Rechtbank Gelderland, 25-02-2016, ECLI:NL:RBGEL:2016:986, AWB - 15 _ 1919

1. Eiseres drijft vanaf 10 mei 2005 een eenmanszaak onder de naam [A] . Eiseres handelt in bijzondere munten, waarbij de nadruk ligt op speciale euromunten, die interessant zijn voor verzamelaars. Die euromunten zijn wettig betaalmiddel.

2. Verweerder heeft vanaf 27 mei 2013 een boekenonderzoek ingesteld bij eiseres. Het definitieve rapport daarvan is gedateerd 10 april 2014. In dat rapport is opgenomen dat er op vier punten correcties moeten worden aangebracht.

3. De in de naheffingsaanslag opgenomen omzetbelasting is, op basis van de uitkomsten van het boekenonderzoek, als volgt samengesteld:

4. In de brief van verweerder van 15 december 2014 (geschreven door bezwaarbehandelaar [B] ) zijn de vier correcties besproken naar aanleiding van het bezwaar. De eerste en grootste correctie betreft een correctie in verband met intracommunautaire leveringen (ICL). Deze correctie is volgens de berekeningen van verweerder te hoog vastgesteld. De totaal verschuldigde btw onder de margeregeling moet daarom worden verminderd van € 26.094 tot € 18.492. De tweede en derde correctie zijn, zo bleek tijdens de bespreking in de bezwaarfase, niet in geschil. De vierde correctie betreft intracommunautaire verwervingen (ICV). De berekening van deze correctie van € 8.797 klopt volgens verweerder wel. In de brief is een nieuwe totaalberekening gemaakt, die uitkomt op een te betalen bedrag van € 22.020. De berekening is nader uitgewerkt in de bijlage die bij de brief is gevoegd.

5. De te betalen omzetbelasting is als volgt berekend:

6. In de uitspraak op bezwaar is het te betalen bedrag afgerond op € 20.000.

7. In geschil is of de naheffingsaanslag terecht en tot het juiste bedrag is opgelegd. Eiseres heeft aangevoerd dat zij recht heeft op toepassing van de margeregeling en dat zij daarop ook heeft vertrouwd naar aanleiding van contact met de Belastingdienst in 2005. Ook heeft eiseres aangevoerd dat er geen btw op geld zit. Daarom wil zij dat de naheffingsaanslag wordt vernietigd.

8. De rechtbank moet ambtshalve, dus ook zonder dat partijen dit betogen, beoordelen of het bezwaar ontvankelijk is. In dit geval is de vraag wanneer het bezwaarschrift is ingediend, want als dit te vroeg is gebeurd (prematuur), dan kan dat betekenen dat het bezwaar niet-ontvankelijk is.

9. De bezwaartermijn van zes weken begint op grond van artikel 22j van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) op zijn vroegst te lopen op de dag na de dagtekening van het aanslagbiljet of van de voor bezwaar vatbare beschikking. De dagtekening van de naheffingsaanslag is 30 april 2014.

10. Verweerder heeft in het verweerschrift opgemerkt dat eiseres bij e-mail van 12 april 2014 bezwaar heeft gemaakt en dat hij dit heeft aangemerkt als een prematuur bezwaar, omdat de naheffingsaanslag pas daarna is opgelegd. Volgens verweerder is het bezwaar desondanks ontvankelijk, omdat de e-mail van 12 april 2014 een reactie is op het controlerapport en eiseres mocht menen dat de beslissing om een naheffingsaanslag op te leggen, al was genomen. Verweerder past daarbij de regeling toe van artikel 6:10, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Op grond van dit artikel blijft de niet-ontvankelijkverklaring van een prematuur bezwaarschrift achterwege indien het besluit ten tijde van de indiening van het bezwaar reeds was genomen, of indien het besluit toen nog niet tot stand was gekomen maar de indiener redelijkerwijs kon menen dat dit wel reeds het geval was.

