Rechtbank Noord-Holland, 12-08-2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:6162, AWB - 19 _ 3106

19. Eiser stelt dat verweerder ten onrechte de navorderingsaanslagen heeft opgelegd, omdat een nieuw feit ontbreekt, dan wel dat sprake is van een ambtelijk verzuim. Subsidiair voert eiser aan dat de navorderingsaanslagen in strijd met het correctiebeleid zijn opgelegd. Voorts meent eiser dat uit de overgelegde stukken het recht op aftrek voldoende aannemelijk is geworden. Eiser concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen, vernietiging van de uitspraken op bezwaar en vernietiging van de navorderingsaanslagen.

20. Verweerder stelt zich op het standpunt dat sprake is van een nieuw feit dat navordering rechtvaardigt. Tevens kan niet gesproken worden van een ambtelijk verzuim en zijn de navorderingsaanslagen niet in strijd met het correctiebeleid opgelegd. Voorts acht verweerder de opgelegde navorderingsaanslagen niet te hoog. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

21. Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

22. Op grond van artikel 16, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen kan, indien enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag ten onrechte achterwege is gebleven of tot een te laag bedrag is vastgesteld, de inspecteur de te weinig geheven belasting navorderen. Een feit, dat de inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, kan geen grond voor navordering opleveren, behoudens in de gevallen waarin de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is. Op verweerder rust de bewijslast aannemelijk te maken dat aan de vereisten van dit artikel is voldaan.

23. Daarbij heeft volgens vaste jurisprudentie te gelden dat verweerder bij het vaststellen van een aanslag ib/pvv mag uitgaan van de juistheid van de gegevens die een belastingplichtige in zijn aangifte vermeld. Tot een nader onderzoek is hij in beginsel niet gehouden. Wel is hij tot een nader onderzoek gehouden, indien hij, na met een normale zorgvuldigheid kennis te hebben genomen van de aangifte, aan de juistheid van enig daarin opgenomen gegeven in redelijkheid behoort te twijfelen (vgl. Hoge Raad 13 november 2009, ECLI:NL:HR:2009:BK3080). Redelijke, tot onderzoek nopende twijfel is niet aanwezig indien de niet-onwaarschijnlijke mogelijkheid bestaat dat de aangifte (toch) juist is (Hoge Raad 12 maart 2010, ECLI:NLHR:2010:BL7165 en Hoge Raad 16 april 2010, ECLI:NL:HR:2010:BJ9082). Er moeten zich met andere woorden omstandigheden voordoen waaraan “een zo sterk vermoeden voor de onjuistheid van de aangifte (valt) te ontlenen, dat het nalaten van een onderzoek op dit punt (verweerder) als een ambtelijk verzuim kan worden aangerekend” (Hoge Raad 5 november 1986, ECLI:NL:HR:1986:AW7841).

24. De aangiften ib/pvv 2012 tot en met 2014 van eiser geven op zichzelf beschouwd geen reden om aan de juistheid daarvan te twijfelen. De opgevoerde aftrekbare bedragen zijn niet dermate hoog dat verweerder nader onderzoek had moeten doen en ook overigens bestond tot nader onderzoek op zichzelf geen aanleiding. De omstandigheid dat verweerder de juistheid van de aftrekposten niet voorafgaand aan het opleggen van de primitieve aanslagen heeft onderzocht vormt derhalve in beginsel geen aan navordering in de weg staand ambtelijk verzuim.

25. De vervolgvraag is of het begin 2015 gestarte onderzoek naar de juistheid van door verschillende adviseurs waaronder (het kantoor van) de gemachtigde van eisers ingediende aangiften (waarbij het kantoor van de gemachtigde opviel door het hoge percentage aangiften met zorgkosten), en het verdere verloop van het onderzoek naar (het kantoor van) de gemachtigde tot een ander oordeel moet leiden.

26. Er bestaat geen aanleiding te twijfelen aan de weergave door verweerder van het verdere verloop van het onderzoek. Samengevat komt het verdere verloop hierop neer dat gestart is met een kleinschalig onderzoek waarbij op 30 juni 2015 173 vragenbrieven werden verstuurd, dat de resultaten daarvan geen aanleiding gaven tot uitbreiding van het onderzoek, dat vanaf begin 2016 alle digitaal ingediende aangiften waarvan de aftrekposten een bepaald bedrag te boven gingen aan onderzoek werden onderworpen en dat dit vanaf 29 april 2016 ook gebeurde met op papier ingediende aangiften voor zover die konden worden herleid tot de gemachtigde van eiser (Gerechtshof Amsterdam 28 mei 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1409).

27. Het ingestelde onderzoek en het verdere verloop daarvan geeft geen aanleiding tot het oordeel dat verweerder in de onderhavige zaken waarin de primitieve aanslagen ib/pvv zijn opgelegd voor de aanvang van het jaar 2016, namelijk op 6 september 2013 (2012), 31 mei 2014 (2013) en 19 juni 2015 (2014), een ambtelijk verzuim heeft begaan door de juistheid van de daarin opgevoerde kosten niet voorafgaand aan het opleggen van de primitieve aanslagen te onderzoeken. Het aanvankelijk op beperkte schaal uitgevoerde onderzoek hoefde verweerder geen aanleiding te geven ook de aangiften van eiser te onderzoeken. Die aangiften konden wel degelijk juist zijn en in ieder geval bestond de niet-onwaarschijnlijke mogelijkheid daartoe.

