Rechtbank Den Haag, 25-11-2015, ECLI:NL:RBDHA:2015:14771, AWB - 15 _ 4243 en 15_4244

12. Eiser stelt dat verweerder ten onrechte het vermogen van de Stiftung aan hem heeft toegerekend. De belastingheffing daarover vormt een aantasting van het eigendomsrecht als bedoeld in artikel 1 van het EP, omdat er geen sprake is van een redelijke verhouding tussen het algemeen belang en het individuele belang. Indien van strijd met artikel 1 van het EP geen sprake is, is eiser van mening dat slechts 50% van het vermogen van de Stiftung aan hem dient te worden toegerekend.

13. Verweerder stelt daarentegen dat de belastingheffing op grond van artikel 2.14a van de Wet niet in strijd is met artikel 1 van het EP. Daarnaast stelt verweerder dat terecht het gehele vermogen van de Stiftung aan eiser is toegerekend aangezien er een reële kans bestaat dat de zus van eiser slaagt in de tegenbewijsregeling van artikel 2.14a, zesde lid, van de Wet.

14. Artikel 1 van het EP luidt:

“Iedere natuurlijke of rechtspersoon heeft recht op het ongestoord genot van zijn eigendom. Aan niemand zal zijn eigendom worden ontnomen behalve in het algemeen belang en onder de voorwaarden voorzien in de wet en in de algemene beginselen van internationaal recht.

15. Artikel 1 van het EP brengt in de eerste plaats mee dat elke maatregel die het ongestoorde genot van eigendom aantast, waaronder de heffing van belasting, “lawful” moet zijn (het legaliteitsbeginsel). Dit houdt in dat de inbreuk een basis dient te hebben in het nationale recht, dat dit toepasselijke nationale recht voldoende toegankelijk, precies en voorzienbaar moet zijn in de uitoefening en dat de inbreuk vergezeld dient te gaan van procedurele garanties die de betrokkene een redelijke mogelijkheid biedt tot effectieve betwisting van de rechtmatigheid van die inbreuk. Voorts brengt artikel 1 van het EP mee dat de inbreuk op het eigendomsrecht een legitiem doel in het algemeen belang dient (het legitimiteitsbeginsel). Tussen partijen is in zijn algemeenheid niet in geschil - en de rechtbank zal dat volgen - dat aan het legaliteits- en het legitimiteitsbeginsel is voldaan.

16. Artikel 1 van het EP brengt voorts mee dat een inbreuk op het ongestoord genot van eigendom slechts is toegestaan als er een redelijke mate van evenredigheid bestaat tussen de daartoe in het algemeen belang gebruikte middelen en het legitieme doel dat daarmee wordt nagestreefd. Dit vereist het bestaan van een redelijke verhouding (“fair balance”) tussen het algemeen belang en de bescherming van individuele rechten (het proportionaliteitsbeginsel). Van een redelijke verhouding is geen sprake indien de betrokken persoon wordt getroffen door een individuele en buitensporige last.

17. In dat verband voert eiser aan dat hij in 2010 en 2011 met de toepassing van artikel 2.14a van de Wet wordt getroffen door een individuele en buitensporige last. Over het aan hem toegerekende vermogen in de Stiftung is hij jaarlijks € 20.000 aan belastingheffing verschuldigd zonder dat hij enige vrucht van dat vermogen heeft, of enige – anders dan blote – verwachting heeft dat hij over (een deel van) het Stiftungsvermogen zou kunnen beschikken. In zoverre is er sprake van strijd met het proportionaliteitsbeginsel en daarmee met artikel 1 van het EP, aldus eiser.

18. De rechtbank overweegt dat eiser met hetgeen hij daartoe aanvoert niet aannemelijk heeft gemaakt dat de belastingheffing leidt tot een individuele en buitensporige last.

