Rechtbank Noord-Holland, 08-09-2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:6994, AWB - 19 _ 5637

8. Op 11 mei 2017 heeft de gemachtigde van eiser een e-mail aan verweerder gestuurd waarin de inbreng van de onderneming van de VOF in de BV-structuur uiteen is gezet. Tevens zijn alle notariële akten bijgevoegd. In de e-mail is het volgende opgenomen:

9. Verweerder heeft eiser bij brief van 17 mei 2017 een beschikking geruisloze omzetting en de standaardvoorwaarden ter ondertekening toegestuurd. In de beschikking is onder andere het volgende bepaald:

10. Bij beschikking van 26 juni 2017 heeft verweerder de verkrijgingsprijs van de aandelen van de BV vastgesteld. In deze beschikking is onder andere het volgende bepaald:

11. Op 31 augustus 2017 heeft eiser aangifte ib/pvv 2016 gedaan. Hierin is de winst van de VOF over het hele jaar 2016 in aanmerking genomen. Verweerder heeft met dagtekening 27 oktober 2017 de aanslag ib/pvv 2016 overeenkomstig de aangifte vastgesteld.

14. Het beroep hiertegen is op 21 november 2019 door de rechtbank ontvangen.

15. In geschil zijn de volgende punten:

16. De standpunten van partijen zijn hieronder bij de beoordeling van het geschil opgenomen. Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

17. Ingevolge artikel 3.8 van de Wet IB 2001 is winst uit een onderneming het bedrag van de gezamenlijke voordelen die, onder welke naam en in welke vorm ook, worden verkregen uit een onderneming.

18. Eiser neemt het standpunt in dat het transactieresultaat van de vluchtelingententjes niet tot de winst van de VOF moet worden gerekend. Eiser stelt dat hij en zijn echtgenote via een vriendin, die werkzaam is voor de [H] in Congo (hierna: de vriendin), betrokken zijn geraakt bij de transacties. Hun rol was die van commissionair. Zij hebben feitelijk voor rekening en risico van de vriendin/opdrachtgeefster gehandeld. Voorts stelt eiser dat zij geen vergoeding voor hun werkzaamheden hebben ontvangen maar dat zij het transactieresultaat van de vriendin hebben geleend voor investeringen. Ter onderbouwing wijst eiser op een door hem overgelegde leningsovereenkomst.

19. Verweerder weerspreekt dit alles en neemt het standpunt in dat het transactieresultaat tot de winst van de VOF moet worden gerekend. Subsidiair neemt verweerder het standpunt in dat het transactieresultaat voor eiser resultaat uit overige werkzaamheden vormt.

20. De rechtbank is van oordeel dat verweerder aannemelijk heeft gemaakt dat het transactieresultaat van de vluchtelingententjes bij eiser tot diens winst uit onderneming moet worden gerekend. De facturen voor aan- en verkoop van deze goederen staan immers op naam van de VOF en de betalingen zijn aan en door de VOF gedaan. Bovendien is het transactieresultaat blijkens de aangifte ib/pvv 2016 en de daarin opgenomen fiscale winstberekening en fiscale balans door eiser zelf tot de winst van de VOF gerekend. Naar het oordeel van de rechtbank ligt het vervolgens op de weg van eiser om zijn stelling aannemelijk te maken dat het bedrag dat is gefactureerd en verantwoord als een bedrijfsopbrengst, in wezen als een lening is ontvangen. Eiser is daarin naar het oordeel van de rechtbank niet geslaagd. Op de balans van de VOF is geen schuld aan de vriendin opgenomen. Met het overleggen van een na de transactie op 20 oktober 2016 opgemaakte leningsovereenkomst met de vriendin, en hetgeen de echtgenote van eiser tijdens de zitting heeft verklaard, heeft eiser evenmin aannemelijk gemaakt dat wat is gefactureerd en geboekt als transactieresultaat op de aan- en verkoop van de vluchtelingententjes, in wezen een lening vormt. Eiser heeft geen enkele informatie en onderbouwing gegeven van de aard en inhoud van de met de vriendin vóór de transactie gemaakte afspraken. Verder is ter zitting door de echtgenote van eiser erkend dat in strijd met de leningsovereenkomst tot op heden geen rente en aflossing op de lening is betaald, zodat aan deze overeenkomst in dit verband geen reële betekenis kan worden toegekend. Verweerder heeft het transactieresultaat op de vluchtelingententjes derhalve terecht tot de winst van de VOF gerekend.