11. De rechtbank is van oordeel dat de redenering van verweerder niet voldoende is om het bezwaar ontvankelijk te achten, gelet op de uitspraak van de Hoge Raad van 22 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ5038. Toch is het bezwaar wel ontvankelijk. Uit de stukken van het dossier volgt dat er vanaf de controle tot en met de uitspraak op bezwaar veel contact is geweest tussen eiseres en verweerder, vaak per e-mail. Zo heeft eiseres op 1 juni 2014 een e-mail gestuurd aan verweerder, waarbij als onderwerp onder meer is ingevuld “Bezwaarschrift 2012” (bijlage 9 bij motivering beroep). In de mail wordt opgemerkt: “Wat betreft het bezwaarschrift 2012 sturen we U hierbij als bijlage een PDF file.”. Deze e-mail is binnen zes weken na de naheffingsaanslag van 30 april 2014 ingestuurd en is dus niet te vroeg en ook niet te laat. De rechtbank merkt daarom deze e-mail aan als het bezwaarschrift. De omstandigheid dat het een e-mail betreft, is evenmin een probleem, omdat e-mailverkeer heel gebruikelijk was tussen eiseres en verweerder en dus kan worden aangenomen dat deze digitale weg voor eiseres was opengesteld om bezwaar te maken. Verweerder heeft overigens ook niet aan eiseres laten weten dat zij in een brief bezwaar diende te maken. De conclusie is dus dat verweerder het bezwaar terecht ontvankelijk heeft verklaard.

12. Eiseres merkt in haar beroepschrift op dat haar verhaal ook zal gelden voor de naheffingsaanslagen die zijn opgelegd over de jaren 2006 tot en met 2011. Eiseres heeft in de motivering van haar beroep opgemerkt dat zij geen beroep heeft kunnen aantekenen tegen de aanslagen over 2006 tot en met 2011, omdat er door omstandigheden met allerlei aanslagen geen juiste informatiestroom meer was. Ze kondigt aan dat ze dit in een aparte procedure zal gaan doen. Verweerder heeft in het verweerschrift opgemerkt dat hij van de rechtbank geen bericht heeft ontvangen over ingestelde beroepen over de jaren 2006 tot en met 2011. Dit is juist, want de rechtbank heeft geen beroepschrift(en) ontvangen van eiseres over die jaren. Overigens volgt uit de stukken dat eiseres de beroepstermijn voor die jaren ongebruikt heeft laten verstrijken en zich hiervan ook bewust is. Dit betekent dat de rechtbank geen oordeel over die jaren kan geven.

13. De handel waarin eiseres actief is, betreft euromunten die niet alleen wettig betaalmiddel zijn, maar ook een verzamelwaarde hebben omdat het verzamelobjecten betreft. Eiseres handelt in deze munten juist vanwege hun verzamelwaarde. Dat heeft zij tijdens de zitting desgevraagd bevestigd. Als gevolg van die verzamelwaarde valt de handel van eiseres niet onder de wettelijke vrijstelling van artikel 11, eerste lid, onderdeel i, sub 1, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (Wet OB). Dit artikel uit de Nederlandse wet is overigens in overeenstemming met het daarmee corresponderende artikel in de Europese Btw-Richtlijn, artikel 135, eerste lid, onderdeel e. Artikel 135 van de Btw-Richtlijn bepaalt dat een vrijstelling geldt voor handelingen betreffende munten die wettig betaalmiddel zijn, maar zondert van die vrijstelling uit munten die een verzamelobject zijn. Artikel 11 van de Wet OB spreekt voor de uitzondering op de vrijstelling van munten die een verzamelwaarde hebben. Dat verschil in formulering maakt in dit geval niet uit, want de munten waarin eiseres handelt, hebben verzamelwaarde en zijn ook een verzamelobject.

14. De vrijstelling is dus niet van toepassing. Dat betekent dat er omzetbelasting (btw) moet worden berekend over de waarde van de munten. De stelling van eiseres dat er geen btw op geld zit, is in haar geval dus niet juist. Omdat het bij haar gaat om munten met verzamelwaarde, is de vrijstelling voor geld er niet op van toepassing en zit er wel btw op de munten waar eiseres in handelt. Daarbij maakt het niet uit dat iedereen gewoon met die munten kan betalen.

15. Eiseres is er overigens ook steeds van uitgegaan dat zij voor de handel in de munten te maken heeft met omzetbelasting, maar zij is ervan uit gegaan dat zij de margeregeling mag toepassen. Dat betekent dat zij slechts omzetbelasting verschuldigd is over haar winstmarge en niet over de waarde van het geld. Dit is haar in 2005 door de Belastingdienst verteld en dit is ook juist. Eiseres hoeft als uitgangspunt alleen omzetbelasting te betalen over de marge (verschil inkoop/verkoop) die zij maakt. Dit is gebaseerd op artikel 28b, eerste lid, van de Wet OB, waarin de margeregeling is opgenomen voor een wederverkoper die onder meer voorwerpen voor verzamelingen levert. Er zijn echter wel voorwaarden verbonden aan de toepassing van de regeling en er zijn ook uitzonderingen op deze regeling, onder andere voor transacties met andere EU-lidstaten. De wettelijke regeling is nader uitgewerkt in een Besluit van de Staatssecretaris van Financiën (hierna: het Besluit). De laatste versie van het Besluit dateert van 17 juli 2014 en heeft nr. BLKB2014/546M.