28. Het door verweerder gehanteerde correctiebeleid van 30 maart 2011, versie 2.1, luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

2. Correctiebeleid

Een bedrag van niet meer dan € 225 kan als een “gering bedrag” beschouwd worden. Op basis hiervan geldt het volgende correctiebeleid:

1. Een te hanteren bedrag aan (minimaal) te betalen belasting naar aanleiding van correcties van

€ 225 per individuele belastingaanslag, dus per middel en belastingplichtige;

2. Negatieve correcties in het voordeel van belastingplichtige worden altijd aangebracht.

3. Het te hanteren bedrag bij een inkomenscorrectie bedraagt € 500;

4. Het te hanteren bedrag bij een navordering bedraagt € 450 (c.q. € 1.000 inkomen), behoudens in gevallen waarin sprake is van kwade trouw of repeterende onjuistheden. Dit conform de toezegging in 2009 aan de Tweede Kamer in het kader van de discussie over het ‘nieuw feit’;

(…)

7. Boven de € 225,- kan sprake zijn van een correctie van relatief geringe omvang. Op grond van zijn professional judgement bepaalt de (controle)medewerker of hiervan sprake is en of het achterwege laten van de correctie past binnen de doelstellingen van de Belastingdienst, zoals het voorkomen van irritaties. De medewerker pleegt daartoe collegiaal overleg met een M1’er of een door deze M1’er aangewezen ter zake deskundige gesprekspartner en legt dit overleg traceerbaar vast;

8. Op grond van zijn professional judgement beoordeelt de medewerker of zodra in één van de behandelde jaren de correctiegrens wordt overschreven, ook de andere behandelde jaren gecorrigeerd moeten worden. Een correctie van relatief geringe omvang kan in dit geval een argument zijn om de correctie achterwege te laten;

9. In die gevallen dat belastingplichtige inspeelt op dit interne correctiebeleid is het mogelijk dat hiervan afgeweken kan worden. Bijvoorbeeld dat de belastingplichtige door het verstrekken van onjuiste gegeven inspeelt op het correctiebeleid.

In een werkinstructie zal bovenstaand correctiebeleid zoveel mogelijk nader uitgewerkt worden voor de verschillende middelen.”

29. Hof Amsterdam heeft geoordeeld dat een redelijke en met de tekst van het correctiebeleid overeenstemmende uitleg van het begrip ‘repeterende onjuistheden’ is dat sprake is van repeterende onjuistheden indien bij dezelfde belastingplichtige over meer dan één jaar correcties worden aangebracht die zien op (nagenoeg) dezelfde posten. Die uitleg past ook bij de kennelijke bedoeling van het correctiebeleid om navordering achterwege te laten indien daarmee slechts een betrekkelijk gering bedrag gemoeid is. Van repeterende onjuistheden is derhalve niet al sprake als dezelfde gemachtigde in aangiften van verschillende belastingplichtigen posten heeft opgevoerd die tot correcties aanleiding geven (vgl. Gerechtshof Amsterdam 28 mei 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1409).

30. Vaststaat dat de navorderingsaanslag ib/pvv 2012 is opgelegd voor een te betalen bedrag van meer dan € 450. De navorderingsaanslagen ib/pvv 2013 en 2014 bedragen minder dan € 450, waarbij de inkomenscorrectie minder dan € 1.000 bedraagt. Verweerder heeft zich ter zitting op het standpunt gesteld dat ondanks het geringe bedrag van de navorderingsaanslagen 2013 en 2014 toch in overeenstemming met het correctiebeleid de navorderingsaanslagen zijn opgelegd. Voor het jaar 2012 heeft verweerder de kosten, welke nagenoeg gelijk zijn aan de kosten voor de jaren 2013 en 2014, voor het eerst gecorrigeerd. Derhalve is volgens verweerder sprake van repeterende onjuistheden ter zake van de jaren 2013 en 2014.

31. De gemachtigde van eiser heeft ter zitting gewezen op de uitspraak van 28 mei 2020 van Hof Amsterdam (ECLI:NL:GHAMS:2020:1409). Ter zake van de repeterende onjuistheden heeft Hof Amsterdam het volgende van belang zijnde overwogen:

32. De rechtbank vat dit op als een beroep op de beginselen van behoorlijk bestuur, in het bijzonder het verbod op willekeur. In lijn met Hof Amsterdam, oordeelt de rechtbank dat, verweerder in strijd heeft gehandeld met de beginselen van behoorlijk bestuur, in het bijzonder met het verbod op willekeur. Ondanks dat wellicht sprake is van repeterende onjuistheden, dienen de navorderingsaanslagen ib/pvv 2013 en 2014 vernietigd te worden op grond van de willekeurige wijze waarop het correctiebeleid is toegepast. De vraag of eiser terecht aanspraak maakt op meer kostenaftrek dan door verweerder bij de uitspraken op bezwaar is aanvaard, behoeft voor de jaren 2013 en 2014 geen beantwoording.

