelijk handelswaarde bezaten noch dat deze recepturen van [J] afkomstig waren. De rechtbank acht niet bewezen dat [J] beschikte over enig immaterieel actief, nu niet aannemelijk is dat de trustdirectie of andere werknemers van [J] specifieke kennis hadden met betrekking tot de exploitatie daarvan en er geen aanwijzingen zijn dat er enige ontwikkeling- of onderzoekshandelingen ter zake van de recepturen hebben plaatsgevonden. Derhalve ontbeert de opgestelde licentieovereenkomst naar het oordeel van de rechtbank realiteitsgehalte, temeer nu uit niets een actieve rol van [J] ter zake van de in de overeenkomst opgenomen bepalingen valt af te leiden. Een dergelijke actieve opstelling zou in zakelijke verhoudingen voor de hand hebben gelegen, nu [J] volgens de overeenkomst betaald werd per verkochte liter van het eindproduct.

2.22.De rechtbank is dan ook van oordeel dat [J] in feite geen licentierechten, knowhow of andere prestaties aan belanghebbende heeft geleverd, zulks in afwijking van de tussen belanghebbende en [J] gesloten overeenkomsten. Aangenomen moet dan ook worden dat de in geding zijnde betalingen om andere redenen zijn gedaan. Belanghebbende heeft dienaangaande niets gesteld. Daarmee is het zakelijk karakter van de licentieovereenkomst, en daarmee het zakelijke karakter van de daaruit voortvloeiende licentievergoedingen, niet aannemelijk geworden. Voor dat geval raken de licentiebetalingen de winst niet.

2.23.Uit hetgeen in 2.21 en 2.22 is overwogen leidt de rechtbank af dat de licentieovereenkomsten beschouwd moeten worden als een dekmantel voor betalingen aan [J] waartoe belanghebbende in wezen niet gehouden was. Dit houdt in dat belanghebbende jaren achtereen opzettelijk onjuist aangifte heeft gedaan door willens en wetens ten onrechte licentiekosten in aftrek te brengen. Daarom is de rechtbank van oordeel dat sprake is van kwade trouw zodat navordering reeds daarom gerechtvaardigd is. Daarnaast beschouwt de rechtbank het feit dat enige rechtsgrond aan de licentiebetalingen ontbrak als een "nieuw feit" in de zin van artikel 16, eerste lid, van de AWR.

2.24.Nu de rechtbank van oordeel is dat sprake is van kwade trouw, kan belanghebbende zich niet meer met succes tegen de navordering verweren door te stellen dat de inspecteur bij de regeling van de primitieve aanslag onzorgvuldig te werk is gegaan of dat die primitieve aanslag het vertrouwen heeft gewekt dat daarmee de belastingschuld definitief vast stond. Voor zover belanghebbende heeft bedoeld te stellen dat bij haar door eerdere boekenonderzoeken ter zake van oudere jaren het vertrouwen is gewekt dat de licentiekosten bij de winstbepaling in aanmerking mochten worden genomen, heeft zij die stelling onvoldoende aannemelijk gemaakt. Uit de controlerapporten blijkt immers dat de licentiekosten door de belastingdienst in aftrek zijn geaccepteerd in de thans onjuist gebleken veronderstelling dat de licentieovereenkomst reëel was.

2.25.Gelet op het vorenoverwogene is de navorderingsaanslag terecht opgelegd en is het beroep ongegrond verklaard.

3.Proceskostenveroordeling

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Uitgesproken in het openbaar op 24 maart 2010.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op: 6 april 2010