16. Eiseres is van mening dat de opgelegde naheffingsaanslagen onjuist zijn, omdat zij recht heeft op de toepassing van de margeregeling. Het grootste deel van de naheffingsaanslag, een bedrag van € 18.492, betreft echter een correctie die in feite niets met de margeregeling te maken heeft. Het gaat namelijk om een correctie van door eiseres aangegeven intracommunautaire leveringen (ICL). Daarbij heeft zij munten verkocht aan een afnemer in een ander land van de EU onder toepassing van het 0% tarief dat hoort bij de ICL.

Zij heeft echter niet voldaan aan de vereisten die gelden voor een ICL (geen opgaaf Intracommunautaire Prestaties (ICP), ofwel de transacties zijn niet gelist) en daarom heeft verweerder alsnog 19% respectievelijk 21% omzetbelasting over die transactie gerekend en bij eiseres nageheven. Eiseres heeft in bezwaar en beroep niets aangevoerd waaruit zou kunnen volgen dat deze correctie van verweerder onjuist zou zijn. Met name heeft eiseres niets aangevoerd waaruit zou kunnen blijken dat zij wel aan de vereisten voor de ICL heeft voldaan. Dit betekent dat de naheffingsaanslag in zoverre terecht is opgelegd.

17. Ter nadere verduidelijking geldt dat eiseres in 2012 in haar aangifte heeft aangegeven dat zij een negatieve marge had, zodat zij geen omzetbelasting hoefde te betalen. Dit kwam doordat zij de omzet uit de ICL-transacties buiten haar berekening van de marge had gelaten, wat in dit geval niet juist is. Eiseres heeft ter zitting erkend dat zij wel degelijk winst heeft gemaakt in 2012. Zij had dus omzetbelasting moeten aangeven en betalen over de behaalde winstmarge. Dat heeft zij niet gedaan. Verweerder heeft (in de bijlage bij de brief van 15 december 2014) berekend dat de winstmarge van eiseres in 2012 een bedrag van € 113.355 beliep. Eiseres heeft die berekening niet bestreden. De verschuldigde omzetbelasting daarover bedraagt € 18.492. Die omzetbelasting heeft eiseres nog niet betaald. De naheffingsaanslag corrigeert dat bedrag dus terecht.

18. De andere correctie die in geschil is, gaat om een bedrag van € 8.797 in verband met intracommunautaire verwervingen (ICV). Daarbij gaat het om inkopen van eiseres in een ander land van de EU, waarbij de leverancier de transactie heeft aangegeven als een ICL, onder berekening van het 0% tarief. Eiseres moest als gevolg daarvan een ICV aangeven bij verweerder. Het systeem van een ICV is in beginsel dat de inkopende ondernemer de omzetbelasting over de transactie aangeeft bij de Belastingdienst en meteen ook weer als voorbelasting in aftrek brengt, zodat per saldo niets hoeft te worden betaald. De voorwaarde daarbij is echter wel dat de inkopende ondernemer de goederen daarna doorverkoopt met berekening van omzetbelasting over de hele koopprijs. Eiseres heeft de munten echter niet doorverkocht met berekening van omzetbelasting over de hele koopprijs, want zij heeft de margeregeling toegepast en dus alleen omzetbelasting berekend over haar winstmarge. Dat mocht zij op grond van het Besluit ook doen, maar dat heeft wel tot gevolg dat zij geen recht meer heeft op de aftrek van voorbelasting op de ICV-inkoop. Zo is nu eenmaal het systeem van de regeling. Eiseres heeft de voorbelasting in haar aangifte over 2012 wel in aftrek gebracht en verweerder heeft die aftrek van voorbelasting gecorrigeerd. Die correctie is dus terecht.

21. Verweerder heeft zich bij de opgelegde naheffingsaanslag over 2012 gehouden aan het systeem van de Wet OB en de Btw-Richtlijn en aan het Besluit, dus de verwijten van eiseres aan het adres van verweerder zijn niet terecht.

22. Gelet op het voorgaande dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

23. Nu eiseres geen afzonderlijke beroepsgronden tegen de in rekening gebrachte belastingrente heeft aangevoerd, dient ook het beroep inzake de beschikking belastingrente ongegrond te worden verklaard.

24. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.