33. De navorderingaanslag ib/pvv 2012 is naar het oordeel van de rechtbank wel in overeenstemming met het correctiebeleid opgelegd, nu het te betalen bedrag meer bedraagt dan € 450. Derhalve dient de vraag beantwoord te worden of eiser terecht aanspraak maakt op meer kostenaftrek dan door verweerder bij de uitspraak op bezwaar is aanvaard.

34. Ingevolge artikel 6.27 van de Wet op inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) komen voor aftrek in aanmerking scholingsuitgaven welke door eiser zijn gemaakt voor de te volgen opleiding of studie met het oog op het verwerven van inkomen uit werk en woning.

35. Op eiser rust de last aannemelijk te maken dat dergelijke uitgaven zijn gedaan, dat de uitgaven op hem hebben gedrukt en dat aan de eventuele overige voorwaarden voor aftrek is voldaan. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser de gemaakte scholingsuitgaven niet aannemelijk gemaakt. Nu op eiser de last rust om de kosten aannemelijk te maken en eiser niet in die bewijslast is geslaagd, is er geen grond voor het oordeel dat de uitspraak op bezwaar niet juist is.

36. Ter zitting heeft eiser een verzoek tot vergoeding van immateriële schade gedaan wegens overschrijding van de redelijke termijn. Bij de beoordeling van de vraag of de redelijke termijn is overschreden moet worden aangesloten bij de uitgangspunten als neergelegd in het arrest van de Hoge Raad van 22 april 2015, ECLI:NL:HR:2005:AO9006. Voor een uitspraak in eerste aanleg heeft te gelden dat deze niet binnen een redelijke termijn geschiedt indien de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen uitspraak doet, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. De termijn vangt als regel aan op het moment waarop verweerder het bezwaarschrift ontvangt. Indien de redelijke termijn is overschreden, dient als uitgangspunt voor de schadevergoeding een tarief te worden gehanteerd van € 500 per half jaar dat die termijn is overschreden, waarbij ter bepaling van de totale vergoeding de geconstateerde overschrijding naar boven wordt afgerond. Wanneer sprake is van samenhangende zaken wordt per fase van de procedure voor alle zaken gezamenlijk slechts eenmaal het tarief van € 500 per half jaar gehanteerd (vgl. Hoge Raad 21 maart 2014, ECLI:NL:HR:2016:252).

37. Verweerder heeft het bezwaarschrift tegen de navorderingsaanslagen 2013 en 2014 ontvangen op 28 december 2017 en het bezwaarschrift tegen de navorderingsaanslag 2012 op 10 januari 2018. Verweerder heeft uitspraak op het bezwaar voor het jaar 2012 gedaan op 8 juni 2019 en voor de jaren 2013 en 2014 op 23 mei 2019. Vanaf de datum van ontvangst van het eerste bezwaarschrift, 28 december 2017, tot aan de uitspraak van de rechtbank van 12 augustus 2020 is meer dan twee jaar verstreken. Van bijzondere omstandigheden die een langere termijn dan twee jaar rechtvaardigen, is naar het oordeel van de rechtbank sprake.

38. Op grond van de arresten van de Hoge Raad van 22 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BX6666 en 9 augustus 2013, ECLI:NL:HR:2013:199 is een termijn van zes maanden voor de behandeling van een bezwaar redelijk en voor de beroepsfase een termijn van anderhalf jaar. De rechtbank zal de toerekening van de overschrijding van de redelijke termijn bepalen met inachtneming van het overzichtsarrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. Gelet op het feit dat de termijn op 28 december 2017 is aangevangen en de rechtbank uitspraak doet op 12 augustus 2020, is de procedure in eerste aanleg in aanmerking te nemen termijn (afgerond) 32 maanden. De redelijke termijn is derhalve overschreden met (afgerond) acht maanden. Daarmee correspondeert een vergoeding van immateriële schade van € 1.000. Van het tijdsverloop in eerste aanleg dient een periode van zeven maanden te worden toegerekend aan de bezwaarfase.

39. Verweerder heeft het aan hem toe te rekenen deel van de redelijke termijn van een half jaar dus met zeven maanden overschreden. Verweerder dient daarom de schadevergoeding van € 1.000 te betalen.

40. Nu sprake is van samenhangende zaken stelt de rechtbank de totale vergoeding voor eiser voor de jaren 2012 tot en met 2014 vast op € 1.000. De rechtbank zal verweerder veroordelen tot het betalen van een schadevergoeding van € 1.000 voor de overschrijding van de redelijke termijn in de eerste fase.

41. De rechtbank ziet aanleiding verweerder te veroordelen in de door eiser gemaakte proceskosten. De rechtbank stelt de kosten op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.572 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 261, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor de zitting in beroep met een waarde per punt van € 525 en een wegingsfactor 1). Gegeven de samenhang met het beroep van eiser dat is geregistreerd onder de nummers HAA 19/3107 en HAA 19/3108 wordt het bedrag mede toegekend voor de in die procedure door eiser gemaakte proceskosten.