21. Ingevolge artikel 3.65 van de Wet IB 2001 wordt - op verzoek van een belastingplichtige - de omzetting van een onderneming door een belastingplichtige voor de inkomstenbelasting in een vorm van een naamloze vennootschap, besloten vennootschap of een naar buitenlands recht opgerichte vennootschap fiscaal gefacilieerd. Het artikel luidt, voor zover van belang, als volgt:

22. In het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 2 juli 2010, nr. DGB2010/3599M, Stcrt. 2010, 10512 (hierna: het Besluit) zijn de standaardvoorwaarden voor geruisloze omzetting opgenomen. Voor de onderhavige zaak is de volgende bepaling van belang:

23. Eiser stelt dat hij op basis van de in overweging 9 vermelde beschikking van 17 mei 2017 erop mocht vertrouwen dat de onderneming van de VOF met terugwerkende kracht tot 3 oktober 2016 is ingebracht in de BV en dat derhalve het na 3 oktober 2016 door de VOF gerealiseerde resultaat uit zijn belastbare winst over het jaar 2016 gelimineerd dient te worden. Het verlenen van terugwerkende kracht is in de praktijk zeer gebruikelijk en er was voor hem geen reden om te twijfelen aan de beschikking. Het niet honoreren van de beschikking door verweerder is in strijd met het vertrouwensbeginsel, aldus eiser.

24. Verweerder betoogt dat er in de beschikking geruisloze inbreng van 17 mei 2017 voor wat betreft het vermelden van de datum 3 oktober 2016 een voor eiser kenbare fout is gemaakt. Het verlenen van terugwerkende kracht aan de geruisloze inbreng tot 3 oktober 2016 is zo zeer in strijd is met het Besluit dat eiser daaraan geen in rechte te beschermen vertrouwen kan ontlenen. Nu civielrechtelijk de inbreng met terugwerkende kracht tot 1 januari 2017 is gedaan, is er geen reden het resultaat na 3 oktober 2016 uit de winst van eiser over het jaar 2016 te elimineren.

25. De rechtbank overweegt dat wanneer tegen een beschikking een met voldoende waarborgen omklede administratieve rechtsgang heeft opengestaan, de bestuursrechter in geval de geldigheid van de beschikking in een voor hem gevoerd geding in geschil is, ervan dient uit te gaan dat die beschikking zowel wat haar wijze van tot stand komen als wat haar inhoud betreft in overeenstemming is met de desbetreffende wettelijke voorschriften en algemene rechtsbeginselen. Dit betekent dat indien een voor bezwaar vatbare beschikking onherroepelijk vaststaat, de juistheid ervan in beginsel niet meer ter discussie kan worden gesteld bij bezwaar en beroep tegen een aanslag voor zover die terug te voeren is op aangelegenheden waaromtrent bij die beschikking beschikt is (vgl. conclusie A-G Wattel van 8 december 2009, ECLI:NL:PHR:2010:BO7489, paragraaf 4). Uit het arrest van de Hoge Raad van 17 december 2010, ECLI:NL:HR:2010:BO7489, r.o. 3.3.1 blijkt dat een belastingplichtige in het kader van de aanwending van een rechtsmiddel tegen een aan hem opgelegde aanslag waarin aan een of meer standaardvoorwaarden uitvoering wordt gegeven, de rechtsgeldigheid van deze voorwaarden wel ter toetsing kan voorleggen. Die uitzondering doet zich in het onderhavige geval niet voor.

