Rechtbank Noord-Holland, 23-10-2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:8845, AWB - 18 _ 856

De rechtbank is van oordeel dat de inkomsten genoten bij [A] B.V. en de inkomsten genoten bij Stichting [B] gelet op de inhoud van de door eiseres overgelegde arbeidsovereenkomsten, als zodanig niet als winst uit onderneming kunnen worden gekwalificeerd. Hetgeen eiseres daar tegenover heeft gesteld leidt niet tot een ander oordeel. Dienaangaande is het volgende van belang.

Voor de vraag of sprake was van een privaatrechtelijke dienstbetrekking, is maatgevend of tussen sprake was van een arbeidsovereenkomst in de zin van artikel 7:610 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). Bij de beantwoording van die vraag moet worden getoetst of de inhoud van hun rechtsverhouding voldoet aan de criteria die gelden voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Daarbij moet acht worden geslagen op alle omstandigheden van het geval, in onderling verband bezien, en dienen niet alleen de rechten en verplichtingen in aanmerking te worden genomen die partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stonden, maar moet ook acht worden geslagen op de wijze waarop partijen uitvoering hebben gegeven aan hun overeenkomst en aldus daaraan inhoud hebben gegeven (vgl. Hoge Raad 25 maart 2011, nr. 10/02146, ECLI:NL:HR:2011:BP3887). Essentieel voor een dienstbetrekking zijn de volgende drie elementen:

De rechtsverhouding tussen eiseres en [A] BV en Stichting [B] dient op grond van de tussen partijen gesloten overeenkomsten als dienstbetrekking te worden gekwalificeerd, aangezien sprake is van loon, arbeid en gezag. Immers, voor deze werkzaamheden zijn overeenkomsten gesloten die naar inhoud en strekking dienstbetrekkingen zijn (zie hiervoor onder 3). In de overeenkomsten wordt gesproken over werkgever en werknemer. Dat eiseres als actrice een grote mate van vrijheid toekomt bij de invulling van haar werkzaamheden, betekent niet dat een gezagsverhouding ontbreekt. Eiseres had op grond van haar overeenkomst met [A] BV en Stichting [B]

diverse verplichtingen die zij moest nakomen. Eiseres heeft zich hierbij in de hoedanigheid van werknemer ertoe verplicht in voorkomende gevallen alle door of namens de werkgever in redelijkheid op te dragen werkzaamheden te verrichten. De rechtbank is van oordeel dat de overeenkomsten uitgaan van een gezagsverhouding en dat bindende aanwijzingen aan eiseres konden worden gegeven, ook met betrekking tot haar functie als actrice.

Gelet op het hiervoor overwogene volgt naar het oordeel van de rechtbank dat eiseres in dienstbetrekking stond tot [A] B.V. en Stichting [B] . De genoten inkomsten vormen op zichzelf bezien loon uit dienstbetrekking en geen winst uit onderneming.

Ondernemersaftrek

“1. De zelfstandigenaftrek geldt voor de ondernemer die aan het urencriterium voldoet.

(…)”

Ingevolge artikel 3.6, eerste lid, Wet IB 2001 wordt onder urencriterium verstaan: het gedurende het kalenderjaar besteden van ten minste 1.225 uren aan werkzaamheden voor een of meer ondernemingen waaruit de belastingplichtige als ondernemer winst geniet.

Op eiseres rust de bewijslast dat zij aan het urencriterium voldoet.

Eiseres heeft niet met stukken onderbouwd dat zij aan het urencriterium voldoet. Een urenspecificatie met betrekking tot 2013 ontbreekt – de overgelegde urenstaat ziet immers op het jaar 2014. Verweerder heeft derhalve terecht geen toepassing gegeven aan deze faciliteit.

Kostenaftrek

Vertrouwensbeginsel

Zoals de Hoge Raad heeft geoordeeld in onder meer zijn arrest van 13 december 1989, ECLI:NL:HR:1989:ZC4179, is voor in rechte te beschermen vertrouwen als hier bedoeld meer vereist dan de enkele omstandigheid dat de inspecteur gedurende een aantal jaren bij het regelen van de aanslag op een bepaald punt de aangifte heeft gevolgd. De Hoge Raad heeft hieromtrent het volgende overwogen in genoemd arrest:

“Afgezien van het geval dat de gedragslijn berust op een toezegging waarvan de belastingplichtige mocht menen dat zij ook voor het onderhavige jaar zou gelden, is voor in rechte te beschermen vertrouwen als hier bedoeld meer vereist dan de enkele omstandigheid dat de inspecteur gedurende een aantal jaren bij het regelen van de aanslag op een bepaald punt de aangifte heeft gevolgd. De gerechtvaardigdheid van het vertrouwen hangt af van de waardering van - voor zoveel nodig in onderlinge samenhang te beoordelen - omstandigheden die bij de belastingplichtige de indruk hebben kunnen wekken dat een door de inspecteur gedurende een aantal jaren betreffende dezelfde aangelegenheid gevolgde gedragslijn berust op een bewuste standpuntbepaling. Omstandigheden als vorenbedoeld kunnen onder meer zijn gelegen in de vaststelling van een aanslag in overeenstemming met een aangifte waarin de belastingplichtige de voor die aanslag van belang zijnde aangelegenheid uitdrukkelijk en gemotiveerd aan de orde had gesteld, in de vaststelling van een aanslag na raadpleging van bewijsstukken, na gehouden besprekingen of gevoerde correspondentie, dan wel in overeenstemming met eerder verstrekte, voor de toen op te leggen aanslag van belang zijnde inlichtingen, of in de tegemoetkoming aan een bezwaar betreffende dezelfde zich onveranderd voordoende aangelegenheid.”