19. Dat een vordering van eiser tot betaling van CHF 500.000 door de Stiftung door het Landgericht in Liechtenstein is afgewezen doet aan het vorenstaande niet af, nu daarin slechts is vastgesteld dat eiser geen juridisch afdwingbaar recht heeft op (een deel van) het Stiftungsvermogen. Ook overigens heeft eiser niet aannemelijk gemaakt dat er sprake is van een individuele en buitensporige last.

20. Voor zover eiser onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 3 april 2015, nr. 13/04247, ECLI:NL:HR:2015:812, nog heeft gesteld dat heffing op basis van een forfaitair rendement ter zake van eiser een buitensporige last oplevert omdat hij over een lange reeks van jaren geen rendement geniet faalt dit beroep eveneens, omdat eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat het Stiftungsvermogen niet rendeert en hij voorts onderbouwde verzoeken tot uitkering zou kunnen doen maar dat heeft nagelaten.

21. Gelet hierop faalt de beroepsgrond van eiser dat de verhoging van het belastbaar inkomen in box 3 op grond van artikel 2.14a van de Wet in strijd is met artikel 1 van het EP.

22. Verweerder heeft het volledige vermogen van de Stiftung in aanmerking genomen bij eiser bij de vaststelling van het belastbaar inkomen in box 3 op grond van artikel 2.14a, zesde lid, van de Wet in samenhang met het vijfde lid van artikel 4a, van de Uitvoeringsregeling Inkomstenbelasting 2001 en voorts 50% van dit vermogen op grond van artikel 2.14a, eerste lid, van de Wet bij de zus van eiser. De zus van eiser is namelijk evenals eiser erfgenaam, maar zij is sinds 2008 niet meer in het Begünstigtenreglement opgenomen. Verweerder heeft daarom gesteld dat er een reële kans bestaat dat de zus van eiser in de tegenbewijsregeling van artikel 2.14a, zesde lid, van de Wet slaagt en hij heeft daarom op voorhand - naast de toerekening van 50% aan de zus van eiser - het volledige vermogen van de Stiftung aan eiser toegerekend. De rechtbank is van oordeel dat er in dit stadium een wettelijke basis ontbreekt voor het toerekenen van het volledige vermogen aan eiser. Verweerders toezegging dat hij de 100%-toerekening aan eiser zal verlagen tot 50%, zodra (in rechte) onherroepelijk vast staat dat de zus geen beroep doet op de tegenbewijsregeling of het tegenbewijs niet kan leveren, doet daar niet aan af.

23. Verweerders verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 22 februari 2013,

nr. 11/05690, ECLI:NL:HR:2013:BY2681, kan de rechtbank niet volgen. Daar ging het om de situatie dat aan twee belastingplichtigen - met toepassing van de omkering van de bewijslast - 100% van het vermogen werd toegerekend, omdat zij over de verdeling daarvan geen openheid van zaken wilden geven. Een dergelijke situatie is hier niet aan de orde.

24. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dient de verhoging van het belastbaar inkomen in box 3 over 2010 te worden vastgesteld op € 31.970 en over 2011 op € 32.089.

25. De rechtbank verklaart de beroepen derhalve gegrond.

26. De rechtbank ziet aanleiding verweerder te veroordelen in de proceskosten, maar ziet geen aanleiding voor een integrale vergoeding. Niet valt in te zien waarom verweerder tegen beter weten in heeft gehandeld door vooralsnog 100% van het vermogen aan eiser toe te rekenen. Dat de rechtbank verweerder daarin niet volgt, doet hieraan niet af. De rechtbank zal de kosten vergoeden op grond van het Besluit proceskostenvergoeding bestuursrecht (het Bpb). De rechtbank is van oordeel dat de beroepen met zaaknummers 15/4243 en 15/4244 moeten worden aangemerkt als samenhangende zaken als bedoeld in artikel 3 van het Bpb, en stelt de kosten voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand derhalve vast op een bedrag van € 1.468 (te weten: 1 punt voor het bezwaarschrift en 1 punt voor het bijwonen van het horen met een waarde per punt van € 244 en 1 punt voor het beroepschrift en 1 punt voor het bijwonen van de zitting met een waarde per punt van € 490).