26. Verweerder heeft echter aangegeven dat bij het afgeven van de beschikking een fout is gemaakt en dat bedoeld was terugwerkende kracht aan de geruisloze inbreng te geven tot 1 januari 2017, zoals ook door eiser was verzocht in de email van 11 mei 2017, aansluitend op de daarbij gevoegde documentatie van de inbreng. Ter zitting heeft verweerder verklaard dat de beschikking en de gemaakte fout zullen worden herzien door het afgeven van een nieuwe beschikking geruisloze inbreng met terugwerkende kracht tot 1 januari 2017.

27. De rechtbank is van oordeel dat hoewel de wetgeving niet voorziet in het herzien van een onherroepelijke beschikking geruisloze inbreng, dit toch mogelijk is indien sprake is van een ook voor eiser kenbare fout. Gelet op het ontbreken van een op het onderhavige geval toegesneden wettelijke regeling sluit de rechtbank op dit punt aan bij het algemene bestuursrechtelijke uitgangspunt dat aan een bestuursorgaan in beginsel de bevoegdheid toekomt een gemaakte fout te herstellen, mits het daartoe strekkende besluit niet in strijd is met het rechtszekerheidsbeginsel en ook overigens geen sprake is van strijd met enig geschreven of ongeschreven rechtsregel of enig algemeen rechtsbeginsel (zie bijvoorbeeld CRvB 19 maart 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:1079, r.o. 4.3; vgl. ABRvS 1 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2053, r.o. 4.2). Voor de beantwoording van de vraag of herstel van een fout in strijd komt met het rechtszekerheidsbeginsel is onder meer van belang of betrokkene redelijkerwijs had kunnen begrijpen dat het oorspronkelijke besluit onjuist was en hij dus rekening ermee had moeten houden dat de gemaakte fout na ontdekking hersteld zou worden (zie CRvB 28 juli 2020, ECLI:NL:CRVB:2020:1619, r.o. 4.2).

28. Naar het oordeel van de rechtbank moeten deze laatste vragen ten aanzien van eiser bevestigend worden beantwoord. Uit de stukken van het geding en uit de feitelijke gang van zaken blijkt dat beide partijen in mei 2017 zijn uitgegaan van een geruisloze inbreng per 1 januari 2017 en de civielrechtelijke documentatie bevestigt ook dat de inbreng met terugwerkende kracht naar de datum van 1 januari 2017 gedaan is. Voorts merkt de rechtbank op dat de beschikking van 26 juni 2017, naar tussen partijen niet in geschil is, eveneens is opgemaakt naar de financiële situatie op 1 januari 2017. Hoewel eisers gemachtigde aanvankelijk had verzocht om een omzetting per 3 oktober 2016, betrof dit niet een verzoek om geruisloze omzetting, anders dan het uiteindelijke verzoek, waarin om geruisloze omzetting per 1 januari 2017 werd gevraagd. Uit deze omstandigheden, in onderlinge samenhang bezien, maakt de rechtbank op dat eiser redelijkerwijs had kunnen en moeten begrijpen dat de door verweerder gegeven beschikking voor een geruisloze omzetting per 3 oktober 2016 onjuist was. Van eisers gemachtigde mag zeker worden verwacht dat de gemaakte fout voor hem als redelijk handelend en redelijk bekwaam adviseur op het eerste gezicht kenbaar is geweest. Dit betekent dat aan de afgegeven beschikking geruisloze inbreng met terugwerkende kracht tot 3 oktober 2016 van 17 mei 2017 in dit geding voorbij kan worden gegaan, en dat de winst van de VOF over het gehele jaar 2016 voor het gedeelte overeenkomend met zijn gerechtigdheid bij eiser belast is.

29. Voor zover eiser zich beroept op een schending van het vertrouwensbeginsel kan dit, gelet op hetgeen hiervoor in onderdeel 28 is overwogen, evenmin slagen. Nu eiser en zijn gemachtigde redelijkerwijs hadden kunnen en moeten begrijpen dat de beschikking voor een geruisloze omzetting per 3 oktober 2016 onjuist was, kon eiser hieraan in redelijkheid geen in rechte te beschermen vertrouwen ontlenen.

30. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

31. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.