Voor de jaren 2004 tot en met 2006 geldt dat zulks bewust is gebeurd na een verzoek tot ambtshalve vermindering. De aangiftes voor de jaren 2007 en 2008 zijn administratief afgedaan, zonder dat er vragen over zijn gesteld. Vanaf het jaar 2009 heeft eiseres volgens het betoog van verweerder zelf al haar inkomsten aangegeven als resultaat uit overige werkzaamheden en heeft zij volgens eiseres als ondernemer aangifte gedaan. Ook de stelling van eiseres dat voor het jaar 2011 na grondige beoordeling en mede op basis van een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel het ondernemerschap is geaccepteerd is volgens verweerder onjuist. Eiseres had in de aangifte over 2011 de inkomsten genoten van [A] B.V., Stichting [C] , het UWV en Stichting [C] niet aangegeven. Verweerder heeft deze inkomsten bij het vaststellen van de aanslag opgenomen onder de rubriek ‘loon’ en de inkomsten van het UWV geheven als ‘pensioen, lijfrente of andere uitkeringen’. In bezwaar heeft verweerder deze inkomsten, conform de gewijzigde ingediende aangifte, aangemerkt als resultaat, aldus verweerder.

De rechtbank overweegt dat op eiseres de bewijslast rust ter zake van haar betoog dat sprake is van in rechte te beschermen vertrouwen en dat zij tegenover de gemotiveerde betwisting door verweerder niet aannemelijk heeft gemaakt dat vanaf het jaar 2009 als ondernemer aangifte is gedaan en de toepassing van de ondernemersfaciliteiten bewust door verweerder in deze jaren is gevolgd. Met betrekking tot de vaststelling van de aanslag over het jaar 2011 oordeelt de rechtbank dat ook indien moet worden uitgegaan van de juistheid van de stelling van eiseres dat de inkomsten over dat jaar uiteindelijk door verweerder zijn gekwalificeerd als winst, eiseres geen stuk heeft overgelegd waaruit blijkt op welke grond verweerder deze kwalificatie heeft geaccepteerd. Voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel ten aanzien van de aanslag IB/PVV 2013 is zulks dan ook onvoldoende.

Evenmin kan eiseres aan het feit dat verweerder de inkomsten in de jaren vóór 2009 als winst heeft aangemerkt - al dan niet terecht - het in rechte te beschermen vertrouwen ontlenen dat verweerder een voor het jaar 2013 geldend standpunt heeft ingenomen met betrekking tot de kwalificatie van de inkomsten als winst. Evenmin is gebleken dat verweerder op dit punt een bindende toezegging heeft gedaan. Het beroep op het vertrouwensbeginsel faalt dan ook.

Gelijkheidsbeginsel

Ter zitting heeft de gemachtigde toegelicht dat hij vanaf 1995 voor honderden acteurs en musici heeft verzocht om eerder opgelegde aanslagen IB/PVV alsnog te verlagen in verband met te verlenen ondernemersaftrek. In die gevallen ging het volgens gemachtigde om artiesten (of musici) met loondienstverbanden, waarbij hetzij de gezagsverhouding zou ontbreken, hetzij sprake is van absorptie van looninkomsten in de winst uit onderneming.

Verweerder heeft deze standpunten van belanghebbende betwist. Primair heeft hij het standpunt ingenomen dat eiseres met de door haar in bij het nader stuk overgelegde stukken niet aannemelijk heeft gemaakt dat een of meer van de door haar genoemde belastingplichtigen in gelijke omstandigheden verkeerden als eiseres. Ten aanzien van de toepassing van de meerderheidsregel heeft verweerder subsidiair het standpunt ingenomen dat, indien de rechtbank van oordeel is dat eiseres aannemelijk heeft gemaakt dat er twee of meer gelijke gevallen zijn waarin een juiste wetstoepassing achterwege is gebleven, de relevante groep binnen het ambtsgebied van de inspecteur waarin de wet in de relevante periode juist is toegepast groter is en in een meerderheid van die gevallen sprake is geweest van een juiste wetstoepassing. Voor het geval dat de rechtbank aan zijn subsidiaire stelling toekomt, heeft verweerder de rechtbank verzocht in de gelegenheid te worden gesteld hiervan nader bewijs bij te brengen. Verder heeft verweerder betwist dat sprake is van begunstigend beleid dan wel dat gehandeld is met het oogmerk van begunstiging.

Eiseres heeft met de door haar overgelegde stukken niet aannemelijk gemaakt dat een of meer van de door haar genoemde belastingplichtigen feitelijk en rechtens in vergelijkbare omstandigheden verkeerden als eiseres, laat staan dat eiseres aannemelijk heeft gemaakt dat bij een of meer van deze belastingplichtigen een juiste wetstoepassing achterwege is gebleven. Immers, van geen van de door eiseres genoemde belastingplichtigen zijn concrete gegevens overgelegd waaruit volgt dat zij werkzaamheden hebben verricht op grond van vergelijkbare contractuele afspraken als die van eiseres met

[A] B.V. en Stichting [B] en dat de door hen genoten inkomsten (desondanks) door de inspecteur zijn aangemerkt als winst uit onderneming, zonder dat is voldaan aan de daaraan te stellen voorwaarden (zoals het op de juiste wijze toepassen van het absorptiecriterium). Reeds op deze grond verwerpt de rechtbank het beroep op het gelijkheidsbeginsel. Dit geldt zowel met betrekking tot het beroep op de meerderheidsregel als met betrekking tot het beroep op begunstigend beleid of het handelen uit het oogmerk van begunstiging. De rechtbank komt niet toe aan een beoordeling van het door verweerder (subsidiair) gedane bewijsaanbod.

Proceskosten