Rechtbank Midden-Nederland, 27-08-2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:3566, UTR 12/691

Uit het door verweerder overgelegde overzicht kosten/baten bouwleges blijkt dat ten aanzien van de post “682251 Uitvoeringskosten” aan de lastenkant voor 2011 een bedrag van € 391.092,00 is begroot. Deze kosten hebben volgens verweerder betrekking op de tijd die aan vergunningverlening wordt besteed. Hierbij gaat het niet alleen om salariskosten, maar ook om overige personeelslasten en overheadlasten (huisvesting, automatisering, gebouwenbeheer, facilitaire dienstverlening enzovoort). De rechtbank stelt vast dat de begrote uitvoeringskosten voor 2011 ongeveer zeven maal hoger liggen dan de begrote kosten in de voorgaande jaren. Eiseres heeft terecht gesteld dat verweerder in het geheel niet aangeeft waarom de uitvoeringskosten zoveel hoger zijn begroot. Zo heeft verweerder bijvoorbeeld geen enkel inzicht verstrekt in de toegerekende overheadlasten ondanks een uitdrukkelijk verzoek van eiseres daartoe. Hierdoor is niet duidelijk waarop deze kosten specifiek betrekking hebben. Ook kan niet worden getoetst of via de overhead kosten worden toegerekend aan de leges die hier niet aan mogen worden toegerekend zoals - naar eiseres stelt - kosten voor algemene werkzaamheden of voor vergunningvrij bouwen. Nu verweerder onvoldoende inlichtingen heeft gegeven om naar vermogen de bestaande twijfel omtrent deze post weg te nemen, moeten de kosten worden verminderd met € 391.092,00.

Wat de post “682353 Baten sloopvergunningen” betreft heeft verweerder opgemerkt dat deze post ten onrechte aan de lastenkant is opgenomen. Dit betekent dat de geraamde kosten met een bedrag van € 8.571,00 moeten worden verminderd.

Op de post “682361 Baten opsporing en handhaving” aan de lastenkant worden volgens verweerder in werkelijkheid geen baten geboekt, maar lasten. De rechtbank ziet geen aanleiding om hieraan te twijfelen. Zij volgt eiseres evenwel in haar stelling dat verweerder onvoldoende heeft gemotiveerd dat de tijdsbesteding van de sectie Handhaving, die onder deze post is gebracht, voor tenminste 90% ziet op de eerste controle die na iedere verleende vergunning wordt uitgevoerd en - in tegenstelling tot de controles die worden gedaan in het algemeen belang - aan de leges mag worden toegerekend. De enkele mededeling dat dit door de medewerkers van de sectie Handhaving is verklaard, is daartoe onvoldoende. Daarbij komt nog dat de rechtbank zonder nadere toelichting niet inziet hoe deze uitleg van verweerder zich verhoudt tot de post “682352 Baten vergunningverlening en controle” aan de lastenkant. De benaming van laatstgenoemde post wijst er immers op dat de kosten voor de controle van vergunningen hierin worden opgenomen. Verder volgt de rechtbank verweerder niet in zijn standpunt dat de overige 10% aan tijdsbesteding van de sectie Handhaving die niet mag worden toegerekend aan de leges (bijvoorbeeld kosten voor controle en toezicht inzake vergunningvrij bouwen) kan worden geneutraliseerd door de rijkssubsidie hierop in mindering te brengen, omdat deze subsidie volgens verweerder feitelijk geen betrekking heeft op vergunningverlening. De rechtbank is met eiseres van oordeel dat van deze algemene en niet controleerbare stelling niet kan worden gezegd dat deze de bestaande twijfel naar vermogen wegneemt. Nu verweerder onvoldoende inlichtingen heeft verstrekt, moeten de geraamde kosten met € 262.047,00 worden verminderd.

Voorts heeft verweerder aangegeven dat de post “682221 Bouwvergunning algemeen (2009)” aan de lastenkant ondanks de toevoeging 2009 betrekking heeft op de werkelijke algemene lasten (abonnementen op boeken en tijdschriften en onderhoud en gebruik computerprogrammatuur) in het jaar 2011. De rechtbank acht, anders dan eiseres, aannemelijk dat het vermelde jaartal een vergissing is, zodat de rechtbank van de onder deze post opgenomen geraamde kosten van € 2.303,00 uit zal gaan.

De rechtbank stelt vast dat de post “682222 Bouwvergunning vergunningverlening (2009)” aan de lastenkant eveneens het jaartal 2009 vermeldt. Aan eiseres kan worden toegegeven dat verweerder hierover niet expliciet het standpunt heeft ingenomen dat dit per abuis is gebeurd. Echter, uit de bij brief van 26 november 2012 gegeven toelichting blijkt dat de onder deze post opgenomen kapitaallasten en diensten die bij derden zijn ingehuurd zien op 2011. De rechtbank acht aannemelijk dat het vermelde jaartal een vergissing is, zodat de rechtbank van de onder deze post opgenomen geraamde kosten van € 9.723,00 uit zal gaan.

Ten aanzien van de post “682252 Betalingstraject” aan de batenkant heeft verweerder vermeld dat deze baten ten onrechte in dit overzicht zijn opgenomen, omdat zij geen betrekking hebben op bouwvergunningen, maar op taken die in het kader van de volkshuisvesting door de gemeente worden uitgevoerd. Dit heeft tot gevolg dat de baten met € 51.918,00 moeten worden verlaagd.

Ten aanzien van de post “682352 Baten vergunningverlening en controle” aan de batenkant heeft verweerder toegelicht dat de hier opgenomen baten in 2011 op basis van de gemiddelde opbrengst van de afgelopen jaren op € 516.435,00 zijn beraamd, terwijl de werkelijke opbrengsten in 2011 € 719.674,74 bedragen. Dit betreft alle legesopbrengsten van de gehele groep aan producten, met uitzondering van de legesopbrengst van de sloopvergunningen die onder post 682353 wordt verantwoord. Dat de opbrengsten hoger zijn geweest dan beraamd wordt volgens verweerder voornamelijk veroorzaakt door enkele grote vergunningsaanvragen die in de loop van het jaar zijn binnengekomen, waaronder de aanvraag van eiseres. De rechtbank acht dit met eiseres een onvoldoende verklaring voor de omstandigheid dat in 2011 bijna 40% meer (€ 203.239,74), is ontvangen dan is begroot. Hierbij neemt de rechtbank in aanmerking dat eiseres onbetwist heeft aangevoerd dat het bouwplan in oktober 2010 reeds is aangemeld bij verweerder. De rechtbank acht daarom aannemelijk dat van het meer ontvangen bedrag van € 203.239,74 in ieder geval een bedrag van € 123.703,65 was te voorzien toen de opbrengsten voor 2011 werden beraamd. Dat een aangemeld bouwplan wellicht geen doorgang vindt, wordt gewijzigd of pas op een later moment wordt ingediend, maakt dit niet anders. Het ligt immers op de weg van verweerder om structureel rekening te houden met (incidenteel) grote projecten. Uit het voorgaande volgt dat de geraamde legesbaten van € 516.435,00 in ieder geval moeten worden verhoogd met de legesbaten inzake het onderhavige bouwproject, zijnde € 123.703,65.

Gelet op hetgeen hiervoor onder 8.2 is overwogen moet onder de post “682353 Baten sloopvergunningen” aan de batenkant een begroot bedrag van € 8.571,00 worden opgenomen. Nu eiseres dit bedrag niet heeft betwist, gaat de rechtbank uit van de juistheid ervan.